장음표시 사용
11쪽
Cumque febris igitur Dysenteriam non perpetuo vel eX necesse Comitetur, genereqUe suo variat pro locorum, rerumque Circum StaΠ-tium diversitate, saepe inter morbum non amplius apparens, pars definitionis necessaria non e8Se potest, Sed potius adventitia quasi morbum tamen eXasperatura. Quod eX U8u proprio haec verae esse didici, quodque Scriptorum maxime celebrium testimonium CorrOboret, ut pyrexia contagiosa ex definitione CuLLENI alioquin perspicua et aCCUrata, Pror-SUS EXPungerem, Verbisque ejus subsequentibus describerem, mihi causa fuit, sic De- jectiones frequentes, mucosae Vel SanguinO- lentae, retentis plerumque faecibus alvinis. MORBI HISTORIA.DYSENTERIA saepissime in castris, in urbibus hoste obsessis, in classibus ac Iocis pallu-
12쪽
dosis grassari solet, et in his locis morbus est epidemicus et nonnunquam valde exitiOSUS, Praecipue in tempestatibus calidis et humidis. Exeunte aestate vel ineunte autumno frequentis8ime vigore Solet, sed nullo tempore anni non evenit. Modo a pyreXia Cum Summa lasSitudine, nausea, sapore amaro, cibi fastidio, et haud raro sellis vomitione incipit. Μodo autem a signis Diarrhina vel dejectionibus copiosis et biliosis exorditur; nonnunquam Sub initium agrotans singultu assicitur, aut alvus Praeter naturam adstricta est, dum intestinorum flatus saevaque tormina lacerant. Morbus in plerisque exemplis a tenesmo, torminibus comitantibus ordiri solet. In quibusdam tormina quidem haud se ostendunt, Sed tenesmus modo gravior, modo lenior, nunquam abeSt. Haec symptomata, progrediente morbo, pau-Ιatim graviora fiunt. Qualiscunque sit forma quam morbus initio induat, dejectiones in omni exemplo eadem sere brevi evadunt, espumoso quidem muco, sanguine plus minUS
13쪽
plerumque tincta, potissimum constant, color ac spissitudo varia est. SanguiS purUS nonnunquam dejicitur, idque tanta copia ut aeger in Summo vitae periculo versetur, interdum Prosecto moriatur. Paucis diebus a morbo inchoato, stercus non nisi scybalorum forma dejicitur, hoc quavis ratione evacuatum, tormina ac tenesmum quadantinus levat, levamen autem haud diu perstat. In quibuSdam Ca8ibus moleculae adipem vel caseum reserentes et massulsa lymphae coagulatae, puri aut sanici putridae admixtae, dejiciuntur. Progrediente morbo, sellis vomitio, nausea, et Sapor amarUS subinde observantur. Si abdomen, in hoc morbi gradu, manu premitur, multum doloris
sentitur, Vultus Summam an Xietatem et angorem denotat, dolores diversarum abdominis partium flatu distentarum, Saepe torquent, et
ad costas Spurias adeo nonnUnquam Saeviunt,
ut spirandi difficultatem fere inserant Cunc- tas vero dejectiones inquit celeberrimus HOFFM ANNUS) quae sunt numerosissimae et
14쪽
M antecedunt et comitantur et sequuntur CrU-
delissima tormenta, non in uno loco fixa, sed per totum intestinorum canalem Vago itinere progredientia, et sub quavis sede M sentitur molestissimus omnium quaSi ViSce- rum descensus. ' Hoc modo plerUmque progreditur Dysenteria cujus signa pro graVitate inflammationis aut febris comitantis plus minu SVe graViora ac Varia sunt, et pro Vario aegri habitu varium temporis spatium durant. Morbo inveterato ani prolapsus, ischiariam aut dy8uriam comitatus, haud raro accidit. Py- rexia in quibusdam exemplis etiam ab initio oritur et per totum morbi decursum perstat;
interdum Vero, morbo provectiore accenditur et a symptomatum Vehementia pendens, pro Vario eorum gradu nunc aucta nune imminuta erit.
