장음표시 사용
571쪽
teras manus. Jc sinistrarum pollices abscindi praecepit. In tris fuit Fernaiidi' Lupius, cuius mentio facta est, qui postea a classe . quae in Lusitaniam nauigabat, in insula S. Helenae derelictus, eam insulam admirabi- . li sagacitate & indust tia frugibus & oleribus, oc tabo.
tibus ita consevit, ut cum co ex India redeuntes nostri naues gratia aquationis appellunt, mirξ reficiantur. Albuquercius his rcbus gestis. Norognam Cochia imum misit,ut classem, quae erat in Lusitaniam prose: ctura , diligenter instrueret:& deinde mare; quod ad Calecutit oram pertinet, obseritaret, ne ulla nauis labiae egredi e portu posset. quin statim caperetur. A liam se inde classem Garitae Solisae commisit, qua na' GOpsis ρον ues omnes, quae cum equis e Perside Veniebant, GOMim vecti portam subire compelleret. Eos autem, qui portum galseler trabant, comiter excipiebat, & de portoriis aliquid ier auctZ diminiicbat. qua liberalitate commoti mercatores , eo cum equis ec alijs mercibus libetissime commeabant. 5ic facili est,ut portus vectigalia multo maiore pretio duc crentur. Rex Venga por est aut Venga por Regio Regis resinaediterranea, cu Zabaimi regione continens Leg tugaporensis ad Albu querctu de pace misit. Nomen enim illius per de pace ad omnes illas terras cu hominum admiratione vagaba, cibuquertur dc multi ob eam causam, Regis Emman. imperi-cium L um sequi volcbant, ut in ilius tutela constituti,aliorugatio. Principum tyranni dem declinarent. Legatus ephip- i evapor pia,frontalia, phaleras ; de tegumenta, quibus equi in- Regio. semuntur, & ornantur, Rcgis sui nomine ad Albu-
quercium deferebat. Legatio vero nihil aliud continebat, quam amicitiae cupiditatem, qua princeps ille dicebat se vehementer incentum esse. dc bellum cum Zabaimo , si opus esset, facturum , & Lusitanis cibaria suppeditaturum . nullumque ossicium hominis fidelissimi , quod ad Regis Emmanuelis obsequium pertineret, omissurum. Hoc autem postulaba vi liceret sibi equos trecentos precio, ut ali j facie bant, per soluto , ex urbe singulis annis educere. Fuit
huic postillato satisfactu, di legatus honorifice dimis-c st sus:
572쪽
hem hominem comprehendere, quod propter illius
summam potentiam seri non poterat, ni si eum in at- cem aliqua ratione pertraheret. Quod Vieti mutaraia facere recusabat. Nam praeterquam quod illum sceleris conscientia timere compellebat,intelligebat de ty-
Abuqueuk rannide illius apud Albuquercium frequentes queri
in capiendo monias haberi. Euenit interim , ut Persa quidam ce Ioetimula. tum munus ab Albu quercio flagitaret. Respondit il-ruia solers te se nemini publicum aliquod munus, nisi primarios
inuentuns. ciuitatis Viros primum consuleret,assignaturum. Principes igitur ciuitatis accirer,dc tum demum se de illo. rum sententia,quod optimum factu esset.libentissime decreturum .Pcria cum c sibi Vtetimularitiae v lde familiaris,& suspicaretur,illo ad Albuquercium perducto, se omnia quae vellet impetraturum, hominem cufilio atque genero. qui coniurationis erant participes.
