장음표시 사용
331쪽
I B A R uisquam merito possit inania verborum pori eta hii
tuere. Nec enim hostis auarus vcctigalia sua,quae Chrimanorum religione amplificari cernit, excisione sanctissimi sepulchri, & aliorum locorum, quae frequentas si a Christianis cum magno illius commodo videt, im minui patietur : nec adeo mentis expers cst, ut velit ei iniuria uniuers, Rei p. Christianae facta, omnium an, - . t mos irritare, & a mutuis dissensionibus ad illius pestem atque perniciem traducere. Communis enim ostensio S contumelia soletani mos diis dentes coniungere, dc .
sti inulis incitare ad poenas de hoste supcrbissimo repe- tendas. Non est auic in gelis Christiana usque eo vel fanctissimae religionis,3 et antiqui decoris oblita, vi tatuni hostis facinus inultum & impunitum relinquat, Non . . dubito, igitur, quin si halac stragem Sullanus ediderit,'
omnes Cluistiani tam iuuencs, quam senes, Vndiq; ccr-- . tatim conta'nt, ut tantum sceliis animis coniuncti sit
mi sui cantur. Quod clim ille plane perci piat non irit adeo amens, ut tantum sibi atque suis opibus periculum strubre velit. Valde tamen diaco,tantos ex Christi- aliorum 'ri hcipum discordi js animos annum istu assumpsisse, ut atrociter etiam illis minari audeat, pci quos potuisset facillime imperium illius atque nόmcit extingui. Quare Patcr sanctis ii me te non ni Odo hortor &monco, verum etiam suppliciter Oro, ut actionem istarn dignam virtute tua, dignam religione d apicntia, dignam illius loci, in quo CH RiST I vicem g letis amplitudine & sanctitate suscipias, ut Christi an sprincipes inter sie nefarie dii Edentes, in concordiam' 'authoritate tua sacros uicta reducas, risumma animo- ,rum conspiratione, signa iii Africam & Asiam in se xant, quibus hostem non victi te sua, scd Christianorum negligentia sero cum de statu de ciant, Mahumetisque' nomen ex hominum memoria penitus euello duni curent. Quod si feceris, praciare viam in caelum nihi
alicS, nomen et mini memoriar isempiternae consecrabis. Hoc qui ii iam ab Alexandro Pontis e , in cuius
locum successisti , aliquot riinciris christiani mecum
332쪽
, Q ARTV s. IIa senui magna contentione postularunt. sed idcirco forat: tasse tunc id effectum minime fuit, quod Deus hanc se, ni tibi immortalis laudis dc gloriae materiam rescru, . bat. In quo vero nos admones, ut quod rcsponsum te
sultatio dare velimus, tibi perliteras significcinus, anti anum isturn in nos humanitatis & clementia: plenissimum libet iter noscimus, quem perpetuo vitae similio, dc debita pietate & veneratio ne prosicquemur. No- strum tamen non est,uel sapientiae tuae, vel grauissimo Cardinalium icnatui praescribere, quid hosti responde- dum sit: scd tantum, quae nostra mens sit, de quid animis agitemus, aperire. Vt igitur quid habeam in an mo, tibi demonstrem, is plane sum quem nullae minae, nulli terrores, nulla: disti cultatcs impediant, quo milius exequar id, quod senaci institui, d eo omnes aniami neruos intendam, ut pro mea parte,quanta maxima belli contentione. possim, contundam dc frangam. hostis seri N iinmanis audaciam. Cluislum Optimum t Maximum precor, ut spiritus sui numine metem tuam confirmet, ut perpetuo possis, quemadmodum facis, illius Ecclesiam cum magna sanctitatis tuae gloria gubernare. Cum hi literis Emmanuel Maurum donis muneribus assiectum dimisit qui alijs a Fernando ge literis similiter acceptis, Romam rediit, atque indebitu Pontificis Maximi literis ad Sullanum reuersus es. Equibus Sullanus intellcxit, non mi Eis Ad viribus esse curn Lusitano confligendum . Classem igitur magnam instruendam suscepit, qua in india Lusitanos
opprimeret: de qua suo loco dicemus . , Hoc anno Lu- - ...pus Suarius Olysipponem peruenit. Et quamuis is ' '. sui siet tam a Rege, quam ab omni nobilitate cum ma- , rima gratulatione acceptus, omnium tamen oculi in Paciecum,qui cum illo veniebat,cum incredibili admi ritione coni j ciebantur. Illius enim ingerendo bello Patini cmmceleritatem, in periculis animi magnitudinem,in labo- mendatio es bus perferendis constantiam, in exitu praestorum se- in L t ut licitatem multis in casum laudibus efferebant. Rex ins orit
Applicatio nem illivi nomine decicuit, Ramaximo
333쪽
Vibis templo in aliud templum sanctum & resisti .
