장음표시 사용
241쪽
bellam ast me, quαrum ii perfidiam ae periuriosae, Deos nane Ieses esse , mox fore ultorer . Sapaen tes, tutum reeeptum ad expertam eremex.
tiam fore: δε periaνῶο gaudeant , non Diis magis iratis , quam hostitas gesturas hetium. Fiundem sententiae responsum fuit T. Manlii ad Geaminium Dueem Tusculanorum quaerentem ubi is nam Consules duoque essent Consulares exercitus r Aderant ἐκ tempore , ct eam lini oderit Vaniter ipsa, sederam a vobis .iolatoram teis
sit, qui plus potes polletque.
a. Nonnisi prstentato Deorum iudieio & uoluntate per immolationes Ee victimas , suseipie hantur hella. Solemni item steroque ritu certis
que eadem ceremoniis denuntiabant et ut expciis
suimus in dictionibus, Bessum , FGὰatis, Curigatio . Receptissimum autem ejusmodi morem inviolatumque , ut Consules antequam bellum aliquod periculosum susciperetur. rem divinam eum certis sacerent precationibus, prodigia procurarent , ludos etiam Diis immortalibus.& dona voverent, non infrequenter insinuat no
hix Liuitis adiectis formulis S Senatustonsultis, super iisdem precationibus indicendis . Deere. tum igitur . ut praefatus Author habet lib. 3 i. , antequam Philippo Regi de nunciaretur hellum, Cti Constitis majoribus h03Iίs rem disinam faee. νeηt quibus Diis iis vIderetur, eum retatione ea: 'mam rem Senatus, populasque Romanus de Republiea, deque laesari noto besti In anImo haberet . ea ret . at; populo Romano foetissae, ae nomἰnἱ Lot vo laeta prospera eveniset. Non ah similis formula legitur lib. 36. post initum Consulatum a P. Cornelio Scipione. S M. Acilio Glabrione et iussum autem est a Senatu, cistrea disinat fatere matharitas hostiis, in omnibus Fanis , in qsuas lectifernum majore paria anni 'ri soleret, preeariqiae, quod Senatias de no- eo bello in auἰmo haberet, ut ea νer Senatat aepopulo Romano bene ae ferieiter eveniset. Additque pauth posὲ aliud Senatusconsultum pari formula si uod populas Romanus eo tempore duen
tum jussisti eum Rege Antiores esse , qaique sub
ἱmperio eius essent, ut eius re; eausa supplieationem imperarent cilf. alique M. Aelita CULA magnos Io i Φoveret. O dona cla omnia paAJM-3 ia. item antequam sustineretur hellum Maced nicum, ex eodem Livio lib. i. nodula expiari, pacemque Desum peti pr/eat; ibas , qua editae .x fotalibus ιibris egent, pluerit. . Ordines verb militares non edueehantini. si prius eosdem lustrassent publieis saerisque ceremoniis , quae a legibus erant praeseriptae. Id de Ducibus praeserti in Laeedimoniis diserte tradit Xenophon lib. 1. eer. Graee. I ivius verb inta, his ritibus est perpetuus, praesertim ubi agit de Rege Τ ullo, de Fahici. de Manlio . omnibusque sere Ductori hus , hellum aut proelium auspicantibus . Induxerant nimirum animos . non modo nefas ct irreligiosum esse . verum etiam puhites rei exitiosum, paratus movere bellicos, aut inconsulto prius Deorum consensu, aut non implorato eorum auxilio. Testimonium lueu-
lentissimum hae super re extat apud Dionysum Halicarnasseum . Neque eertamen seu proelium is belu . nee allad quUpum majoris momentἱ aut perietin, In bella mes pare ante Inmoratum Dei tiameis est a FrInripe tela mee tentandum.
lsiue Deorum auspiciis, ct quasi Diis ductoribus
& eommilitonibus', bella susti pere gloriaban.
tur et quorum stilicet exitus seliees laetosque s. non ta in ab Imperatorum prudentia Se robore bellatorum, qudim a Deorum suorum opitulati ne pendere reputabant. Grauissime id testatum
habemus a Divo Ioanne Chrysostomo in psal. a. de saeris Ducibus Maehahaeis: Cum ergo aetem dirigeνent, ch- funderent adtersarios, non aν- a Mentes sed lora omnis armaturς pugnς eausum D mera durabant. Ad bellam euntes Ma tragoediar exeItabant, non Paeanas eaneham , Heat nonnulti saetant, sed Dei supremi auxiliam invoeahant, ut adesset, opem ferret, maxuma praeberet . propter qtiem bellam ginebam, praefas gloria dererrabant. s. Facio libenter, ut, quae probet sunt institutionis expendam in Virgilio separatim. Tam to Orth Poeta ille divinus religionis atque pietatis studio Heroem suum instituit . ut Deorum
illum uhique memorem , sacrorumque, quan tum in veteri Se profana superstitione lieuit, ri. tuum custodem secerit tenacissimum . Ut enim
Achilles Homerieus indignatione, sic AEnea Virgilianus religionis εἰ pietatis studio praestitit: apteque dictum est a Poeta Italico lsi adem& AEneidem comparante,
La pIera , cte d'Aehille agasella Pisa . Acerrimum quidem in propugnanda adversila Gr eorum impetum patria,hellatorem se AEneas es hi huit: id verh omne studium S a lactitas pro tuendis potissimum Diis penati hus fuit. Nihil antiquius habuit, quim ut illos diligenter ex quireret , seponeret, servaret, a populantibus patriam flammis asereret. Fosdem porrh Deos se reveritus est, ut optimi probissimique parentis custodiae traderet, minus religiosum ratus, manibus hostico eruore deturpatis contrectare res saeras . Lib. a. AEneid.
