Catullus, Tibullus et Propertius: pristino nitori restituti, & ad optima ...

71쪽

Matre laus genus adprobet, Qualis unica ab optima Matre Telemacho manet Fama Penelopae . Claudite ostia, virgines Lusinins satis at boni Coniuges, bene vivire,

munere assiduo Valentem Exercete iuventam.

Phrygium nemus citato uoide pede tetigit, Adiitque opaca silvis redimita loca Deae; Stimulatus ubi furenti rabie, vagus animi, Devolvit illa acuta sibi pondera ulice. Itaque ut relicta sensit ubi membra sine viro, Et iam recente terrae sola sanguine maculans, Niveis cirum cepit manibus leo tympanum, Tympanum tubam Cybelle, tua, mater, inlita, Quatiensque terga tauri teneris cava digitis, Canere haec suis adorta est tremebunda comitibus rAgite, ite ad alta, Gallae, Cybeles nemora simul, Simul ite, Dindymeme dominae Vaga pecora, Alienaque exules ite pede loca celeri. Sectam meam exsecutae, duce me, mihi comites napidiun salum tulistis, truculentaciue pelagi, Et corpus evirastis Veneris nimio aio: Hilarate excitatis erroribus animum ;mora tarda mente cedat, simul ite : sequimini

Phrygiam ad domum Cybelles , Pl gia ad nemora Deae ν

72쪽

Ubi Q mbalum sonat vox, ubi tympana reboant, Tibicen ubi canit Phlo curvo grave calamo, Ubi capita aenades vi iaciunt hederigerae, Ibi sacra san acutis ululatibus agitant, Ubi suevit illa Divae volitare vaga cohors 3 Quo nos decet citatis celebrare tripudiis. Simul haec comitibus Atys cecinit notha mulier, Thyasus repente linguis trepidantibus ululat,

Leve tympanum remugit, coa cymbala recrepant, Viridem citus adit Idam properante pede chorus. Turibunda simul anhelans, Vaga adit, animi egens, Comitata tympano Atys, per opaca nemora dux ,

Vesuti iuvenca vitans omis indomita iugi. pidae ducem sequuntur Gallae pede propero. Itaque, ut domum Cybelles tetigere lassuta Nimio e labore, somnum capiunt sine Cerere. Piget his labante languore oculos sopor operit. Abit in quiete molli rabidus sum animi. Sed ubi oris aurei sol radiantibus oculis Lustiavit aethera album, sola dura, mare serum, Pepulitque noctis umbras vegetis sonipedibus, Ibi somnus excitum Atyn fiagiens citus abiit ;Trepidantem eum recepit De Pasithea sinu.

Ita de quiete molli rapida sine rabie, Simul ipse pectore Atys sua faω recoluit, Liquidaque mente vidit sine queis, ubique foret,

Anina aestuante turium reditum ad vada retulit. Ibi maria vasta visens lacrymantibus oculis, Patriam adlocuta voce est ita moestus miseritus: Patria, o mea creatrix, patria, o mea genetrix, O quam miser, xlinquens, dominos ut herisigae Famuli solent, ad Idae tetuli nemora pedem; Ut apud miser, ferarum gelida stabula forem, Et earum omnia adirem furibunda latibula. Ubinam, aut quibus locis te positam, patria, rear

Cupit iis pupula ad te sibi dirigere aciem,

Hedera carens dum breve tempus animas est.

73쪽

Mone a mea remota haec ferar in nemora domo, Patria, bonis, amicis, genitoribus abero Abero foro, palaestra, uadio,, gymnasiis miser , ah miser, querendum est etiam atque etiam,

anime.

Quod enim genus , figura est, ego non quod obierim Ego Puber, ego adobscens , ego ephebus, es puer, Ego gyninasu fui flos, ego eram decus olei affini lanuae frequentes , mihi limina tepida, Mihi floridis corollis redimita domus erat, Linquendum ubi esset orto mihi sole cubiculum. Egone Deum ministra, & Cybeles famula ferar o Maenas , ego mei pars ego vir sterilis ero Ego viridis algida Idae neamica loca colam Ego vitam agam sub altis Phrygiae columinibus Jam jam dolet, quod egi, iam iamque poenitet. Roseis ut huic labellis palans sonitus abiit, Ibi tincta iuga resolvens Cybele leonibus,

Geminas eorum ad aureis noVa nuncia referens,

Laevumque pecoris hostem stimulans , ita loquitute Agedum, inquit, age ferox, fac, hinc ut furoribus, Fac ut hine furoris ictu reditum in nemora ferat, mea, liber ah nimis, qui fugere imperia cupit.