sunt, diui Dominici nomine consecratum,cum soleti, ni pompa cum suis incessit. Illius autem latus Paci eo si tegebat, ut omnes perspicerent, quanto honore R virtutem honestaret. Vbi ad templum entum est, Iac bus Ortisius Visensis Episcopus, vir sanctis literis non t mediocriter eruditus,atque disertus, orationem lucule- tam habuit, qua hominis egregia dc admiranda facin ra verbis amplis limis ornauit, ita tamen, ut omnia ad Dei gloriam,vt par erat,& pie & sancte reuocaret. Nec hoc tanto honore contentus Emmanuel, literas ad oes ferme Christianos Principes dedit, quibus res a Paci cogestas debitis laudibus illustrabat: ut nomen illius per omnem Christianam Rem p. cum maxima nomia .
nis gloria vagaretur.Sed ut intelligi possit, quam sali ces sint spes humanae, non erit abs recognoi cere: quod tande fuerit praemium meritis hominis sortissimi per PacietiDr- solutum. Cum Rex intelligeret, Paci ecum esse nimis tuna tennis: tenue squidquid enim habuerat, erat in armis absum et summa in ptum . eque quidquam ex India praeter egregiam laxi tegritas. dem ex bello tam periculoso sortiter & seliciter admi nistrato reportaret,illum praefecit vibi Aethiopiae, qua S. Georgij nomine nuncupari diximus, unde aurum tammata in Lusitaniam importari solet,Vt in ea praefectura con Parietum mode posset rei familiari prospicere. Sed cum is inui ituruitia D. dia maxima flagraret, fuit ab inimicis&inuidis insi mulatus, quod Regem in ximo auri pondero fraudas set, multaque scelera & flagitia suscepisset. Rex igitur 'illum vinctum catenis in Lusitaniam perdaci iussit, bi longo temporecarcere inclusus miserrim)vixit, , D queeo dum re diligentius excussa compertum fuit, cri. mina illi ab inimicis illata, partim falsa, partim te ia
. fui ibe. Tunc igitur vinculis expeditus, dc in dignitatem
restitutus fuit, sed non illo praemio affectus, quod tam eximiae virtuti debebatur, adeo, Vt Vitam in egcstate tra- . duceret. Tantam Valet saepenumero quod est opera malevolorum hominum , optimorum Regum auria
bus inculcatum, vicosa virtute debitismunetibus in siciem
334쪽
. scientia,in quo maxime laudis regiae magnitudo consistit,abducat. Eodena an no Rex leges multas vetus iis Novae legis legibus addidit,oc antiqua instituta correxit, multaque Emmaninsanxit amplificandis vectigalibus accommodata, sum sis. inamque diligentia adhibuit in regendis finibus prae , diorum,quae erant locis religipsis,dc peregri n o rum,dc . pauperum aegrotantium usibus destinata. Per idem sta .re tempus Ioanes Siquetra, gis permissu, in AEthio.