Non imnari pr ditum religione, genitorem Ipsum Poeta esstixit. cuius illa sunt υerba ibidem rDII pa VII seroate domam, sertate nepotem ἰVestram hoe anarium; voroque is utimine Troja est. Illa etiam egregia in AEnea religionis signi se aistio fuit, quod non prius a desendenda pro viri-hus patria destiterit, quam Deos ipsos armata
viderit manu subruentes paternum solum rNeptunus muros, magnoque emota tridentIFandamenta qualla, totamqvie a Iedibat urbem
Eruit. His Iuno Seras solis maportas
Prima tenet, fetamque furens a navIhas ar
Iam summas arees Tritonu resplae ) Pallas Insessit. nimio Q 'εus, ct Gor One saeva . Ipse pater Danais animos Uresque serandas Sis sest, ipse Deos in Dardana sufestat arma. Eripe uate fugam, Memque impone labori.
Quam in tuenda patria religionem exhihuit retianuit postea in longis itinerum ambagibus, Reireuillone maris atque terrarum. Idem novum in Italia molitus imperium, nihil prius, quam domesti eos patriosque Deos , quam maxime potuit honori fieὸ illue dedueere ad stabilire ad eui.
242쪽
ium potentissimae gentis perpetuum eogitavit. Significavit id Poetarum maximus initio poematis rMulta quoque o bello passus dam eosderet umbem ς Inferretque meos LatIo. Nullum autem dicendi finem seeero . si immolationes Si saeriseia, quibus frequentissimὸ per-sunctus est , in medium proferam. Uhique salais gentem illum offendis Deos inasque sibi suisque conciliare: ae insensae praecipuὸ lunonis placa
re odium & iram avertere , quemadmodum in
He Ieno assine in praeceptis habuerat ad Epirum . 6. Scio equidem omnes seri Christianos Principes bellorumque moderatores per omnem.
aetatem sie fuisse institutos , ut religionis servandae efferendaeqae studium in omnium administra tione bellorum quam amplissimὸ enitere eontenderint . Nine non solum lustrati prius, & eriminum eonsessione expiati exercitus ad eonse rendas manus educti; verlim etiam solemnes ante pugnam precationes indictae , imperata ieiunia , omnique catholico ritu supremo Numini atque Coelitibus reconciliati animi bellatorum. Seio pro adeptis victoriis, Sc arcibus expugnatis , persolutos gratiarum hymnos ἔ nec tam seiastis reboantium hombardarum explosionibus. quam sacris festivisque supplicationibus exceptos victores. Verlim qub luculentiora illi religionis suae atque pietatis uhique exempla reli querunt ; eh magis demirari non semel eontigit mihi non ita paveos Poetas Italicos di longe
maiori numero Fabulatores pro laicos, quos appellamus Remanetieri, qui arma caeteroqui amo Tibus , amores armis per audacissimos & incredibiles rerum eventus immiscentes , omnes qui dem exerunt vires , ut Duces suos etiam supra humanae conditionis modum sortes effetant Scostentent et de eorum autem pio in res sacras studio tam frigide & supine agunt, si tamen uspiam
agunt, ut ad eum locum deficere aestus omnis Poeticus , aut certe hebescere videatur . Proposui superius AEnem pietatem vivissimis a Virgilio es pressam coloribus et nec quidquam praestantem Ducem nisi peractis saetificiis aggredi ausum . Atam illustri exemplo quam procul abiere, qui eris rabundos Equites suos ne semel quidem rem divitiam facientibus interfuisse commemorant λNullum Ainaeas Mecepit it lustre saei nus , quin se aquis lustralibus Si vivo flumine prius abluerit. Quotusquisque ex tam amplo tantoque sabulosorum Equitum numero . ante eonflictum , deliis Eiorum ueniam a