장음표시 사용
31쪽
Io. METEL. PRgEFar Io, que aliarum paene omntu diuersissimisgeneribus,ctipsu magnitudine,valde diserant. Quartam enim Orbis partem cum nec Europae, nec astica, nec Masint constituunt. Quampartem America nomine, ab Americo Vestiι-rio,qtumultas eius partes quattuor nauigationibus aperuit novussi,Geographi praestriin insigniant. Quemadmodum,ct nonnullis eius orbis prouincidis NaturationuPraefecti ac Duce vel sutιm nomen vel Calitum cuiuspiam,indidere. Cur autem India nomen obtinere debeathanationes;caussam nullam video. India enim,qua a adtributa, non contemnendam eius parte complectitur,
priscis ignota non fuit. Huius autem noui Orbis nationib. ἐν sub i ii actis nec enim totus adhuc vinci,perbistrariq. potuit Hispani leges imposuere dederuntq.magistratis: equitas illae,ad humaniorem, ciuilemque vitam ad Christianae Religionis nostra regulam,formarentur' Hi ' niaeqtis Regi,cui vectigal,ct annuun ributum pendunt, sineseditione pareant. Nam hae gentes in Episcopatus distributa Christianorum ritus o Sacra Hi 'anicaing, tinguam,ac mores erectis in id etia Scholis,literarijsq. rudis per docentur. Hinc argcnti multum,auri plurimiuaed nos adfertur. Ferro carent.Μargaritis aretem,ctgemis Eudant.Stirpes huius nostri Orbis ibi desunt. Bestia etiam nulla praeterferas. Quis si quas habent eae sunt ab
nostris Ionet, diuersa. Plurima tarn tamen, a nobis adcepere: quibus utantur, acpaulatim, aliquam barbariem uant. Radicibus certιs, sicuti quidam tradidere, vel NIabi Vrano, omnes panis vice vescuntur.Sed Frtacti, alborum,naturaplane a nostris aliena est. Adfacien- 3 dum medicinam diuersa simplicia medicamenta, nouus
32쪽
Indi vilitisr. Tu amaba a corra itimores, ct dentia de axiones. Caragna idem praestat. iundistrarum dolores tollit tumores inueteratos dissoluit et, ruorre cerebri- quis doloribus medetur. Oleum cicinam, magni Vigoris est.Bitumen ex Clibaefontibus ad mare est.va- Iet ad rigidos morbos opicandis nauibus admixtosovo. De Imbaro cintericio,tiqui ambaro,ct Balsamo
huius noui Orbis. impra 1ionnihil dictum est.Rema Abiagna eis siem,cuius Balsamum in Medicina usus. Rema Carthaginis es VeneraTerebinthina multb excelletior. Tabaco fuse Tabacu, planta venena, O vulnera telis venenatis inflicta, curat. Hujusfumo,cannula quadaperos hausto, Sacerdotes Indi,vi extasin rupti, consultor,bm Daemonum nomine oracula e re sponsa dabant. Qua herba principio admirationi fuit.Sed, paulatim copertum ebi: eam , uti forma, ita nec viribus, a vastara
Ilociamo, cuius o species existimetur, abesse. Ligni
quoddam genus eiusdem,cu Gua' cano generis ob maiores vires' Sanctum dictum, nobis est. hodie valde si quens. Crescit in Sacti Ioannis insida copiose,Nephre rictu lapis. hunc Indi tum noslat variisformi ob insignein eius Gumgestaresolent.Turonam lapis Nephre
iicis utilis eae Turonum qui in indico mari capiuntur capite vellitur duarum interdum librarum pondere. Caymum,lapis' quartana, Priferlint,medetur. Sangui-
pulis lapis 'iaspidisgenus es anga inis fluxum omne mirifcebit. si madisso, ob inita, peregrini porcellι cuiusdamsubterranei,testudinis more loricati capitis do ferem yal: de tollit. Sanguis Draconis asini Iudine,
33쪽
