De morbis glandularum salivalium : dissertatio inauguralis pathologica ...

21쪽

busdam vero ex temporis intervallo inflammati0n eum d0lore in alterum testem erumpebant. Alii quidem febribus corripiebantur, nonnulli vero sine sobripersistebant. Plerumque hic m0rbus hieme, saepius Vere se exserit, quin ulla alia c0rp0ris labes praecesserit. Pueros atque adolescentes hoc morbo corripi s0litos nonnulli tradunt. Λt quanquam ill0s huic malo magis obn0xi0s lateamur, experientia tamen c0mpertum est, nullam quand0que aetatem S umque nullum linmunem tib eo OSSe, imprimis cum epidemicum est: nam interdum opidemici aut Stati0narii more vagatur. 0uin imo velut endemicum quibusdam in regionibus esse dicitur. Subitus ut plurimum cal0ris in frigus mutat 10nes et niVosas humidasque auris c0nstitutiones subsequitur. Saepe post aliquam Vehementi0rem corporis exercitationem aut friguS Susceptum ex0ritur graviusque asscit servido ac bili0S0 temperamento limines. Parotides primum leviter intumescunt, mox ai uviter et durae sunt, d0I0re quodam tensivum0Iestae. C0lorem cutis vix mutant, imo interdum Iove integumentorum 0edema eXhibent. Interdum tamen ii m0r durus est et tensus, acriter dolet et rutiore qu0dam qua si erysipelat0de sussunditur. Praeter parotides simili tum ire una attolluntur glandulae sul maxillares et in nonnullis etiam illae, quae in c0lli Sitae Sunt, iii alus tonsillae ipsae occupantur, ita ut Π0n m0do manducati i, Sed etiam deglutitio ipsa red-

22쪽

datur dissicilis. Tumor autem magnitudine Varius est. modo planior modo eminenti0r et quandoque tantus, ut totam faciem effigiemque deformet. Ubi mitior

morbus est, febrem nec moVet nec aegros lecto addicit. Si vero gravius adligit vel cum febri incipit vel labris ad eum accedit, nunc parva, mitis, bre is,

nunc magna et Vehemens, quae interdum ad aliquot dies persiSiit, plerumque continua remittens, et Ve- Spere acceSSi0neS Suas renovans. Id praecipue in cidit quando malum epidemice grassatur. Interdum vis epidemica tam Iate diffunditur, ut ne convalescentes quidem eX aliis morbis praetereat. Delume scentibus par0tidibus, praeSertim maturiuS, nempe primis jam diebus, Saepe evenit, ut tum0r, qui parotides

aliasque pr0Xima S glandulas tenebat, mira Sane metustasi etiam sp0nte ad scrotum seratur. Duo casu n0n m0do scrotum iumet, d0Iet et rubet, Verum etiam alteruter testis et nonnunquam uterque phlegm0ne vera c0rripitur, labri tunc intentiore vehementioreque reddita. Interdum qu0que testicuI0rum ium0r subito minuitur et m0rbus metustatice sertur ad cerebrum. Aeger inquietus sit, febris noVas facit exacerbationes, accedit capitis graved0, Subintrant deliria, cunVulsi0nes aliaque SΥmpt0mata gravi0ra et tandem mors subsequitur. IIumilion I) plures ejusmodi casus observavit, qu0rum unuS Blia qu0que rati0ne mem0ratu di

23쪽

gnus mihi videtur: In h0mine tum0re glandularum Sali Va-

Iiuin Iab0rante, ex refrigerio Subito eXortus est testi cul0rum tumor, praesertim testiculum dextrum occupans, qui brevi p0st Sinistri circuitum duplo Superabat. I unc cerebrum assici incipiebat decedente testicul0rum tum0re at vesicatoriis p0sitis tum0r ille testiculorum brevi restituebatur, quo cerebri assecti0neS, febris aliaque m0rbi Sympt0mata SenSim eVanuere. Testiculus autem dexter m0rbo sinito dimidio min0rsuit quam esse s0let. In diem adhuc decrescebat et p0Stremo magnitudinem tantum amygdalae praebebat. Fensibilitas in e0 maxime fuit adaucta, Sicut et in laniculo Spermatic0, qui contractus suit et digito tangenti durus opparebat. M0rbus in mammas I) quoque metastatice trans- serri p0sse dicitur, quod vero Hamilton 2) nunquam ObSerVavit. ..ΕXemplum, inquit, proferre neque0, tumorem glandularum Salivalium apud mulieres in mammas transiisse. Audivi quidem ex aliis hocce fieri p0SSe, c0ntendere nutem neque0. Sed ex mutatiunctesticul0rum in viris probabilius videtur tu mulieribus magis ovaria assici quam mammas. Certum nutem hujus rei judicium ferre non audeo. - 0uomodo cX hisce Conradi 3) tiliique dicere p0Ssint, Secundum Hamillonium etiam ovaria assici, n0n intellig0.

