De P. Papinio Statio M. Annaei Lucani imitatore ..

61쪽

Poetae neque ab Apolline neque a Musis neque a Mercurio neque amasicho petunt auxilium carmini componendo, sed ii, qui celebrantur apud Lucanum est Nero, apud Statium est Gallicus, dent vires atque ingenium, quibu canuntur, orantur. Qui usus primum invenitur apud Properi II 1, 8, postea apud Manilium et Germanicum creberrime occurrit apud

Phars V 166 Sq. . . . non Umquam plenior artus Phoebados inrupit Paean mentemque priorem Theb. X Bai . . . saepe hane dignare inrumpesre mentem Phars III o sq. . . . et quae tua munera PallaS,

Lugent damnatae Phoesbo victore, intuerium Theb. IV 18 sq. . . . qui non certamina Phoesbi Nosset et inlustres Satyro pendente eluerius Postea Claudian in uir. II 25T. Phars. IX661 Ireudos utictoris ei thurue Silv. III, 6 Vocalis ei muru rversor Arcus Mercurius inventor lyrae etiam apud Horat Carin IIo, 6. Phars I 8 sq.: Si quisque rutiendo Dat vires fumα6, Theb. IV 36s: Adcumulat crebros turbatrix Fuma mυores

sis Famae descriptio illa, quam praebet Verg. Aen. lV1 a Sqq. De Phemonoe praenuntia Apollinis patris:

Phars V 26 Phemonoen errore Vagum Phars V 18 sq. . . . sic plena laborat Phemonoe Phoebo, Silv. II 2, 38 sq. i) . . . reseretque arcana pudicoSPhemonoe fontes

De Nemesi Rhamnusia pi: Phars V 283 Et tumidis infesto colit qua numina humillis, Silv. III 5 5 Audiat infesto licet hoc hamnusi vultu De Argonautis: Phars III is3 isT:

Miscuit ignotas leniesroto litore gentes

62쪽

Primaque cum ventis pelagique furentibus undis Conposuit mortale genus, satisque per illam

Accessit mors Uncrutem.

De Hero et Leandro: Phars. IX 5 sq.: et amore notatum Ioquor et mroos lacrimoso litore turres, Silv I 3, 2 sq. Astiacos nunc Fama sinus Iesiastisque natatum

Iactet De numero ingenti hominum: Phars VI G-6o Tot sollior munus odiunctρr Seston Abydo Ingestoque solo Phriaeeum elidere sontum Aut Pelopis latis hyren abrumpere regniSEt ratibus longae flexus donare Maleae Aut aliquem mundi, quamvignatura negaSSE

In melius mutare loOUID.

Intercluderes ponte non natanti Isis parvus, nisi cliviae Vetarent, Inous freta miscuisset Isthmos. Uterque poeta numerum eorum, qui coacti Sunt, non distis,

sed quid hic numerus efficere potuerit. De Spartis: Phars IV as 55 1 sic semine Cadmi Emicuit Dircaea cohors ceciditque suorum Volneribus dirum Thebanis fratribus omen Theb. I 18 sq. Frufornosque acies setae telluris hiatu si urium seros dimisit ad usque, oles' Apud Lucanum manes Sullae et Marii, apud Statiumviri e dentibus draconis a Cadmo satis orti apparent

et agricolis in arvis laborantibus timorem iniciunt: Phars I 5 8 583 Insonuere tubae, et quanto clamore cohortes Miscentur, tantum nomitru silentibus auris Edidit si modi visi consu Hre an PO

Quod Statius in Genet iliaco Lucani Argonautas commentorat, haud scio an significare voluerit Lucanum Odysseam et Argonautarum iter tractare prius in animo habuisse cibo limer, Pg. 3 6.

63쪽

Tristia Sullani cecinere oracula manES,

Tollentemque caput gelidas Anienis ad undas Iurieolu Marium fracto fuser Sepulcro.Theb. IV .38 ad2: ingentes infelix terra tumultus Lucis adhuc medio solaque in nocte per umbras E ira bifri cum vana in proelia sursunt Terrigenae fusi incepto tremibundus ab arvo Apricola insanique domum rediere iuvenci ij. De exequiis Eteoclis et Polynicis:

Phars I 55o-552 . . . ostendens confectas omni Latinas Scindi, in partes seminoque cucumiri Surgit Thebanos imitata OgOS. Theb. XII aBi q. . . . exundant diBiso erfices unimae Alternosque,siees abrupta luce coruSeant. De Sole redeunte: PharS. I 5.8 sq. . . . qualem fustent per ortus Solo Thyesteae noctem duxere MyCρηαρ.