Ιο. METEL. PRAEFATIO Draconis Iachryma dictus praestat admirada virtutis fomentum. Fructus sentericus praestantissimam, contra dysenteriam,vim habet.Cortex quidampergradis arboris,quisfolijs cordis est Ditis, nullums f uctum fert Astit alui profluuium. En cortex, Gua'acano milis. II
Porro: ex variis eiusdem Orbis noui prouinciis multa purgantia medicamenta,nobis adferuntur. In primis Casia,quam dicunt,solutiva. Fructus ad bile; ex maritimis oris Nicaraguae. Avellana purgates ex Hispaniola mittuntur. Fabae purgatrices ex Carthagine, Nomi- me Dei. Lac P nichi validistine purgat echoacan, a
prouinciasic dicta radix. Piper oblongum siue Capsicu, gignit Natao Carthago.Sulphur vitium,ex stulto ct Pemana. Est ct aliud Sulphur Nicaraguanum. Med, camentum ad Erisipitis insigne. st ex lumbricis India
cis Iaceta in morem. Cario auctus virespraestates h ιeLGuacatana plantula hamorrhoidespersanat. Phisolus Peruanus valide bile,mediocriter pituit et abseque molestia aquam inter cute,euacuat. Fructus ulcera 3arius, strii mali magnitudine,ulceribus cur adis aptissimus cuius nucleus,qui nuce continetur, spraesentisi, Mum Venenn.Centesia, herba Peruana tumoribus est
rilis Hamathites plant sanguine bit.Cum enim Chili, oppido Sacti Iacobi horrendas amesgrassaretur c
priui quidam Indi sura sibi amputarunt, east pras
me comeder fit. huiuι plantasoliavulneri imposueresanguinevis fluerunt ad rubrum colorem, id quod vulgo 33 Hefilium dicitur, idem nouus orbis praebet. Adpurpureu insecti quoddam genus pro eat: culici no admodum disimile. Coxiviliam nominant uberrimam sanὸ mercem. Sed iuersam reperti noui Orbis historiam, D
34쪽
AD ANTON. IνGUSTINUM. Is Fridericus Furius Cariolanus Valentinus vir nobilis, Oeloquentra Jrudentia, ctrimum praestantismus ' Latine iussu Philippi Hispaniarum Regis magna quidem dii gentia conscribit. eam1 bactenus ab exordio, ad annum Caroli Quincti Imp.νgesimum primum libris viginti nouem absolutis perduxit. Θο superest non desunt, qui te stantur: Hi panos multa crudelitate os in India. Nam bello captos trucida se vel eos in aurifodinas detrust se insiliet 1 laboribus oppre 1st. Adeo: ut ex quindecies pel, ut ait scribunt, vigeses centenis hominum mill bus, qui Hispaniolam incolebant vix hodie adsummum quingenti vel centum quinquaginta, ut quida asser P supersint. Idem1 ceteris Prouincise,ct Insulis hominum interitus,adcidit in Cuba vid licet amarca, Portu Diauit , reliquisque locis. Cumse enim ad miseram seruitutem p m rapi viderent: ct lex constituta esset qua
Continentis incolae,qui religionem Christianam non amplecterentur, seris erent: qua lix in Caribessiue Cania bales a Ferdinando Lege lata, in alia prouincias exies est: paucis in Mexico rantum exceptis, maluerunt Indi mortem subire, quam viuere. Itaque qui ex Hi anorum fauiliasupererant ij velsese in vasta loca Histanicu -- perium fugientes,receperunt . vel arreptis occasionibusseditiones mouerunt,o ab illis defecerunt.Multi vitae per ras mort fame, ij sit pendio,ali praecipitio alij xen no sibi qua mere. Herbis ct potionibus aborrumfoeminae,neseruos IIsyanisgenerent,pr ocurnunt. Qurdam praeacutis lignis pectussibi perfoderunt: alij liberos; stibis occiderunt. Hi stam ver o ne servisibi manus inferrent, ct eos metuparnasubsecutura, acade auerterent iis deie
35쪽
