Georgii Agricolae De ortu & causis subterraneorum, lib. V. De natura eorum quæ effluunt ex terra, lib. IIII. De natura fossilium, lib. X. De ueteribus & nouis metallis, lib. II. Bermannus, siue De re metallica dialogus, lib. I. Interpretatio Germanic

발행: 1558년

분량: 525페이지

출처: archive.org

분류: 화학

461쪽

BER MAN Nus 449- nuper cum ad usuili Chymices auripigmentum emissem,inueni mhras siue flameas quasdam glebas. Naevius. Id erat deterius auripig imentisenus, quod pallidius esse aut sandaracae colore, atin ex Ponito& Cappadocia afferri idem scribit,quod ιν glandium modo uide itur cocreuisse. Bermanus. Concedo sed fortassis uera sandaraca nono nunquam inter eas reperiretur. Nsuius. Diligentius posthac considerabimus. Sed cognoscisne gypsum Sc lapidem specularem, cuius ante mentionem fecisti Bermannus.De fossili gypso quaeris: Nguius. Plane.Nam Plinius Theophrastum imitatus scribit: Et e terra sedi itur,ut in Cypro, summa tellure. Parum enim terrae sos Ares auserunt,

dicit Theophrastus. Bermannus. Reperitur ipsum. Lapis etiam spescularis, e quo id fieri idem Plinius his uerbis tradit: omnium autem optimum seri compertum est e lapide speculari, squamam ue talem habente. Naevius.Res narras apud uos inueniri, quae in medicina Scaedificiis usui nobis esse pos Ant.B E R. Reperiuntur autem in aliquot iocis,ato etia Albis,ubi inundauerit, nonunquam ipsa secum uehit. Gypsum uulgo uenditur & suum nonae apud nostros retinet.Lapisdem specularem glaciem Mariae appeIIant, de quo Plinius his uerbis diligentissuneniihi uidetur scripsisse: Specularis uero, quonia & hie lapis nonae obtinet,faciliori multo natura finditur in qualibet tenues crustas. Hispania hunc olim citerior tantum dabat, nec tota, sed intracetum millia passuum circa Segobricam urbe. Iam 8c Cypros,& Cappadocia,& Sicilia et nuper inuentum Aphrica: postferendos omnestamen Hispaniae,& Cappadociae mollissimis & amplissimae magnis tudinis,sed obseuris. Sutvi in Bononiensi Italiae parte breues, maculosi, complexu silicis alligati, quorum tamen appareat natura similiseis . qui in Hispania puteis estodiuntur prosunda altitudine. Nec nodc faxo inclusus sub terra inuenitur,extrahiturin, aut exciditur . Sed maiori parte fossili natura absolutus segmenti modo, nunquam ad illuc quin in pedum longitudine amplior.Humorem hunc terrae, quidam autumant crystalli modo glaciari: & in lapidem concrescere manifesto apparet, quod cum serae decidere in puteos tales, A medullae ex ossibus earum in eadem lapidis natura post unam hyemem siluis rantur. Inueiritur niger aliquando: sed candido natura mira, cu sit mollicia nota, perpetiendi solis rigoris h. nec senescit, si modo iniit iria absit cum hoc etiam in caementis multorum generum accidat.

uenere dc alium ustim in rametis quo Circum maximum ludis Circensibus sternendi ut fit in comendatione candor. Hsc Plinius de lapide speculari, quibus nihil potest esse clarius. Naevius. Nostri eius seiatentiae, quae putat ipsum crystalli modo glaciari uidentur esse, at que inde glaciem Mariae appellasse.Bermanus.Recte. lnvenitur aus

