Decii Junii Juvenalis satirarum libri quinque

231쪽

Arbustii, de densa montem qui canet oliva. Quorum si pretio dominus non vincitur ullo, Nocte boves macri, iustaque famella collo umenta ad virides huius mittentur aristas; Nec prius inde domum, quam tota novaliax sevos In ventres abeant, ut credas isIcibus actum. Dicere vix possis, quam multi talia plorem, Et quot venalas iniuria fecerit agros.

Sed qui sermones, quam foedae buccina famae phlid nocet haec Linquit. Tunicam mihi malo I pini , Quam si me toto audet vicinia pago Exigui ruris paucissima farra secantem. Scilicet e morbis, de debilitate carebis, Et luctum, d curam effugies eae tempora vitae Longa tibi post haec fato meliore dabinaturis Si tantum culti solus possederis agri, Quantum sub Tatio popuIus Romanus arabat. Mox etiam fraetis aetate, ac Punica passis

Praelia , vel Pyrrhum immanem , gladiosque Molosis, Tandem pro multis vix iugera bina dabantur

vulneribus Merces haec sanguinis, atque laboris. Huius visa unquam meritis minor, aut ingratae

Curru fides patriae et saturabat glebula talis Patrem ipsum, turbamque casae, qua foeta iacebae

232쪽

as et D. IUNII IUUENALIs

Uxor, e infantes ludebant quatuor, unus vernula, tres domini s sed magnis fratribus hometae A serobe, vel sulco redeuntibus , altera coena Amplior, ae grandes fumabant pultibus ollae . Nunc modus hic agri nostro non suffcit horto. Inde fere scelerum caussae, nec plura venena Miscuit, aut ferro grassatur saepius ullum Humanae mentis vitium, quam saeva cupido Immodici census. Nam dives qui fieri volt, Et cito vult fieri. Sed quae reverentia legum, Quis metus , aut pudor est unquam properantia avari Evivite contenti casulis, Ceollibus istis, o pueri, Marsus dicebat, de Hernicus olim,

vestinusque senex; panem quaeramus aratrem,

Qui satis est mensis; laudant hoc numina ruris, Quorum ope iuxilio gratae post munm aristae , Contingunt homini veteris fastidia quercus. Nil vetitum fecisse volet, quem non pudet est Per glaciem perone tegi, qui summovet Euros Pellibus inversis Peregrina, ignotaque nobra Ad scelus, atque nefas, quaecunque est, purpura ducit. Haec illi veteres praecepta minoribus, at nunc Post finem autumni media de nocte supinum Clamosus iuvenem pater excitat et accipe ceras, db COOste

233쪽

sATIRA XIV. LIB. V. rass

seribe puer, vigila, caussas age, perlege rubras Maiorum leges, aut vitem posce libello. Sea caput intactum buxo, naresque pilosas Adnotet, ae grandes miretur Laelius alas. Dirue Maurorum attegias, castella Brigantum, ut locupletem aquilam tibi sexagesimus annus Afferat aut longos castrorum ferre labores Si piget, trepidum talaunt tibi cornua ventrem Cum lituis audita, pares, quod vendere possis Pluris dimidio, nec testastidia mercis Uuius subeant Megandae Tiberim dira, Neu credas ponendum aliquid discriminis inter Unguenta, ae corium Lucri bonos est odor ex re Qualibet Iuctu sententia semper in ore versetur, Diis atque ipso Iove digna, Poetae r Unde habeas quaerit nemo, sed oportet habere. Hoc monstrant vetulae pueris poscentibus assem, Hoc discunt innnes avi alpha Aeta puella Talibus instantem monitis , coememque pav

rentem

Sic possem adtari et dic, o vanissime, quis te

Festinare iubete meliorem praesto magistro Discipulam Securus abi, vinceris, ut Aiax Praeteriit Telamonem, ut Pelea vicit Achilles. Parcendum est teneris, nondum implaveῖ --

