Caii Plinii Secundi Historia naturalis ex recensione I. Harduini et recentiorum adnotationibus

발행: 1831년

분량: 649페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

641쪽

veteres qui optum sHgid Mimum asso arbitrahantur, illud eorHaere ter larunt ealidis medies meritis et eoagulatum sanguinem solventibus nitie ih elaea . Nithridati m . Philonium , et aliae optatae compositiones. Reeenti rum vero unusquisque, prout de opto diverse sentiebat , diversa, illivi temperandi rationes instituit. Alii castoreo el e eo eius vim nareolaeam emendant i alii aeelo, suem citri, spiritu vitrioli vel sulphuris, aut similibus eidia liquoribus: alἰi salibus alealteis, tum fixis, tum volatilibus r alii spiritu vini, aqua vitae, vino, aut aliis sermentalis liquo ibus r alii ipsa sermentalionei alii igne et lorrefaetione. Verum . quandoquidem optum non prae in se itur nisi ad somnum eone Iliandum et dolores demulcendos, frustra illam vim anod; nam et somniferam eorrigere vel minuere tenta OL Sibimetip,ieontrarii somniferum expetunt. ωmniserum timent; somniferum ingerunt et illud, si possent, eius vietute soporifera spoliarent. Nihil equidem in opio veneni rerenditur praeter hane virtutem; non igitur eorreelione opus est. Sola purgatio a sordibus, terra, arena aut aliis inquinamentis, quibus con. a reatum ad nos solet pervenire . requἱritur; nihilque ab eo reformida a.dum , modo iusta dosi et rite es hibeatur. Purgatur autem a sorditas, vel, ut aiunt. praeparatur solui Ione ira liquore quovis idoneo et transeo latione. saepe colatura servatur et exhibetur per guttas sub nomine tinetur artim opii vel laudant Ii quidlr notitium quam etiam liquor ad ea leaeti solidi eonsistentiam exsteratur, et sub forma pitularum vel pulveris exhibetur. Opium vero eum aqua praeparatum omnium tutissimum et emeaeissimum censemus eum doei; ssimo Medelio, et peritissimo elium leo et modi Iaeo Le Mori. Nihil enim ex hoe menstruo pertimescendum est; et op Ium siepraeparatum non solum helerogetieis parii bu purgatur, sed etiam sua resina nonnullis inedieis resormidanda spoliatur; ita ut apud Ioannem Iones medieum Londinensem , Traelatu Anglieo do de ieetis opii mystae iis, haeetinetura Panaeeae titulo insignia lue. Revera quandoquidem eonfiat optum non esse frigἰdum , Nee sanguinem eo agulare, ut puta hant Veteres , quid opus est tot ealidis aut a malleis substantiis quibuseum in sociari sole ly An adiuuandam opii virtutem ' Sed quaeso, quid optum aditime ii recipere potesta eroco, eas loreo aut capieris aromatibus quibus longe praestat, tum ad soporem indueendum, tum ad sudores movendos. Aliis quoque de eatisis haeear mala in praeparationibus usitatis a nonnullis admittuntur, se illisi ad Q. rosum opii odorem emendandum, vel etiam ad illud magis exiendondum , ut saei lius in parvas doses distribuatur. Eamdem ob eausam quoque Syden ham optum liquidum exiraelo siceo anteponit, quod grati m unum optisolutum Dei liua in quindeeim vel vigiliti guttulas dividatur. quam extraelum fictum in viginti partes grani unius. Beeen .itis opii praeparationibus frequentius usitatis, nil ne quaedam mo

nita ei rea illius usum exponamus.

eris praepara iunibus praestant.

ei uniue. Iniensiori enim vi narcotio donantur, caput gravant, sanguinem et spiritus inflammant, Donnumquam etiam veniriculi membranis inliserent: ibique gravi iales, nauseas, singultus et vomitiones excitant.