462쪽

4so G Eo A. AGRICOLAE

tem apud nos subniger qui fatis lucidus non est:& candidus qui hiarinae translucet. Unde ex eo fenestras no aliter ac e uitro conficiunt,

quales Marsi burgi in templo quodam uetu sto cernere licet. A N c. Hoc idem scribit Albertus: loco tamen plumbi, quo ultra firmanὸtur, ligna levigata poni dicit. Hermannus. Ita est. AN c. Scribit praesterea magna eius copiam in Germania se uidisse, ut plaustra inde danerari possent. Desia de in Gallia una cu gypso inueniri ait ut sit sumsmum quiddam gypsi. Bermannus. Recte Albertus. Sed ipsum nucis auellanae quantitate nostri cum e dysenteria laborant, conterere scialent ac in uinum austerum coniicientes epotare,atin ita mulit a mors ho liberantur. A N c. Cognationem cum gypso habere uidetur,qubetiam Arabes tum sanguinis sputum cohibent, tum menses sistunt tum deni* dysenteriam curant. Naevius. Dioscorides quidem sana guinis profluuia gypsum compescere tradit, sed potum strangulatibne perimereriaec Galenus in potione dedisse uidhtur,sed emplastruitii ex ipso & albo oui, polline tritici,ato pilis leporinis conficere docet, quod sanguinem stipprimit. Hermannus. Securius igitur lapis specularis ex uino bibitur: Nam nemini hactenus ipsim nocuisse, multis profuisse audiui uidi. Naevius. E perientur olim, Sed quia minisum rubri, ut sandaraca, coloris est, inuenitur ne, iit Plinius scripsit.in argentariis metallis Rermanus. lii G e mania in his inueniri n5 scio, sed suam uena habet. Naeui. Cognoscis ne id ipsum, quod tanticii apud Romanos fuit Beri nanus. Cognosco S credo me hic habere. Naevius Habes ne taetram minη, ostende eam nobis obsecro.Ber mannus. Videte. Naevius. Plinius nunc uenam ha in q, nunc miniunt

appellat. Hermannus:Lapidem etia.AtΦ hic, ut uides, lapidis fissilis generi ita adhaeret ut innatum uideri possit. Naevius. Ubinam lapi idem nomitiai Hermannus.His uerbis,qus ante quo ν dixi, Est 5c lapis in ηs uenis, cuius uomica liquoris aeterni argentum uiuum appellatur. Vitruvius autem Anthracem dici scribit,& bene sane, nam prunae uena similis est. Qtuod si uobis molestu noli est, uerba ipsius, quaeinie credo memoria tenere dicam. Naevius: linime. Bermannus.1nis grediar nunc minη rationes explicase id autem agris Ephesioru Ciu hianis primum memoratur esse iiiventurii, cuius Ac res 8c ratio satis magnas habet admirationes.Foditur enim gleba qus MDal dicitus, antequam tractationibus ad minium perueniat:Vena uti ferreo maugis subrii colore habens circa se rubrum puluerem. Cum id fodi itur, ex plagis ferramentorum crebras emittit lachrymas argenti uiui, quae a fossoribus statim colliguntur. Haec Vitruvius. Naevius. Muutas certe res ob coloris similitudinem Graeci nominarunt. Nam minit uenam ut uerba Vitruu 3 declarant, gemmam nobilistis

mana

463쪽

B Ε R M A N N V s 4 imam, quam Plinius inde carbunculum, uulgus eius genus longe prestans omnibus rubore & fulgore,uubinum uocat, Terrae genus, cusius scriptores rei rustieae mentionem fecerunt. Praeterea quartu quiddam, quod Theophrastus his uerbis exposui Quos autem mox carbones uocant, in eorum numero, quae propter usum fodiuntur, has hendi, terreni sun Exuruntur autem, S igni accenduntur, quem ad σmodum carboneS. Sunt uero circa Liguriam,ubi & electrum atq3 in Elide qua itur ad Olympia,ea quae per montem est uia, quibus 8c adorarq utuntur. Hermannus. Non exprimit colorem Naeuius. Non, ego carbonis esse crediderim. Hermaniatis. Extinct ibe an ardentis Naeuius. Nescio, quid ita rogas Bermannus. Qitia genus quoddam reperitur sic terrs calore excoctum ut atrum Sc leue si t perinde ac carbo, attamen pingue,quo sabri serrar a multis iam annis per totam seire Misenam, carbonum loco utuntur. N AE V I V s. Sentio tecum,

