Tetras chymiatrica, proponens praestantiam et in medicinam efficaciam, auri, merurii, antinomii, & vitrioli, & medicamentorum ex illis paratorum opposita misochymis eadem sat frivolè calumniantibus, ab Arnoldo Kernero Lipsiensi ..

141쪽

smo secunda de Auran Possem equidem addere alios quorundam qui in vivis adhuc sunt, Chymicorum artificum,parandi aurum potabile modos haut vulgares & parum ab universali illa praeparatione distantes: sed verior, ne mihi succenseant ocme, quod eorum secreta propalaro voluerim, infidelitatis coarguant. Ideoque iguoscant Candidi Lectores & contenti sint his ipsis quas ex principibus Chymicis huc transcripsi ; nee apud citatos author es inquirere plures alias de eas varias descriptiones non graventur: ubi veniam & licentiam haec & alia secreta Chymisa divulgandi ab iisdem a quibus habeo,impetravero multorum qui candidi sunt &si α- ceri, viris & expectationi non sum defutu-

Vires Auri potabilis in genere quod attinet,

eas praestat. omnes, quae vulgo & ab.artificibus Auro attribuuntur,& quidem tanto efficacius quanto aurum fuerit redditum spiritualius de magis activum per adhibitam debitum & legis tamam operationem spagyric mis.

In specie vero vires auri p tabilis diversas dant & enumerant diversi; & ex his nonnulli sunt nimis byperbolici, suis videlicet praepa- 'rationibus nimium & plus quam par est, tribuentes, quibus tamen raro in omnibus ita e

spondet effectus, eam forte ob causam quod ullum praeparationes non sint vere philoso-

142쪽

i Sectis secunda de δενα phleae & a vero illo & genuino menstruo qua longissimae distent, licet alias sat artificiosae

videantur. Interim tamen negare non pol

est,eas' salutares edere effectus praesertim in morbis quibusdam particularibus. ' Sic Uitriolam solis Paracelis est, eonve niens Diaphoreticum in morbis pectoralibus, in primis qui oriuntur & mineralium & m taliorum fumis, ut videre est apud eundem passim & praesertim l. a. de inorb. nair. Cap. r.& lib. 1. de more rerum naturalium: alibi vini e ndem diaphoreti eam Vitrioli aurei co . mendat ad cerebri affectiones & ad oppilationes de obstruendas dando a granis quatuor ad scrupulum isemis in convenienti aliquo ali ,

. , Sic Arcanum Auri Paraeelsus extollit adtollendum morbum caducum in m. q. L dec duc. g. q. exhibitum dosi scrupli unius ad sell ices per horam ante Paroxysmum & diebus intermissionis mane & vesperi ad semiscrupulum, d0 nec transierit sextus Paroxysmus: Imo Quercetanus adstruit hoc ipsum Arcanum sori

a re maxime conferre ad tollenda omnia M niarum Melancholiarum qi genera .

Croco solis mira praestabis inquit Paraceliri, appendice ad manuale de lapide philosophoriIm ; at requiritur ad ejus praeparationern

143쪽

pEtalltins impostor: hanc eundem sitas edero operationes per sudore ait doctissinius Queriaeetanus in Tetrade; nec etsi alvi fluores ma- nos nonnunquam concitet , idcirco centra morborum petere & pervadere desinere. Ilenim commune habet cum caeteris Medicinit solaribus, quae ex centris vitale Balsanum recreando ac corroborando radices & primus mali origines pc fontes exhauriunt modo naturae tantum non nobis cognito.

Magisterium Auri adstruit Quereetanus es se quasi Panaceam adversus omne vel depi ratissimos morbos, quales sunt Lepra, scro-phulae, malum mortuum, Morphaea, Exa themata , Variolae , Lues, Epilepsia , Apo plexi a paralysis contractura & id genus alia

malaia a

Liquorem Auri imprimis commendat ad eurandas contracturas Mysteriarcha cum ait lib. a. de Tart. tr. r. c. s. Adhuc unum quod est efficacissimunm, sit tamen apud vos sine ad miratione, scilicet Liquor Auri. Et paulo i fra; item liqvpr auri & mumige efficacissima sunt medicamenta in contractura' cujus experientiam fecisse subnectit Sixtum quendam ex Gruninge qui Landen bergerum quendam curavit ex contractura, quinquennio tabora iem in noveno diebus ex liquoribns auri

die solare lixyn maximam h bere vim M

144쪽

Sectis Reeunda de Aura. dicinalem adversus quosvis morbos etiam de ploratissimos, utque ad conservandam sanitatem colligi potest ex iis quae Paraeeis de eo aia fert l. . de vit. long. c. 3. cum ait: Cuieunque autem confertur Elixyn, idem ita transinutat ut haud dissimiliter sibi porro fixum maneat. Balsamum denique auri valere potissimum in externis, Lupo, ulceribus phagadenteis &cancro adstruit idem in Chirursia magna: aliis porro ex Auro parMis Modicinis suas attribu -

unt vires & dotes peculiares earundem autho, es & Rrtifices. Sicuti erao haecce omnia in usu Metdico plurimi a Paracelso & aliis in arte Chymica celeberrimis viris aestiman tur & m