saero Numinis Ministro de genu exorasse legitur 3 Homerus religionis causam tam obnixe tuetur , ut non duhitaverit Troieci deeentiali hello ab immissa in Graecorum exeriseitum peste ob violatum despeetumque sacerdotem Chrysen initium facere. Cur Milesiarum consarcinatores pulcherrima eiusmodi documenta tam parce figmentis suis interserunt 3 Primi equidem subsellii Vates pie ae religios 4 serinsinse plurima , non sum ignarus: Sc eorum quidem pietatis testimonia moti subjiciam . Uerum quae dam apud nonnullos ejusmodi sunt, ut interdum
non pudorem duntaxat eorum , verum etiam
religionis expressiorem sensum desiderem. Notum est Ducem Rotandum vulgo mundo non , solum omn;um Christianarum virtutum sui si
studiosissimum, verlim etiam singulari praeditum
sanctimonia , Scellesti hus in Belgio auctum ho noribus . isthaec ignorare profecto non potuit
Ludovicus Areostus . Ia vero, tametsi moratis smis sententiis Poema suum admirabile saepe is consperserit, cum tamen eximia probitate spectatissimum Dueem vilissimis amoribus atterit, cum ea illum eausa in probrosissimam insaniam praecipitem agit: cum denudato corpore evellentem arbores, Et cautes etaeulantem deridendum obiieit agrestium turbae; cum super eius cerebro quaeritando atque restituendo multis iocatur salibus 8t sacellis: eum postrem b ab eiusdem iuriis
Et amentia Carmen inseribit suum haec, inquam, cum ille eomministitur, non leviter mihi deeori leges trans lire , & dehitae Heroi sancto reverentiae deesse semper est uisiis . Neque vero ego hie aut censorio stylo transfigam, aut severiore supercilio despiciam inductos puellarum amores alios, quibus non Ferracutus duntaxat aliquis , Rodomontes,aut Ruggerius,a nostris sacris alieni Duces,verum etiam Rinaldus,aliique Christiani hellatores humanitus irretiti captique sunt. Vertam his, atque adeo longe gravioribus inquinamentis insani suroris viri sancti fama tria
nomenque contaminatum ire, exempli, ut levissis me dicam , non satis pro hi figmentum existimaverim. Nec ver b quidquam rei emolliendae proscit authoritas virgilii, qui paria seeerit infahula Didonis , quam eaeteroqui eonstat fuisse pudieissimam: Petrarca: EΦeegis ad an Iaeeisia Gunone e Dido ,
cti degeneris exempli nota non caruit, ut nos latius expendimus Carm. Tom. D satyr. II. palam est long E eastigatiora deposci expectarique a Poeta Christianis moribus instituto, Et in tanta veritatis luce versante. Vide quae de probata imitatione deteriorum seripsi in Tit. MalaadjIni.
Quemadmodum veth lite in vate summo laudare non possum , se prolixen multis in locis religionis studium amplector Et exosculor. Vide can. II. paraenesim , quam habet ad Europaeos Christianos Prinei pes , ut omni ei vili contentione deposita , ad eripienda e Saracenorum atque Turcarum manibus florentissima Regna, stris olim imbuta sacris , arma convertant. sed Et Torquatus Tassus religios δ pietatis luculentissimum specimen exhibet Cant. Is . ubi ante sanaguinolentum conflictum accuratam prs mittit d seriptionem supplieationis saere ex Ecelesae Romanae ritu: inducitque opem diuinam , ct Ceelitum auxilium , saerorum hominum coetu praeis eunte , supremum helli saeri moderat rem, cum universis ecipiis Cruees gnatis exposcere. Beneprecari libet piis eiusdem Torquati Manibus
pro adhortatione a Petro Demicola ad Rinal- dum desertorem , St Armidae a ribus perditum habita Cant. I 8.
