De peste, dysenteria et ophthalmia Aegyptiaca

131쪽

A L .

tandam atque hoc sine oporteret in totam stiperficiem corporis agere, quae consuete in Simili casu, aut relaxari, aut excitari debet; priuS obtinetur, si corpora pinguia ei adplicentur, quod frictiones oleo Sae demonstrant; posterius, Si lateres calefacti, linteis. prius aqDa et aceto humectatis inolvantur, et ad pede S, crura, et sub axilla S aegroti adplicentur. Turcae ad eundem esse tum obtinendum, totum corpus hominis a peste correpti, argilla in aqua ad formam luti Soluta, Obtegere solent, habentque id pro remedio resurgerante, et ad sudore S ex Citandos apto. Dr. Minderer 'i simile quid, et ut exi Stimo, ad lentione medicorum omnino dignum narrat. Quidam nempe tribunus militum Co8acorum graviter s9uciatus, quarta jam die febre laborans , in statu fere desperato suerat. Non parum DO Ct. Minderer obstupuit . cum eum nudum in terra jacentem, et duos Cosacos ad latus ejus conspexis Set, qui conti-Duo pectu8 et abdomen eju8, cum Solutione nugillac ea humectabant. Petili is dein lectum, quin Se obstersisset. 1 OS quam frigus disparuisset, pulsus liberiores sunt facti, et Sudores sat profusi prodierunt, sub quibus crustae argillac eae deciderunt. Die proxime sul Sequente, aegrotus absque febre suit. Idem iri hu1ius militum Doctori Minderer narravit, in patria sua hac ratione omne S fere febres felicissimo cum succeSSu percurari. Priam Vi S hoc remedium tantum in nos oconatis adhiberi po88 et, non e S Set tamen Penitus negligendum. Ea , quae hic retuli, videntur nos ad ulteriorem investigationem hujus rei incitare; hinc optarem, ') BHyti fige gur Henninita in in Hei lung der Pest. Biga,

132쪽

ut similia tentamina cum sulphureto lixiviae, et calcis fierent; quibus paucula aqua admisceri deberet , quo sic plura Strata Superficiei corporis Aegrorum peste laborantium, illiniri possent. Ego semper

audaces , et fortas Sis etiam periculosas theorias, ut scopulos vitavi, curationesque meaS magi S Secundum analogiam, quam secundum Speculationes mere theoreticas institui.

Aliud porro remedium, a quo medicus praeticuSquoddam emolumentum trahere posset in hoc morbo, de quo agitur ,- est lixivia pura, vulgo lixi- Via Saponariorum, plus minusve diluta, cum hac aegrotus pluries per diem , in primis si cutis ejus arida et insensibilis sit, esset lavandus. Non obliviscendum praeterea, multum etiam a frictionibus cum tinctura cantharidum instituendis, sperari POSSe. Hodierna medicina offert nobis adhuc aliud magni momenti remedium, quo fortassis terribilis hic morbus majori cum gloria debellari posset, et quod ego Primu8 propono, nempe subfumigationes Sulphureae , Secundum methodum D. Gales instituendae. ') Tentamina, quae hic ce vir, Cum hoc remedio, a pluribus inde annis , -- in morbis cutis inveteratis, et in primis in herpete fecit, evidenter demonStrant, remedium hoc ad sudores excitandos e S Se heroiciam : et quisnam morbus hoc remedium magis exposceret, ac pestis 3 Postquam inventio haec ita perfecta e St, ut vapores sulphuros OS Ope maChinae, VerSIIS totam corporis Superficiem, absque ullo in-

'γ Nemo iro et Bapporte stir Ies sumigations SulphureuSOS appliquees au traiiement des assections cutaneeS , et de plusi eurs a uiros maladies, PariS, 131

133쪽

commodo dirigere possimu8, et ex propria experientia nOSCam US, calorem Ope ejuS, ad quinquaginta HS que gradus illexmometri Reai miriani augeri posse;

jam in antecessum Optimam spem de hoc remedio ConCIPere POSSumu S. Ego polliceri ait Sim, ejus esse c- tum proSperum futurum ; et Credo me Sati S fecisse,

Si medicos permovero ad similes machinas, duplicieX SCOpo, nempe ad Curationem morborum cutis, et

pestis,- Constantinopoli, Salonicae , Smyrnae , et in Aegypto erigenda S.