IO. METELLI PR IEFITIO mortui persequerentur nec illos morte verbera et assis ros. ab tinerenr ergo ni stas i is,in infer ro,peius qua
in terris, trac ari vellent. At quamuisserui e CAExtinente in Insullas ab Ecli fuerint innumerL. tamen oes pr9pe extincti unt. Itaq qreo unq, H stam sta vexilla iurulerni: a crudelitate, perpetui in incolag odi ut, veligia dicuntur reliqui NE 'amobre Indi ab Hi panis des 3scientes quoscunq. ex ijs nancisci poterat vel in bello cripiebarit eos incensi praecipue Ioannis Iccst qui militu Petri si id ductor erat,ab azyi cupidinestusttagraret-bus f plici,s excarnificatos, ceciderunt. Maxime rero militia Praefectis mantu pedesq vinciebat:et huwι pro ratis aurum liquefactum,in os infundeba Dcum exin probrationeπt aari sitim, qlla tantopere premebantur, explerent. Ob haec Carolus Caesar Figueroam in India 3 1imisit Pi causa cognita omnes Indos in libertatem vin- , ilicaret detrectantes H1'anos poenis adliceret. Idem,
ratilics III. Pontifex, Hi anorum in Indos intollerabili
salsipia er ordinis Dominicam sacerdotes ea de cases adse ex Orbe nouo m1sos,intestecta sanxit. Quare Antonius Mendoca,qui tu India Prorere tum Dis Hi-
fanis omnibus facile persere itript paullatim seuos qui
τὸ;ut semel inteaigatur qreid Indos roties ad res notius 'contra Histanos mallendas, O seditiones tanta pertinaci uouendas impulerit: ct quid calcisa fuerit, carduo illa Christiana Re publica siumma capto, Indicae nari se libertatem.=ementibus quibusdam se intutis dubio procul militibus mspanis sanct imo Jo calculo co- probarint patuis nouoru Dominora in miseros in in rurare drinde quorunda inexplebilem arearitia ct ex
36쪽
ID ANTON. AUGUSTINUM. γάhis grauiores quem tumultus, unde noui orbis pane totius nunquam saru deploranda vastitas e secuta perstringam. Principio quidem trita apud plero milites Hispanos pefmosane exemplo, in more postu uiruti ab oculatis of e dignis testibuspers riptum est, ut seruos suos grasse me punirent, si mercedem diurnam
aut non adititi seni aut pensum in auro argenitae effodiendo non absoluisse it: aut si quid leuioris denique
det Ii parpetrassent. Etenim vesteri reduces,coena loco, primam vestimentis xuebant. manibus dein ped, bius in transiuerso palo reuinciebant. mox chorda, b baloue nemo diri 'me verberabant. Sic tractatos, pisce oleoxeferventigistiatim perfundebant. salita pὸ Iaqua corpus abluebant, ct in mense tamdiu relinquebant, quamdiu dolorem ferre posse putarentur. Qui mos animaduertendi; ipses, etiam in Christianos semnos, domi familiaris esse dicitur. Post carnificinam huiusmodi, si durior Dominua idis contigerat: vivos in t ram noctem,collo tenus defodiebant praesentissimum id ad plagas remedium esse, itidibrio dictitantes. Si quis ex illis prae dolore moreretur id quὸd non rarὸ adcidit Dominus ingulaseruorum capita Regi, in occisorum Iocumsusciens, ab homicidii poena liberabatur. Hanc
crudelitatem lege Batona,quam dicunt, quidam excusant. Sed omnibus impia meritὸ videtur, tanquam omis x is pietatis expers. st mobrem Diabolica nomen, inarer Indos ure quidem,obtinuit. Ad hanc aute immani ratem in miseros Indos, exercenda nonullos ingenita radu naturas ties, mulitis iam bellis exasterata plero .habedistis, impulit. Hinc Histanus miles,quastas aucupium aut renatioum sic ad praevi bominat agen-