243쪽
Le rue taeite Glpe , epiavἰ, e prega. simile in Deum obsequium ostenditur ab Astolia pho apud Areostum Cant. 33., cum a Senapo Imperatore AEthiopiae, tanquam Deus colere tur, quod illum a voracitate Harpyarum liberan
Equidem opto ex animo voveoque ut molliter etiam eonquiescant cineres, sempiterna verbielieitate exiliat animus Aloysii Puleii Poeta Florentini nitidissimi sestivissimique , verum qui Milesiis narrationibus, ct argutissimo Carmini ex Christianae diseiplinae sontihus hausta salutaria monita opportunξ identidem inserit, lecto resque suos. & se stiva recreat militarium facino rum commemoratione, & piis sanctisque animaduersionibus imbuit eonfirmatque . Neque iverh a rebus divinis & saeris sere paginis auspieitim duntaxat sumit singulis cantibus . verum etiam uhique religiosos sensus immiseel. Re ad sanesh uiuendum lectorem exti inulat. Eiusmodi sunt illa Cant. I. de Ortandor Ortando havea rartana ignari In mano
Tanto ele aneor ritorni a Cartimano.Quantum veth religionis studium & ardorem prodidit, eum Morgantem , gigantem teterri
mum & admirandarum virium , pio salutarique alloquio ab obliquo superstitionis tramite ad rectum Christianae fidei eallem traduxit, & mox aqua lustrali anteactae vitae detersis sordibus eκ- piavit 7 Ouemadmodum hos ego vates sua lauis da non defraudaverim; se aliis fortasse pluribus υitio verterim vix unquam in suis Poematis &Cantionibus mentionem earum rerum factam ,
qui hua se vates quidem, sed fidei Christianae do Hrina & legi hus imbutos esse testarentur . Sed a divertieulo S parergo, quod religioni debui, in Cireum redeo,ct ad ipsam quidem religionem
in rebus bellicis asserendam. . Eseacissimum semper apud omnes natio-
nes militiae vineulum nexusque suit saeramentum, quod ante capessenda arma religios h ab omni hus dicitur. Vide Geramentum. Hi ne commilitones alio vocabulo, eodemque aptissimo atque
puleherrimo dicti sunt sacrati, & Consecranei, idest eorundem sacrorum participes . Cuius rei graui mimum testimonium , & sormulam ipsam expressam habemus apud Capitolinum in Gordianis r Hee tibi eo erit Emax minas, statim rehortatus est milites, hoe genere eonelantit Sa erati eom litones , ima etiam mei Confieranei , O quoram Merique πινὸ mEitatis Oe. Sacratos
illos vo I, ut eos sacramenti militaris admoneat , euius maxima esset religio , quodque potissimum, ut dixi, haberetur sdei & obedientiae
vinculum. Consecraneos etiam appellavit, lindem nempe sacris initiatos, ct imbutos. Ad eandem etiam religionem pertinebat, apud Ethnicos constantissima observatio totius rei auguralis , atque prodigiorum. Nesas quippe reputabant in bella proeedere, eum aut snistrae essent avium,peeudumque inspectiones , aut territantia quaedam prodigia & Ostenta nunciarentur. Haec pomth tibi neglecta essent, multis aceeptis cladibus
temeritatem suam luere arhitrati sunt minus reis
ligiosi Imperatores , qui velut obstantibus & repugnantibus Diis, Martis aleam subire aut tenta re non reformidaverint. Vide Anarium & μο- ὰ tiam . Illud etiam fuit semper summo cautumeti stoditumque diligentiae studio , ut victores exereitus in direptionibus urbium, S distribu . tione praedae a rebus sacris, & praecipue a templis, atque ad illa confugientibus , abstinerent manus. Vide Templam e S adde ex Boeeaeeio Theseid. l. I.
Constat autem ab antiquissimis Hereulis Thesei que temporibus usque adeo templa & aras hella tores vel cruentissimi ingenii suisse reveritos ut vel eas spoliare, vel illuc confugientes invadereptaeulare flagitium duxerint. Hinc constituta leagitur ara Misericordiae, ut tutum ibi asylum ha herent Hereulis posteri a potentissimis hostibus , quos pater oppresserat. Eius arae , sed suppresso Nereulis nomine meminit Pausanias in Attieis . Resertur etiam a statio lib. ra.
Fama es, defensos arie post busta paterni
minit Hereatior sedem fundus e nepotes. Ubi puleherrimam adite it arae illius descriptio
nem . Fandem postremo tetigit Claudianus de
Plutarchus etiam in Theseo author est, Athenienases de bello Medorum consultantes responsum reis tulisse ab Apolline ut ossa Thesei,qui proeas diem ultimum obiisset . in urbem reportarent et id ve-Yh ab Atheniensibus religiosδ praestitum, aramque eodem Misericordiae titulo inibi extructam. ut omnis generis mortales thidem rerepti a ui &iniuriis adversariorum egent incolumes et Theseus verb, qui popularibus suis praesidio vivus
244쪽
Risset, etiam iisdem opitularetur extinctus . De Niserie diae ara ita Statius.