234쪽

xs D. IUNII IUUENALIS

Nativae mala nequitiae: cum pectere barbam Coeperit, ae longi mucronem admittere cultri, Falsus erit testis, vendet periuria summa Exigua, e Cereris tangens aramque, pedemque, Elatam iam crede nurum fi limina vestra Mortifera cum dote subit: quibus iIta premetur Per somnum digitis nam quae terraque marique Acquirenda putas, brevior via conferet illi. Nullus enim magni sceleris labor. Haec ego

nunquam

Mandavis dices olim, nec talia suis et

Mentis caussa malae tamen est, morigo penes te. Nam quisquis magni census praecepit amorem, Et laevo monitu pueros producit avaros,

Et qui per fraudes patrimonia conduplicare Dat libertatem , ae totas effundit habenas Curriculo et quem si revoces, subsistere nescit, Et te contempto rapitur, metisque resictis. Nemo satis credit tantum delinquere, quantum Permisitas, adeo indulgent sibi latius ipsi. Cum dicis iuvenis stultum, qui donet amico, Qui paupertatem Ievet, attoIlatque propinquit Et spoliare doces, ae circumscribere, ae omni Crimine divitias acquirere, quarum amor in te, Quantus erat patriae Deciocum in pectore, quam

Dilexit Thebas, si Graecia vera, Menoecem iob COOste

235쪽

In quarum sulcis legiones dentitas anguis Cum clypeis nascuntur, ae horrida bella capessunt Continuo, tanquam ae inicen surrexerit una. Ergo ignem, cuius scintillas ipse dedisti, Flagrantem late eae rapientem cunis videbis. Nec tibi parcetur misero, trepidumque magistrum

In cavea magno fremim leo tollet alumnus. Nota mathematicis genefis tua, sed grave tardas Exspectare colus morieris stamine nondum Abrupto Iam nunc obstas, ae vota moraris; Iam torquet iuvenem Ionga, ae cervina senectus. onus Archigenem quaereri atque eme , quod

Mithridates Composuit, si vis aliam decerpere ficum, Atque alias tractare rosas 3 medicamen acta dum est, Sorbere ante cibum quo debeat ae pater , T

Monstro voluptatem egregiam, ut nulla theatra, Nulla aequare queas Praetoris pulpita lautis Si spectes quanto capitis discrimine constent

Incrementa domus, aerata multus in arca

Fiscus, id vigilam ponendi Castora nummis Ex quo Mars ultor galeam quoque perdidit, ae res Non potuit servare suas. Ergo omnia Florae, Et Cereris licet, cybeles aulaea relinquas, db COOste

236쪽

Tanto nisi es humana negotia tuti. An magis obiectini animum iactata petam Corpora , quique solant rectum descendere fidinem pQuam tu Corycia semper qui puppe moraris, Atque habitas, Coro semper tollendus, ae Austro, Perditus, ac vilis sacci mercator olentis ;Qui gaudes pingue antiquae de litore Cretae Passum, d municipes Iovis advexisse lagenas pHic tamen ancipiti figens vestigia planta victum illa mercede parat oramamque,fundimile

Illa reste caveis tu propter mille talenta, Et centum villas temerarius: adspice portus, Et plenum magnis trabibus Medi us hominum est iam In pelago veniet classis quocunque vocatit Spes lucri, nec Carpathium, Gaetulaque tantum

quora transiliet, sed longe Calpe relicta, Audiet Herculeo stridentem gurgite Solem. Grande operae pretium est, ut tenso folle reverti Inde domum possis , tumidaque superbus aluta oceani minstra, de juvenes vidisse marinos. Non unus mentes agitat furor ille sororis In manibus vultu Eumenidum terretur, signis Hic bove percusso mugire Agamemnona taedit, db COOste

237쪽

Aut Ithacum. Parcat tunicis licet, atque lacernis, Curatoris eget, qui navem mercibus impiet Ad summum latus, intabula distinguitur una, Cum sit caussa mali tanti, ae discriminis huius, Concisum argentum in tituIos, faciesque minutas. currunt nubes, dulgura claIvitefinem Frumenti dominus clamat, piperisque coempti. Ni colat hic Coelis nil fascia nigra minatur, Estivum tonat Infelix, hac forsitan ipsa Nocte cadet fractis trabibus, fluctuque pxemetur obtutus, intonam laeva, moxisque tenebit. Sed, cuius votis modo non suffecerat aurum, ata Tagus, aere ita volvit Pactolus arena, Frigida sussicient velantes inguina pannis Exiguusque cibus, merea rate naufragus assena Dum rogat, ae picta se tempestate tuetur,