Age , caede terga cauda, tua Verbera patere: Face cuncta mugienti fremitu loca retonent: tuam ferox torosa cervice quate jubam.

Ait haec minax Cybelle, religatque iuga manu. Ferus ipse sese adhortans rapidum incitat animum ;Vadit , fremit, refringit virgulta pede ago. At ubi ultima albicantis loca litoris adiit, Teneramque vidit Atyn prope marmora pelagi, Facit impetum , ille demens fugit in nemora ferar Ibi semper omne vitae spatium famula fuit. De magna, Dea Cybelle, Dea domina Dindymi, Procul a me tuus i1 fitror omnis, hera , domo. Alios age incitatos, alios age rabidos.

74쪽

s CATULLI LIBER.

Epa THALAMIUM PELEI ET THETIDOMPEii e o quondam prognatae Vertice pinus Dicuntur liquidas Neptuni nasse per undas Phasidos ad fluctus, clines aetatos ;Quum lest juvenes, ArgiVae robora pubis,

Auraram optantes Colchis Vertere pellem , Ausi sunt vada salia cita decurrere puppi, Caerula verrentes abiegnis aequora palmis. Diva quibus retinens in summis urbibus arces, Ipsa levi fecit volitantem flamine currum, Pinea conjungens inflexae texta carinae: Illa rudem cursu primam imbuit Amphitriten; Quae simul ac rostro ventosum proscidit aequor, Tortaque remigio spumis incanduit unda, mersere feri candenti e gurgite vultus, Equoreae monstrum Nereides admirantes, Illa, atque alia Viderunt luce marinas

Mortales oculi nudato corvore nymphas, Nutricum tenus exstantes e gursite cano.

Tum Thetidis Peleus incensus fertur amore, Tum Thetis humanos non despexit hymoeneos, Tum Thetidi pater ipse iugandum Pelea sensit. nimis optato saeclorum tempo re nati, Heroes, salvete, Deum genus la bona mater vos ego saepe meo os carmine compellabo ;Teque adeo eximie taedis felicibus aucte Emathiae columen Peleu, quoi Iuppiter ipse, Ipse suos Divum genitor concessit amoreS. Tene Thetis tenuit pulcherrima Neptuni Tene suam Thetys concessit ducere neptem;

Oceanusque mari totum qui amplectitur orbem Quae

75쪽

uae simul optatae, finito tempore, luces

Advenere, domum conventu tota frequentae

Thessalia oppletur uetanti regia coetu: Dona sexunt prae se declarant gaudia vultu e Deseritur Scyrosa linquunt Phthiotica Tempe, Graiugenasque domos, ac moenia Larissaea: Pharsulam coiiunt, Pharsalia tecta frequentam:

Rura colit nemo mollescunt colla iuvencis. Non humilis curvis purgatur vinea rastris, Non glebam prono con elli Vomere taurus, Non falx attenuat frondatorum arboris umbram,

Squallida desertis rubigo inferiur aratris. Ipsius at sedes, quacunque opulen a essit Regia, fit genti splendent auro, atque argento et det ebur soliis, collucent pocula mensis Tota domus gaudet regali splendida s a. Pulvinar vero Divae geniale locatur sedibus in mediis, Indo quod dente politum Tin tegit roseo conchylis purpura fuco. Haec vestis priscis hominum variata figuris,

Heroum mira Virtutus indicat arte.

Namque euentisono prospeetans litore Diae, Thesea cedentem celeri um classe tuetur Indomitos in eptae gerens Ariadna furores; Nec dum etiam sese, quo sit visit, sibi credit, utpote fallaci quae tum primum excita somnovesertam in sola miseram se cemit arena. Immemor at iuvenis fugiens pellit vada remis, timis ventosae linquens promisis procellis; Quem procul ex alga moritis Minois ocellis, Saxea ut eriles bacchantis prospicit Moe, Prospicit, & magnis curarum fluctuat undis r Non flavo retinens subtilem Vertice mitram, Non contecta levi velatum pestiis amictu, Non tereti strophio lactanteis vincta papillas omnip, quae toto delapsa e corpore panim,

Ipsius ante pedes sinus salix δuMbanx.

76쪽

sed neque tum mitrae, neque tum fluitantis amictu Illa vicem curans, toto ex te pectore Theseu, Toto animo, tota pendebat perdita mente.