642쪽

al destruunt; rasque uilliores censentur eum salibus volatili qtio maerimo in somnus removetur, nisi si ores promovendi sunt; tune enim opto opem serunt; neque eum salibus alea li- fixis, qui urinas promovent, sed somniseram opii virtutem admodum minuunt.

tionis. Salius est illud suh serma holi debite eum ali Is pulveri hiis permiuium ei sussielenier exlensum exhibere, vel quovis liquore saporis non ingrati

dilulum i eis ius enim cietionem suam exserit, et minus frequentes nauseas excitat.

tuor horarum intor callum a pastu si solidi fuerint cibi, requirime; et sol-tem duarum horarum post ivseulum, ad illud propinandum. Neque etiam alimenta solida exhibeatitue, nisi absoluta opii operatione; Nee iuscula propinanda sunt. Disi urgente ne eessitate, et tribus tantum horis post nareoticum , hil isti m.

perarum purgamenia, periodicae haemorrhagiae , aut erili e evaeuaiiones tmee nisi ea ise post enormes evaeuationes quascumque, ne spirituum deseeluae grotantes ad somnum iam proclives, In somnum diu iurniorem ei seriasse sempiternum inducatitur, aut paralysi assiciantur.

laxioris texturae, longo morbo debilitatis. insatilibus, mulieribus praegnatilibus et senibus , illis quorum ventriculus debilior eibos dissicillime eone quit. illis quoque qui summam patiuntur sanguinis plet horam, ne, a subita sanguinis expansione . vel somnus lethalis , vel haemorrhagia superveniat ararissime in morbis aeulis ei insammatoriis praesertim, ne, simulata morbi Aedalione, et medicus, et aeger simul deeipiantur.

noxium evadat.

nimiae, dcitores acerbi et diuturni, enormes vomitiones vel de ieeliones. θ' Addit quoque Thomas s)dentiam insigniores spirituum animalium alti viast tiride nonnumquam in spasmodie is nervorum affectibus et passio αnibus hystericia plurimum iuvat. 33.ο Ab ea potἰssimum virtute pendet illa quae ἱn op;o deprehenditur sa cultas quasdam evacuationes provocandi a eonvulsi vis nervorum crispaturis wppressas. Sie idem Sydentiam . Epistola ad Cole pag. 488, ad suppressa hac ratione puerperarum purgamenta restituenda, aliis remediis frustra tentatis, proponit laudanum utia saltem viee tentandum. a Bie , inquit, laudanum quantumlibet sua indole astringat, quum tamen spirituum perturbationem , a quo solemnis i litorum evaeuatio fueral interrupla , compeseat. quandoque pluiamum iuvare, et . eminenagogis nihil proseientibus. lo-ehiorum suxum revocare potest. Sedulo interim animadvertendum est pergit idem auetor quod si telo hoe semel misso seopum non altingamus. nee sequantur lochia , optum nullo modo est repetendum. u a.' Opium in quibuscrutaque morbis, tum chronicis, tum aeuiis non in

643쪽

Ium ut soporiferum, sed ut insigne alterans medieamentum a plurimis me. dieis praedi eatur, et hoe nomine multis lauditius enmulatur. Verum quam infida sit et illusoria haee praxis brevi exporioniue illi qui naturae motus in morbis per aliquod tempus attente perpenderi l. Opium enim non m cistigii ixum leuamen assert, symplomata lanium sedando brevi regressura, intacta morbi causa , sed et Iam signa ex quibus medietis et morbum digno- seere, et indieationes suas depromere debet, spissa eal gine obnubilat . alia et morbi prorsus aliena symplomala suscitat, naturae eonamina ad eri sim perseiendam infirmat vel potius exstinguit, et diuturno iisti morbos perieulo vacuos in gravissimos et saepe exitiales eonvertit. Si e soporifer ille sueeussallacibus induetis aegrotanti et medico imponere solet; qualidoquidem

morbus est saepe naturae eo natus ad peccantem causam superandam, et

ipse dolor est nonnumquam illius conaminis sensatio, sed saepius pariis assectae stimulatio ab humore peeeanie , qua natura ad hanc eausam expellendam vehementer eoncitatur. Sane ille suceus remedii nomen non meretur, qui hoe naturam orbat incitamento. Sie ex. gr. in nephritieis doloribus a leuio ureteres Obstruente oriundis non inutiles censendi sunt dolores quihus aeger divexatur. Recies enim, ureteres et musculi ab domitiis hIs iresiationibus sollieittiti modo convelluntur, modo laxantur: sie quand que calculus conteritur, comminuitur, vel vehementer protruditur, ae tandem iteratis illis conaminibus . et medicina obstetricante , tandem in vesteam ex inpellitur. Idem dicendum de arthritieis doloribus: humor en Im in peetiliaribus articulorum vasis concretus et haerens ab irritata si instam mala parte paulatim eonioritur et resolvitur; ita ut tandem ex minoribus in maiora vasa transvehatur, vel a ea lore pariis per dolorem aeeenso blandam eoneipiat enservescentiam qua tenuior iii et per eulis poma perspirandi eapax. Si in his opii usus noxius, quid in aliis ' Frustra felicem optati rum medi eorum praxim nobis opponunt. Allendamus aliquantisper ad eorum methodum medendi tot aeribus med Ieamentis, spi ituosis, stimulanti hi s. salibus nempe volatilibus, oleis essentialibus, odoratis, et aromatibus innixam, tiee dilibelle erit iudieare vel hane methodum ad pravos opii esseelus emendandos . soporosas nempe assectiones discutiendas et torpescentem ab opto naturam excitandam, excogitatam fuisse, vel optum utiliter ab his adhibitism fuisse ad tumultus ab illegitima et ad hoe usque lempus inaudita mei hodo excitatos inhibendos quodammodo et refraenandos. 3n Opium eum clysteribus in intestina in ieelum eosdem produeii esseetus ae