ad Albu quercium facile perduxit . Non enim solum . . - . Disicio,ver i 5c honoris illius specie prouocati sunt. ccfotiotiri ut minime conuentum illum vitarent. Illis ad hunc aduersio m modum intromissis iniecta vincula confestim sunt,ecietιmμta, iudicium ordine solito constitutum. & patroni, qui Nam P, causam illorum defendetent assignati. Capita accu sationis praecipua haec ei ant. Quod regni haeredem ad
regnum armis repctendum , Sarcem expugnandam,
di exitium Lusitanis asserendum solicita siet:quod Lasemanam ab ossicio, quod Emmanueli regi praestare cupiebat,auςrti siet quhdillius cosilio scelus in Si quessae pestem atq; peria tem collat uni fuisset: quod multis Lusitanis, qui cum Siquetra fuerant, crudelissima Medis causam attulisseti quod opera illius Christiani quidam ex illis, cum multis incommodis premerentur a Christi religione decessissent: quod gener illius atque filius, qui cum illo vincti tenebantur, illius auri, Ibρωεpto permoti, eiusdem sceleris socii dc administri is eium iis Gyis imularati quo eam negabat, quedami ve-ιerduelles. re manu couuicuis negare non poterat. Itaq; ad mise Beordiamcdi uersus,ven iam suppliciter implorabat. Tandem indicijs de testibus apertissime conuictus, ca-
573쪽
pite cum filio & genero damnatus est. Fuit de tribus illis hominibu& supplicium publice sumptum, di illorum aedes disiuibatae, ne quod extaret in ciuitate hominum monimentum. Hoc iudicium Albu quercii laudes apud cos homines egregie cumulauit. Hominem nanque esse dicebant, qui non solum in bello hos es vinceret; sed in pace tyrannidem iudicii seueritate di constantia profligaret. Et cum hominum improborum interitu laetarentur,tum non mediocri metu fiacti cogitabant, non esse sub eo homine peccandum. quem nullius opes a iudiciorum seueritate deducerent. Postquam vero illud scelus vindicatum debito Maturai situ suppliciosuit, insulas, quas Mallicas appes lant, explo. explora iurare constituit.Trcs igitur naues instruxit': illli A litonium Abrcum praesecit, qui Malaca in fine Decemb. menss, Anno, M. D. XI. soluit,&cursum ad ortum Solis instituit. Albia quercius vero cum in Indiam citra Dei, uasta Gangem redire festinaret, munus,quodUtetimulara is Putecatirae cc miserat, nempe ut Saracenis ius administraret,ad Pa tu Luisanoatecati rum, qui secundum Vreti mutaraiamppibus di confirma. authoritate Princeps habebatur, continuo detulit. Is Vtetimularata Oderat,eb quod filiam, quam amabat, illi despondere nulla conditione voluerat. Postquam vero magistratum iniuit, vel cinenter Lusitanorum voluntates specie quadam probitatis allexit. At V teti- mutaraiae uxor clim viri caedem ulcisci cuperet, Pate-cati rum de filiae nupti js, di promissis ingentibus eo traduxit, ut bellum Lusitanis moliretur. Mulier enim se sex millia militum sortium illi tradituram promisit, quibus si vix esse vellet,facile Lusitanos inopinantes
opprimeret. Patecati rus & amorς, dc auaritia,&ambitione caecatus non desperabat enim, modo adniti vel-aci, se regni opibus potiturum) muli exis precibus assensus est.Itaque minime procrastinandum ratus, nupti js primum summo silentio celebratis, frequentioremtiuitatis partem coniectis ignibus incendere festina- :uit,& multos incolas occidit. Albia quercius cofestim occurrit,hominemque armis expulit, & in fugam con-
574쪽