quod Grsci iam carbones quam prunas appellent,&quod dicis nostros fabros ferrarios, ut Theophrastus erarios, ipsis uti. Sed quo nam fodiuntur loco Hermannus. In monte quodam, qui inde nomen habet, prope Zuiccam sito. NAE. Urbem, e illam ad Murudam Hermannus. Eam ipsam, quam cum olim a ciuibus suis ob cre/bras inundationes desertam Henricus imperator illius nominis tertius uidisset, ciues instaurare,& moenia eius ampliora facere iussit. Sed altero anno rediens,cum urbem angustiore, quam fieri iusserat con, spiceret indignatus Saxonico sermone quo utebatur in hanc sententiam diYisse serturiVrbem concidistis.ato hinc ut in quibusdam annalibus Ciccensibus legitur, sic appellata fuit, cum antea Suanseida ipsi nomen esset. ad quod sane Erasimus Stella, qui celebris nostra te itate medicus suit, mihi uidetur respexisse, quando ipsam Cycnaeam appellauit. N AB. Ibi magistratum gerit Laurentius Vrsi salius, quem doctum 8c ex philosophia nobilem dc clarum Lutetiae nobis remiserunt.Bermanus.Noui uirum optimum. Sed horum carbonum fodinae cum nobis adhuc pueris accensae essent, mons non aliter ac olim 2Elna aut Vesuuius arsit,atcp samas euomuit,ut urbi etiam,quae laismen ad tertium ferme lapidem abest timorem incuteret. A N. Audiaui ea de re. NAE. Ego carbones saepe uidi. Nostri etiam ita appellant, adieis o lapidis nomine, quasi dicas Graece Theophra istus uero γεω φεις dicit,& melius sorte, quia ita leues sunt, ut aquae in inatent quod uidetur terrae esse excoetae 8c rarae. Rermanus.λιθω pastigitur dicerentur potius, qui in Leodiensi agro sediuntur satis grasues. Miror uero Plinium haec, quae tu modo retulisti, ex Theophra isto non excerpsisse. N AE. Nec minus ego. sed dimittamus atrum cosiorem, quo lugentes uti conuenit,& redeamus ad rubrum, quo uo i

464쪽

mani triturn phanie s& AEthiopes dies festos agentes up sunt. . Rei

mantius. Ad idem luel hodie AEthiopes inter caetera minium facticiu in mercatores narrant expetunt.Tingunt etaim hoc ipso faciem, uel in Plinius se totos proceres. N AE. Quomodo uero minium a sanda rica disteri utruncp enim rubet. Bemnaianus .Ho et,quod ex minio silae iam elaborato, siue rudi, quod 3c Plinius nouit, conficiatur argentiam uiuum, quod e sandaraca fieri non potest. Imd dum lauatur ue ina minit ut postea teratuτ,cum primum humorem hauserit, pars ipsi os in argentum uiuuna utatur, qtiod ego nuper expertus sunt. Id rurssum siccatum & c5 tritum redit ad situm colorem. N AE. Quam rasionem mini j conficiendi sequeris Hermannus. Eam quam Plinius hiis uerbis explicat. Optimum uero supra Ephesum Cilbianis agris:are. nam cocci coloron habere hanc teri dein lauari farinsi & quod subsidat,iterum lauari.Disterentia artis esse quod alη minium faciant prismalo tura:apud alios id esse dilinius sequentis aut loturae optimum. N AE. Haec mini) Ephesii quod ex arena quadam rubra primus Callias fecit, confici di ratio est, quam Psinsus e Theophrasto, ut multa alia transscripsit.Natiuii uero sc potius appellare mihi placet, quam laeticium quia &Theophrastus τοιφυὲς dicit, quod tu pieturae gratia conficis tum Dioscorides tum Vitruvius prster loturas coqui in fornace scribunt. Plinius quo inquit Sisa ponensibus autem miniariis suae uenae arena sine argento eYcoquitur.5 tuum si coqueres,crederem purius omnino futurum.Bermaniatis.Non coxi haei enus. 8ctamen optimi doloris fuit, quod tibi nihil miru uidebitur ii aliquanod o quod facile poteris, purissimum in nostris miniariis metallis conspicies Timui certe, ne vasis in quibus coqueretur, apertiS, aliqua ei ius pars propter uim igniuen euolaret:obstructis, totum in argetum Diuum quod hic fieri nolumus,uerteretur.Experiar tame olim, quiati eteres sic fecisse coiistet. Naevius .Lento igne coqueb. Sed quonani Ioco sunt miniaria metalla Rerma mitis. Non procul hinc Scholibahach quod est ad Egram sub ditione Comitis Alberti Sliconis qui nepos est Casparis illius clarissimi uir cuius AEneas Sylvius fgpe metionem fecit atq3 is ipse Stico trium Imperatorum a libellis fuit.Nari.