24쪽

Laghi IJ 0bservavit puer0s impuberes et Senes metustasi ad testes n0n suisse obnoxios, mulieres Ver0 quamquam hae rarius in par0lidum tumorem inciderent, e0 itidem detumescente d0loribus lumburum et pubis c0rreptas esse, ut si iis menstrua imminerent, quae utique impetu Vasto Prumpebant aut c0rum I 000 pruritus et cal iris sensus pudendum praeter c0nsuetudinem invadebat. Praeter hasce metastasium SpecieS pr0pe SingulariS eSt ea, quam Protolongus Gyin epist0la ad Bursorium n0tavit. Is enim tumori bus pur0tidum in aliquibus Supervenisse Scribit una- sarca omnino similem illi, qui nonnunquam Supervenit purpurae Scarlatinae Summa cum spirandi dissimitate et febri acuta. V0mitum autem iis Supervenisse, quibus nulla ad testicul0s metastasis c0ntigit, narrant Lughi et Bursoritas. Vomitus SuperVeniebat, etsi lingua pulchra erat neque oS timarescebat neque appetitus deficiebat nihilque hum0ris deprava ii aut tilieni sed s0Ius potus aut cibus ventricuI0 resilians ejiciebatur, omneS tamen ab anxietate et inquiete, quam p0St p0ium et cibum patiebantur, plerumque liberabantur et conquiescebant. Quare nil spasticos potius ventriculi m0ius. quam nil cac0chylium vomitio ista reserenda erit. In terdum etiam decedente parotidum tum0re c0nVei 0

25쪽

En omneS, quae 0ccurrunt et npud script0res inveniuntur metustases hujus morbi, de quo illud Inr- serii fl) hucusque n0ndum impletum PSt: seoptandum

quam marinium eSt, ut eXcellentium medicorum studia occasione data in veram hujusce morbi naturam incumbant. - Res enim adhuc obscura nec Satis comperta multo pIMeS p0Stulat obSerVati0neS, quam eae sunt, quaS Script0reS n0biS in hunc usque diem reliquerunt

Suppurati0. Adsunt in ea Sympt0mata Suppurati0niS uniVersalia; praeterea autem adhuc dign0scitur e Secretionibus partium assectarum. Primo enim temp0re materia esiluens c0nditionem praebet tenuem; Suppurati0ne praegressa et Si materia esiluere non impeditur, mugis purulenta est; quando abSceSSus ductus glandularum eXcret0ri0ri premit, ill0rum excretio plane deest. Glandula ipsa suppuratione assecta valde dolet, largior ium Secreti0. Suppuratio telae cellulosae minus d0let, latiuS autem Sese eXtendit et plerumque in ub-Scessum abit. Mirum est, anginam parotideam tam rar0 in Suppurati0nem tranSire. Inter caSuS, qu0Stractavit innumeros, Hamilion Semel tantum ni SeeS- sum telae cellulosae circumjacentis in illo morbo ob

26쪽

SerVavit. μ'pocrateου l) qu ique dicit hunc m0rbum nunquam Suppurati0nem fecisse. II0c quidem certat pr0 Senientia eorum, qui Sedem m0rbi in tela cellu-l0Sa quaerunt. Induratio.

Inssammatione praegressu glandula n0n tumefacta, at dura est. Aeger d0l0rem Sentit pungentem, tensivum, injucundum; secretio saliVae sublata est. Glandiciam ipsam si occupat indurati0, dissicillime t0llitur, Saepe per t0tam vitum perdurat et non nisi manu chirurgica auxilium sertur. In tela cellulosa induratio latius dissusa est et facilius cm0lliri poteSt. Mollitie S. QObservati0nes, quibus accuratius Symptomata hii jus m0xbi c0gnoscere p0SSimus, non eXStant. In SuSpici0ne duntaxat eam habere licet, si inflammatione praegreSSa Sympi 0maia ejus minuuntur, at non plane cVaneScunt; praesertim Si glandularum salivalium lancti0 semper adhuc iurbata manet, tum0re detumescente d0Ior non neque ceSSat et praeterea Suppurati0nis et indurati0nis Signa deSunt.