nertit.Is in loco, quem Opi nominant, non procul ab vibe distante, in quo sedem & domicilium habebat, tandem constitit quem vallo & fossa di tot mentis,ua rioque armorum ecte torii genere muniuit, dc inde crebris excursonabus vibis incolas saepe perterruit. Sed Albuquercius eam ad hominis audaciam comprimen A. . dam industriam adhibuit,ut is malis edoctus, facile se ab inferendo maleficio contineret Albiaque ictus d . inde cum iter suscipere vellet.arcis & urbis praefect ' iam Roderico Brittio Palatino commisit: quaesturam g Aia uti otiadidit: Fernandum Petreium Andradium maritimis rebus praefecit: quaesturae scribas instituit: Ninachetuentem incolis, qui non cssent Mahumetalia secta imbuti,ius dicere iussit Incoli hunc magistra-xab dares tum Xabandarem appellant. Saracenos secundum Va- magistraim. rias regiones distribuir, & sngulis proprium rectore,aoinaim ve qui eos regeret, assignauit. Omnes tamen Britti j imperimm orium sequi praecepit Zainatus interim veniam ab Ab- buquercio per nuncios postulauit.Fatebatur autem, sede speratione victum ab eo desciuisse. Non enim puta-hat fiet i posse, maxime clim bellum differri conspiceret, ut is urbem opulentissimam ea classe, quam ducebat,expugnaret Tunc vero Lusitanorum virtute per- specta albitrari, nihil tam munitum fore, quod non eoru armis atq; viri uti cederet. Errori veniam tribu ret. dc dexteram in bellis inuictam sibi porrigeret, vetestatum esset apud omnes mortales,illum non magis virtutis robore, quam clementis laude praecellere.Al-hiaque ictus hominem data fide ad se venire iussit. Is iterum ut se in regnum restituat,suppliciter orat.Alb quercius se id facturum promisit. Ue lina tempus elabi, quod si praetermitteret, iter sibi fluctibus interci s m iri se postquam Goam peruenerit,dc urbis statu, constituerit, operam daturum, ut cum in regnum reduceret. Zainatus cum sibi verba dari suspicaretur,ite- Massa pro rum clam cum suis omnibus ab urse discessit. Alba fiam LGj quercius autem relictis in urbe trecentis Lusitanis. ini cari. εἰ-Uc ycio ducentis, Praeter Indos milites . ec aliquot
575쪽
etiam Mala censes quotum fideli opera nostri usi fue- irant, cum quatuor tantum nauibus Malaca prosectus est. Cum vero Zamatrae oram praeterveheretur,coorta Assu rares subito tempestas illum, quem primum potuit, portum a Malacen. si ibi re, dc anchoras iacere compulit. Ita tamen magni urbe disces fluctus eiiciebantur, ut nullis anchoris nauis praetoria sm. firmari posset. Factum igitur est,ut ad rupem, quae sub fluctus latebat, allisa frangeretur. Piora cotinuo submersa suit. Puppis vero cum in saxo subsideret, e fluctitas eminebat. A qua tamen sentinam compleuerat, Naufragilis di omnia praeter homines, qui in puppim se contule nauta P ιωrant fluctibus ipsis obruta perierunt. Qui erant in pro. ria. Ia, cum eam mcrgi conspicerent, tabulis & doliis innixi partim in Pacem ense littus enatarunt, partim VC-rb fluctibus hausti sunt. Nox erat, densa caligo, turbines atq; procellae, tonitrua di fulgura terrore cunctis , inieceranti& spe salutis inciderant: votis,& precibus, ct sublatis in caelum clamoribus, veniam animis suis cum lachrymis& singultu flagitabant. Albu quercius Aba nere ichmanimaduerteret puerum in sentem aquis in naueὸ na etiainfluentibus pcnhmeigi; illum sublatum humeris tan periculam. tisper sustinuit,dum alia ex naui auxilium adueniret. Haec autem effatus est. Huius innocentia ne tus,consi do me Clitisti benignitate e fluctibus emersuium . Ialhoc discrimine chi e naui, cuius nauarchus erat Petrus Alpoemus, qui iuridicundo praeerat, scapha demisia. st in nauem praetoriam remis vehementer impulsa
suisset, Albu quereius & reliqui in nauem Alpo emi aduecti sunt. Georgius Nonius Leo, qui alis naui pro erat,vi tempestatis a classe disiunctus est Qui erant in