Medicorum erit duce experientia , Casia S morbo Tum determinare, in quorum curatio De lalia sumi gia necessaria essent, et quoties intra viginta quatuor horas ea adhiberi deberenti Omnia jam exposui, quae necessaria mihi videbantur, ad investigationes circa peStem instituendas, et ejus curationem perfectiorem reddendam ; sed antequam rei huic finem imponam, monere debeo,

ea quae de his tentaminibus dixi, nequaquam a tyronibus in arte medica debita ratione perfici posse;

sed non horum caussa ideas meaS hic exposui, Sed medicos doctos et expertos prae oculis habui. Hi poteruiat medicamenta odiata modificare , dosiri eorum, et legitimam methodum ea propinandi desig-

Tentamina, quae propOSui, tantum in NOSOComiis institui poterunt. Praeterea pernecesSarium erit, ut medicus, qui curationem peste adfectorum in se Suscipere voluerit, cum iis inclusus in nos o omio maneat, quo Sic exacte administrationi remediorum praescriptorum invigilare, esse tus eorum Ob- Ser 'are, et eorum formam, quoties id circumstantiae exigent, mutare possit. Sub hac Sola conditione, LUjus periculum non ignoro, exactae obServatione S

134쪽

1 et , institui, et omnia gravia momenta in usum trahi poterunt. Si enim medicus aegrotum, morbo adeo a Cuto adfectum, semel, aut bis tantum intra nychthe merum viderit, si alias ob causas animus ejus dissipa- ius fuerit, scopum propositum nequaquam obtinebit. Hinc ad hujus generis investigationes requiruntur viri debita cognitione instructi, gelosi, et parati etiam ad vitam suam in emolumentum generis tri

mani sacrificandam. Si in quapiam provincia pestis

exoriatur, Sperandumne numerum Sufficientem talium philanthroporum inventum iri 8 Fuerunt quidem homines , qui heroico animo praediti, se huic muneri conSecrArunt; Sed possidebantne ii eas qualij tales, quae ad id rite gerendum requiruntur 3 erant- ne exacti observatores, et in historio terribilis hujus morbi satis versati Θ Nequaquam. Quaeritur nunc , quo modo in posterum huic malo consuli possit Equidem nullum aliud remedium huic scopo aptum

PROPOSITUM

qua ratione curatio pestis perfectior reddi

Provinciae, quae maxime invasioni pegiis expo8itae, pro ratione Sui situs versus Turciam se minime ab ea tutari possunt, sunt partim dominationi imperatoris Rus Sorum, partim Imperanti Austriae subjjectae. Hinc proprio horum monarchariam Commodo et Saluti populorum, quo S regunt, CONVenie HSeSSet, Si ei S placeret, propo Silum meum, quod hic Communico, amplecti; cuju3 dignitas ut eo magis elucescat, liceat mihi nonnullas animadversiones

praemittere. Si historiam epidemiarum pestiferarum

135쪽

12 lcum aci teriti orie eXaminaVerimus, Te periemuS , optimoS quosque medicos, in summo dubitatione haosisse, an morbiIS SUSSpectu8, qui Se quandoque mariis e Sta verat, pesti8, Vel alia Species morbi esseti Consueto in tali casu magna diversitas opinionum occurrit, alii morbum, de quo Bgitur, peStem revera e S Se adsit

mant, alii malum pro morbo epidemico mi ligni characteris declarant; pro ratione hujus dissensionis

inter medicos , relatione S quoque diversae magi Stratibus submittuntur. Hi medicos suos maXime celebres, et facultates medicas sit venia morbo) in consilium vocant, scribitur et rescribitur; professores ad investigandum morbum exmittuntur, et hac ratione tempus sat longum praeterlabitur , ante quom

opinio decretoria, de morbo lata sit. Hoc intervallo temporis medici adhibent medicamenta , quae iam illi os in cassum adhibita fuere ; et Student morbum

ope remediorum V Omitoriorum, aut alvum mox CN-tium ad sanationem praeparare, quo Sic laiadem ad medicamenta analeptica , excitantia etc. traia Siro POS-

sint. Sed qualicum effectu 2 Omnes qui curationi pestis operam dederunt, si candidi e Sse voluerint, confitebuntur, dubium esse, an Aegroti Superstite S, Sanationem suam magis robustae corporis sui conditioni , vel vero aliis fortuitis circumstantiis, quam adhibitis remediis, in gratiis referro debeant Inselix autem morbi exitus, eximiae ejus malignitati, - defectui remediorum -- negligentiae Consanguineoriam et aegroti ipsius etc. adscrib1tur. Enumeratae hae ircumstantiae re ipsa quidem in dubium vocari non POSSunt, Sed una Supere St, de qua tantopere Hon, Onquesti sunt, et quae tamen summi momenti est, nempe imperitia, et disseia Sio medicorum, qUae Con-εuele inter eos locum habet; --- praeterea ideae va-