Hae micti bullis , patriaque e sede fugatῖ
Regnorumque inopes, seseramque errore no
Texis, ct a misero matremsummovit Orese. 8. Quanti autem aestimatum semper suerit , eam tirones Christianos opinionem penitus imis hibere animis , ut religioni duntaxat ars serviat militaris, operae pretium fuerit unico saltem exemplo Gulielmi Comitis Hollandiae militarie ingulo donati . ct sacramentum dicentis , rem summi momenti, oculis subiicere. Id autem sieresertur ex magno Chronico, quod voeatur Belgicum pag. 2 4. Ex quibus verbis observa distigenter , Lector , sanctitatem rituum:& ceremo niarum , in dicendo sacramento militari S ein gulo a sacris ministris accipiendo : Veram gaiasleνIqae milites moderni temporis, patrImoniis
intendentes, Om; is sumptuosis solennitatibar, saltim per infractum eolaphum m litarem eonfiis quantur dignitatem , ideoque multi regatim ejusdem ordinis ignoratiras, dehite militare nesἱunt, .deoque visum es nιhis in praesenti Chronotigia pasta fastis adnotara , quemadmotatim hie Galietimus, fideundum Chrisianam insitationem, miles risisAtis, o. Retulum militaris ordin s eum sumisma festimiιate professus sis, at ex eo diseant --derni m ueter eujusmodi iugum in ordine suo δε- seperint, aut eerte quati votum in professione sti e Retulis emiserint. Itaque praeparatis in Ee-
elisia Colon; e. si omnibus , post Evangeliam δε-
ti utilas almens ornamentis , eidem armisero dixit seundam et mologiam ejusdem nominis, quod es mirer : Oportet, a t, tiniamquenque -- litare molentem esse magnanimum, rata filaam ἐυenuam , e regium, i, strentiam . Magnani. mam quidem in adtersitate, ingenuam In eoUunguinitate: Iargistium In honesate, egregiam in euriastate , strenuum in misiti probitate . Sed anteqtiam totam tuae proselmnisfarias, eam ma
re . Hae saluta militaris Retatis devotὸ easto. dieris, o Ira virib dilige ter adimpleveris,
Iesas temporalem te honorem is terris, se post
hane vitam reqa;em sternam in Caelis mereνι.2uibas expletis mominus Cardinalis eo ansas manas eisiadem tironis es fit in Missati Iapra Iesum Gangeliam ita dieens: Vis euo milita rem ordinem In Nomine Do ηἱ Δυιιὸ suscipe re, O Rutilam tibi verbo tenus explieiata O , quantum potes perseere 3 οἱ respondit Armiger: Voro . Et tum Dominus cita natis subsequentem professionem Armigeνo dedis, quam idem Armiger param In hane modum legis: Ego Gulielisus Comes Holuassiae, Mititiae Priseeps, seriqae Imperii eas Ius tiber, Drando profiteor militaris Regalae olferiantiam in praesentia Domini mei Perri ad Velam auream Diaeoni Cardinalit, ct Apostoli Sedia legati, per hoe ser unciam mavellam, quod manu tango . Cui Curdinalis : Hse deosa professo pereatorum tuorum sit vera remiss , Amen. Vis iraque dictis Rex Bohemiae testim ἰmpetit in eorum vistinis , Ita δῖeens : Ad honorem aee; omnJpotentit te mitiis tem ordino , ct in no strum Collegiam gratanteraeeipio. Sed memento qaoniam Sumator Mandi eoram Ponti e Anna pro te e aphizatus, Optastis eorum Pilato Prode flagellis eaesus,
tire, post aesam Missum eam stridentibus Me
rum temporum fuit, haeredibus testamento mania dare, ut cum humando corpore, equi, qui huseum
militassent. sellis eaeteroque militari ornatu in is structi, offerrentur Ecclesiis , apud quas eorum eadavera eonderentur . Multa hujus pietatis testimonia eollegit Uillelmus Dugdalus in antiquitatibus Uaruleensis Provinciae. Testamentum Villelmi de Beavehamp. ε't eorpus meum ter
Vim Jr,ct coram eo ore meo tinam equum ferro eoopertum, ut deeri, eam strametiris mistaribas.
Aliud Hugonis de Ples elis : Et revas meam ad sepeliendam in Gessa eonventuali de Misen. den, iuxta monumentum patris mei itidem quώudam destinest, ct cum eo ora meo - palefridum
meam albam eum armatura , qua deeat . Item aliud Testamentum Comitis. varuici:Lego etIam
daos magnos equos eorum eorpore meo, arma mea,
seundum quod derat, portantes, ut possie3o Ia- eo , ali corpus meam sepelietur , remaneant. in venio etiam religioni sibi interdum duxisse pios ordinum Moderatores , inire proelium die Dominieci . Matthaeus Paris. Decreverant commuis
xiter eampore praeliam eum hoste. Sed quia die Dominio erat, missum es supἰentioribus de exemeisti maxime Reti aluo, quondam Comiti Bbtiniae, inhonoam esse in tauta sotinnitare λι- tam comistrare, o tantum diam homiataeo Oestusonesurivis humani elotire. Praesit eos
245쪽
portare triumphum. De Iustranda classe. aliisque
piis ritibus in bello navali vide Tit. Naveatio.
mia ego nuper equum eonira sua segna te emore relusanti flaminis ire modo. Dictum etiam reperio Rahue TO , as . Apul. q. Asin. Non tamen δεῖ - HI.tas jam Duelhut 0 7s hiantis Cerbera relatIahat. Et lib. r. Infer quos petias ct vester erastatio
ervitie retasaham. Rstuc TATIO Onis. Repugnatio sive resistendi actus, iuxta normam a nobis traditam , ubi egimus de repugnatoriis. Apul. de Mundo: Exhalatu - qua temenii relanationibus surgit. RaMANs Rus . Minimum distare videntur ab Eman. soribus . Milites sunt in suo munere negligentes, vel segnes. Pandere l. o. titi a s. de re milit.