37쪽
Ιο. MET EI. PRAEFATIO das,iam inde ab inuento Orbe nouo ferri coepit. Aut igitur bello captos inseruitutem abripiebat aut ex earam mancupio magnam bipecuniae vim constabat aut eos ad
diurnas operas mittebat plarum mercedem ab eis cotti
die perquam importunus exigebat. Fuere,qui struo odi iis mancipauerint in quibus insolito laborefractae multae seruorum myriades periere. sit, mercib.ictos permatare solitisunt, alioue modo disrabere. Id , tam inclementer o uuare monuissifecerunt i Christiana omnis humari:tatisprorsus obliti e Continente abreptos viri si sexus homines,nulla nec atatis, nec valetudinis habita a Metioncnauibus in vicinad Insulas, trant portarent. eorlim
mnpauci,qui mari non adsueuerant, ct insentinam abdebatur,ofame foetore, qua ore crudeliter absorptisunt. Quid qu) foemina complures ex Hi stantsgrauid una cum innoxiosetu pro ancidissunt vendita ' dis his quidem modis militum aliqui,ad summas opes peruenerunt alij magnas dignitates domi orisssunt co ecutrolij rem pecuariam plurimorum damnis, sic auxerunt τrimenti sint, qui octo pecudum milliapossiderent. Nanctam insignem nouorum hominum iniustitiam at- νque tyrannidem fieri non potuit, quin magnistatim moras ct bella tam ab ipsis inter se, quam as incolis in illas excitata, eqzerentur.Nam a Columbo quidem in Hi starniola,dum is secundum ex America reuersus, apud E aem Hispaniarum esset Tolanus quidam Ximenes, ex plebeio ad magistratae dignitatem euectus,defeci ct ne cogi a Columbis,aut pro maleficiu puniri,aut in ordinem saltem redigi, posset latronum ducem se connituit O quidquid ubis commeatus erat, ant opum: id omne per
38쪽
aD ANTO M. AUGUSTINUM. ιν lumbo nullis litteris, nullis legationibus, iugis denique premisis, ad ui umquam potuit ' ut a su siepis furora desistens, eius i perium,quod legitimum essesciebat, adgnosceret. Quin potius se dementia deuenit' ut Glumbum per litteras, apud Ferdinandinu Regem, adfectata Drannidis argueret. Captis ergo iussu Regis, sin Frane istam Bouassiliam,Columbis fratribus, ct in Usaniam misis ximenes a Bouarilioqui non minus,quo illa, Gentis Indica diuitiis inhiabar non disculter ingratiam roceptus est. Itaque coniunctis animis thesauros undiq que corradere ct infelices incaud ad aurum odiendum infodinas detrudere coeperunt. Hinc gens illa, laboris o seruitutis aeque impaties,con stiratiora cum Insula Principibus inita arauissimam aduersus Nissanos rebellionem
excitauit. Quam Columbi non sine multo sudore am
princivix tandem represserint . a terris deinde Columbi in Histaniam reditu, ab eo Franciscus Porrasitus , unacumfratre, ct cara uela ημαι genus est' qua veheb tur,defecit,o pertracto insu sententiam potiore nullitumn ero, Hi mola incolu, a uos cursust recep rat,vtiterum Civilis inter Histanos discordia occasi e I tumultuarentur, causam praebuit. Cumenses deinde Continentis incolae, qui Hispanos aduenia primὲ, velut calo delapsium hominum genus, magna cum veneratione
susceperantio multis magnipreti, mmeribus st/nte ad
fecerant eorum tum auaritia, tum iniuriis irritati ve
beribus enim ad margaritarum piscatione cotti iecus bantur coniurationes actis,in illos ex improuiso impetum, dederunt ct occisisplerisique tam religiosis,quam ceteris, reliquas infugam coniecerunt. Hanc si rimis ini