Tantis parta malis, cura majore, metuque

Servantur Misera est magni custodi sensus, Dispositis praedives hamis vigilare eohortem Servorum noctu Licinus iubet, attonitus pro Electro, signisque suis, hQgiaque columna, Atque ebore et lata testudine. DoIta nudi Non ardent Cynici; si fregeris, altera fiet Cras domos, aut eadem plumbo commissi manebit Sensit Alexander, testa cum vidit in tua

Magnum habitatorem, quanto felicior hic, qui

238쪽

rs D. IUNII IUUENALIS

Nil cuperet, quam qui totum sibi posceret orbem, Passurus gestis aequanda pericula rebus. Nulium numen habes, fi fit prudentia nos te, Mos facimus, Fortuna, Deam Mensura tamen Mectussiciat census, si quis me consulat, edam; In quantum sitis, atque innex, ae frigora potatuit, Quantum, Epicure, ita parvis suffecit in hortis,

Quantum Socratici ceperunt ame penates.

Nunquam aliud Natura, aliud Sapientia dicit. Acribus exemplis videor te eludere. Misce Ergo aliquid nostris de moribus, effice summam Bis septem ordinibus, quam lex dignatur ossionis: Haec quoque si rugam trahit, extenditque labeIIum, Sume duos equites, fac tertia quadringenta. Si nondum implevi gremium, si panditur ultra, Nec Croesi tartuna unquam, nec Persica regna Sufficient animo, nec divitiae Narcissis Indulsit sar cui Claudius omnia , cui Paruit imperiis uxorem occidere iussus. db COOste

239쪽

si hae penultima Satira, primum in otiorum' dicutam perstitionem invehitur, deinae in imm

nem Ormisdem crudelitatem s qui praepostera retiatione feras eolunt homines iugulanis ferinis earnia ous abstinent, humanis vescuntur.

d. ii nescit, volusi Bithynice , qualia de

mens

AEgyptus portenta colat DCrocodilon adorat Pars haec, illa pavet saturam serpentibus Ibin. Effigies sacri nitet aurea Cercopithecis Dimidio magicae resonant ubi Memnone chordae s Atque vetus Thebae centum iacet obruta portis. Illic heruleos hic piscem fluminis, illic Oppida tota canem venerantur, nemo Dianam. Porrum, cepe nefas violare frangere morsu.o sanctas gentes, quibus haec nascuntur in hortis Numina Vianatis animalibus abstinet omnis Mensa nefiis illic foetum iugulare capellae, Carnibus humanis vesci licet. Attonito cum Tale super coenam facinus narraret UI3sses Alcinoo, biIem aut risum fortasse quibusdam

Moverat, ut mendax aretalogus in mare nem

Hunc abicit, saeva dignum, veraque Charybdi, db COOste

240쪽

es, M. IUNII IUUENALI s

Fingentem immanes Laestrygonas, atque Pace Nam citius SQ uam, vel concurrentia sina anes, plenos de tempestatibus utres Cretaderim, aut tenui percussum verbere cesaei cum remigibus grunnisse Elpenora porcis. Tam vacui capitis populum Phaeaca puritate Sic aliquis merito nondum ebrius, ae minimum

De Corcyraea temetum duxerat urnae solus enim hoc Ithacus, nulla sub teste , canebat. Nos miranda quidem, sed nuper Consule Iunio Gesta super calidae referemus moenia Copti, Nos vulgi scelus, incunctis graviora cothurnis. Nam scelus a Pyrrha, quanquam omnia ismata volvas, Nullus apud tragicos populus fiscit. Accipe nostro Dira quod exemplam ferim produxerit aevo, Inter finitimos vetus, atque an 'a simultas, Immortale odium, Ac nunquam sanabile vulnus Ardet adhuc, omit ac tria Summus utra inque Inde furor vulgo, quod Numina vicinorum odit uterque lacus, cum solas credat habendos

Esse Deos, quos ipse colit Sed tempore resto Alterius populi rapienda occasio cunctis

visi