Arrius Menander . Editra Germutei Caesarit militem desertorem Delebunt; qtii dis abfuisset, ne ;ater Remanseres habeνetur . Si mdes Remanser,
aut negligensDoram, aut segnis, aut extra eos. taberniam Mess. non Oediatur e .RspuGNATORIA Axs . Docet frustraneos reddere
fidentium conatus , aggressiones & assultus, ct opera Oppugnatoria contrariis machinationi.' hus eludere. Praecipuum locum habet in re obsidionali. Ouihus uerh machinis ad repugnandum utatur, explicavimus per partes propriis in J eis . Hanc saeuitatem Graeeorum appellatione die imus Antipoliorceticen . Rapusvo , as. Cic. de Amicitia: Cum autem om4nἰum rerum simulatio es tatissa, tollit enim ,-
Aetam Oeri idque adulterat, tam amIehiae repa gnat maxim/. Proprii est contra vel ex adversa
parte pugno: ut enim a pello , si repello . se a pugno, repugno . Caeterum 9 verbum repugno,
ct derivata inde nomina, lieet procul dubio sint
helli eae originis . minimum tamen in rerum helliearum tractationibus usurpatas reperias apud veteres scriptores: frequentissim h vero prodissensone , resistentia, vel eontumacia in aliis materiis. Ex earum nimirum numero sunt hae voees, quae a primitiuo sonte semel digressae, alien d sollim & tralatitia gaudent usurpatione . Invenio tamen apud Vitruvium lib. Io, cap. ult. ubi loquitur de remediis & adiumentis adversus maehinas militares adhibitum adiectivum repugnatorias , a, iam, in propria huius vocis signi-seatione: Ita tu repugnatoriis rebar, non tantum
maeh; , sed etiam maxἱmὸ enn*ἰa sum remparanda . Addo Ovidium vi Trist. s. eui propior ad rom militarem est aeceptio huius vecti rει rimitus fraeno saepe repugnat equus . Idem α. de Arti de repugnanti.
. Fruditissimus Lipsus in libris de militia Romana& Polioreetieis . hoe verbum eum suis derivatis ad primum belli ex signifieationis sontem non semes restituit: integrumque librum s. Polior-eeticorum a repugnatione appellavit, nimiruma modo resistendi, frustrandique machinas mi ialitares .
lib. I . A ebhortibus nostris repulsoriis paveorum exilio halitas, supra diseesse. Non existim υerim fuisse peculiare aliquod militiae genus, sed
se nuncupatos milites ab opportunitate rei tum gerendae.
Raput scisti υM, ii. A repellendo. Munitus locus . Hegesippus de Exeidio Hierosol. lib. 3. cap. s. Persarum quondam eaput, nune repassorum .
RES AD TRiΑRios Rr ni T. Vox antiqua militaris , cum indieamus ad extrema remedia conatusque
ultimos summo instante perieulo esse confugiendum . Natum est adagium a forma veteri Romani exercitus componendi, ut refertur a Livio Dee. i. lib. 8. & vegetio de re militari lib. a. qui seri hit, post omnes aetes eois ari solitos fuisse Τriarios, qui omni armorum genere in structi essent, proeliumque redintegrarent. s missimisque viribus repararent acies inclinatas.
quae ex resectisne euata fuerit. Audiunt hoe nomine partes munitionum a propugnatori hus ab-
seissae , ubi primum iis tuto insistere hostes incipiunt. Sic enim minus valida redduntur Ociscupata; praesidiariis vim omnem defensionis referentibus in interiora munita loea , ibique sortiis ter obsistentibus , ct redintegrantibus pugnam . Ita saepe victores, harum resectionum heneficio, frustrati repulsique sunt; dumque chs dio protrahitur , a superventu auxiliorum . aliisque diuturnioris morae commodis non unum Ducturi
obsessi capiunt. Hujus artis repugnatoriae & helis siet remedii mentionem hahemus apud Veget. lib. q. cap. 2 3. Iuodsi tanta Ois fuerit, ut murus arietthtis perforetur deridae , a salutis
spes saperest , ut risonis domibus otius intriuia
see 2s marus addatur, hos/sque inter lius parietes , spenetrare tenta erint,lerimantuν. Atis texe illud ex Arriano lib. I. Oeevarant euim , pro muro exιolire deses , ὸntro ui lateriesum fruere Isaara forma . Ubi observa obiter men
tionem lunatarum munitionum , quarum hodie receptissimus est usus adversiis tormenta demG-