Theb. I 25 Et caligantes brusto sole Mycerius Theb. II 8a: Non fusores diras ti infercis moerius Quae res mythologica etiam invenitur apud Ovid. ex Ponto IVAE, T Claudian in Olyb et Prob. Cons. 1 1.

Argumentis e Graecorum historia sabulosa sumptis addantur exempla et rerum antiquarum Romanarum et rerum, quae ad PSorum poetarum aetatem spectant. Phars VII 3T-3s Te mixto flesset luctu iuvenisque Senexque Iniussusque puer lacerasset crine soluto Pectora fesmineum, ceu Bruti funere, VolguS.

Silv. II, 1 sq. Non labente Numa timuit sic Curia elix Pompeio ne celsus eques nec fesmin Druso Ex temporibus Augusti poetae latini, atque praecipue poSteriores, imperatoribu aequalibus blandiri soliti sunt.

Ad hos locos dicit Lehannetur l. ', g. 2bi: Minime dubitari potest quin Statius Lucanum imitari voluerit. Narrat enim in agris a Cadmo satis saepius terrigenas ad nocturna proelia conSurgere tum, ait, agricola . . . fugit incepto tremebundus ab arvo sicut Agricolae fracto Marium pavere sepulcro' Phars I 8o).

64쪽

- 56 Item Lucanus noster primo quidem adulationibus Neronem sibi conciliare coepit, quarum vestigia in Pharsalia remanserunt postea autem, cum hunc gloriae ipsius poeticae invidere atque insidias parare animadvertisset, tanto odio in imperatorem exarsit, ut in carmine suo multis locis Caesare vituperato gentem Iuliam, in quam Nero receptus erat, aeriter ac Vehementer aggrederetur. Statius autem imperatori Domitiano per omnia carmina blanditus est, quam ob rem temporibus o Sterioribus magnopere vituperatus est ij. Multa autem excusanda sunt, si illius aetatis Sum consideramus. In his blanditiis Lucani et Statii saepe eadem argumenta et eadem verba inveniuntur. Haec exempla inveni: Phars I 5-τ'): te, cum Statione peracta Isis seles Sertis, praelati rectio ueli

Excipiet putidente polo;

Silv. IV 2, 26-22: Stupet hoc vicina Tonantis Aestu, teque pari cieturi fur sede locatum

Similiter Silv. Ira, soli: Certus ames terras et quae tibi templa dicamuS, cf. Horat Car. I 2, 5 Ovid. Met XV 868. Phars I 83 5133: Quod si non aliam ventur fata Neroni

Invenere Viam magnoque uetesrri parantur

3 Regna deis caelumque suo servire Tonanti Non nisi saevorum potuit post bella gigantum, Iam nihil, o superi, Uerimur . . . os Te, cum Statione peracta Istr petes erus praelati regia uelit Excipiet gaudente toto, Seu Seeptra tenere, Soli se animiseros Phoebi orisCHri Cres CurruS, Telluremque nihil mutato sole timentem

65쪽

- 5 , Igne vago lustrare iuvet, ibi numine ab omni detur i), etff. Ut Lucanus initio operis sui imperatorem Neronem celebrat, ita Statius imperatorem Domitianum, cui Thebaidem dedicat, laudibus effert, quod ex versibus 1-d primi libri cognoscitur. Ex quibus hoc loco versus 22-83 adscribere satis est: ... te Ue, O Latiae decus, addite famae Quem nova mature subeuntem exorsa parenti S et rnum sibi Roma cupit lices artior omnis

Limes agat stellet et te plaga lucida uesti, Pleiadum Boreaeque et hiulci fulminis expers, Sollicitet, ieet lanises uni frenuior quorum Ipse tuis alte radiantem crinibus arcum Imprimat aut magni e ut ' libi Immifer aequa

Parte soli, maneas hominum contentus habenis, Undarum terraeque potens, et Sidera dones. Tempus erit 33, cum Pierio tua fortior oestro

Facta canam

Similes blanditiae leguntur in Senecaedere.Oet. 88Sqq. 16 6sqq.De illorum temporum UXU: Phars. IX Bo mirρmoque omlus mensasque setimusta orbe SilV. IV 6 5-T . . . neque enim ludibria ventris Hausimus aut Grulus diBersora sole s litus Vinaque perpetuis aevo certantia fastis Bactra et abylon dicta sunt pro Parthis: Phars VIII 2s Sq.: Duefruque Medorum sedem, murisque Superbam Assyrias, Dubylonα, ODIO S. Silv. IV i a sq. Restat uetra novis restat abylon tributis Frenari;

Nunc eae res adserendae sunt, quae ad naturam Spectant. Haec exempla invenimuS:

i Lucanus hoc loco respexit Ovidii et XV 8 8 sqq. R. II elm l et,pg. Icto etiam affert Verg. Georg. I 2 8 sq. Ηοrat Carm. I 2, 5 qq.' Ad hunc locum f. IIosius, Lucantand eine Quellen, Mia S. Rhen.