Ah misera, assiduis quam luctibus externavit spinosas Erycina serens in pectore curas; Ista tempestate, ferox quo, tempore Theseus Egressus curvis Llitoribus Piraei, Attigit iniusti regis Cortynia recta. Nam perhibent olim crudeli peste coactam, Quom Androgeoneae poenas exsolvere caedis , meis iuvenes, simul εc decus innuptarum Cecropiam solitam esse dapem dare inotauro rQueis angusta malis quom moenia exarentur, Ipse suum Theseus pro caris corpus Athenis Prolicere optavit potita, quam talia Cretam Funera Cecropiae, esunera portarentur. Atque ita nave levi nitens, ac lenibus auris , Μagnanimum ad Minoa venit, sedesque superbas. Hunc simul ac cupido conspexit lumine virgo Regia, quam suaveis expirans castus odores LeAulus in molli complexu matris alebat: Qualeis Eurotae progignunt flumina myrtus, Aurave distinctos educit verna colores, Non prias ex illo flagrantia declinavit Lumina, quata cuncto concepit pectore flammam Funditus, atque imis exarsit tota medullis Heu misere exagitans immiti corde furores. Sancte puer, curis hominum qui gaudia miscem,

Quaeque regis Golgos, uaeque Inlium frondosum. Qualibet incensam laitatis mente puellam Fluetibus, in flavo saepe hospite suspirantem

Quantos illa tulit languenti corde timores Quantam saepe magis ni ore expalluit auri lQuum saevum cupiens contra contendere monstrum , Aut mortem oppeteret Theseus, ut praemia laudis, Non ingrata, tamen frustra munuscula Divis

Promittens, tacito succendit vota labello.

77쪽

Nam velut in summo quatientem brachia Tauro Quercum, aut conigeram sudanti corpore pinum Indomitus turbo contorquens flamine, robur Eruit illa procul radicibus exturbata Prona cadit, latὸquerac cominus obvia frangens. Sic domito hevum prostemit corpore Theseus Nequicquam vanis iactantem cornua Ventis et Inde pedem sospes multa cum laude reflexit, Errabunda regens tenui vestigia filo, Ne Labyrintheisia flexibus egredientem Tini frustraretur inobservabilis error.

Sed quid ego in primo digressis carmine , plura

Commemorem linquens genitoris seia voltum, Ut consanguineae complexum, ut denique matris,

in misera in gnam flevit deperdita , beta omnibus his Thesei dulcem peroptarit amorem Aut ut vecta ratis spumosa ad litora Diae Aut ut eam tristi devinetam lumina somno Liquerit immemori discedens pectore coniux Saepe illam perhibent ardenti corde iurentem Clarificas imo fudissera pectore voces,

Ac tum praeruptos tristis conscendere momeis, Unda aciem in pelagi vastos protenderet aestus ἡTum tremuli salis adversas procurrere in undas . milia nudatae tollentem tegmina surae,

Atque haec extremis moestam dixisse querelis, Frigidulos udo singultus ore cientem. Siccine me patriis avectam, perfide, ab oris, Perfide, deserto liquisti in litore Theseu Siccina viseedens, neglecto numine Divis. Immemor ah devota domum per uria portas i Nullane res potuit crudelis flectere mentis consilium tibi nulla fuit clementia praesto, Immite, ut nostri vellet mitescere pe- At non hac quondam nobis promissa dedisti Voce mihi non hoc miserae sperate lubebasa

Sed connubia lata, sed optatos hymenaeos a

78쪽

Quae contra'aerii discerpunt inrita venti. Tum iam nulla viro iuranti femina credat; Nulla viri speret sermones esse fideleis: Quis citi aliquid cupiens animus praegestit apisti, Nil metuunt iurare, nihil promittere parcunt et Sed simul ac cupidae mentis satiata libido est,

Dicta nihil metuere, nihil periuria curant. Certe ego te in medio versantem turbine leti Eripui, α potius germanum amittere crevi,

Quam tibi fallaci supremo in tempore deessem; Pro quo dilaceranda feris dabor, alitibusque

Praeda, hec inj- tumulabor mortua terra. Quaenam te genuit sola sub rupe leaena Quod mare conceptum spumantibus expuit undis

Quae Syrtis, quae Scylla rapax, quae vasta Charybdis, Talia qui reddis pro dulci praemia vita

si tibi non cordi fuerant connubia nostra, saeva quod horrebas prisci praecepta parentis a Attamen in vestras potuisti ducere sedes, Quae tibi jucundo famularer serva labore,

