Historiola litteraria poëtarum Suecanorum. Cujus partem primam quartam, moderante ... Carolo Aurivillio ... d. 26 Maji 1764 ... pro laurea exhibet Johannes Henricus Lidén .. Pt. 4

발행: 1772년

분량: 33페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

Venio jam ad Poetam, cujus nomen Suio-Gothico orahi in deliciis est, semperque erit, si qua futura est a- ud nos Litterarum amans posteritas. Est is HAOVI. IUS SPEGΕLa), Regni Suio-Gothici Archi. Episcopus, hujusque Academiae quondam Pro- Cancellarius Eminentissimus, aeris & subacti ingenii vir atque consummatae eruditionis fama celeberrimus; cujus tanta quidem in Patriam etiam Linguam & Poesia sunt merita, ut neo

a De vita Nostii est. L. Atilin. Programma in funere Speis geli I4. Iob. mare Rolenadler Oratio Parentalia in obitum κὴ el. habita Vpsaliae r 14. Reeusa in Nertesiodiit Memoria Virorum ἐκ necta Erudit F. Redivisa semiDee. a. p. I. R. Gezelii .Coneio Fn- nebris, cui Vitae Curticulum annexum. H emorcέ Plalmopoeograpitia P. et s. Risaelii Episcoposcopia P. I. p, 77. Perm Eudii Monum. ulter kerens. p. a 8 . & u. I. Siuers Elogium Spegelianum, in n-vissima Poematum Spegesianarum editione, orrcopiae, II I.

22쪽

mini ignota esse debeant. Natus erat in pago, Bleliin.

gorum Gnveis, d. I 4. Junii I 64s Mercatore patre. Vagulus adhuc puellus utroque orbus parente, prima litaeterarum elementa apud Orbilium quendam Ronnebyen. sem didicit. .Etatem antevertens, Londinum Scano inrum, nondum celebrem illam Gothorum Academiam, accessit, exactoque ibi quadriennio, studio terras viisndi exoticas ardens singulari, decimo sexto aetatis anno,

relicta Patria, Gryphisuald iam, Rostochium, Nittembe gam & Lipsiam salutavit; Hasniam deinde adiit; mox vero ad Batavos & Britannos cursum flexit, atque sic domum multiplici eruditione, variarumque cognition 1inguarum locuples, in Patriam rediit I 664. Moderatoestudiorum factus Comitum de Stenboiab . Upsaliensem Academiam invisit; illaque relicta, novam tunc Lun. densem Academiam adiit, tribusque editis Disputationibus laurea ornatus est Philosophica 16 1. Vix sacris initiatus ordinibus in aulam Reginae Viduae HEDEVIGIS ELUONORAE, eodem anno vocatur; deinde 167s. CAROLUS XI. ut sibi a sacris esset supremus e , suam in aulam assumsit, inque bello, cum Danis iisdem temporibus gesto, illo Superintendente usus est castrensi.

Anno 1679. renuntiata vocatione ad Pastoratus, Gothois

ι Magui puta S Emen, quorum ille vere Magnus & ineom parabilis Heros, maximia in Patriam omelia, nunquam intermoritur in sibi aequisivit famam. ς Quanta, in aneipiti hoc munere, gratia apud CAROLUM XI valuerit, Litterae testantur Ipsius Regis gratiosissimae ct amoris plenissimae ad Vexionensem Episcopum S. Imraenium, d. 22. Junii I 69o. ubi ita r

23쪽

phoriam designatur Gothlandi eam , eamque, peractis ROLI XI. & UDA LRICAE ELEOXORAE, copulatio

nis nuptialis ritibus, suscepit, quam tamen I 686. Rege ita jubente, cum Scarensi commutavit. In Jubilaeo Up. saliensi, i 693. celebrato, primus inter XU. sium mos Uiros Theologiae Doctor renuntiatus, mox Episcopatum adiit Lin kopensem, communibus O . Gothici Cleri reisceptus votis & adclamationibus. . Talem vero tunc O. nro-Gothia accepit Episcopum, qualem raro vidit d .