Iime commendantur: ita etiam Aurum potabile in coelum usque la dibus extollitiis & ceu

ob singularem quandam prae eminentiam '&dignitatem aliis medicinis omnibus longissume ante ponitur. Et oon immerito tot dc tamiae Auro potabili adstribuntur vires, prae se tim si per veram & legitimam solutionem atq; praeparationem vere philosophicam debite fuerit donfectam & prudenti consilio solertiaque circumspectione in usus Medicos transis

A nima enim illa seu spiritus Afri genuinus quid non praestaret P Est hie vitae humanae thesaurus dc rationem habet generitam a quaevis totius corporis membra, ob quam ut rectἡ sentit

145쪽

Sectio se da de Auro. sentit ex Lullio Libauius dirigitur in morbo, membraque specialia potissimum per administrationem cum talibus . quae peculiariter huie vel illi membro affecto aut etiam morbo sunt dicata , Licet autem Aurum potabit, per se sat effi- ' .cax sit vires suas exerere & ad eas nullo indigeat alio adminiculo: interim tamen eum a ratione nil alienum committere arbitron, qui talia semper adjicit,quae vel membro laboranti sunt appropriata, vel affectui ipsi aliis die ta. Quod prudenter sapienterq; observata , videtur clarissimus vir Iacobus Montanus Re- clogio montii Borussae quondam Med. D. praeceuiens, qui in instructione sua de viribus operatione & salutari xsucturi potabilis advol3qs.

edita, & nuper Papdore Magnalium natura- lium adjuncta haec habet: necessum est, ut aurum potabile propinetur cum appropriatis, in quibus respectus habendus ad. qualitatem affectus & sedem ipsius; nam pro harum ratione varia conVeniunt

ordine ergo idem authotheeenset moduridi media usurpandi commode preeiosissimanti hanc Medicinam per appropriata quibuslibet membris & morbis mediae cujus sinua est ille Auri vere putabilis propinator, de quo supra facta est mentio, dum clarissimi Montani plumis suas imposturas ornare, & de verbo ad verabusu -

146쪽

Sectio frenis de Auro. bum nia omnia, quae cle viribus operatione&usu veri auri potabilis olim publicavit, exscribere, & suae decoctioni adscribere non erubuerit, eum procul dubio in finem, ut habeat quo incautis & imperitis eo facilius imponat, ct eo citius decipiat. Sed isthunc ad sui similes ablegatum relinquo, &ad vires Auri potabis lis revertor, quod Philosophi Chymici & Moderni & priscifere omnes maximis semperEIogiis & laudibus egi ulerunt, quas lio loco re censere, & omnium authoritates huc consa .cinare taediosum nimis & inutile etiam reor

sussicit ea saltem, quae Mysteriarcha Paracet sus de eo passim depraedicat, subjecisse .

. Hici. de membr. Cont. inquit; tanta vis inis

est auro potabili, ut non satis possit praedicari:

major enim vis confortandi non reperitur, ita ut per hoc remedium curentur omnes morbi,

inprimis ii, qui sunt in summo gradu. Iuvat namq; sem per , ut vult doctissimus Querceta,nus, sive altera n do sive immutando, sive expellendo. sive aliis etiam modis, prout videlicehopus esse, poterit. Et qui non plurimum juva ret, cum, ut loquitur Hieronymus, Rubeus, aurum fi quid aliud temperamento humanos Milesit, eamq; ob causam & praeterea calore suo fere coelesti vires nostri corporis vitales

praeserti in earumque sedes, nempe cor cere

147쪽

nctio steunda de Amst. tuum substantiam puri em illustrioremque

Imo ut paucis omnia dicam, Aurum pota- tabile universale est remedium & vera panacea, quae prodest alterando, penetrando, tartareas & tophaceas concretiones resolvendo, obstructa operiendo, putredines prohibendo aut delendo, Mercurialem frigiditatem corrigendo,Venena dissipando, spiritus temperate 'di mediocriter attenuando , nimis attoni- flos figendo, ne cito difflentur, sanguinem purificando, cor solidamq; substantiam confir- et . mando , & omnino ut apposite alicubi loqui- tur Libavius tum ut medicamentum tum con