litoria . Appianus etiam , ubi loquitur de Sulla Athenas obsidente , narrat, Archelaum deiectis muris civitatis, lunatos alios introrshm aedifieasse . Hos eum Sulla statim esset aggrestis , deiectuque saei les crederet, utpote molles & novellos , contra tamen res reeidit, quam ille ratus erat. Nam inter lunatos illos interiores flexus , ita strenuὸ ab Atheniensibus omni missilium genere Romani excepti fuere , ut ah oppugnatione decedere cogerentur. Eum astum militarem diutius detinendi hostem , ducto ititrinsectis muro ab oppidanis , exclusaque omni par te minus tutae defensionis , & hostibus relicta . apud Veteres etiam viguisse doeet Livius lib. o. Refert autem ibi Saguntinos capta prope civitate , de extremo hoc remedio cogitasse. Sic autem seribit: Et Sagamin; minam ἱnteriorem ab ondam eapta artis parte daeant, utrinque J-
246쪽
ruendo mἱnorem in Les urbem SasanrisIDeum. Simile habes exemplum apud Polybium lib. r. , tibi agitur de Lilibaeo , Siciliae oppido a Romanis obsesso i Inter Me Mileon , qvi ea tempestate uerti praeerat, obsidionem Romanorum magnitu-d ne anim3 i, consilio susinebat. 2bieanque Roma est maenia arietibus eosqaastabant, novai se maenia Iutra urb/m sagetebat . sie etiam se communiuisse Tyrios legimus apud Curtium . lib. . Posera die elasse ad maeuia admota,uxi stormentis maxime arietum pulsu maris quatis, quos orti raptivi Ohstructi saxis restereunt; M-teriorem qtioque murum , ut sprior fesu7sset ,
his se radrentar, andique ιυ. Id verb antiqui Lsimi inventi extitisse docemur ex Thucyd. lib. a. ubi expres a mentio muri est interioris in Platea obsessa a Peloponnesaeis r ob utroque ejus latere , qua muro humiliori committebatis, intra urbem lauar; Deela murum daeant, ut si magnas capere tir, hie hines interesaderet. Postrembrius rei documentum antiquissimum profero ex hello Amaronum adversus Theseum apud Boc caecium Theseid. l. 1.ntiaudo Ia rinna deleatare lates , Multo Διhn, e di mara novelle Dis eoisis fretis denire pJa eomnes,tiquat fer tops e rinne, e dumigetis. Id genus temporarii munimenti dicimus etiam Reseissiones , Se Reeeptus . Vide Reeeptus . Italis maliure. Risirate .RsTINTio . Onis. Copiae ab aliquo Principe eoactae, & ab eodem retentae , sive certus militum numerus ex pacto conseriptus , & detentus ad
usum belli. Id serδ est . quod uoce populari dicimus 2asta, Contingente. Henricus de Κnv-ghton cim i Dὰphiae hastiis de Retentione Dact3 ingentcs armatoram cte. RET pNTURA . Pro certa castrorum parte. Vide Praetentura pro militum genere. RETIA . Instrumentum notae significationis. Unum
suit apud veteres ex remediis ad resistendum adversus stalas . S similes stansorias machinas . Legimus apud Diodorum Macedonas solis assilientes retibus piseatoriis a Tyriis apprehenso S in terram fuisse detrusos. Vide omnin6Titulum' La a ui, ubi in simili instrumento non pauca proserimus . Memini me apud Jornandem in Hist. Got. legere , solito finiae populos in acie, Se cons ictu hostiles equites laetis retibus involvere tanto impetu consuevisse , ut eostem ad terram eum ipsis equis dejieerent. De Retiario in gladiatura dieam insea . Interim super adhi-hitis in cons ictu retibus exempla quaedam , ut a lectionis fastidio te allevem, subiicio ex Poetis itali eis. Faeotum est quod eo in mini suitur Boi ardus orland .innam l. i.Cant. s. & s. de rete se per terram extenso a Zambardo Gigante , ut eodem, percussu pedis excusso . aemulos quos qua proeliatores confestim & Leile impliearet, Ma ques, es 'e pera75 . tina rete ha dipes: Perehe quando aleau i'saphia eonarastato , Et hahbia orire e forra a meravitna,
st non ita multh post , ubi eum ortando dimi-
D;eema'l Conte, vivisim; Galare . Areostus etiam mira tueunditate Lectorem illaqueat enarratione retii Oeculti. in quod ipse
ectiate e I sangue, da ι'ossa es desertor E Ashumana pelii intorno into ari ii suo palareo Orriblimente adorno. Et infra r
'orna lassa magisn di gente morta,
247쪽
Se xe porto urete si uison empla , Et arse la elatari . e rat)I templo. Polyaenus l. i. strateg. tradit morem retibus de, pugnandi monstratum suisse a Pittaeo, qui unus suit ex septem Graeciae Sapientibus . Idem testatur Strabo lib. I 3. per haec verba. Plataeas Mint lenaeas adiersas Phononem Imperatorem proetio eonferto maximam eisdem aecepit. Postea Phonone viam ad tutare eertamen provocante eoneariis: sumptisque pisatoriis in 'amextis fanda eonioliis, ct fustina gladioque eonfodit Sed enucleatius Diogenes Laertius in Vita sit-taei . Et eam de aeri AeUliarii, possumne ister
