Decii Junii Juvenalis satirarum libri quinque

221쪽

Pygmaeus parvis currit bellator in armis Mox impar hosti, raptusque per aera curvis unguibus a saeva fertur grue si videas hoc Gentibus in nostris, risu quatiares sed illic, Quanquam eadem assidue spectentur praelia, ridet Nemo, ubi tota cohors rede non est altior uno. Nullane periuri capitis, fraudisque nefandae Poena erit Z Abreptum crede hunc graviore catena

Protinus ae nostiori quid pius velit ira necari

Arbitrio Manet illa tamen iactura, ne unquam Depositum tibi sospes erita sed corpore trunco Invidiosa dabit minimus solatia sanguis. At vindicta, bonum vita iucundius ipsa. Nempe hoc indocti, quorum praecordia nullis Interdum, aut levibus videas flagrantia caussis. antulacunque adeo est occasio, lassicit irae. Chrysippus non dicit idem, nec mite Thaletis Ingenium, dulcique senex vicinus Hymetto , Qui partem acceptae saeva inter vincia cicutae Accusatori nollet dare. Plurima felix

Paulatim vitia, atque errores exuit omnes,

Prima docens rectum sapientia: quippe minuti Semper, ae infirmi est animi, exiguique voluptas Uuio Continuo sic collige, quod vindicta Nemo magis gaudet, quam foemina Cur tamen hos tu ob COOste

222쪽

r D. IUNII IUUENALIs

Evasisse putes, quos diri conscia facti Mens habet attonitos ae surdo verbere caedit, occultum quatiente animo tortore flagellum P Poena autem vehemens, ac multo saevior illis , as Caeditius gravis invenit , ae Rhadamanthus,

Nocte dieque suum gestare in restore testem. Spartano cuidam respondit Pythia vates, Haud impunitum quondam fore, quod dubitaret Depositum retinere, ae fraudem iure tueri Jurandos quaerebat enim quae Numinis esset Mens, han hoc illi facinus suaderet Apollo, Reddidit ergo metuis non moribus Lae tamen

omnem

vocem adyti dignam templo, veramque probavit, Exstinctus tota pariter cum prole domoque, Et quamvis longa deductis gente propinquis. Has patitur poenas peccandi sola voluntas. Nam scelus intra se tacitum qui cogitat ullum, Facti crimen habet. Cedo, fi conata peregit e

Perpetua anxietas, nec mensae tempore cessae, Faucibus ut morbo siccis, interque molares

Dissicili crescente cibo; sed vina misellus dispuit, Albani veteris pretiosa senectus Displicet ostendas melius de Uma rugadb COOste

223쪽

Cogitur in frontem, velut acri ducta Falerno. Nocte brevem fi forte indulsit cura soporem, Et toto versata thoro iam membra quiescunt, Continuo templum, ae violati Numinis aras, Et quod praecipuis mentem sudoribus urget, Te videt in somnis: tua sacra ae major imago Humana turbat pavidum, cogitque lateri.

Hi sunt qui trepidantis, ad omnia fulgura

pallent, Cum tonat , exanimes primo quoque murmure

Coeli,

Non quasi fortuitus, nec ventorum rabie, sed iratus cadat in terras, Iudicet ignis. Illa nihil nocuit, cura graviore timetur Proxima tempestas, velut hoc dilata seren'. Praeterea, lateris vigili cum febre dolorem Si coepere pati, mimum ad sua corpora morbum Infesto credunt a numinea saxa Deorum Haec extetaputant. Pecudem spondere sacello Balantem, Laribus cristam promittere galli Non audent. Quid enim sperare nocentibus aegris Concestum e veIniue non dignior hostia vitae Mobilis, baria est ferme natura malorum. Cum sceius admittunt, superest constantias quod

Atque nefra tandem incipiunt sentire peractis db COOste

224쪽

r D. IUNII IUVENALIs

Criminibus Tamen ad mores narura recurrae Damnatos, fixa, ae mutari nescia Nam quis Peccandi finem posuit sibi , quando recepit Eiectum semet attrita de fronte ruborem t iuuam hominum est , quem tu contentum Dderis uno Flagitio e Dabit in laqueum vestigia noster Perfidus, ae nigri patietur carceris uncum, Aut maris AEgaei rupem, scopulosque frequentes Exsulibus magnis Poena gaudebis amara Nominis invisis tandemque fatebere uerus Nec surdum, nec Tiresiam quemquam esse De

rumo

Parentes revehendit , im minux plebe caste raram liberis inventes, masis exemplis re prava institutione iis alia ore sunt alea, gula, crudelitatis, Itabidivi, luxus in aedificiis exstruendis , Apes tionis in portemtosae avaritia.