Dius. Sed aliud nunc memoria repeto,quod etiam literis est proditu. Berniannus. Quid est . N AE. Illigas ne faciem laxis uesicis, ne in respirando utar Plinii uerbis exitialem puluerem trahas Bernianus. Hueuso parum confeci,nec uesicis usus sum. Sed prosecto haec illigandi ratio salutaris esset nostris qui in aridis fodinis laborant Nam hi hausto puluere dissicultate anhelitus 8c tabe pereunt,maxime in Carpatrii metallis, quae nostri etiam fodiunt:ut ibi mulierem inuenias, quae septem nupserit uiris, quibus omnibus ista tabe confectis. mors

465쪽

matura accidit. A M. Quid in causa est, quod hodie ueri in nrinitim ignoramus cum olim magni usus fuerit, S nunc esse possi in pictura B E R. Hsc potissimum, quod Chymistae facticium in ipsius socii sub stituerunt, quod ex argento uitio 8c sulfure conficini. Ego malim utinatiuo, nam pulcherrimum illum ruborem sulfuris foeditate nonniis hil corrumpi arbitror. Appellant uero faeticium cinnabarim. N A E E Graecis quidam, inter quos est Theophrastus, etiam uerum illud minium non ἁμμίον, sed κινναζαρ , Ob coloris similitudinum, nomiis

nant. Bermannus. Dioscorides scribit falso quosdam existit nasi. cinnabarim idem quod minium elici Vidisti ne uera cinnabarim ' NAE. Vidi Veneths duplex genus eius quod sanguinem draconis uocat, alte tam ita rubebat, ut sandaraca uel minium. erant uero glebae qu si dyna non perinde magnae, quod ueram cinnabarim cum Leonicen ό esse credo.Nam tam pictores,quam medici ipsa utuntur,quod in piseluxis proprie sanguinem,ut Plinius ait reddat,& antidotis medicas mentis in utilissima si praeterea non minus chare quam olini uendisturi Alterum atrum in globi figurarii formatum, compi essi tamen &non assurgentis: quod adulterinum dubio procul est, cuius rei indi ciuiri nimius senior. Videntur enim guini qusdam admista uerar cirinabari, cuius adhuc aliquas particulas conspicere licet, id ubi medicamentavrj pro uera uedunt harum rerum ignaris: B ER. Scis ne quia Dera illa cinnabaris sit blaeuius. Variae sunt sentetiae. Plinius dicit ese se saniem draconis elisi elephantorum morieritium pondere, permiὸ isto utriusin animalis sanguine, cui Solinus assentitur. Contra, medi

corum chorus fortiter reclamat, asserens comentum esse mercatoru.

Leonicentisautem metallicia quiddam esse censet. nec uideo quo alio

argumento, quam quod eius mentio inter metalla facta sit, cum ipse Dioscorides quid non sit, dicat: quid uero sit, tanquam non satis cognitum, taceat. Arabes uero succum esse, ut tu Ab coli optime nosti, Dolunt,& Serapio quidem Sideritidis Achiliste: Quod si veru esset, Dioscorides qui eam herbam diligenter descripsit, ut Leoniceno utindetur, non tacuisset de eo . Ego cum loqu6rdere cuius ortu docum

nec ipse uid nec aliquid certi de eo accepi. malo susi inere assensione, quod Dioscoridem Galenum,&alios fecisse uideo potius ibam ah quid dicere, quod posteri, ueritate comperta,meritis irrideant. B AProbe facis. Sed dic Ancon cui sententiae tu assentires. A N.Arabuna. Succum enim esse siue lachrymam arboris gustus ipse indicat: Θί mercator quidam cui, si lubet credite imitii retulit in Lybia δέ finitimis regionibus arborem a se uisiam satis proceram ex qua sanguis draconis manaret perinde alcy in Rhetis e larice resina, quam medicamentarii, etiam Itali, pro terebinthi resina vendunt. N AE. Verae Terebinthio