piae regione, quam Gadanabarum appellant, in pro. βRI AE
montorio nomine Guer arcem extruxit:quam postea, 'clim eam tueri minime posset,Regi tradidit, qui labo 'μφρη rem sic sumptus ill ius Regi a m agn ificentia copensavit. At Octobri mense pestifera lucs Olysipponems multosque mortalcs absumpsiti qua pestilentia eo o Minquo,
actus Emmanuel, se Amerinum contulit. Erat eo tem . p
pore Argilae Franciscus Per eira Pestana,vir nobilis & νη acer,qui iam multa in re militari facinora egregiae vir. ' η' tutis ediderat.Isa Ioanne Menesio, qui, ut dictum est, ' ψ ψArritae praeerat, equites septuaginta obtinuit, quibus stipatus,pagum in monte praecelso dc edito situm spoliaret. Nocte igitur egressus,insidias non longe a pago posuit. Vbi diluxit, montani. qui pagum incolebant, greges pecudum dc armenta passum egere. restana 4llos inopinantes aggressus, in fugam compulit,omnenque greges abegit, cicum ea praeda domum redire instituit. At Mauri de gentis more sublatis clamoribus, de . isgno dato, icinitatem excitarunt. Multi igitur equites conuenere,Pestanamque celeriter insequuti sunt. Pe-siana eorum impctum, ut potetat, sustinebat, dc scu-
sim se Aretilam recipiebat: dc inteidum in hostes incitatis equis impetum dabat, ut eorum ferociam frangeret Cum vero iam octo millia passuu progressus fulsisset,& Arzila quatuor adhuc millibus abesset, dc valde hostium incursu premeretur. suos in collem editum subduxit. Hostes cum suspicarentur insidias post col- . selem latere,substiterunt. Reliquum igitur iter expeditum nostris esse videbatur,ut tuto se reciperent. Erat in eo comitatu eques quidam valde strenuus, nomine ia-
335쪽
ectus Viegas, qui magnis vocibus omnes, ut in Mamros incurrerent, incitare coepit. Agite, inquit,in hostes invehamur. Impetum, mihi credite, nostrum minime sustinebunt. Pestana cum esset natura ferox,iracundia flagrauit, hominemq, asperis verbis accepit. Et inter a. lia probra illi cannabca estem,qua tunc erat indutus, obiecit: Ic tamen tam dc mens cris, inquit.Vt tale consilium homini bellandi perito dare audeas Hic Viegas
ridens, inquit:haec cannabea vcstis,si Pcst a.chalybeati bi confestim apparebit Hac oratione Pestana lucem sus,ait: Si adco sortis es, id videre statim cupio Agite igitur commilitones,in hostes feramur. Itaque omnes in hostes impetum ferunt,eosque re inopinata perculsos
exterrent. atque tandem sundunt.fugantque:Octoginta interficiunt, triginta vivos capiunt. Interim vero dum praelium committitur, Peliana in Viegam oculos coni j cit. Ille autem tanta virtute dimicabat, ut ipsi Pestanae ingentem admirationem commoueret. Ita
que praelio confecto, Pestana ad illum supplex ad ijt,
dixitque. Uit follissime,da veniam temeritati,aut, si lubet, me fuste contunde. Merito enim hominem tuae virtutis ignarum plagia assicies. Hac profecto mente sum,ut si tales sex equites sub signis haberem,minimc dubitarem Constantinopolim ingredi, ut Turcarum Imperatori catenas ini jcerciti. Sic demum lacti Jc bene conuenientes Argilam cum ouini praeda, quae fuit satis magna, reuerti sunt. Interim vero in Lusitania pestis in dies ingrauesccbat, quae cum Scalabim contagione pervasisset.&, ne inde propter loci propinquitatem in Regiam penetraret,multi metuerent, fuit co ctus Rex inde celeriter emigrare. In oppidum autem
se contulit cis Tagum in edito colle situm, quod Abrantes appellant Ibi vero cima Regina grauida esset, atque ad pariendum vicina, iij. die mensis Martii an no M. D. vi. filium peperit, quem pater Lodovicum appellauit. In quo quidem Principe fuit summum vi tutis, ingenii, α humanitatis. dc religionis specimen, tantisque laudibus excelluit, ut a multis orbis terrarum impcito
336쪽
Imperio dignissimus haberetur. Qui tamen quamuis virtutis militaris 5c imperatoriae disciplinis egregi Einstructus fuisset,&pacis etia artibus cum magna Om. nium admiratione floruisset, nulla tamen clarior laus
apud illum viguit ardentissimo pietatis studio. Quo in