I iis, et M A sunt , Fuscine, Clama digna

finistra Et nitidis maculam ac rugam figentia rebus, Quae monstrant ipsi pueris, traduntque parentes. Si damnosa senem juvat alea, ludit de haeres Bullatus sob COOste

225쪽

Bullatus, parvoque eadem movet arma fritillo. Nec melius de se cuiquam sperare propinquo Concedet iuvenis, qui radrae tubera terrae, Boletum Mndire, ae eodem iure natantes Mergere ficedulas didicit nebulone parente, Et cana monsti ante gulas cum septimus annus Transierit puerum, nondum omni dente renato, Barbatos licet admoveas mille inde magistros, Hinc totidem, cupiet lauto comare paratu semper, ae a magna non degenerare culina.Mitem ammum, ae mores modicis erroribus aequos Praecipit, atque animas servorum, ae corpora, nostra Materia constare putat, paribusque elementis: An saevire docet RutiIus, qui gaudet acerbo

Plagarum strepitu eae nullam Sirena flagellis Comparat, Antiphates trepidi Laris, ac Pol phemus 3Tum felix, quoties aliquis tortore vocato Uritur ardenti duo propter lintea ferro.Quid suadet iuveni laetus stridore catenae, Quem mire afficiunt inscripta ergastula, carcer Rusticus 3 Exspeetas, ut non sit adultera Largae Filia, quae nunquam maternos dicere moechos Tam cito, nec Mnto poterit contexere cursu,

226쪽

x D. IUNII IUVENALI s

ut non te decies respiret 3 Conscia matri virgo fuit; ceras nunc hac dictante pusillas Implet, ae ad imaechum dat eisdem ferre cinaedis. sic natura iubet: velocius, 3 citius nos Corrumpunt vitiorum exempla domestica, magnis Cum subeunt animos auctoribus. Unus, ae alter Forsitan haec spernant iuvenes, quibus arae benigna, E meliore luto finxit praecordia Tiruns Sed reliquos fugienda patrum vestigia ducunt, Et monstram diu veteris trahit orbi culpae. Abstineas igitur damnandis Mutus enim vel

Una potens ratio est, ne crimina nostra sequantur

Ex nobis geniti quoniam dociles imitandis Turpibus, ac pravis omnes sumus, catilinam Quocunque in populo videas, quocunque sub axe ssed nec Brutus erit, Bruti nec avunculus usquamis Nil dictu foedum, visuque haec limina tangat, Intra quae puer est. Procul hinc procul inde puellae

Lenonum eae cantus pernoctantis parasiti. Maxima debetur puero reverentia. Si quiATu pe paras, nec tu pueri contempseris annos,

Sed peccaturo obsistat tibi filius infans. Nam si quid dignum Censoris fecerit ira, Quandoque.& similem tibi se non corpore tantum, db COOste

227쪽

uec vultu dederit, moriam quoque filius, ae qui omnia deterius tua per vestigia peccet, Corripies nimirum, e castigabis acerbo Clamore, ac post haece uias mutare parabis. unia tibi tontem, libertatemque parentis, Cum serias peiora senex vacuamque cerebro Iampridem caput hoc ventosa cucurbire quaerata