alia naui, cui Simonem Martinum Albu quercius praefecerat,in qua tredecim tantum Lusitani vehebantur, di Leoni commissafuerat, cum Iaocnses di Malacenses essent, Lusitanos si omni praesidio destitutos aspiacerent,in nauarchum, qui tunc graui morbo iactabatur,& alios insurgente omnes trucidauetiit. Quatuor tantum nautae scapham adepti,in Pacem ense littus uὸsciunt: dc nauis ipsa in portum Timiam ensis ciui-
576쪽
s quae est in eadem ora Zamatrensi sita, ventis delata,& deinde fluctibus opprena suit. Sedata tempest
, te, Albu quercius institutum cursum tenuit. Hominumultitudo, quae in Alpoemensem nauem cum Albu- quercio traducta fuerat,erat valde magna,&comme*tus penuria vexabatur. Nihil tamen eos acrius, qua
sitis afflictabat, qua quidem omnes funditus inter jG' sent, nisi duas naues,in quas inciderunt, accepissent,aqua & cibari js onustas.In unam harum duarum naui iam Simonem Andradium cum quindecim viris Li sitanis imposuit, dc illius nauarchum pro obside cum d raceηi na aliquot Saracenis secum retinuit. Saracenus quidam bi perfi- erat nauis illius magister, qui ita illam gubernauit, Vt Lusitanos omnes in insulam unam ex illis,quas Mal- diuenses appellant,quae Calecutiensium militum copia reserta erat, induceret: ubi omnes contrucidati s issent. nisi hostes veriti fuissent, ne poenas illius inamanitatis Albia quercius abi js, quos retinuerat, ut ius ecfas eis agitabat expeteret. Omnes tandem,qui euadere potuerunt, multis incommodis agitati, Cochimum An siquercii peruenere. Omnes opes amissa sunt, nihil tamen. Alia raὸ nati bu quercium ea iactura commouebat. Id tantum mo-
fragio. teste serebat quod duos Leones e ferro si ngulari opere perfectos, dc armillam,quae sanguinem si stibat, amisi siet,quae omnia cum multis donis Emmanueli Regimittere destinauerat. Cochimum initio Februari j. An- - vvus no saluti M. DXII. peruenit. Ibi cum de rebus Goaege furiis iei sti ςςxxior factus fuisset, octo celoces,cum valido mi- ' litum praesidio confestim in eam insulam misit, & Emmanuelem Lacerdam vibi praeposuit,seqi illi sub- sidium intra paucos dies allaturum confirmauit. Lacerda confestim rescripsit, non esse cur approperaret, Ciuitatem eise munitissimam. Expediaret e Lusitania naues,ut cum maioribus copiis posset castellum B iasarinense capere.Secus enim se minime dignitatis atabitrari, eum in insula nauigare, nisi copiis illis stipatu,' quibus castellum expugna ret. Assensit Albuquercius, d interim animaduertit in flagitia, quae suerant illo
577쪽
absente aLusitanis commi ila.Sed nihil acerbius tulit, quam illorum opera, qui fustuarium propter scelera. meriti fuerant,Simonem Rangelum, quod cos reprehenderet,in exilium pulsum fuisse: qui deinde a Sara- cenis in via captus,& in Arabiam pei ductus fuerat. . tempore Petrus Mascaregnas, qui cum Gai si a Nolo gη ''gna Olysippone soluerat, Cochim uix aduectus cst, dc
. nunclauit. Norognarin breui cum reliquis nauibus ad 'futurum . Legatus praeterea quidam a rege Omnium,
qui Maldiuenses insulas imperio tenebant, amplissi λ:aldinensismo,ad illum venit;&abeo nomine regis sui postula. ad Albμqueruit, ut illum in fidem & clientelam reciperet. Illum cium let nam i, Velle Regis Emmanuelis imperio subdi, & tri- tio. Vbutum constitutu Limma fide persoluere. Huius promissi foedus statim fuit rite percussum, & Saracenus quidam, Mamelles nomine, qui aliquot illius insulas occuparat,exillis excedere iussus. Quod sine ulla re a satione confectum repente fuit Haec quidem in India RES EP gerebantur; quo ferme tempore Regina Maria initio ROP EAE mensis Februari j filium edidit, Emmanueli patri spe- Henricus . cie dc forma simillimum, qui Henricus appellatus est. Emmanueli Eodem die, quo Princeps hic in lucem editus est, oly nascitiarilippo in qua quidem urbe propter summam cstitemperiem,monstri simile est, partem aliquam niuis intueri plurima niue conspersa fuit : quod multi sici