quidem adeo flagrabat, ut quamuis in corpore maneret, an imo tamen in caelo saepenumero Vei saretur. E
dem annosuit classis imperio Regis instructa,qua Tristanus Cugna in Indiam nauigaret. Per idem ferme multuata tempus Oly si ppone tumultus multitudinis furore & obsinone
amentia concitatus fuit, quo parum abfuit, quin otii. in Hebraeotities Hebraei, qui . ut dictum est, ad Christi fidem conuersi fac rant, foede perirent. Res autem ad hunc modugcsta fuit. Maxima pars ciuium propter pestilentia in aberat. Illis fotth diebus multi e Gallia Belgica&Ge maniaOlysipponem naues cum mercibus appulerantii p. vero die April. non pauci ex ijs,qui in urbe manserant, in Aedem nomine D. Dominici consecratam,c ius superius mentio facta est, ut rebus diuinis operam darent,conuenere. Ad sinistrum latus templi est iacellum sanctum.& mira omnium religione celebratum. quod Iesu Sacellum appellant. In eo supra aram est imaeo Christi Crucifixi collocata, in cuius latere vul- .nus illud assimulatum, operculum vitreum contegebat. Cum multi in vulnere illo oculos di mentem defigerentiex eo splendor emicuit. Concla ant igitur omnes, ingens esse miraculum, caelesteque numen
praesentiam suam signis admirandis ostendere. Qui- Tinatividam ex Hebraeis illis, qui non ita pridem Christo no eccosissimen dederant,maxima voce miraculum esse negauit: nec enim esse verisimile, ut aridum lignum miraculu lederet. Quamuis autem multi de miraculi veritate dubitarent. non tamen tempus, neque persona, neq; concio erat satis apta, ut qui squam ex illo genere deberet tunc in errore illo, intimis hominum sensibus peni- ius in lito,depellendo operam frustra consum ere. Mutilitudo igitur natura praeceps,& inconsiderata ,&specie quadam ieligionis attonitasum audiret hominem
337쪽
Hebraeum miraculo fidem derogare, fremere coepit Iudaeum perfidum. s ledatum .rcligionis proditorem,oc Cliri stiliostem immanem dc importunum appellat, extremoque supplicio dc cruciatu dignissimum. Cum ad hunc modum probra undiq; multi congererent,e arsit iracundia concio,dc impetum in hominem facit, di in capillum inuolat,& raptat, dc vexat, di in forum, quod ante templum illud est, pertrahit. dc crudelissime necatum dilacerat. ignemque repente facit, in quem se cadauer illud coni j ciat. Ad hunc tumultum plebs uni- Ieditiosa. uersa confluxit. Ibi monachus quidam orationem sa- monac horti tis popularem habuit, qua multitudinem ad Christia mentia. Vindictam nimis acriter incitauit. Multitudo satis spo-
te sua furens, ea ratione Vehementius efferata est. Duo ' Vero monachi crucem sustulerunt, maximisque vocibus populum ad caedem concitarunt. Et altero quoque Verbo, haeresim, haercsim dicebant, nes undam vindicat gentemque sceleratam extinguite. Galli ec Germani, qui in nauibus erant, in terram desiliunt, dc se ad Lusitanos.qui iam caedem immanem fac icbat, adglo- oo seditio- merant. Quingentos homines fuisse costa t illos, a qui forum crude- bus fuit hoc immanissimum facinus institutu. Ruunt ιliati igituramentiaci scelete flagrantes &in gentem mis ram nimis scrociter inuadunt, multosque trucidanr, dc in ignem semiuiuos abi jciunt. Erant ad eam crudelitatem pyra, at is siequentes extructae eo in loco, ubi primus ille, qui multitudinem offenderat, crematus extite iat. Sciui di homines ctiam vitillimi summo studio dc alacritate materiam undique convehebant , .ne ii ignis posset tanto facinori perficiendo deficere. Mulierum luctus ec lamentationes, ec virorum implorationes accibissimae, omniumque miserabiles eiulatus eius- modi erant, ut hostes immanes misericordia frangere
possent. Illi tamen,qui caedem faciebant, ita humania Aldbraei L. talem exuerant,ut nulli ncque sexui, neque aetati parce m a ue oo. uno rent, sed in omnes absque ullo discrimine crudelitate die necati. suam exercerent. Et eo quidem die supra quingentos ihominea in IIcbraeo genere fuerunt necati,atque com busti.