136쪽

122 gae, de ipso hoc morbo, et de remediis in eo adhibendi S. Ad malum thoc tollendum , optarem , Ut solentibus duobus monarchis , quorum alter m B M,Sia, alter in Austria regnat, placeret semiratiri iam me II Corum, curationi pestis destinatorum erigere. Ad Scopum hunc obtinendum , videntur mihi viginti anni pro RuSSia , - et decem pro Austria sussecturi. Iis , qui in hoc seminarium recipi vellent, POSSent Sequentes Conditiones praescribi: 1. Candidati hi, deberent esse medici juvenes, la- lentis et studio insignes, qui artem medicam , jam per quinque anno S eXerCUeriant. 2. Tantum ii essent suscipiendi; qui linguam Tur- cicam, vel Arabicam, minimum tolerabiliter lo

querenti T.

S. Deberent se obligare, se duos annos Constantinopoli, - duos Smyrnae ,- et duos in Aegypto

4. Eorum officium esset, submittere testimonia sic dic torum consulum, in emporiis Asiae, et maris mediterranei commorantium, quil HS confirmaretur, eo S Cum Reio curationi pestis deditos fuisse.

3. Medici hi tandem ex peregrinatione Sun re de Un-te 8 , deberent prae aliis, in nos o conitis civilibus, aut militaribus, muneri admoveri, vel aliud quodpiam munus honorificum obtinere :si pestis in quapiam provincia semet manife- Staret, deberent aliqui eorum e vestigio medio vehiculi cursus publici, illuc mitti, et quidem eo numero, qui necessarius videretur. 6. Administratio talis seminarii tradi deberet medico aetatis provecti Oris, qui in oriente Commorabatur ; medici literas suas ad eum mittere dc-

137쪽

berent, et hic gubernationi de omni lius evo0tibus res evre deberet. . Gubernatio suprema his medicis, quotannis, Domine salarii, bis mille nummo S Fraiacsβ, Per Consulem solvi juberet. 8. Hoc salaxium deberet eis per tolam eorum vitam

Se Ciarum reddi.'. Quotannis deberet hisce medicis, impensis gubernationis, cista cum medicamentis, in pretio quatermille Francorum, Sub epigraphe Consulis, transmitti; cui mandandum esset, ut is

hanC Ci Stam, tantum eo momento medico traderet, ubi se pestis jam manife8taSSet, et sede eo certiorem redderet ,-- medicamenta in tali cista contenta, tantummodo peste adfectis fuisse adhibita. 10. Medicus cui administratio tradita est , fruetur annuo salario 4000 Fran Corum. 11. Si medici ex peregrinatione Sua redeunte8, aliquem tractatum de peste publicandum haberent, administratoris erit, ejus impressioni, in sorma collectionis vulgandae, invigilare. Impensas impressioni S gubernalio solvere deberet. l2. Medicus, qui quodpiam remedium efficax, CU-randae pestis inveniret, et id per numeroSAS S3Dationes in provinciis Sui principis probavisset,insignem remunerationem exspectandam haheret. 13. Sub finem singuli lustri, tales medici renovabuntur, et in eorum locum totidem novi mit- lentur. Hac ratione sub sine vigesimi anni , imperium, quod singulo Iustro decem medicos misisset, subductis iis, qui sortassis interea morerentur, haberet prae Sto, Certe 8 exaginta artis perilos, qui se Stem ObServa 88ent, e 3Πl-

