장음표시 사용
471쪽
BER MANNUS 439 cui nomen Verona ibi uobis co baltum ostendam Naeuius Illud ite cuius dum de pyrite loqueremur, mencionem fecisti Bermannus. id ipsum. Ancon nunc ita praecurrit, ut ipsum uix assequi possim us, qui
tamen cum ascederemus montem, tardus admodum erat . contra
generosi equi facere solent qui festinanter ascendunt, pedetentim uero descendunt. N AE. Crassiis est, at ob id grauis. Grauia autem sua Di & sua natura deorsona feruntur , quamobrem nihil mirum . A N GProfecto si isti ni ontes sis pius scandendi essent multum mihi pinguitudinis sudore adimeretur. Bermannus. Hic tumulus e fodina ipsa eis gestus est. Naevius. Mons est. cerre quemadmodum poetae serut Gygantes Ossam Pelio imposuisse, ut ascendentes Iouem de coelo detur
harent,ita metallici montem monti imponiat, ut alterius fratris, hemispe Plutonis aula expugnent. Iam 8c fulmina ipsis timenda sunt. ΒΕΗ imo pestilens aura, qua miserandum in modum pereunt, aut ruinae quibus penitius quarn Gigantes obruuntur .sed ascendanaus. A N. Iterum mihi ladandum est. Hermanus. Hoc genus metallici cobaltum; liceat mihi nunc nostris ut uocanti Graeci uero cadmiam. Succi aute ex quibus pyrites 8c argentum fiunt, uidentur concreuisse in unum
corpus: at Q ita id natum esse, quod eo baltum appellant. Sunt qui i dum cum pyrite esse censent quod ea deni sere in sint. Sunt qui specii quod mihi placet, distinguunt. Nam insignem persaepe cbrrodendi Mim habet ut manus & pedes operariorum, nisi bene sibi caueat, exoedat, quod pyriten efficere pos se non scimus.Tria autem eius genera colore potius quam alia quapiarii se distincta reperiuntur. Nigrum cineraceu,& quod ferri colore est: quodcuno ex his suerit, plerunt, argento magis quam pyrites abundat. AN C. Varia genera saxi hoe loco conspicio. u E R. Omnino. At ν hic primum uides saxum fissile colore quasi caeruleo, quod aliquando nigritis, aliquando albidius esse solet. Alterum genus hoc est, quod interdum perspicuum uideo tur es , quarΣum nostri uocant, modo candidissimum, rhodo subluteum,modo subcaesium. Tertium Spatum appellant, quod politius 8 densius est. Qiuartum ut plurimu longe durissimum est, quod ex
cornu cuius colorem noli raso referre uidetur, nominatum,Latini si,1icena appellant.Partes autem eius faepe adeo continuats suinhiat una ab altera uisiis discernere non possit, aliqua intersectione coiispedia. Quintum arenosum nominant, quod ex harena quodammodo concreuerit. Sunt autem alia complura genera in sodinis aerarius potissismum inuenta,quae hoc loco uobis indicare non possiim. Reperiun, tur uero omnia ista tam in pendente quam iii iacente uens,at non σnulla etiani in uena ipsa: Sed quoniam ad uesperastit, nunc domuni redibimus. N AE. Pueritu haec ques tibi modo seruanda dedi, ne per,
472쪽
das etiam at* etiam vide. Nam diligetius domi mihi perocium consideranda erunt. Sic olim in Italia tape mecum herbas , sepe pisces domum ferebam. Quemadmodum enim in hac ualle Bermannus diligetisti me metallica obseruat, ita Patauri Dominicus Zeno herbas: Veiretiis pranciscus Massarius pisces. A N. Cuperem etiam ossicinas in quibus metalla excoquuntur,inspicere. N AE. Et ego. Siquidem in his recrementum argenti, eiusdem spumam , molibdaenam alteram, 8c plera alia nobis cernere liceret. Etsi cras abire omnino constitui, tamen si Bermannus nobiscum ad eas ire uoluerit, manendum mihi puto. A N. In hoc quo in morem nobis geras Bermane, si sine tuo inis
commodo detrimentoQ fieri potessi B E R. Nihil est quod uestri eausia non faciam. Descendamus cras: mane uero surgendum nobis est: nam circa gallicinium excoctores in opere esse solent. N AE. Satis mane surgemus imd si opus erit, totam noctem uigilabimus. B E R. Puerum mittam,qui uos cum tempus erit, accersat. Si Agricola non abis
esset, nihil ipsi potius suisset, quam ut nobiscu iret ad ossicinas, quas
saepe inuisere Iet. N AE. Incommode accidit illum nunc abesse. Sed quia fortuna eum nobis inuidictu eius uicem suppleas. B E R. Res ipsas iam inde a puero mihi cognitas uobis ostendam.nam pater meus metallicus suit,& ducu Saxoniae decumanus.Nomina autem siesgo no possum,uos ut apta Latina ipsis imponatis rogo.
