De fumatione herbae nicotianae respectu diaetetico-medico : dissertatio inauguralis medica ...

3쪽

RESPECTU

DISSERTATIO

QUAM

, NEC NON

CLARISSIMORUM DD. PROFESSORUM

IN ALMA

MEDICINAE POCTORIS GRADU PUBLICAE DISQUISΙΤIONI

Theses adneaeae publice defendentur in Palatio I fersituris minori die Febr. 1843. TYΡIS IOSEPHI BEIMEL.

4쪽

neceptae coiisve iuditios temere liola abrogandae, Stiliatione Sunt deponendite. sed leuia tantum se-C. I id. Tempei.

5쪽

Historia sumationi S.

ta bac) planta Americae meridionalis, in Europa culta, nunc totius terrae incola, apud nos annua, hi America perennis ad pentandr. monogyn. L. ad Solaneas Ι. perlinen S) re- Spectu diaetetico et medico celebrata; imprimis respectu pri0ri tarma sumationis, sternulatorii, masticatorii per univer- Sum orbem in usum et abusum trahitur. Cum Hispani primo novam terram petiissent, nicotianam ab inquilinis in usum vocari quidem experiebantur, ast applicatio eius magis restricta, tantum qua remedium efficax in impetiginibus conservabatur. Incolae Americile nominabant niculianam Pelurn, Hispani Tybaeo, quia monachus dispanus Pane hanc plantam 1496 in Domingo et provincia Tabac0 primario cognovit, et ab eo tempore eius civitatis ius obtinuit.

In exordio sacerdotes fumum nicotianae inspirabant, Sub certis rerum adjuticlis in peculiaribus ceremoniis religiosis, diebus sacris et festivis, ad ossatum aliquod memorabile eru-

6쪽

endmia, sul ira vaticinanda, ad omen malum avstiqeudii m. iii sumo narcolico inebriati sacultates mentis ilici lentur, est rebristinctio exaltetur, qu id sini prae si Xo Saepius respondere potuit. Inspiralio sumi, DareS salicesque Vellicatilis, paulo post perplures nacta est imitatores, ita ut in patria ipsa usus eius mox super lotum p ipillum distunderetur. Induetioni uius in Eur0pa magna et gravia obStabant impedimenta, partim obsit inulum inconsuetum, quem sum US hic eXcilabat, partim ob

malam eius praeparationem, nam moderatu S etiam usus anxietatem, eXStimulationem et ebrietatem vertiginem excitabat ita ut taliaca uuanimi conSeu Su qua Venenum periculosum declararetur. Ideam hanc non tantum in Europa verum etiam

in Persia, Turcia concipiebant, et illi qui nicolianae alium,

ac medicamenti usum fecisset, amputati inem nasi, quin imo paenam mortis minabantur. Circa I 560 conabatur ablegatus gallorum Iean Nicol sun de niculiana)usum diaelelicum nic0lianae inducere, et redux Hispania reginae Mariae de Medi cis exiguam quanti talem Tabacae pulveris alae dono obtulit,

et ab eo tempore nomen poli dre a la re in e Se conservat.

Gallia non mullo post usum nicoliauae diae telicum sub magno tantum vectigali concessit, asi mox alii flatus lucri cupidine Seducti invectionem labacae et venditi inem eius sub certis conditionibus admiserunt, sicque sactum, ut plania haec alacri passu in toto orbe terrarum Seminata, culta, ususque eius de die in diem' ingravescat. Ante sumationem Europeis nimis molestam, pulveris labacae naribus attractio consueta fuit.

Fumigationem angius naphelelagi in Virginia didicisse, alque

Europeis comunicasse perhibetur.