terpretati sunt, ea niue mentis candorem, Vitae puritatem, dc continentiam,virtutia eximiae foecunditatem,
quae in hoc principe mirabiliter eluxit,praemon strata fuisse. Sed ut auguria praetermittamus, hoc plane constat, in illius probitate, virtute, religione, constantia, dc in sanctitatis exemplo Lusitani imperii firmamen- tum consistere. At in India ulteriore, postquam Albu- REI I quercius Malaca profectus est, Urbis incolaetam Sara- DICAE.ceni, quam simulacrorum superstitione. conflictati, qui Lusitanotum partibus studebant,exanimati metu vagabantur. Nec enim existimabant illo absente ho- istium impetum ab eorum capitibus propulsari posse. Vt autem magis anxie trepidarent, rumor emanauit,
578쪽
Lasamanam cum maxima classe contra Lusitanos i si ructa tantum nobppropinquare. Andradius illi, a te quam in portum intraret, obuiam eundum cen sui: Patccati rus,qui omnia per e Xploratores nouerat, clim cepi siet. Andradium e portu solui sic, ut cum Lasa mane confligeret, nocte in urbem ingressus est: & Aptaractu,cui Alsensus Chia ignus adolesces valde str nuus praperat, cum improuiso adoriretur, cepit: Chia ignum acriter resistentem interfecit: reliquos, qui cuillo erant,captiuos abduxit. In Aphracto tormentum ingens erat, Camelum appellant, illud etiam Aphia: eio conuexit. Andradius Lasa manis classem cum minime reperisset, in portum reuersus, Patecat iri statimnem oppugnare constituit. Alson sum Personam cum mille&.quingentis hominibus Indis, & paucis Lusitanis terra secundum littus ire iussit, ut codem tempore texra atq; mari Patecatiri munitio oppugnaretur. ID se lembis di celocibus inuectus,fluuium, aestu secundo subi j t. Georgium vero Botellium agminis primi Ducem, hostes axriter inuadere iussit. Andradius con- . t tinuo subsequutus est. Alfonsus Persona simul e terra impetum fecit Munitio cum magna hostiu caede capta,&praesidi a in effusam fugam compulsa sunt. Ibi ligneum truncum magna crassitudine recenti sangui-Eximia tor ni conspersum aspiciunt. Is enim. qui tormento praementarii cm erar. & a patecati iocum reliquis in seruitutem ab d
iusdam ina eius suerat iussus est illud in Andradium dirigere. Isostri Des morte proposita, ne tantum in se scelus admitteret, eQ s perim mortem oppetere maluit,quam Christi numen offen-rem. derc. Ea re Patecati rus grauiter offensus, illi caput in eodem trunco securi piscidi confestim imperauit Du' vero alii castra diripiunt, alij tormenta cum Camelo. quem diximus,in naues inferunt, alii stationem subiectis ignibus incendunt, apparuit repente Saracenorum acies i nstructa. Hi erant quadringenti, cum trisbus Elephantis ingentibus, quorum singuli eastella singula portabant. Viceni sagittar ij in singulis castellis incrant. Georgius Botellius cum turma, quam du-Praelium eu Tarenti.
579쪽
ecbat,prior,eo quod pto pius forte constiterat, in hoc
agmen'incurrit, suosq; admonuit,ut elephantum,qui
praecedebat, omitterent, rectorem tantum peterent. Hi
cum viam Elephanto aperuissent,rector cm hastisvn- dique sublatum interimunt. Elephantus rectore desti-l tutus constitit. Cum vero quidam e scapha Georgii Potest ij, qu i tormentis praeerat, Elephanti cor pila per cussisset, Elephantus repente concidit. Hac ruina reli. Lusitanor mqui consternati diffugiunt, & Saraceni similiter in su- victoria.