466쪽

- 4 GEOR. AGRICOLAE

nete paruam massam pressam magis quam altam Venetiis uidi mastiachae Chiae colore 11 millimam. Bermannus. Posidonius scripsit in Gadibus esse arborem, ex cuius ramo defra sto lac effluat: ex radice scissa, succus rubricae colore.quid si eadem esset illa Lybica, S haec Gaditana: Naeuius. In id genus stirpes inquirant Hispani. nos redeamus ad metallica.Bermannus. Non exigetis a me,opinor ut iam uobis dicam,quomodo minium adulterinum,non illud dico quod cinnaba rim appellan sed quod hodie solum mini j nomen retinet,e plumbo conficiatur di tertiu genus quod fit in argentar is S plumbarijs me tallis exusto lapide quodam in uenis reperto de quo Plinius scripsit. Nam haec alio tempore longe comodius dicentur. Naevius. Omittamus igitur ipsa,et pergamus. Rubrica ne in Germania reperitur Bermannus. Fabritis,quae fossilis apud nos est,5 ex ochra usta si, quod

Theophrastus 8c Dioscorides scripserunt. Plinius uero negligentia quadam inuertit. Sed reperitur inter natiuas insignis quaeda, de qua alias dicendum erit Tu nunc,si quid de Sinopide habes, dicas. Nsuatis. Dioscorides, ut scitis, rubrica Sinopida eligit eam quae densa est,

grauis,iecoris colore, non calcuIosa, sibi concolor, S copiose, cum diluitur, se diffundens, qualem mihi Baptista Opizo Venetiis osten/dit θc dedit e Bizantio adueetam. Non autem erat in pastillos reda aeta, quemadmodum Manardus ipsam a se uisam scribit, sed glebae

quaedam erant.Pastillos praeterea ibidem uidi, ex eadem urbe portatos coloris fere futui,& literis Turcicis signatos,quos ob id terram sigillatam appellant. quin etiam Lemnia illa terra olim imagine capraesignabatur. Certe Lemnus insula in qua fodiebatur,no longe a Thracia abest , dc in eam Turca etiam imperiit obtinet, quare facile Bizan tium portari posset Quod si color minus quam debet, rubricae uidetur conuenire cogitemus ipsum,cum terra diluitur ut in pastillos cogatur nonnihil posse mutari,deinde prosundius fodi, atin ita minus calore aduri Turcae eam unicum pestis remedium esse asserentes, ita

magni si imant, ut alter alteri muneris loco ipsam donet id quod mihi retulit Ambrosius Fibianus amicus noster uir sane probus S facetus,qui cum proximo anno Bizantium nauigas et ad inquirendum, Stephanus Stico a Turcis ne captus, an in praelio occisus esset, aliqt illius pastillos secum attulit , qui Venetiis etiam paucis cogniti care

Menduntur. AN C. Arabes maximam uim pestis curandae adscributglebae Armeniae.Naeuius. Id ipsum ex sententia Galent:qui ita de terra Armenia scribit: In hac magna peste quae similis fuit ei, quae Thua

cydidis tempore grassata est, omnes qui hoc medicamen biberunt, breui curati sunt. Quibus autem nihil profuit, omnes mortui sunt, nec aliquo alio medicamine potuerunt curari . Ex quo perspicuum est,