Quod sumationem alliusti, haec lana alacri passu brevi tempore per totum orbem disseminata fuit, ut nullus articulus luxus majori celeritate propagationis gl0riari possit. Prima sumatio sal molesta fuit, vas aliquod amplum tubo Pro- isum labaea replulum accenditur, Surius eXSurgit appara

7쪽

ius proprius qui ad liodiernum diem seviet conservavit modissentiri ibi is itisi illis, citin autem apparatus ille partim innumeris desectibus Iaboraret, partim ob pecuniae parsim0niam ali omni et Singulo praesto haberi non potui et, eXSurgit modus niculianam in substantia, h. e, tu formam cJlindra- Ceant Convolutam- Cigarro fumandi, ita ut mos e sistulis et c lindros sumandi ; eodem fere lempore eadem celeritate ex Λmerica Hispaniam, inde Germaniam mignaret

Planta haec solia gerit ovato lanceolata magna integerrima nervosa sub undulata, laete viridis glutinosa, uirinque pi- Iosa , sicca ex favo viridis , caulis est herbaceus perpendicularis, ires quinque pollices altus tomeniosus; in floresceti tia pallide rubra, calix in onophyllus, tubulosus, quinque-

sartilus permanen S; c0rolla rosaceo rubra, infundibulis or-miS, Stamina quinque corollae adnexa, . fructus suscus, Oblongo Valus capSularis, quadrises talus, quatuor valvis dehi- Scens, Polyspermus. Semina susco reniformia parva placen laeadfixa. Folia siccata sunt si isco-ssava in statu recenti odoris virosi, Saporis acriS, , amari nauSe i. Parius constituentes : secundum Hernalis laedi sunt: nico lina Tessicaciae mater. Est autem nico tina oleum aethereunt

concretum proprietatibus Camphorae accedens, crystallisabile, facile volatile, odoris aromatici tabacae mixti, Saporis parum amari, aqua non, Spiritu vini et aetheribus facile solubile, naribus' admotum Sternutalionem excitat, ad granum interne absumium vertiginem animi deliquium vomituritiones facessit p0rro principium extractivulia, gumini reSina, albumen vegetabile, subflatilia vegetabili - animalis, albumini similis acidum ni alicum, et Sales ComplureS.

8쪽

ProprietateS pharmac Odynamicae.

Actione hujus plantae symplo mala duplicis generis a Darcolicis, et acribus induci 50lila se in amis stant, ita ut una Super aliam imperium haud teneat. Virtute sua acri Sphaeram Ve- gelativam organismi, imprimis systema lymphaticum organa muci secretioni dicata, et organa uro poetica, minia S cutem eXlernam afficit; itaque secretionem et resorptiovem promovendo solventis intensi instar operatur. Principio suo narc ilico niculina) systemali nervoso insidias struit; AIe-m0rabile phaenomenon a li rivist et aliis observatum est, qu0d vitalitat in cordis et arteriarum adeo deprimal, ut intramin. ad 38, usque 27 pulsus restricti suerint, respiratio tarda et labori0sa evaserit, anxietas in praecordiis cum propensione in animi deliquium alternaverint, musculorum torpor ad apresim accedens orius fuerit. Ex his illique patet, actionemnicolianae inimicam, in medullam imprimis spinatum directam esse, ei in specie in partem eius motui dicatam. Mutationes, quas ni collatia interne absumta provocat, sunt animi deliquia, vomit uritiones quin imo ipso vomitus, ardor in faucibus et ventriculo, colica, diari ho ea augmentum secretionis renalis, vertigo intensa, pectoris oppressio et anxietas cum propensione in . animi deliquium ; pallor faciei, frigus extremitatum, tremor Spas modicus, parvus debilis tremulus intermittens, pulsus, paralySis musculorum voluntariorum, Spa-smi clonici artuum, quin imo morS per a poplex iam. Nico liana quacunque via organismo inseratur, noxas enumeratas inducit, celerrime, si organis circulationis per infu-Sionem communicetur, proxime per in jectionem in bronchia,P0r Supersiciem vulneratam, vel exulceratam, per in Spiralionem et per injectionem in anum forma sumi.