r udisset, meu ut 'u stir vara dregi rigri Multa quidem summi mi i in Diaecesin O-Gothicam fuere merita; at speciale in Eius in Gumnasium Seholamque Linliopensem, curam ct Paternum Prorsus amorem, gra. tissina semper mente celebrabit Linhopia mea. Etenim in funesto illo urbis incendio l o. funditus deletum quum esset Gymnasium, S' egelii indefessi eura mox et gantius surrexit, variis ipsiur ornatilin Inseriptio. nibus, pietatem virtutemque spirantibus. Memoriam hujus rei, Inseri. ptiones adhue servant lapidares. horeali GVmnasii intere, curante Degetio, adfix na; ubi tamen nulla hegeii Dii Nominis, quae rara Ipsius suit modestia, mentio fit. En vero ipsanr inscriptionem: Anno a 7oo. d. 3o. Januarii horrendo incendio,una cum meliori urbis parte ita labefactata sui t.'uetum lixe Domus, ut tristem minaretur ruinam, de Eius res au. ratione multi desperarent. Sed auspiciis & munificentia Glotior. Regis DNnstri C Rora Xll. mox th einemo occasu vindicata atque in sor- 'mam hane, pristina longe splendidiorem, restitiata est 3. mensilius; to. 'to opere ad diem risque 2Ο. Aug. A. II I. seliciter eonsummato. Vi. 'vat Rex, Vigeat Pax, Floreant Studia': De summo speetelii in Lin ko. pense Athenaeum studio, peror8ntem audiamus Eloquentissimul et Umare. Hum, l. e. p. 44. 'super cetera, in sedula tenerae juventutis institu. tione, omnis stat enti cura parentis. Ludos Litterarios S minora Lycea, ut Magi strorum similia, dotes, mei ita dignosceret, sibique deseriberet ;PUmorum vero ur iantales, indolem, geniumque, miro b li, ut fieri solet, nsrorae lusu, in diversa serentem, noraret, toties ingressus est, quoties oblectationis S relaxamenti quid sibi seponeiuluin judicabat; neque e-

xvim haee inter molesta numerabat. Atque ut circa vernantis aetatis cu ii

24쪽

sed unicus adhue restabat honoris gradus, Archi-Εpiact- . patus Upsialiensis. Hune quoque tulit 1 Ii; sed nono tu tenuit. Consummata enim si e gloria Rus, beatissimo consopitus somno, Obdormivit Upsaliae d. II. April. I iq. perpetuum sui desiderium & nunquam intermorituram gloriam relinquens. Offa amantissimi Antistitis servat templum Cainedrale Lin kopense; ubi pulchrum Et Epitaphium erigi curarunt superstites filiaee, In Em-giem Speotianam venu sto lusit 'b. march: me est Ha quini jacies venera a Spe geli,

Supremur mitra quem decoravit honor.

Si pietas, Afisiva, animi constantia recti,

graUitas, tanto munere digna, Viri

re simia sculpi possent: hae pulci rivs gre,

Carius hoc, toto nunquid in orbe foret ἐFrat certe huic quod Horatius in Poeta requirebat, ingenium , mens divinior & os magna sonaturum. Quam an ligni vero & mirabili versus fundendi excelluerit facultate, Poetica felicillimi eius ingenii testantur moni- Π enta, Variis edita temporibus, summisque excepta lauci ibus. . creat Iovis loquor Septiduum, e Guri I re Ocb