467쪽

BER MAN Nus 43ssolum desperatis nihil profuit. Bibitur uerb cum iustio tesnui imodice misto,si sine febre suerit homo,aut parum sebi ierit: cum aquoso autem, si multum febrierit. Nec tamen pestilentes ipsae febres Vehemeter calent. Hec Galenus, qui colore pallidam esse tradit. Quare nec ipsa naultum huic terrae sigillatae dissimilis est, ii si quod sigilolam ei impressum fuisse nusquam legatur. Vtra tali dem fuerit, non magni referre puto, easdem enim pen)uires habere scribuntur. Ber

mannus. Byzariti, inquirendulia esset an e Lemno adueheretur, an ex Armenia Sinopen, atque inde in Thiaciam deportaretur. Naevius. Turcarum rabies sta causa est, quod pauci Byzantium nauigent. BerMmannus. Spero Deum optimum maximum earn mensem daturunt

duobus nobilissimis 8c potentissimis fiatribus Carolo Imperatori.& Ferdinando regi ut rebus cum Francisco Galliarum rege compoσsitis omnena belli motum in Turcam uertant,quo ex Europa expuuso tam facile nobis erit per Danubium in pontum delabi atque inde quolibet nauigare, quam e silites in Italiam ire. Naevius. Non dubioto suturum, Christiani ni odo principes concordes sint. Bermannus. Principum esset interea mercatores in si igare inad ipsis imperare ut ii Ias, de quibus nunc dixisti, ad inos asserrunt. Quae etsi primo magno

precio tuendereiatur postea tam eri cum plures ea fideisi materiam ad ikeheren facile pfectu ut fieri solet, decresceret. Netellius. Vereor mi Bermanne 'e principes molestissimis turbulentissi is his te inpo. ribus occupatiores sint quani ut de huiuscemodi rebus cogitare possint. Bermanus. Fateor, sed medici, quos magno sumptu fovent, quaque ualetudinis ipsorum curam in primis gerere op6rtet, ebS mone vent. Naevius. Bene dicis, at maioreni partent omnibus istis aut nihil praeter lucru dulce est:aut si quid praeterea curant, contorta quςdani sophismata malunt nectere potiusquam materiam syiaderam qua felieiter morbis mederi possent, conquisere: Comitti in t ue o harum ferum curam medicamentarηs iii doctis: ato illa illorum negligetitii et peruersitate horum inertia & inscitia fit, ut non modo haec ter arum genera uera non habeamus,sed etiam in herbis ne* diei amnum,ne,ique melilotum,nein scordium,ac plera Ap alia quibus stequentissime uti consileuimus. Quid quod multorii quae ueteres summis ob prγstantes uires laudibus extulerun Ausus ita plan perhi ut uix per fornitium eorum recordemur Nihil opus est alio diuertere, respiciamus ad ea solum, quae tu nunc nobis ostendisti. Cui iam multis an his alisque aded seculis nota suit in blibdena cui pyrites quotusquiso chrysocollatia cognoscebat aut cichram aut minium, cunil tamen ipsa noraro suum iri medendo habeant locum c Sed quod peius est, pleri ipsibrum non solum talia non curant,sed eos etiam qui curant,seride

468쪽

re solent sim pilaes esse dicentes qui student simplicibus. Berm mi .

Eant in malam crucem isti. Aesco N. Merito. Quis enim unquani accepto luto e uia lignis marcidis)apidibus mollibus 8c arenosis,aeodificium firmum 8c stabila extruxit . calx requiritur quam optima. igna electa 8c suo tempore cssasaxa durissima ut fundamentum se artificium taceam. Stulti igitur nostri mihi uidentur qui ex uilissima Anullarum uirium materia medicamentum aliquod efficax se confice re posse sperant. Opus est medicinis lediissimis nec minus conficiendi artificiosa ratione & diligenti. Bermanus. Vos igitur contemptis istis medicis, pergite ut coepistis, res quibus indigetis, diligenter in quirere. Naevius. Faciemus,idcp exemplo Galeni medici omniu praestantissimi, qui nauigauit in Lemnum, ut quantum sanguinis hircini quod Diolcorides fieri scripserat, terrs illi misceretur,intelligeret, at ex eo conficeret uires. Qui in Cyprum se contulit, ut ibi metalla conspiceret. Qui dentin profectus est in Coelen Syriam, quae Palaesstinae pars est, ut bitumen,& quaedam alia uideret. Valeat igitur is ι&latrent quantum uelint. Sed potes ne terram nigram nobis indicare Bermannus. Nostram que eriaitur e proxima fodina cui Aries nomen As ipsi uicina quae Sciurus appellatur. A Ν C. Eamus ergo ad ea uisendam.Bermannus.Eamus ocius, parum enim diei superest. Haee est nostra terra nigra non tamen pnigiti S.Nsuius.Vere ita appellas, nam nigerrima est. Rermannus. Ipsa interdum argenti Qiquid in se continet,tumo argentum rude nigrum appellari diximus. Quae ueoro melanteria dicta fossilis in Cilicia & aliis quibusdam locis reperi