9쪽

Et certe summopere mirari licet, quomodo Vegetabile, tu exordio summe delestaliam, venenum periculosum, eonSvetudine objectum individualis necessitatis fiat, cuius abstinen-lia hominem ad eadem patranda lacinora, ac desectus alimentorum invitat; et hoc non tantum de cullis verum ei de barbaris valet nationibus; hinc videmus, consuetudinein invete rutam, mala gravissima elidere, hominisque alteram evadere

naturam.

Ut bonam et adversam nicolianae labacae partem eXaelius perspis iam us lustrare hic optimo Ioco erit, circumstantias ei adjuncta sub quibus, si tabacae usum diaeteticum instiluere praeplacet, eam citra minimum sanitatis detrimetitum adsueti perferre poterunt; praescindendo a coniranaturali stimulo, qui certe h0minem ad sugibulum arripiendum minus invitat, ac neo natum ad papillam mammae capiendam, et altum tenens silentium de consuetudine mala de die in diem magis magisque ingravescenic, hac occasione maxime mihi incumbet eruere contraiudicatibnes, quibus negIeclis Serius ociusve sanitalis Iabes variaque consectaria arti rebellia

inducentur.

Supra memoratae Sequelae a uicutiana serius ociusvo caput esserent pro diversa Specie bonitalis labacae, pro diversa eius aetate. pro diversa hominis constitutione vitaoratione, diverso diei tempore quo labacam capimus, denique pro varia ratione et in ado applicationis. I. Quod bonitatem attinet: liaec non tantum a solo etl climale verum etiam a diversa eius praeparatione dependet. Bona ni cottana crescit in Solo arenoso et Iaxo, optimae tamen qualitatis in America, uiui non nullae varietates Europam, i in specie Hollandiam non respuant. Sit herba matura, quael dignoscitur ex maculis et punctis navis hinc indδ occurren-

10쪽

tibus ex ariditate soliorum; Iegantur primo insima, serius moedia, ultimo summitatem occupantia, interjecto diverso lem poris intervallo, ob diversam earum maturationem. Folia iii fasciculos collecta incalescunt, Sudant, Piem proces Sum Sustentare expediti laudem siccantur singilatim, ad dolui ui Io cantur, Solutione Salis communis consperguntur, per aliqu0tannos con Servantur.

Antequam niculiana in usum conisminem impenditur, Variiuem idiS praeparatur, ex quibus maceratio noSiram meretussallentionem.

Sc0pus macerationis est, ni coliana' odorem et Saporem acrem et nauSe0Sum c0rrigere, eam conservabiliorem reddere, et quaIitalem es conciliare, ut at sque gamma conssagret, vel ut resolutio ei sermunt also impediatur - B tuae quasi- lalis herba colorem ab eo plantast siccatae multum disserentem non habeat, nec sit coloris rubrosavi aut laete favi, aut sulfurei, aut nigri; pinacta metallica micatilia non ostendat, absit ab ea odor balsamicus, aut resinosus, tritus linteam in albo mundo nulla relinguat vestigia alicujus coloriis - sub combustione non detonet, nec scintillas eliciat, Sed aequabiliter conflagret. Sub sumatione tion OXcitet nan Seam, Vertiginem an Xietalem, absit ab sensus ustionis aut puncti 0-nis in lingua sapor dulcis, quam maxime Vero metallico dulcis; nec sub sumatiune nec masticali ne Iingnam Saporonnaaro ant nauseoso afficiat, tracheam non constringat, imo per nares eXpulsus sumus Sternulationem nec a Ss Veli S mox eat

Quo Subtilior, albior, levior, nominal - - in Cigarris quo cohaerentior cinis: quam laicollatia sub conflagratione relinquit, eo melior species, etiamsi haec qualitas non Seni per bonitatem, maturitatem soliorum certo testabitur. FumuS flagrantis aliculianae debet esse caeruleo albus non sit cre- iaceo albus, aut nigro suliginosus nec oculos iii Iacrimatio-