39쪽
ΙΟ. METELLI PRAEFATIO infidis Cumanenses,esublimi nauis antenna, ut religis terrorem incuteret u endit. ac mox,ad Cumanesies ex Cuba a reuer', ὸ se receperat,tot eos cladibus adfecit,ut luternecionis metupacem poscere cogerentur . His areb. gestis, Ocamptim praeda on stus, cum parte copiarum in Is stansolum discesiit. Miles interim praefidio relictus, partimi fidine. artim man garitarum inexplebili cupiditate artim etiam mutus de praeiula distensionibus, recens subactam Cumanen sim Prouinciam bi reddidit i flam. Cumanenses hac recuperanda liabertatis occasi me illecti. o nouis iniuriis molestifimorum hospitum ad iracundiam prouocati,consentientibus animis, dispersos, ct recentis victoriaefastu nihil hostile timetes, oppresserunt, o paκe uniuersos orleuerant. ac tanto quidem furore in
deuictos saeuierunt ut extremam quoque rebus Christianorum omnibus, non solum 6 auis,ver um etiκm Sacris'
templis, inquam,monasteri,s, sanctaeque supeZectili, τ ρtatem magno cum Christiani nominis opprobrio inferrent. Ex hac secunda rebellione, quam ut istamu miles procurauerat, narum deinde bellum quod cum eis Iacob. t Cis Ilion, crudel imumgest. Quo bello,,omne ille C manum nomen prope deleuit. Nam cum per quadraginta dies continuosgrauis imis cladibus eos adfecisset , of mper victos ad deditionem compulisserseptuagintagentis Cumanae Proceres , tamquam coniurationis auctores
suspendi iussit. Reliqui partiti fuga in vastismasse luas
abdidermi, ut ab Hillanis tuti e sent partim capti, ct in miserabilem seruitutem abrepti sunt. Sic euenit ut perseptingentam iliaria vix vili postmodam incola, paucis, ijsque tenuibus,exceptis, repertim qxi antequamHi stans naues ad eas erat adpulit sent, erant frequentisimi.
40쪽
imponantum, Italum, patria Mediolanensem, vi Cmbae in cum imperio praeesset, ab Imperatore Caro-io missum,recipere noluit. Ηlic accedit,quod Sancia Maratha ,Carthaginis, o Paria ricina, Prouinciae numer Dimis olim indorum populis referta, nunc a selis propemodum Hstanis inbabitentur. Propterea quod Indi, quamdiu viribus vilis valuere Ussanorum amicitiam 'pertinaci fme repudiarunt' maxio, quod non fere mmter ipsos saeuitiam exercuerint. Simandoca, Te caVallis Dominus, Gondissaluo Ximenio Iurisconssulto, Smaragdorumfodinari tanquam rem inutilem, cuique salis pniuspatinam praeferre consueuerat, volens cti hens ostendit' rum ut peregrinae gentis auream illam orem Uatam tim semel vi putabat, expleret ut iis ratione ditisnem Ham ab exteror incursione, exoneraret. Sed cumlonge secus euenirent omnia, O praeter expe
ctationem,catervatim νndique concurrentibus nouis ho
stilitassubditos intolerandis iniurijs ad Di ottidie via
deret,nec avertere posset desserata νιctoria, quam armis aliquoties frustra, adfectauerat, execratoque nomane Cluistiano vulgus utriusique sexui poni insiluis vitam infelicem voluntario sisendio abrapit. Q od calamir tes . Perranis ditionabus Pi norum factiones istius rint,notius est ex multis IIstanis historicis, quam ut hie repetist necesse . Nec verὸ Mexican Regnum, quod nunc Hispania Nora nomen inuexit, ex quo primkm
Christianorum armis subiugatum fuit Histanorum ducum ciuilibus bellis ct dissensionibus caruit: qua quia