rtim alaeriores haberet ductores ipsos, fixum sibi ratumque, tum voce, tum re ipsa, ct exemplis significabat, nulla vel aetatis, vel eruditionis, vel longae peregrinationis sufflagia apud se tanti fore, quam laborum in hoe pulvere feliciter devorata taedia. Res foret eRimiae delectationis in hae laudis area diutius molari, vel ideo. ut eonstare possit omni hus. nihil Emmentissimo Antistiti compertius atque exploratius suisse, quam Litterarum studia Reriimp. palladium esse, nee florem fructusque libera. Fum artium in ea eivitate exspectandos esse, in qua inferiores ludi eum sordibus S contem tu luctantur''. Bibliotheeam quoque svmnustieam laudando studio curavit Sptae ius, multisque libris. pinsertim post mortem uniet atque ditemssimi filii, auxit atque ornavit. - . O ipsam inseriptionem vide apud Rhyreli1- l. c. p. 78. Dormitor um, quod vivus, memor mortis, sibi struxit, vallis, iisque 'niellitissimis, Ipie ornarat Inseriptionibus atque Emblematibus, Vid.

vers l. c. p. 12.

25쪽

Hegantissimum opus Silerumflu Cent. II. Anon. p. S3. Iterum Ipos. 4:o, addita Paradiso Paronte atoue Clauso. Tertium Lipsiae iras. Quartum denique Norreo piae I 743. 4:o additis aliis Au ctoris carminibus; quae Editio omnium adeo locupletissitna est ese. LAda I iduis. 74 . N. 26. p. I. I. R. Idem hoe nobilissimum argumentum, admirandam Universι Creationem, earminibus antea celebrarunt alii; praeis serti in Gulielmas Sallustius Barrasius, Guilla ume de Salluste Sieur du Baristas Poeta Gallus, suo rem pore, non ignobilis, multorum saltem Au.ctor Carminum. Rapini de ipso judietum vide in Resiexioas stiria Po sique , p. m. Igo. opus Ejus Lis Premiere Semaine dictum, Is 8o. editum, tanto quidem omnium exceptum fuit adplausu. ut trigintas nu. merarunt quidam Editiones intra sex annorum spatium; Italice proinde. Latine, Angliee. Hispaniee, Belgaee, Germanice S Danice versem. escivissur Eloges des Hommes Ssivans T. II. p. m. Ias. Si Lassiet M. gem. des Sav. T. IV. p. I. p. 337. R. I. A. Guani. Histor. lui tetno. Lib. 99, tr. ad annum Isso. . Hoc quoque opere se usum fuisse La tetur Spegelius. in Praefatione.

st Totum hoe opus ex I. Mitroni, Paradis LV. esse desum.

eum, clara res est.

g Illud ut elaboraret opus, auctor Rasorque suit GenerosissComes LinuebJU, Musarum ille ocellus, Parrante Spegelio in praemissis praelamine; ubi suam limul in demortuum tune Maeeenatem testatur pietatem singularem. h Stockh. x II. 4. una eum Salomon I Wis,est oeh ΠώIubet. O Latina sunt de Suetica Disticha, ex saeria Bibliis depromta, quae in Basilicae Linkopentig ehoro depingi euravit Spegelius; sed temporis iniuria Maximam partem jam deleta, digna quae renoventur. Speci.

26쪽

Horologium, 'rimos peros nil non sublime spirantes minora ut taceam Poetica opuscula I 3, omnia tersissi. ma & POctico spiritu plenissima m . Nesseius omnino

27쪽

sum, quodnam ex tam larga me e specilegium mihi iam sit eligendum, adeo multae perscrutanti sponte sese Omerunt deliciae. Vel initium Praefaminis Heroici ad

Deum Creatorem omnipotentem adponere placet.'

Orpheo, sed Deo S eoelo digna sunt, eam a nobis ingenuam saltetra confessionem obtinebit, nihil in hune diem par aut geminum sub Arelo nostra visum; obtinebit 1 altem eam famae nominisque in nostra gente adoream, quam inter Germanss . . . . aeternam meruisse cre duntur' . Audiamus Risaelium Sivers l. e. p. I s . VAureum Poe. ma, quo suavius non cantari audivit in suo Pindo Phoebus Suio.Gothi. cris Audiamus deuique Periugerum Libeblad, cin Centura Spegesiani DPeris I ' Constare id ipsiun arbitror, ex luculento Poemate Sueeano, de ε Pere Hς aumero, deque Paradisiaco statu, quo eximius in Patria nostra S rum Minjster, pro singulati in artem Poeticam adsectu , Μulis utiquet obstetricibus, eodem veluti alter Menander omnim vitae Mazinem