Iam uero ualete. N AE. Et tu Bermanne multum uale.
473쪽
V Μ Germania puriis rebus,de quibus scripsi in sibris De natura eorum qiis emuunt ex terra, dc Denatura fossiliit, abundet, arbitror ad eas intelligeri das utile fore, dc e re eorum qui his studi is dediti sunt,esse nostra nomina,quibus appellantur, pros ferre. quod ipsum, spero tibi non displicebi qui et multas res cognoscis, & percepisti nomina, quisbus eas nostri uocant, Z metallica doctus a puero, qus Aldebergunt patria tua gignit, ad me miseris. pro quibus tuis erga me meritis tibi P genere Georgius Fabricius, uir inscredibili rerum cogi ostendarum pariter 8c dicendi studio flagrans, me totum deuinctum tenet. no enim ces at ad me mittere omnia quihuicuno iuuari atin ornari mea studia posmint. quod idem Valerius uixit, fecit, longa uita dignus, sed perpetua dignior. acc i praeterea, quod scribone in quenquam ingratus uidear, a Io. an. Dryandro, uiro medicinae Sc disciplinis dedito, trochitas Chattorum. ad quos mittendos ei hortator fuit Ioannes Mego bacchus, exoperiens medicus S mihi ualde chartis.accepi a Paulo Ebero philosometallicas Eistebanas: a Cornelio Sittaydo medico sulfur purissimum,quod tamen S tu prius miseras:a Caspare Horia ero theologo nobis amico quaedam scripta de Sudinis qui succinum tanquapisces, reticulis capiunt . sed haec alias pluribus. Vale. Κempniiscij xii. Calend. April. Anno M. D. N LVI.
mina,quae ipsis posuerunt Germani.nec tamen nomina postierunt omnibus hebus, quibus uel abuno dant, uel non carent.
Saminis obex 2Erugo Crunspanabere Sponsthmi . quod primo ab
Hispanis ad Germanos sit allata. barbari nominant Viride aeris.
474쪽
Amiantus Diermis pliant satamanber hau barbari uocant
Aqua uiridis Exuit Naspex Aqua caerulea Ulammas ex
quia plerumbalnearu usum prsbet.
Aqua fontana auexunn masleu Aqua putealis Ethbrunmasset: Aqua fluvialis Oros piessendix asseu TALLI ARVM Aqua riui Bacb Nasi rAqua nivalis Schnee xva lex Aqua glacialis Aqua lacustris Seb ivnit ei: Aqua palustris Mormasset: Aqualacunarum camen os ex Aqua marina mei: matbee Aqua cisternarum Gesam Vlet masset: Aqua piscinarum telo Mevmeiev asper Arbusculae lapidibus bituminosis a gnatae uelelmniexpauine Ardentes montes aerimundi berge Arena Sandi Arena fossilis Ox ab sandi Arena fluviatica masser sandrArena marina mehi sandi Argentare 'obexstiberii Argentum Stiber
Argetum quod statim est suum:quod Purum in ironis reperitur Oebro
Argentum rude Gebigere silberevis cevis Argentu rude plubet coloris Glas Argentu rude rubrsi Kot Oolla
Hoc nomen primo impolitum fuit ei quod aurum in se cotinebat: qua Ie reperitur in Carpato monte. de inde eodem nomine appellatu est: id in quo argentum tantum inest. Argentum album Neis vob:
Argentum rude rubru translucidum
Argentum rude cineraeeum Oecldigen graum ex Argentum rude purpureum Geodigenb unet nArgentum xude luteum Gebi senseri ex Argentum rude iecoris colore Se
475쪽
tNTERPREArgentum nide Rheticuis,galens si itinius Argentum rude RheticumEyritae coloris aurei similius 'Civolist Argentum rude Rhesi cum,pyriis coloris argentei similius lisco meis glas ei: Argentum uiuum crvectiliber Argentum uiuum sui coloris, uel pu-