Formam Dysenteriae simplicissimam atque varietates ab ea nascentes variis Coeli, tempeStatis, corporis proprietatibus tribuendae sunt,
15쪽
si non simul juncto cuidam morbo epide mico ; India orientali e. g. cum jecinoris
malis magis conjuncta sit, in sortioribus et robustis hominibus cum propensione ad plenitudinem majore, in solo madido Cum febre remittente, vel intermittente, in locis demum Consertis, mala pere perflatiS, contagiosa, auctore Iil. GILBERTO BLANE aliisque
Optimis, fieri potest. Quando febris est levis
aut nulla morbus per aliquot menses perStare nonnunquam Solet, nonnunquam paucis diebus aeger violentia inflammationis, Signis gangraenae Cito Supervenientibus, e medio rapitur. Aliis vero in casibus pyre Xia, signis Dysenteriae reliquis perstantibus, aut mitior evadit aut prorsus Cessat. Alii somnolentia, alii vigilia pervicace, alii vero etiam ab initio convulsionibus afficiuntur. In quibusdam e Xemplis lenioribus delirium etiam morbi initio adest. Si morbus malignus futurus Sit, lingUa quae initio muco albo obductae fuerat, Colorem nigricantem aut fuscum induit. Dentes crusta
16쪽
nigra tegantur, cutis sit insigniter calida ac sicca, sitisque inexplebilis urget. His superveniunt maxime an Xietatis sensus, delirium, petechiae, interdum apthae et convulsiones. In quibusdam casibus corpus marceScit et dolores Rheumatismum simulantes in variis artuum, abdominisque partibus infestant; anXietas praecordia opprimit, cibum vel levissimum stomachus fastidit ac rejicit, tormina saeviorasiunt, nec dejectione mitigantur, quae jam frequentior facta faetorem intolerandum, praesertim si intestina gangraena assiciantur, undique diffundit. Hunc autem fistorem praegrediuntur interdum dejectiones Olidae nigrae Cum
sanie mixtae ; Urina parca et ruberrima e8t. Jamque tormina, quae antea Summo Cruciatu aegrum torquebant, CeSSant, arteriarum pulSUS,
ad initium morbi duri et citati, nunc debiles
ac abnormes fiunt, Urina et SedeS, in Scio aegro, elabuntur ; respiratio est Celeris et anXia, Singultu frequente interrupta; sudor gelidus prorumpit, dysphagia accedit, Oculi hebescunt,
17쪽
sextrema Corporis frigent, visus imminuitur Vel prorsus aboletur et mors tandem miseriis finem imponit.
CADAVERUM INCISIO. INTESTINA Crassa ab hoc morbo potissimum assiciuntur, fere semper inflammatione aut gangraena. Colon ac rectum maxime et Saepissime inflammata ac ulcerata et aliquando constricta inventa fuerunt, ut canalis fere oblitenetur; tunicae ipsorum praeter naturam Crassae, nigrae et quasi putridae fuerunt, tunica villosa eXesa conspiciebatur. In testina tenuia sibi invicem adhaerere, illiumque ulceribus plurimis exiguis occupari visa sunt. Peritonaeum justo crassius in quibusdam eXemplis, intestinis adhaerere compertum fuit. Hepar colore mutato, durias quam in statu
18쪽
naturali et magnitudine imminutum saepe Ob- Servatur, sed interdum quoque moles ejus multum aucta fuit. Vesicula fellis sere acribili plena reperta est. Plurimis in exemplis, Lienis, Pan creas, glandulaeque meSenteri Caemorbo assiciuntur, quod nihilominus reperiri non crediderim nisi cum morbus diuturnus fuit. Aliis in exemplis dum ulcerationes innumerae variis in partibus subsistere videntur, natura reparationem quae quadam ex parte
adjuvat nova et delicata membranula, Per Partes ulceratas interim Obducta. Hae carunculae, Credere adducor quae in Dysenteria nonnunquam dejiciuntur, tunicaeque villosae particulae esse putantur, SeipSa hujuS novae membranulae portiones sunt, NiXu ad dejiciendum violentiore divulsae et excretae. Militi cuidam de Legione 6l ex longissima Dysenteria demum sanato, Statimque CaSu quodam eX tincto, opus hoc salutare tam longe processerat, ut in Colo atque recto membrana pollicis qua-
19쪽
IItuor longe sere continua reperta est, in aliis Vero partibus plagae illius discretae videbantur. ,
CAUSAE PRAEDISPONENTES. SUNT Omnia quae corpus infirmant, praecipue autem videntur humor quovis modo applicatus, veluti per humidus, vestes aut Stragula humida; affectus animi deprimentes, jejunium, morbi praegressi, liquorum inebriantium abusus, defatigatio ; calor ingens, praecipue si humori conjungatur.
Eris calor intensior, quem frigus et algor nocturnus eXcipit, quod saepius in calidis quam frigidioribus regionibus, in aestivis quam hy-bernis mensibus saeviat, Causa eSSe Videtur. Fatigatio atque privatio vitae militaris, negligentia qua Seipsos aqua madenteS Curant, tempestatum vicissitudines quibus objiciuntur,
20쪽
. 12 omnia milites ad hanc exercituum pestem exitiosissimam paratiores reddunt. CAUSAE EXCITANTES.CΑΠ sat Dysenteriae eXCitantes ad Contagium, frugum usum nimium, miaSmata paludum, sudorem impeditum referri conSueverunt. Contagium.-HOC quanquam multi Causam morbi excitantem intellexerunt, fautoresque sibi et auctores optimos nactum fuerit, nihilominus testari me ossicium imperiose cogit, quod in praedictam opinionem multo propenSior, Curiose atque candide in hanc rem inquisivi ut Veram detegerem, atque hoc ubi quotidianus USUS Crebras occasiones amplas non praebuit nunquam vel unum Dysenteriae exemplum ad Contagium referre potui, quotcunqUe TeS Simul ad ortum ejusdem conferri viderentur.