Ex ver8ibu 32 sqq. cognoscitur Statium postea res Domitiani gestas canere in animo habuisse: L Volimer, t m, g Id.

66쪽

Poenos D rud persit inter agrOS, Lucanum videtur secutus esse Silius Italicus in unie. VI ido sit Turbidus arentis onto pede sulcat harenaSD ruduet VI TT: Lontus harenosus spumabat D rud Campo. De Syrtibus, quorum sine dubii sunt alternis luxus atque refluxus vicibus dicunt poetae: Phars I 861 . . . dubiis hinc Syrtibus orbem Theb. I 8 ineerso litore Syrtes De imbribus: Phars IV 23 125:

Et par Phoebustaquis densas in vellera nubes Sparserat Silv I 2, 18 sq. . . . ipsum in conubia terrae Iestherct, eum flui iis rurρSetin nubilu, SOlVO. Quibus verbis Lucanus demonstrat Phoebum nube eX-

pellere, iisdem Statius utitur, ut describat, quomodo VenuSterrae imbres demittat. Praeterea Statius meminisse videtur illius versus Lucretii VI 2Id:

De alno arbore utili navibus struendis: Phars III dis ... et fluctibus aptior ulniis Theb. VI 166 Alnus amica fretis es. Claud. Rapi Pros IIIo . De undis: Phars. Vias Rursus hiunt lindu . . . Silv. III 2 68 ... οἰαsoque immisit irenti Phars X 28-32s ... quos inter in alta In convalle tacens iam moribus unda reo tis Silv. III 2, 3T: Quos tibi currenti praeceps steriat Hadria ni res Verba coisere mores apparent etiam in Achilleide I

67쪽

De avibus: Phars VIIa Mox ubi percussit tesnsus notus altior olus Silv. IV 3, 38 Non sensu volucrum per aStra serinue Thob. VI 2ss: Confligant ferisue i) OZMCre . . .

Deinde eae res enumerandae sunt, in quibus de tota hominum vita agitur. Ad religionem, mores, consuetudine spectant haesi: De auspicio: Phars I 88 . . . et monim erruntis in aere innue Thob. VII dod Quippe serunt diros monitu Bolucresque Pariter etiam Lucanus Statiusque queruntur, quod mortales praenosse futurum cupiant: Phars II -6 . . . cur hunc tibi, rector Olympi, Sollieitis visum mortutibus addere curiam, Nossiant eriturus ut dira per omina clades PTheb. III 55l-553: unc iste per orbem Primus erituri miseris,nim untibus aeger Crevit umor

De origine religionum: Phars I 86 ouae naeere, timeri f. Theb. II 66s Primus in orbera os eo it timori Similia dixerunt Lucret V 1161 sqq. et Petron ligi 2T l. De imperii societate: Phars Ira sq. Nullo fides rectri sociis omnisque potestas

Theb. I 126 18o: Gentilisque animos subiit furor aegraque laetis Invidia atque parens odii metus, inde regendi

Saevus amor, ruptaeque vice iurisque secundi Ambitus in otiens, et summo dulcius unum Stare loco poetisque comes discordi resnis.

Ut Lucanus de Caesare et Pompeio, ita Statius de fratribus Thebanis duos gubernatores, qui unum populum regunt, plerumque discordes esse dicit ').

Versus Lucanei causa Phars V il scribo cum codice, tensae volucres contra D, qui habent densae.' Vide R., elm l. e. Pg. ibi.

68쪽

Similiter Plutarchus in Demetrio, cap. 3: Detu, et ivrT ODORDt-

Porro ei Enn. Fab. Oa Ovid. Ars Amat. III 56a Curi. Vs 1;Tacit Annal. XIII IT al. Sed et alibi hunc Pharsaliae locum Statius imitatus est: Phars I 2 sq. Nulla fides regni sociis omniSque festus