tu coloris, ut Dios orides dicit sulfurei, aquae contactu nigrescens, apud nos quod sciam, non est.Terrs autem albae genera sicca perras ro in metallis reperiuntur,sed suis estodiuntur locis unde& nomina

habent. Argillae uero candidae saepe, quae siccatae aliquem in picturatissim praebere possent . Est praeterea quiddam aliud in uenis eandi. dum medullam reseres, quod nostri iccirco medullam saxi uidentur appellasse quod hic conspicere licet. Naevius. Videtur esse medulla ossis alicuius animantis. Non inepte lapides oraculo Delphico, ossa matris diisti sunt cum medulla in ipsis, quemadmodum in ossibus reperiatur. Bermannus. Fluida fere est, nec sic tenacis pinguitudinis ut argilla, quaquam interdum exiccata & dura inuenitur. Sed regrediamur,si placet,nam alia uobis indicabo.Naeuius.Interea teporis dum breue hoc iter perficimus dicas rogo reperitur ne stibi in fodinis metallicis Bermannus. In his argentariis reperiri non scio sed Persibraanae,ita interdum est cum argento permistum, ut non nisi ut ignis se. Paretur. In propriis uero uenis permagna ipsius copia est, cum in as

i is locis tum Ficlitelbergi, in quo monte hi fluum, Moenus, Sala, No

469쪽

ilis,lNabus oriuntur,&Psanae, oppido Boeini,.quod ad es L. lapi

dein hinc distat. Naevius. Non ergo aliunde petendium est. Prae omnibus autem uidere cuperem chalcitida, quae aeris, misy quod auri, sary quod melanteriar fere colore esse traditur, quod ipsis Galenus Deaequentissime iis ena plastris utatur, nec minus atrj ueteres: erat uero ocllim in Cypro laudatissima. Eermahiausan aerat 'sputo metallis. Dius. Recte. Rermannus. In argistariis ipsa non uidi, sorte A in no .stris aerar as inuenirentur cum proxime in patriam meam rediero, ois

anni diligentia sici tutabor. Naevius allud uobis dicam. Vehetiis atra mentum sutorium Cyprium reliquis enim praesertur, ei ni, quod alio qua ex parte in misy mutatum fuit, idq; uel hodie domi meae habeo, quod tibi Rermanno breui imittam. Illa enim mutatione uisa, facile ipsum in metallis nostrisyrariis, si modo iii his est, inuenies. Bermanstius. Facies mihi rem gratam. Naevius.Nec tamen sum nescius Galeisitum scribere de atramento sutorio: huius medicamenti permultum mecum e Cypro attuli, cuius pars exterior pos uigiliti serme annos chalcitis secta fili cum interioh adhuc sit atram tum sutorium. Qua, propter in hunc diem adseruo idipsius in, quod ita mutatur, obseruan quomodo in imu haec tranim utatio singulis annis procedat, ut chalaciti dis in misy ut dictum est. Hermannus. Mittas rogo. sed iam prospe Gairicam uenam sumus. Α Ν C. Vnde haec nomῆ reperit Bermannus Ex oppidanis Gaixi, qui primi inventores fuerunt, qui parte quam plurimas in capite fodinarum huius habuerunt hi elige. A ti c. Quid caput fodinarum appellas Berna adnus: Qua parte primo ire

tia detegitur, caput sodinarum nomino: Nam ab eo, ueluti ab initio quodam, metallici reliquas areas tam supernas quam in sernas metiri solent. AN. Quae longitudo capitis est Bermannus. Duos &quais

draginta pasctus complectitur. Demensum uero quod ' octo δc uia ginti, deducta tertia partὶ Quae capiti in gratia primi inue itoris idoiecta uidetur fuisse ut hoc quasi prsmio reliqui metaljici ad nouas uenas perquirendas instigarentur, atin is fere semper modus sedinarii