138쪽

12 4

que intra hoc tempus, in duabus epidemiis

1 . Si ex numero horum medicorum quispiam post decursum quinque annorum . in patriam Suam xedire nollet, -- contraxisset is hac ratione debitum decem mille Francorum, qui huS regimini suo obstrictus es Set, et conSul jus haberet. id ab eo repetendi. Haec est ni fallor unica, et certa via, terribilem hunc morbum cognoscendi, et ejus therapiam, inquantum id fieri potest, perficiendi, et curationem medicam utilem reddendi, si fortassis pestis aliquam provinciam invaderet. Iam in antecessum praevideo innumeras objectiones, Contra hocce meum propo Silum prolatum iri. Suadebunt nonnulli convocandos e Sse Solummodo medico 8, qui jam pe8tem tractarunt, eo Sque in tali casu adhibendos. Sed substitutio haec nullate-NuS iis respondet, quae proposui; quia medici tales, per longinquas regiones dispersi, hunc morbum tantiam per aliquot men8eS Ob Servare poterant, quin eum fortassis unquam adSiduae et per Severanter studuerint; et si eis tempus, et Meliquo e Circumstantiae non permi Serant, rationem Curation IS VBriare, vel novas invDStigationes sacere: Corte peCH-liarem ejitis Cognitionem, Sihi comparare nequaqUam poterunt. Praeterea veri Simile e St, eo S po Si quam epidemia pestifera deSiit ,-- Se cum morbo tali non ampliu8 occupaturos , adeoque Si dentio munuS adeo molestum suscipere vellent, non majorem, a C PTima vice, cognitionem de eo habituros. Brevis haec animadversio adeo evidens est, ut insufficientiam hujus substitutionis salis superque demon Stret. Annuae impensae in decem medicos, et eorum

139쪽

125 moderat ovem efficerent circiter viginti quatuor millia nummorum Francorum; adjice his sex mille Francos in medicamenta impendendo S, Summa in . tegra hujus adeo utilis seminarii, non excedet sin. gulo anno triginta millia Francorum.

PROPOSITUM.

No Soco inii pro peste adfectis erigendi.

Cum propositum, quod ad efformandos medicos, qui apti essent , ad pestem in futurum selicius curandam seci, in executione impedimenta habere posset : utile - erit, si huic Secundum propositum adjunxero , quod fortas Si S illos immortales redderet, qui id esse ciui dare vellent. -- Consistit autem id in eo , ut parva nos o comia in diversis emporiis orientis Levante), et in primis ConStantinopoli, -- Smyrnae,Alexandriae, -- et Salonicae erigerentur, quorum interna institutio organisatio), reguli S , qHae nunc proponam, re Spondere deberet. Gubernatio extra urbem, in loco Salubri, et quantiam fieri poS8et, versus Septemtrionem, nOSOCOmium, Secundum ichnogrophiam hic adnexam, exigi curaret, quod viginti, usque ad quadraginta peSte adfecto S, SUScipere posset. Haec ichnographia est iacta ad exemplar, illius

ichnographiae, quam me US Olim collega et amictis, Doct. Assalini , pro erigendo noso contio militari, inii Sum pe8te 3d se Ctorum, propo Suerat. Nihilominus ' ea est mutata, lam quoad dimen Sionem, quam quoad distributionem localem ; et cum laborem hunc peritus avehitectus perfecerit, blandiri mihi adeo, eam perfecte scopo , CUI di Stinata e St, Te SpONSuram. Summa pro Sustentatione hujus nos oconati desti

140쪽

Iaala, deberet in manibus Consulas esse; adm1n Stra

tio autem generalis hujus instituli, medico ad id d e . Signato, et a gubernatione, hunc in sine in misso , tradi deberet. Sub finem cujuslibet anni, deberet is

rationes exactas Consuli tradere; gubernationi aio tem relationem de omnibus tentaminibus, ab eo SuSceptis, et ratione S, qUibu S ad ea permotUS e St, nec non relationem de 'Sectionibus cadaverum, eventibus et casibias Singularibus, ac de Sequelis- SUb- mittere ; consignare is Simul nomina singialorum aegrotorum, qui Sanati Sunt, deheret, - atque haec omnia a magistrata loci. testimonio litterarum confirmari curaret. Ossicium medicorum , diversis talibus

cium litterarum habere; observationes et cogitationes utiles , Sibi mutuo communicare. Admini Stratio talis nos o comit, sicut et homines ad id pertinentes , medici inspectioni tradi deberent , his eo S proponeret, et ConSul confirmandos haberet. Aledicus regens deberet ad minimum per quin

que anno S in Oriente commoratus fuisse. Redeunt1 ad gubernationem Supremam, quae eum illuc mi-Serat, deberet prae celeriS munus eo dignum Conferri; -- et si is rem aliquam magni momenti detexisset, danda ei quoque esset remuneratio honorifica ac luCTOS B. Quam selicem me repularem, Si hoc meum pro-ΡOSitum, adeo Sincerum, et Societati civium perutile, a me hic nonnisi adumbratum, a principibuS, quo rum id interest, occeptaretur, et effectui daretur, anteqUam finem vitae meae adtingere nil Non dubito

Complures objectione S contra id prolatum iri. Est enim quaedam classis hominum, qui sibi gloriae ducent, si propositum meum OPPUgnare, et pro '