Candida permulcens liquidis vestigia lymphis,

Purpureo tuum consternens veste cubile. Sed quid ego ignaris nequicquam conqueror auris, Extenuata malo, quae nullis sensibus auctae, Nec missas audire queunt, nec reddere Voces Ille autem propyiam mediis Wrsatur in undis, Nec quisquam apparet vacua mortalis in alga. Sic nimis insultans extremo tempore larva Fors etiam nostris invidit questibus aureis. Juppiterin potens, utinam ne tempore primis

Gnosia Cecropiae tetigissent litora puppes; Indomito nec dira ferens stipendia t/urqPerfidus in Cretam religasset navita senem 3Nec malas hic celans dulci crudelia forma Consilium in nostris quaesisset sedibus hospes. Nam quq me reseram quali spe perdita nitar

79쪽

cATULLI LIBER. 33

D Ernens pontum truculeuriam dividit aequor. An patris auxilium sperem quemne ipsa reliqui, Respersum iuvenem fraterna caede secuta Coniugis an fido consoles memet amore, Quine fugit lentos incurvans gurgite remos Praeterea litus, nullo sola insula tecto ιNec patet egressus pelagi cingentibus undis.

Nulla fugae ratio, nulla spes, omnia muta , omnia sunt deserta, ostentant omnia letum. Non tamen ante mihi languescent lumina morte,

Ne prius adesse secedent corpore sensus, Quam iustam a Divis exposcam prodata multa

Gelasimque fidem postrema comprecer hora. Quare facta virum multantes Vindice poena Eumenides , quibus anguineo redimita capit Frinas exspirantis praeportat pectoris iras, Huc huc adveniste, meas audite querelas, Quas ego, Vae misera extremis proferre medullisCogor inops, ardens, amenti caeca furore: Que quoniam ese nascuntur pectore ab imo, Vos nolite pati nostrum Vanescere luctum; Sed quali solam Theseus me mente reliquit, Tali mente, Deae, fit stet seque, suosque. Has postquam moesto profudit petiore voces, Supplicium saevis exposcens anxia factis, Annuit invicto coeletam numino rector, Quo tunc Mellus, atque horrida contremuerunt Equora, concussitque micantia sidera mundus. Ipse autem eca mente caligine Theseus consitus, oblito dimisit pectore cun , Quae mandata privi constanti mente tenebat , Dulcia nec moesto sustollens signa parenti, Sospitem erectum se Ostendit visere portum. Namque serunt, olim, classi quom moenia Divae Linquentem gnatum Ventis soncrederet AEgeus,

Talia complexum iuveni mandata dedisse: Gnate, inta langa iucundior unice vita,

80쪽

Gnare, ego quem in dubios color diminere easias, Reddite in extremae nuper mihi fine sene 4 Quandoquidem fortuna mea , ac tua fervida viretis Eripit invito mihi te, quoi languida nondum Lumina sunt gnau cara saturata figura; Non ego te gaudens larianti pesti re mittam, Nec te ferre sinam Fortum Mna secundae; sed primitin multas expromam mente querelas, Canitiem terra, atque infuso pulvere edans uelade insecta vago suspendam lintea malo, Nostros ut luctus, nostraeque incendia mentis Carbasus obscura dicet ferrugine Ibera. Quod tibi si sancti concesserit incola Itoni, Quae nostrum genus, has sedes defendere fretia

Annuit, ut tauri respergas sanguine dextram: Tum veris facito, ut memori tibi condita cor Haec vigeant mandata, nec ulla obliteret aetas sui, simul ac nostros invisent lumina colleis , Funestam antennae deponant undique vestem, Candidaque intorti sustollant vela rudentes,

Lucida qua splendent summi carchesia mali,

Quamprimum cernens ut laeta gaudia mente AgnoNam, intimis reducem aetas prospera sistet. Haec mandata prius constanti mente tenentem Thesea, ceu pulsae ventorum flamine nubes AEtium nivei montis liquere cacumen. At pater, ut summa prospectum ex arce petebae, Anxia in assiduos absumens lumina fletus,

Cum primum inflati conspexit lintea veli, Praecipitem sese scopulorum4 Vertice fecit,Amistiam credens ininiit Thesea iato. Sieri esti domus ingressus tecta, parema Morte ferox Theseus, qualem inoidi luerim

obtulerat, mente immemori talem ipse recepit. Quamtamen adspectans cedentem moesta earinam, Multiplices animo volvebat saucia curas.

At pater ea alia forens volitabat Iacchus,