esse solet.bagrediamur nunc casam. A N. Fiat. Rei mannus: Huius dinae cura mihi commissa est . a K c od est ossistium tuum Beris mannus. Singula quae uel ex symbissis, uel est ossis metallis recipiun, tur, aut in fodinain 8c operarios expenduntur, in tabulas accepti Scexpensi referre, ac de his omnibus magistro metallicorum & duum iitris iuratis rationem reddere. Posses autem in eiusmodi officio coristitutum,prsiaetu rationibus appellare. Suhi uero uaria ossicia inter

metallicos,sunt leges & decreta. Quid plura Respublica quaeda osis es thene costituta. Sed egrediar & uocabo praeside fodinae qui iii proximo hoc domicilio habitat, ut quaedam n5duis uobis uisa ami

470쪽

4 s GEO R. AGRICOLAErat. Naevius. Postquam ille exivit dicam Ancon quod sentio: nihil mihi in uita gratius facere potuisses, quam quod huius amicitiam mihi conciliaueris. Non possum non uehementer admirari, uel potius multum amare uirum, qui tanto studio & diligentia res ipsas,n5 nos

mina tantum, quod pleri y facere solent, inquirit. Qui quae uere iniuenta dicere posses, non temere asserit, tantum abest, ut rem ullam,

quae dubia 8c incerta sit nimis etiam affirmet. Qui deni* quod omisnium maxime miror, ea quae magno labore inuenit, at s facillime Adiligentissime explanat,ac minime, qui non paucis mos est pessimus, inuidentia quadam tanquam mysteria & arcana celat. AN C. Recte dicis.Nam & mihi studio ueri inueniendi etiam ardere uidetur,ne quicquana, nisi certa eius. indicia sint,as uerare: praeterea animo qua maxime candido esse. Sed reuertitur nunc, ac nescio quid noui apoportat. Quid hoc uero est Bermaniae: Bermanus.Lapides int gemmarum similes,sed minus duri,fluores, liceat mihi uerbu e uerbo exaprimere,nostri metallici appellant,nec,meo iudicio,inepte: aqvident ignis calore, ut glacies solis liquescunt & fluunt uar' autem iucundi colores eis insident. Naevius. Hos Theophrastus εκσWiοις, id est, confluκione in terra fieri diceret. Rubri isti suores, utar nunc uerbis

tuis,sunt argentu rude rubrum, quod ante nobis indicasti. Bermanonus. Primo quidem aspectu ita uidetur, non tamen sunt, quanquam translucidi no raro existant.Naeuius. Carbunculi ergo sunt.Rermannus. Ne hi quidem. Naevius. Quomodo ergo a carbunculis internosci possunt Bermannus. Hac potissimum nota, quod perspicui lans guidius refulgeant. Qui uero non translucent, uel eo ipso a carbunsculis distinguuntur. Praeterea omnis generis fluores quam primum iginem senserint, diffluunt, carbunculi igni non liquescunt. Naevius. aene discerinis.Bermannus.Aliud genus uidete, colore purpureo dilutiore Naevius. Amethysti uidentur esse uiliores, quales in Boemia pleris p in locis reperiuntur.Bermannus. Certe non multum dissimiles eis sunt: quare uulgo, quod non bene amethystos nouit pro gemmis annulis inserti facile uendi possunt & venduntur. Tertiu genus, ut hic cernitis, colore est candido. Naevius. Crystallos crediderim.

Bermannus. Quartum lutei coloris est, quintum cineracei,sextu sub inigri.quinetiam quibusdam uiolaceus color est, aliquibus uiridis,a iliis flauus. AN. Quis uero usus fluorum est Bermannus. Dum metalia excoquuntur adhiberi solent reddunt enim materiam in igne non

paulo fluidiorem perinde ac lapidis genus, quod e pyrite confici Auximus: conficitur uero non longe hinc Breiten broiani, quod prope Suarcebergum est. Ex fluoribus prsterea colores quibus pictores tuntur, fieri possunt. Sed descendanius rursum, proxime sodina est,

SEARCH

MENU NAVIGATION