Impatiens consortis erat Theb. In ST: Saevior adsurgens dempto consorte solestus Phars V 8a . . . et uetos fecit se consule fustos Silv. IV I, o ... a putidi fustis id est annus bene ircumngatur. Phars VI 8 . . . non audet lentem, rendere Magnum. Theb. II 33T 38s ... quotiens haec ora naturae Flos ibit et magnas latrantia pectora curaSAdmota cur nil manu Phars I 82-8a: . . . ne gentibus ullis Commodat in populum terrae pelagique potentem insidium Fortuna suam Theb. IV 5 sq.: cui commodus rus Cuncta cohorSPhars II 23 sq.: nec mutor crine soluto Exigit ad saevos immulctrum bracchi, )ἰαrictus Theb. VI 33-35 Asperior contra iturietusque egreSSa virile SExemplo fumulcis premit hortaturque volentes Orba rureNS Similiter Theb. VI 218 sq. i): ... quutEr horrendum pepulere fragorem Arma, quater mollem immuturum bracchi si notum Deinde in describendo dolore maxime iisdem coloribus

utuntur:

Phars II o 28: Tum questus tenuere suos magnusque per omniSErravit sine voce dolor Sic funesro mimo

69쪽

- rei Attonitae octiesres domus, cum corpora nondum Coriolonus iacent, ne mater crine soluto

Exigit ad saevos famularum bracchia planctus; Sed cum, ni bru premit fustesiit rigentia ita

Voltusque exanimes oculosque in morte minaces; Necdum est ille dolor, sed iam metus incubui amens Miraturque RiUm.

AgnoScitque nefas, terraeque inlisa nocenti Fulminis in morem non erba in funere primo, Non aerimcts habet ingeminat misera oscula tantum Incumbens unimcteque fuctum per membru tepentem Quaerit hianS. Phars III 8sii Aut nihil est sqnsus animis o mors relictum Phars VIII as . . . si quid g risus sos fui relictum, Theb. XII si . . . si quis tibi sensus ud umbrus De venatione: Phars IV diosi Venula feriet ora levis clamosa Molossi. Aeli Isa6-Ta8 . . . velut ille cubilia praedae Indubitata tenens muto legit arva Molosso

De rebus bellicis: Phars Io oo Crassus erat bestii medius moria.Theb. I ia2: haec morsi rectriαC sis. Sen. Suas. 2, is tum illam sententiam si nihil aliud, erimus certe ebibi moria. et en Phoen .58: Proinde bellum tollite aut belli moram'.

ii i loci nobis iam occurrunt apud Cic. Ad Famil. IV 5, 8 si qui etiam inferis sensit est confer IIosium, Inschri liches ii Seneca undLucan Mus Rhen diri '8b2), g. 6d, qui praeterea hos locos affert Sen.

' Lucanus hunc locum hausit ex Senecae Phaedra 33 qq. cf. Leο, de Senecae tragoediis observationes criticae, Berlin, IST8 l, g. 6'. ' cf. Leo, de Senecae trag observat criticae, I, g los.

70쪽

- Phars VII 886-83T: omnisque criten fumite puripti in eis stillavit roribus arbor. Theb. II 6 3-6 . . . . tum crines ardentiaque ora ortientis Horibtis Phars VI 2Io . . . et haerentis mota cute dis titili hus fas Theb. II 8 Sq. . . . ferroque minantia fetu Decutit; Phars I 88o: Numina miseebis castrensis anima monetae Silv. IV 6, 2 ... cum aerilega ae miserti arces Phars VI 2IB Tot iaculis unam non e terit Bolnera mortem Tlieb. IX 53 sq. . . . alio geminatum lumine obnus E leuet tenebras; Phars VII os . . . effusiaqtie membra, Theb. VI as Sq. . . . est usuque Sanguine laXo Membr natant Phars VIII G Sq. . . . quid ViSCera DoStra

Theb. I id sq. . . . atque ima animae mucrone eorUSCO Sertita tis

De Romulo et Remo Lucanus de Eteocle et Polyneio Statius dicunt: Phars I 6 sq. Nec pretium tanti telliis pontuSque furoris.

Tunc erat eae suum domino commisi VctSyllam. Theb. I ibo Sq. . . . Sed nuda potestaSArmavit fratres si sita est de Pausere rectrio. Phars VIII sq. . . . propius iam fata moveri Desener cir i uni animi peioraque Versant: Theb. I 63 Sq. . . . non tu pia deperier arma Occulis aut certae rotidas oesiurere morti. Phars IV 8o-j . . . admoto occurrere Dio Theb. I io . . . aut Persae trepidas octii rere morti

Thessalis, quam videmus apud Lusianum nosite lustrantem eampo explorantemque manes, quibus nefanda mandet ad deos Erebi umbrarumque coetus, etiam apud Statium invenitur:

i et Verg. Aen. XII S.' Lucanus videtur secutus esse vidium Am. III 2, 3: Quodve putem sidus nostris occurrere fatis,