dimentum succo, qualitate spiritu per se vel per accidens simul peragendo. V t ita aurum potabitu seu liquor Ophirieti, id ita nominante Phaedrone illo Rodaςhed i

teriores morbos omnes externosq; quibus ob extremam malignitatem alia ratione sub veniri non potest, evellat radicitus, nisi fatalis ne-- cessitas, Deo ita annuente repugnet . Talia itaque & tanta cum praestet ve-rum & genuinum Aurum potabile; quia quaeso est adeo ingratus, qui illud ipsum condignus laudibus non concelebret , i potissimum , cum experientianiis omnes

hosce effectus Auri potabilis genuini &

148쪽

. veri dico genuini & veri, quia nebulonua

quorundam imposturas, aliud quid nomine saltem re vero & effectu minime tale, pro auro potabili hinc inde exponentium, hic plane exulare jubeo J passim comprobare notum sit Inde nemini obseurum esse potest, summam' huic medicamento tam praecellenti inferri injuriam ab iis, qui Erasti hoc in negocio nugas, , di Auberti ac Parisiensium , aliorumque immaturorum censorum Metaphysicas speculationes modo revocentes dignitati &praeemianentiae Au RI POTABILIs ruinam machi-

nantur quanquam conatu, frustraneo, & pla Ne incongruo. Caeci enim decoloribus judicant, & rerum Chymicarum plane sunt ignari& expertes: ob id densere Chymiea temere praesumentes merit3 irridentur, licet alias ob-

diu jam paratam apud vulgus existimationem aliquam sint suo loco debite suspiciendi. His accidit jure, quod olim Magno illo Alexandro Macedonum Regi; Is eum quondanio ruinam sculptoriam ingrederetur, tam seqI-ptoris famuli Regis magnificentiam ac splendorem admirati tanquam stupidi in eum in-. tenderunt oculos, idque tamdiu donec ipse . , Rex majestatem suam silentio servareti cum Uero tam de hac operis sculptorii parte tam de' illa suscitaretur a pueris risu exceptus dicitur. cum indigne ferret, respondit scul-

149쪽

Sectio secunda de Auro. Os s ne mireris Rex ,.quod pueri mei te irru

deant: audiunt enim te de re ignota loque natem,si vero tacς res maximopere te admiraremtur. Quid ergo mirum , si permulti alias sat docti, cum Chymicis operis sese immiscent,

quas ne in cortice horunt, aliis saepe numero, qui rem non ita laevis aspiciunt oculis, ridiculi aestimentu Neque me movet quo minus tam praeclare . sentiam de praecellenti hoc medicamento Auinro, Iudicium Scaligeri, quod, ut ut in aliis sat maturum & subtile, crudum tamen vocat Peatraeus differt. Harmon. 2 o. de syncope Thes 34. dum exercit. 2 2. quae de auro potabili Cardatius attulit foedas nugas esse ait; nec licere naturam nostram per auri natura instaurari,quia longissime disset a natura nostra. Chymiatri ii. utrum negant: contraq; asserunt & constanter tuentur, aurum non solum esse naturae nostrae eonvenientissimum, veru etiam per experientiam obtinent, lammas & plane stupendas interim tamen maxime salutares Aur' inesse potabili vires, de qui b. paulo ante satis pro instituti ratione actu In dubium ergo vocent&re- .jiciant aurum nec non ex eo paratas Medicina,

150쪽

nctio secunda Ee Aura.

& videri, penes me tanti non valebunt, ut i dem tot possessoribus & assertoribus aut optis derogare velim aut debeam, potissimum cum sciam Aurum inter metalla preciosissimum non mortuum & omnis virtutis Medicinalis dote exutum & spoliatum a creatore esse proinducturi, sed ut reliqua omnia, ita etiam Aurixum in corporis humani utilitatem &emoluta 'mentum Ilias quoque & eas non exiguas accepisse dotes & vires. ' .Ratiunculas alias, quas contra Aurum potabile & ejus vires asterre solent Misochymi, ci,cum ei sint nullius fere ponderis& momenti, re'; & experientia ipsa contrarium loquam tur , consulto hic praetereo: qui legere eas d siderat, evoluere praeter alios Libavium in Syntag. Arsan.Chyma. I. de Magist. form. c.I3. 'poterit, qui hac in re abunde satisfacit Miso-

Restat tandem ut de dosi hujus Medicinae

praestantissimae duobus aut tribus verbis nonis nulla subjic jantur. Est autem do sis non novem guttarum, quam dosin constituit sui liquoris aureo colore flavescentis saepe dictus auri putabilis propinatur: Ea ipsa enim praeter

alia multa coarguit, minime esse Verum aurum

potabiti , cujus lassicit unica gutta & ad summum, re ita postulante, tres exhibere solent attifices spagyri. Et non abs re,siquidem expe-