Signa insanimationis subito ceSSant, quin malum

27쪽

melius reddatur. Loco d0Ioris primum valde adauctim0X Sensus hebes, premenS et tensivus tipparet. C0I0r cutis superjacentis pallidior et Iividus sit. Tum0rmultis, saccidus tangitur neque impressioneS tactu ortae restituuntur. Excretio salivae sublata est; at morb0 praegresso et destructione Semper creScente

ich0r profuit tenuis laedique od0ris. Hyper trophin. De gIandularum ipsarum hypertrophia nil notum est. Adeps tamen texturae celluI0Sae glandularum salivalium undique intermixtus quand0que ita interstitia implet, ut lip0mat0Sam degenerati0nem subeant atque ad en0rmem magnitudinem creScaut I). Calculi. Dui in parenchymate Siti Sunt quamdiu in ductus

excret0ri0S n0n agunt, Sympt0matibuS carent. 0uando in ductus perVenere. SenSum m0Vent pressi0nis, tensionis. Salivae excretio a n0rma recedit et si tuta sic dicta salivalis 0ritur. Culculi Salii ales ut 0riantur, negeSSe St, SullVam abundare materia terrea. In qualitate salivae, Sicuti occurrit in casu Supra na rat0 2i calcul0rum larmati0 facile intelligitur. XumeruS calcuI0rum Variat; vel plures sunt veI unus

28쪽

tantum nilest. Figura et forma calculorum salivalium irregularis perquam varitit; interdum cuiculi nucleo prun0rum vel pisis vel nuci livellanae Similes Sunt. Caeterum Superficies plana vel inaequalis multis tuberculis praedita est. Col0r albus ex luteo albicans et c0lori cancrorum Iupidum similis in calculis salivalibus observatur. ΤeXturae quoque ratione calculi salivales variant. Vel dura vel spongiosa ita est. ut apistill0 pressu facile in duas partes dilabantur calculi. Interdum nucleus intus adest ly. Calculi, quibus apertura ductus Uliart0niani obstruitur, morbum adducunt haud raro observatum, de quo nunc mihi pauca asserenda Sunt.

primum parum d0let, crescendo autem manducationem et loquelam dissiciliores reddit. Remediis n0n adhibitis tum0r valde augetur, maximnin oriS stiriem occupat, ait0llit linguam, denteS inciSiVos extus premit infraque mentum Sentiendus est. Morbo tuli modo praegreSS0 graviSSimae nilSunt m0lestiae, tum0r 1 alite dolens facile inflammatur et in suppurati0nem irnnSit.

29쪽

tum0rem mittit, qui infra mentum et in parte anteriore et lateruli colli situm habet et cum abscessu confundi p0test. Originem ducere p0teSt ranula ex iussummati0ne, ulcerati0ne et, ut Supra jam diXimus, calculis salivalibus, quibus apertura ductus Whartoniani obstruitur. Saliva tum retenta ductum illum in sac- .cum extendit, qui cum tunica interi0re oris obiter tantum c0haeret. I um0re aperto aut materieS magis albiuntn0sa aut suidum ViScidum, suScum, quand0que calculos continens etauit. De induratione simplici, quae inflammati0nem acutam Sequitur, quum Supra jam I0cuti SumuS, nunc eas c0nsiderabimus indurati0nes, quae Rut constituti0ne m0rb0Sa corp0ris oriuntur aut n0n in glandula ipsa sedem habent. Sunt autem: Seirrhu S. Τumor haud magnus, eburneus, in Superficie inaequalis, Striis Singulis et multis tubercuties praeditus. haud m0bilis, n0n tam Inte longeqne SeSe eXtendens, sed magis sundum petenS, VAS i ac nerVOS c0mpri mens indeque SaliVae Secreti0nem Supprimens, doloribus lancinantibus degenerati0nem glandularum suli alium sciri h0sam manifestat. Si una tantum glandula scirrho assecta eSt, reliquae glandulae Sanae ejusI0co languntur, qu0 sit ut ptyaliSinus in scii rho glandularum parotidum obServetur. Nunquam vero pur-oiis scirrh0Sa cancro tentari videtur ib.

30쪽

i Sarcom R.

Τum0r duritie eburnea, qualis in Scirrho eSt, taret; ne illam quidem praebet, quam in induratione simplici observamus. Raptim ad magnitudinem insignem crescit, cum partibus Subjacentibus n0n cohaeret, quo sit, ut moveri et etiam quasi e laudo i0lli p0SSit. Fungus medullari S.

Tum0r existit, qui brevi ingentem magnitudinem nanciscitur. Si aperitur, eXcreScentia sung0Sa pr0 eniunt, quae SaepiSSime SanguiniS pr0simia cauSant. Τ umore S cystici. A tum0ribus hucusque descriptis tum0res cystici, qui aut glandularum parenchyma aut earum telum cellul0sam occupant, eo disserunt, quod plerumque Dr-mum habent rotundam, superficiem ne sutilem. 0unndoque e0rum Superficies tinterior c0mpresSa eSt. Caeteritin tumores non aequaliter formantur, iactu m0IIessunt et sensum fluctuati0nis obscurum praebent; Secretionem Salivae turbant ejusque excreti0nem haud raro tollere p0SSunt. 0uand0 npparet glandularum lymphaticarum tum0r, tunc Semper phires glandulae simul tument. Tum ireS m0lli0res Sunt Signaqne Scr0phul0sae dyScraSiae Valent.