Hospite ventum, cessabit nemo tuorum rverte pavimentum, nitidas ostende columnas, Arita cum tora descendat aranea tela Hic lavet argentum, vasa aspera tergeat alter rvox domini furit instantis, virgamque tenentis. Ergo miser trepidas, ne stercore scida canino Attia displiceant oculis venientis amici, Ne perfusa luto fit porticus; ac tamen uno Semodi scobis haec emendat servulus unus: IIlu non agitas, ut sanctam filius omni Adspiciat fine labe domum, vitioque carentem e Gratum est, quod patriae civem, populoque dedisti,

si facis, ut patriae fit idoneus, utilis agris, utius de bellorum, ae pacis rebus agendis. Plurimum enim intererit, quibus artibus, aequibus hunc tu Moribus instituas. Serpente ciconia pullos Nutrit, hinventa per devia rura lacerta INSob COOste

228쪽

x V ID. IUNII IUUENALI s

Im eadem sumptis quaerunt animalia pennis. vultus iumento, ae canibus, crucibusque relictis. Ad foetus properat, partemque cadaveris affert et Hic est ergo cibus magni quoque vulturis, aede Pascentis, propria cum iam facit arbore nidos. Sed leporem , aut capream tamulae Iovis , generosae In saltu venantur aves, hinc praeda cubili Ponitur: inde autem, cum se matura levarie Progenies, stimulante fame, festinat ad illam, am primum praedam rupto gustaverat ovo. Edificator erat Centronius eae, modo curvo Litore Caietae, summa nunc Tiburis arce, Nunc Praenestinis in montibus, alta parabat Culmina vittaxum, Graecis, longeque petitismrmoribus , ingens Fortunae, atque Herculis

sedem,

Ut spado vincebat Capitoua nostra Posides. Dum sic ergo habitat Ceolronius, imminuit rem,

Fregit opes, nec parva tamen mens a relictae Partis erat totam hanc turbavit filius amena, Dum meliore novas mollit Raarmore vias,

Quidam sortiti metuentem sabbata patrem, Nil praeter nubes, coeli numen adorant i Nec distate putant humana carne suum , db COOste

229쪽

a pater abstinuit, mox ae praeputia innum. . Romanas autem soliti contemnere leges, Iudaicum ediscunt, servant, ac metuunt ius, Tradidit arcano quodcunque volumine Moses. Non monstrare vias, eadem nisi sacra colenti; Qua tum ad fontem solos deducere verpos. Sed pater in caussa, cui septima quaeque fuit lux agnava ae partem vitae non attigit uuam. Sponte tamen iuvenes imitantur cetera, solam Inviti quoque avaritiam exercere jubentur.

Fallit enim vitium specie virrutis, imbra, Cum fit triste habituri vultuqueri, veste sevc

. rum ,

Nec dubie tanquam frugi laudetur avarus, Tanquam parcus homo, inrerum tutela suarim Certa magis, qiram si fortunas servet easdem Hesperidum serpens , aut Ponticus Adde quod hunc, de o loquor , egregium populus putat atque c-llendum Artificem , quippe his crescunt patrimonia fabris; sed crescunt quocunque modo, maioraque fiunt Incude assidua, semperque ardente camino. Et pater ergo animi felices credit avaros, ii miratur opes, qui nulla exempla beati Pauperis esse putati iuvenes hortatur, ut illam ob COOste

230쪽

xso D. IUNII IUUENALI s

ue viam pergant, ae eidem incumbere secta. Sunt quaedam vitiorum elementa, his protinus tuos Imbuit, e cogit minimas ediscere sordes Mox adquirendi docet insatiabile votum. Servorum ventres modio castigat iniquo, Ipse quoque esuriens neque enim omnia sinisnet unquam

Mucida coerulei panis consumere frusta, Hesternum solitus medio servare minutia Septembri, nec non differre in tempora coenae Alterius, conchem aestivam cum parte lacerti signatam , vel dimidio, putrique filia , Filaque sectivi numerata includere porri. Invitatus ad haec aliquis de ponte, negabit. Sed quo divitias haec per tormenta coactas, Cum furor haud dubius , eum sit manifesta phrenesis , Ut locuples moriaris, egentis vivere fato Interea pleno cum turget sacculus ore , Crescit amor nummi , quantum ripis pecunia crescit, Et minus hanc optat, qui non habet. Ergo paratur Altera villa tibi , cum rus non sufficit unum,

Et proferre libet fines, maiorque videtur Et melior vicina seges Mercaris ae hanc, de ob COOste