. rum fossile Cebisen queaslbei: Argilla Armatura Daruisi Armenium auetareschisti simi, Asterios adese Astroites Sigileti,
Atramentum sutorium nupserAtramentu sutorium sessile
Atramen si littortu candidu meis
Atramentum sutorium iri uiridi ceteru
Atramentum littorium candidum te
nue Dieblume Atramentum sutorium stata sticum
Aiura pestilens Schivisen Auripigmentum meis obevoperment Aurum ColmAuru pitru fossile Gebigest solbAurunt ob um,uel απεφθον sem
Saxonum lingua aifessit Helioculus Betotel
Bituminosi carbones duii Dei stemPolan. quia plerunt, picis miles sunt nigri Bituminosus puluis fit in 1. stis locis,in quib.hoc bitume ardet. Brontia Donnersieingrvertet:
Canales uenarum Cense Caput fodinarum Sunt Ahube Carbones bituminost Greuthouit Carbunculus amethystizon Rubiit Carbunculus candidus Bassus Carbunculus ruber paruus Q inel Cainuculus Carchedonius Graiiae Carbunculus Alabandicus ait, mandrii Carbuculus Troezenius amandiu Carrus narreat Carris quod extractum est, euehere
Catilli, quibus utuntur qui uenas uel metalla in fornaculis excoquunt
476쪽
Chelidoniae . Siv albens eiis Chelonitides et Leinet rottengelii Chrys beryllus a in Chrysolit hos Chrysocol a Belingruit os tib
Chrysbcolla ex nitro confecta Charysolithus et iii iacintCimolia , uulgo terra saponaria. hanc ijs dona nominibus appellant Ger mani,quibus aliorum colorum te ras fullonum. Cinnabaris, siue minium facticium. Ciit obeuCOS Coticula
Creta uiridis Cruiae et eide Creta nigra ' Θdbregu edi eidere Crystallus CrystalCrystallus luteo citri colore fulgens s Citrii Crystalli duae conglutinatae ec cinna bari tinctae a in si ellendifi
Gefmahi hoc suo uocabulo PM- res gemmas nominat Exco 'UExhalatio
michbiinst Expiratio, idem Exhalatio ardens zdirectistiis
a Ferrum purum Gebigericifera Ferrum fragile quod instar uitri diss1
Ferri squama Ferri uena Ferri uena iecoris colore Le ber eruFerrugo
Figulas iupser obex Figlina opera 'eop*xwexa Flos aeris et iapsti bravis et univitem
Cuniculum in monte agere affin
Descendete infodinam etinfaven Fodinam , quantumuis argento sce cundam Propter daemonem merallicissim
477쪽
licem deserere lbes basia mi ins-li
i ornaculainqua excoquitur uenauel
Gangitis, idem. Galactites colla stem aeodes
nam Germani non distinguunt abi aerite, ut nec Graeci omnes distin
Galenae gerius tertium,omnis metalli inanissimum
Lacus Gebe Lapides qui igniliquescunt,primige
tertii quermo obertistitiein Lapis siue simple sue mistus,siue copositus fuerit inein Lapis salsus Q alniger stelii Lapis nitrosius nitrifch Lapis halinitri resertus Sala
Lapis aluminosus alatinisi stetis Lapis atramenti sutorii plenus a ii
Lapis metallicus et Lapis metallicus auratius C olb ex aerarius nupserer4 argentarius Gilber ex
Lapis sulfurosiis iter stein Lapis hiluminosus lollopetranigr1cans L atteu 3un Wachflchrevisscin Gypsum Gipssobevspareata Lapis Iudaicus H Lapis obsidiani
Halcyonium,spuma marma. m. tundum tamen. ita marina.