338쪽
busti. sequenti die cum immanitatis illius rumor lath dissipatus fuisset, homines ex pagis scelere di audacianientes, supra mille in urbem conuenere, se ad reliquos sicarios aggregarunt. Itaq; caedem instaurant. Et
quia omnes Hebret i generis formidine perterriti in domibus suis lat: taba t,sores perfringebant.&in domos irrucbant: viros,& mulieres. & virgincs immanissim hiugulabant. pueros autem infantes ad parietes allidebant,omnes partim enectos, partim spirantes pedibus trahebant,ut in ignem coni j cerent. Multi simul conci-ί quidem vulneribus , vivi tamen adhuc eodem igni consumebantur Ingens eo iam die stupor adeo mite rimae gentis sensus oppresserat, ut ne lamentari quide cladem illam, di deplorare miseriam suam postent. Qui se occultabant,quamuis filios, aut parentes suos
ad supplicium abripi viderent, ne lugubri gcmitu priderentur,vocem emittere non audcba ni.sic autem eos metus exanimauerat, ut uiui non multum a mortuo
rum similitudine distarent Domus interim diripiebatur Sicari j aurum,argentum, &precrosam jupellectilem coaceruabant: Galli 'praedam in nauibus imponebant eoque praedandi studio factum est, ne multo plures eo die occiderentur Eo autem progressus est homi Crud Iis si num perditorum furor, ut in aedes sacras absque ullo ditiosorum - numinis metu invaderent, de inde pueros, & senes, di impie Des virgines,quae ad aras confugerant,Crucibus, & hominum sanctorum imaginibus astixas, & Christ fidem
miserabiliter implorantes euellerent quos repente cruὀelissime necabat,aut vivos in igne pro ij ciebant. Mul- itiis pecie quadam di similitudine cum Hebraei existiarnarentur, summum vitae periculum adierunt, & aliqui etiam ob eam causam interfecti sunt: & quidam, antequam explorari posset, sibi cum Hebraeis nullam esse necessitudinciri,plagis atque vul ne tibus deformati suere.Multi cluri in inimicos suos inciderent,eosIudaeos esse dicebant: qui antequam falsum testimonia resutare possent, sanguine suo inimicorum crudelita tem sanabant. Magistratus non tantum animi habe-
339쪽
. bant,ut multitudinis sutori se opponere audere: Mul, itamen honest i viii,ad quos Hebraei confugerant, eo*ρυ -ς summa fide tuebantur, Sesanculum e periculo crude,
lissimae necis educebant.& in tuto collocabant. Eo tamen die supra mille ad hunc modum interierunt. μtia rursus die ad eandem caedem sicari j me me prorsus alienata redierunt: sed neq; quem occiderent, reperiebant. Omnes enim ferme,qui ad Hebranim genus pertinebant.aut fuga sibi salutem pepererant, aut in domi, bus proborum hominum latitabant. Aliqua tamcn ca
duo mussiatri des facta fuit Illis tribus diebus circiter duo hominum Moccisi. millia ex Hebraea gente ad eum modum occisa sunt