gam versi sunt. Naues erant in fluuio mercibus onustae, quae direptae continuo fuerunt. Nostri re bene ginsa in vi be rediere, Patecati rus inde digressus quatuor passuum millia, locum alium imagis natura munitum
maiore yallo sepsit, validioreq; piaesidio munivit. Illum deinde locum Andradius aggressus est. Primam stationem quatuor enim erant cepit, dc incendit. Cum pr tamen reliquas inuasisset, tanta hostium multitudo I μμ ηο ῖb eo, qui se Malacar Regem nominabat, immissa r. m, orre- fuit,ut nostros repeIleret. In hac pugna duodccim nostris δα siderati sunt, inter quos Rodericus Arau gius,ci Christophorus Masca regnas, di Georgius Gar cesius,& Antonius Azcue dius extitere. Andradius& Petrus Faria cum multis alijs vulnerati sunt. H/ς Vi- cti hosti ctoria Patecati rus insolenter elatus. animum addidit Principi,qui ad regnum Malacar, ut diximus, aspirabat.Is continuo Lasamanem admonuit, ut cum classe, quam instructa' habebat, se cum classibus Regis Dargui mensis Regnum illud ad Austrum p xxi Dareulmeisnet, &est Malacae finitimum qui illi contra Lusi- ,-
tanos opem afferebat, coniungeret, dc Malacae portu obsideret. Andradius cum exploratum habuisset. Lasa manam in ostio fluminis, quod Muar appellatur. classem constitui siel. eb inuectus, classem est .ggrcs λω- a. sus. Praelium fuit atrocissimum, & ab uno die in se istum . quentem ductum. Lusitani tamen victoriam conse quuti fuerunt: hostes partim caesi , partim in sug m sim licto. pulsi, permultae naues incensae sunt, Sub id te pus t rcs
vaves cum Praesidij ita munitionibus 2 fabris, 4b Al-
580쪽
buquercio mire Malacam venere. Ciuitas tamen ciuesaeae inο- meatus inopia laborabat. Andradius ut ciues ea inopia pia comea leuaret, fretum Cinca purae peti jt id autem Australe ec ultimam regionis illius partem a continente dixi mit &nauem Patecat iri maximam commeatu on stam cepit:deinde Malacam reuersus, Lupum Azeu dium, &Georgium Botellium eodem iterum misit, qui inde tres alias Patecatiri naues cibariis oneratas si . militer abduxerunt. Georgius item Gomecius Cugnae Peauensi Regno Rex enim cum Albu quercio pacem firmarat) cum alia naue commeatu similiter' reserta Malacam aduectiis est. Eodem etiam tempore Antonius Mirandae Stamen si Regno, in quo suit a Rege multis honoribus magnisque muneri Sus affectus, Malacam venit. Rodericus Brittius rei bene gerenda: -- casionem omittendam minime putauit. Idcirco esas.sem apparauit, qua nostri Patecati rum animo iam fra- ctum,&inopia propter amissum commeatum graui L si me laborantem opprimerent. Illamque Andradio Lupinoram tradididit. Is cum alijs ducibus in hostes ire perrexit. victoria. Primum agmen Georgio Botellio, & Pςtro Personae commisit.Ij cum maximo impetu primam stationem aggressi fuissent, eam cum m agna hostium csde tran gressi sunt alias deindeQuas expugnarunt. Hostes tandem se fuga proripuerunt. In eo praelio Fraciscus Machiadus unum Elephantum occidit alius captus,& Malacam adductus fuit: duo squatuor enim erant) su - , iunt. Eo casu Patecati rus exanimatus, in Iairenses insulas cum opibus dc familia confugit.Is,qui se Regem appellabat, in aliam insulam ad ortum Solis obiectam, Bintam appellar, se recepit. Lasa mana similiter,ut nostrorum congressum vitaret mare nostris liberum re-l iquit. Andradius in urbem reuersus, ciues omni molestia & solicitudine liberauit. Antonius Abreus sub idem tempus Malaca rediit. Nec enim potuit insulas,mboinum ' in quas Albu quercii iussu profectus fuerar, propter ad H, a. uersam tempest 'm, penitus explorare. In insulam tamen, Amboinu appcllant,que no procul ablatucis ab