Per os sumplum, imo saepe maiores; at graviora nonnumquam indueit sym-Ptomata. Quare raro in elysteri hias dissolvi iuri sed potius in suis vel de elaea papaveris albi eapiti hus exhibentur, nee nisi eum summa cautela usurpanda sunt, et solummodo ad immoderatos et aeerrimos alvi fluxus sistendos, aut

in atrocissimis eolicis doloribus. 4 4o Externo admotum dubiae et inceriae est v Irtutis: quapropter rarissime ad soporem indueendum applieatur; quod quidem nee temere fieri debet.

Saepius ad odontalgiam sedandam Opii granii in unum aut alierum tempo-Tum arteriis applieatur, nee absque levamine. Verum Galentis monet optatapharma ea auribus et oeulis ad mola admodum nox Ia esset visus enim hebetudinem et auris gravi ialem inducunt. In vulnera quoque gangraenam saepi inserunt.

644쪽

50 lde in serendum e. t iudieium de papaverἰnis ae de opto . lieei eortim

vis soporifera longe remissior sit. Ex papaveris albi partibus ea pila sere sola hie in usum veniunt. Matura eo liguntur et e tisieeata servantur. Ex his disruptis et laceratis, reiecto semina tam quam inutili, infusa et deeoeta praeparantur sicut et sympus, diaeodium vulgo dieius. Semitia vero sotiatii sera non sunt, sed oleosa et nutrientia r ex illis olim, te, ie Dioseotide, panem musiciebant. Nec solum papaveris albi sed etiam nigri semeti esculentum est; si quidem seribit Matthiolus eos quἱ Tridetilina a valles, Si riam ei superiorem Austriam Incolunt, placentialia vesci eum uiri usque papaveris seminibus et farina parat Is. oleoque expresso in ei bis eontinuo tili, non tamen veternosos fieri aut diuturniori somno eapi. Nuperrime quoque quum oleum olivarum, neealis per Rigida anni 47 0 hieme oleis, nobis sere desieeret, oleo ex seminibus utriusque papaveris expresso itiolei olivarum viees nostrales in cibis innoxie usi suorunt. Praeterea Cl. T riam soli Cetitiae observavit nobilissimas matronas et puellas semina papaver; a albi saecham obducta assatim vorare. Deque in veternum incurrere. Quapropter in emulsionibus praeparandis ad humorum acrimoniam de muleendam aut aestum compescendum . eum quatuor seminibus Digidis frequenter papaveris albi semeti usurpaturi ex eo quoque oleum extrahitur ad usum exteruum

in liti linentis et unguetilis adhibendum. CEOrvaiau, Trael. de Mater. Medie. tom. II, pag. 687

646쪽

TABULA RERUM

QUAE IN IiOC SEXTO VOLVΜINE CONTINENTUR.

C. Plinii Secundi naturalis Historiae liber XVII C. Plinii Secundi natuvalis Historiase Iibeo XVIII 161 C. Plinii Secundi naturalis Historiae liber XIX 355

Excursus I de sparto 45 Excursus II de tuberibus 453 Excursus III de laserct Veterum 462 Excursus IV de Iactucis Veterum 472Εxcursus V de Iapsana, seu chara 473 Excursus VI de asparago et corruda 479 Excursus VII de careo 481 Excursus VIII de Paphano, brassica, napo, etc. C. Plinii Secundi naturalis Historiae Iiber XX 48 Excursus de opto 651

SEXTI VOLUMINIS FINIS. Distiirso by Coos e

647쪽

Facultate ollaeni a.

SEARCH

MENU NAVIGATION