Cum tamen ad uel peral cciet, Arius Sy lulus & Alua- rus Castrensis viri adprime nobiles, qui tunc Regijs iudicum decurijs praeerant. cum praesidi js in urbem se contulerunt. Eorum aduentu furor repressus est. Gallici Germani se confestim in naues cum praeda magna recipiunt,datisque velis in patriam ea, qua potuerunt, celeritate confugiunt. Emmanuel ubi nuncium de tainsigni facinore percepit, ira nimis acriter exarsit, de continuo Iacobum Almeidam, & Iacobum Lupium, viros primarios.cum summa aut horitate Olysipponem iiii, qui tantum scesus dcbitu supplicio vindicarent ἴιgiιἱο ara Magnus hominum numerus extrcitio supplicio P supplicia. nas immanitatis dc amentiae dedit. Monachi vero qui sublata Cruce hortatores caedis ext iterant, sacerdoti, primum dignitate solenni ritu priuati sunt, deinde Negligentia strangulati,atq ue combusti. Qui vero segnes se piaebue- ριι ια runt in furore populari comprimendo partim honoriabus priuati, partim pecunia multati sunt:& ciuitas ipsa RES I N. multis ornamentis spoliata fuit.Duni lisc in Lusitani
ψIc . . gerebantur, Franciscus i meida cui sum in Indiam tenebat. Verum cum partim aduersa tempestate, partim Indi. diuturna malacia impediretur.& tarde adrnodum. nauicae diffod garet, ἰoos spei promontorium commode sectere norates min. quiuit. Erat enim tunc in illis regionibus ad Austrum furtania, pertinentibus hycios, dc nostri tempestatibus saeuissimis iactabantur. Naut piaeterea cur errore dcc
340쪽
ubi dies, propterea quod sol tunc Septentrionalem plagam peragrabat erant propter illius abscessum bis uissimi. 't autem breuiores multo viderentur,faciebat densa caligo. dc imbres immodici, & niues immensae, quae nostris intolerandis frigoribus grauissimam molestiam exhibebant. Vigesimo tandem die Iunii promontorium superarunt. Quo facto Almeida classem propius terram dirigere praecepit Secunda vero die I iij tempestas atq; procella repente coorta classem maximis fluct bus agitauit. Ea sedata. nostri Australes A thiopiae oras praetervecti, in Quiloae portu classem costituunt. Almeida misit confestim, qui Regem illius Ani/ita ad nomine salutarent. At ille sceleris conscientia pertur usu resimibatus, noctis silentio vibem deseruit Mahumetes vero legatio, marin contus,cuius antea mentio facta est . in Vibe man- Regis fuga. sit Milites,qui relicti fuerant, ad Mahumetem cons giunt,ut sub illius ductu nostiorum impetum a moenibus & urbe leprimerent. Almeida cum videret neque Regem ad illum venire, nec ei de ea negligentia satis facere. suspicatus est, hominem scelestum & impurum hostilia machinari. Itaq; vibem oppugnare costi tuit.
Cum autem aestu influente mare iam aedes urbis attin-Πret, Almeida sco. viros acres eduxit.Primam aciem,
in qua erant zoo viri, Laurentio filio satis impigro iuueni attribuit. Alteram aciem,in qua erant Sco. viri, sibi reseruauit At eo tempore iam Mahumetes etia metu perterritus ex vibe diffugerat, ingrediuntur nostri. Cum vero nemo esset, qui illos aditu prohiberet, Almeida suspicatus est,esse dispositas insidias,ut nostios securitate nimia dispersos,& in spoliis diti piendis o cupatos de improuiso adorirentur. Itaq; substitit, si ioque praecepit,vt no nisi sensim & explorato incedereti nec ordinem turbari pateretur. Erat in urbe mira sol i-tudo. Pauci tamen suberant, i j que tanto animi motu perturbati, ut neq; quomodo fugerent, neque quem admodum domi consisterent,rationem inire possenta
Praeda ipsius Admeidae iussu fuit in unam domu satis P amplam