28쪽

Sed, ut canit Poeta n).ω - - opere in longo fas est obrepere somnum :ita mirum non videbitur, si in poetico Spegelii corpore, tam pulchro tamque venusto, aliquos et jam naevos animadverterit delicatulus Lector, praesertim si ad hodiernum gustum accurate Omnia exegerit o

Sunt delicta tamen, quibus ignovisse velimus p . Nimiam in Spegellanis versibus eruditionem perstrinxit Auctor anonymus , qui Nostrum se magis osten. disse Philo phum, quam Poetam solertem, firmiter sibi persuasit; & hine duriuscule de Illo judicantem induxit

Phoebum Φ

expressit; - - Sane. in hoc legendo Poemate, dummodo quis animum a d. hibeat una eum Minerva, videbit in illis usti venire id, quod de Home. ro dixit Horatius I ib. I. Ep. a. v. 3. 4: Oui, quid sit pulchrum, quid turpe, quid utile, quid muPleuius ne melius Cbssivo Crautore dicit. n Horiit. de Art. Poet. U. 36O.

o Elegans Auctor, qui scriptit om Tau ar i IVitrerbres Arisbeten, laudatis appolite a Spegelio allatis adagiis p. 93. se trientem, ' .ct iure quidem , addit Epieritin p. 338.3 Eliu tu Metaphora ac lik iii en Κalla tili ali hehaglighet i tanliar, sa tyeus dock Speget for mye et

29쪽

At hunc quidem Phoebi interpretem haud fidelem, aequior Iudex ,-Poeta Ipse Celeberrimus, excepit sequentibus: Nune nam tempus adest , quo effrena Lieentia plenum

Ovidlibet audendi jus putat me Iibi.

Quo mates, tamquam mavibur post terga retortis, Pone triumphales ire iubentur equos. Carmina nempe Patrum pLausus experta ebeatris , Indignis sordent nunc temerata potis.

Te quoque Spegeli, magno par fama Marοηi, Cujus γ metentum Aecia tota fluet. Facta immensa DEi magno seu eoncisis ore, Seu primi narras trinia damua Patris. Te quoque livor edax vexat: sed erimina sola Sunt, Te Censeri issimilem esse Tuo UINeque tamen veritatis sinit amor, quo ingenuum quemque duci oportet, aliam, sicco, quod a junt, pede observationem praeterire. Scilicet mutuata esse quam plurima Spegesiano in opere, ab Danico Ardboe carmine quo stupendum Creationis opus modulatus est D; &ita quidem mutuata, ut exquisitam saepius dixeris versio

I a Titulus Daniel Poematis hie est: Hexaemeron Rhythmieo. D is hieum. Det er: Verdens Forste ines Sex Dages praeclige se macrige Gierisaeinger ω - . Anders Cbrisensu AR aost. Eibbeniliam. I 66 r. victvvit vero AVMRe Episcopus quondam Nidrosensis, sed ob erimina, humana quidem, sed Episcopo non eondonata, munere privatus Episcopali, in Comitiis verg nsibus I fiast. Sacerdμs deinde Wordingborgensis eon 'itutus, vitam durit innocuam: adeo ut, qui Episcopali ornatus mitrae eeore se ux iis factus saeredos, nemini offensioni fuerit.

30쪽

nem. Mira certe est Poematum convenientia thaud MI iter ac Virgilium inter & Theocritum, quem sibi ad

imitandum proposuit Mantuanus Poeta, ita quidem, ut non ficta tantum pastorum nomina in utroque eadem sint, sed argumenta quoque similia, nec diversi dicenqdi characteres, sententiarum denique & figurarum magna saepe deprehendatur eonvenientia); quamvis simul sit fatendum, elegantius multo, multoque concinniuso a SUM

SEARCH

MENU NAVIGATION