Lapis obsidianus Schmamev. mariten oderat stem Lapis Thracius,idem. Lapis plumbarius Lapis specularis di i ex itinenmen eis/fpat. Itali lume de scaiola Lapis ex pyrite conflatus Stelli Lapis subrutilus atm no sere aliter ac
argenti spuma blendens & friaiahitis si is*ucta Lapis qui tingentium officinis usum praebet Duchitem
Lapilli nigri ex quib.conflatur plum hum candidum Lapilli facile igni liquescentes inue nis, uenulis, interueniis reperti
mali mich Arabicanent et Lapilli in rivis, culavandis arenis colliguntur auriramenta, reperti
478쪽
ησε RERUM NE TALL rcgRVM Lapilliin suis,cum lauando colligula uenis reperiretur lapilli nigri , ex quibus pium hum candidum conficitur,repe ti: Maiusculi &nigri Raperihi D. Mediocres & in nigro iiibcsrulei, Blau. Minutio colore sublu leo aliquaru similes erues, Senis LatereS
MAchma,seu instrumentum traictorium x aspei Magister metallicorum Magnes Siegelsiemoσhee magner Magnetis Silberueis. alibi ap pellatur a menstiberi alibi Clinimer. alibi scilla Malleus meis hananaeus
Mattha Maro a ergel Marga in saxis inclusa Sion mavit si liquida fueriti festimavre
Maris flos,Grsce ἀλδεαι ἔμiam dex spe a ceti Marmor maxines stetit marmora non habent singularia nomina,sed uel ex coloribus, qui eis insident, uel ex regionibus in quibus nascuntu nominantur. Marmor 1n metallis repertu Spat Marmor Alabastrites
Medulla saxi Melanteria Grais milibsidiarnatustinent Metilites non em Metallum metal vnnbbergmerce Metallum aliquod iub furimo cespi
Metallici Metelkihi aura pestilentiperierunt,
Oengetobiee Metallici hi ruinis interierunt mi,
Metallicae rei operam dare labet semerabamen Metallicae rei gnarus,metallics rei ii telligentia praestans arm
Belat umeMohBuaena,idem quod plumbago Molochites ti Molochie Morion Germani appellanr communi nomine illis Chalcebonius Murrhina Myiter
Metallum sedere,effodere, eruere ossicinae in quib. metalla excoqu
479쪽
INTERPRETATIO 447 fac ii, quibus affricamus pedeS, tiam appellantur Plumbum eandsdum,album, amenta
Germani enim non unamgem Praefectus rationibus Sitchia, mam sic nominant melitei: Dras inter Visurgim autem dc Rhenu Pumex Dinis ber austrii, paludes nobiles illae sint, ad quas attamen lapides exsaxo arenario Varus cum duabus legionib. est caesus. quorum militum bima aIlo Ηtrastata sunt iusti Germanici cae Puteus siue specus Schiiit Iaris. quod indicat haec triscriptio Puteum aliquem inchoare 1 Hii
nuper in Hispania Hellerenae in 'schache ani then quodam ad Puteum fodere et insidine me milia. sincieni . . Puteum ueterem instaurare ossA MIL. V ET XIx LEG. . ulte gemelbraeis CV Μ INTI L. INTERFEc T. Puteus hicinultum aquaehabet hia Vssu GERMANI cI Inp. Huc se3echeistreris ὁ . OLLATA QUI EscvNT. Puteu; hic in maxima altitudine arti
Pines aeris Smctes benPanes superiores expytite conflati Pyramis,aedificium super hirteum ex
Scem tructum a infenori Panes inseriores Θpeise Pyrites Pangonius 4 3meliseitiobter Pyrites Menteo colore zda Lev. obeviveissertis Parietes fornacei A vestinauren Pyrites aureo colore Crethis Aia es/oberteil obeveupserm fibuligende Pyrites prorsus aurei coloris
PB ites colore gaienae similis artis
Plumbago metallica pleisi eis Plumbago fornacum plumbatiusta
480쪽
Recrementum ferri Recrementum uitri lapsaltera Rivus Rivus ubi se condit Rubrica fabrilis natiua
Sal excoctus Sesorten salt3 Salammoniacus Salarmoniac Sandaracavera Musigeelgo devxoBeel nam Itali colorem rubrum appellant rossum. sic Fri dericusimperator dictusest ab eis Barbarosta, quia rubram haberet
harbam. Sandaraca no uera in metallis reperta
Eer vos Sandara faelicia apud Vitruviu idem quod sandyx Mennins Sandastros emtacinebarin
non colore, sed conficiendi ratio ne differt a minio secundario
duorum generum Saxi alterum genUS
Saxum calcis Saxum quod ex scabie nomen inue nit
stetit nam multi Germani non distinguunt eum ab haematite.
Spogites, lapis spongis Qidiani menstein Squama aeris nupserhaim iners lati vi Fesset bravii Squama serri arisen hamers ins Squama stomomatis Stahuldamniexschias Stannum adera