Atherienses olenaeos armis Leoneretur imperator ipse exereitas eum Phr oud Athe niensiam Daee , qa ueratIa res O G pionises fuerat, singulari terramine pugnare in sit,it . Rete igitur et eo tegens Phr nouem eo, dam non eaoet , involvit: ipsoque perempto agrum serviviis . Et haee quidem de rete pro armorum genere in vera seriaque militia satis su perque sint dicta. Neque enim tibi obscurum . est in re gladiatoria praeeipuum obtinuisse loeum
Retiarios . Horum autem arma erant rete, quo
adversarii caput involverent, ct sustina vel tri dens , quo eundem irretitum perimerent. Eorum adversarii Mirmillones erant, qui piseieuli essi-giem gestabant in galea: hine acclamatio ad Retiarium contra Mirmillonem depugnantem: Non
gitur etiam apud Martialem in praefat. ad lib. I. F pigramm. vetus. ut videtur, adagium: Conistra RetIarium ferata. Diei autem proverbium in eos solitum , qui minimo infirmoque praesidio contra egregi E munitos certamen deposcunt,
cuiusmodi esset . qui ferula vel bacillo armatus lacesseret Retiarium, suscina & retis iactu meri fl
ie sius es retieulatam et sed ad faetendus rimas ideo paratum, qaῖd In omnes paries dissolusa haheat euhiuea , ct eoagmenta . Deerta mer3eamenta. alia super alia sedentia , i/ Ierseque ἰmistrata, sonoeeJosam, sed 'mJorem, qaam reti lata praestari prasaram. In aedisciis non hanii solum , verum etiam bellicis , ae prs ser-
ilm in turribus murisque adhibebatur Oequenotissime hoe structurae genus . Duplex enim in re*difieatoria construendorum murorum genus erat apud Antiquos, ut ex allato Vitruvii loco,& aliis seeiptoribus discimus. Primum incertum. dicebant, quo lapides caesi, laterculi, ct caementa in planum sternebantur , insidebantque probe firmata & impacta nexu alterne coagmen.tationis . Alterum erat reticulatum , quo vide-Jicet lapides caesi, & lateres editer qui quadrati ita disponebantur, ut in latus starent, seseque exporrectis utrinque angulis sere contingerent , sormarentque s guram quasi expansi retis . De hoe opere ita seribit Philander in Vitruv. Ret;
tia , sed tu latas stantia ponuntur, ea enim stru-
Aura rete videtur referre. Raauquam maliti me.
ΦIdentur in multis ruisis ex toplo, parte tantam , quae extaret speeiosa quadrata , qar autem ἱn Interiore busaram inderetur, temerect mulgariter dared. Postremum hoe a Philandro dictum omnes serh confirmant effossones veterum molitionum . Ad extimam nempe partem duntaxat contegendam ct solidandam comparati passim inveniuntur lapides reticulatim dispositi. Nam interiora aedisseiorum rudi caeis mento eompacta visuntur. Quod autem seribit Vitruvius, opus reticulatum incerto venustius quidem esse , minim verh firmius et id seitieet multis improbat vitalis Lex. Mathem. pretei puevcth quoniam vetustissimae moles . quae maximam partem extantes hodieque noscuntur, tam valida connexae sunt, suisque angulis tenacissi-mE eoagmentat ,ut ea firmitas & solidita, mulis tum praestet Ineertis. Addit immensum habere robur vim cunei, quod est hujusce structuret proprium et quam ob causam admodum disseilh sa. ii seunt aut dissolvuntur reticulata aedis eia. Contra verti existimat Baldus , qui structuram cuneatam , quM se a lateribus protrudat , minus scibilem opinatur : solidissimam veth quae ad normam, libellam , ct perpendiculum exigitur. Certum est a reeenti militia antiquatum sere Se
abolitum esse omne opus reticulatum . Muri aria elum Omniumque sere munitionum e coctis late ribus Incerta structura eoagmentatis attolli hodie solent. F quidem opus lateritium, utpote mollius laxiusque , tormenta excipit longe minori cum strage, ae Beerent constructae moles
ex vivo lapide , vel etiam topho duriore r quae iii mirum saetiὸ dissiliunt ad impetum homhardarum, nee satis firmiter arces custodiunt. RETINAcuIA . orum . Quo aliquid retinetur R inhibetur. Pro sunthus, quibus naves alligantur continenti Virgilius accepit lih. 4. AEneid. vagἰnaqae eripla essem nimineam, 'iseoque ferit retinaesti serra. Idem lib. i. Georg. pro equorum habenis rDt eam rareerutis sese effudere qaadrigae,
Addant se in spatia,'frastra res naesti
In architectura vero Et mechantea tum ei vili , tum militari, notant in artesectis, quod aliquid quomodolibet continet & obstringit. Praeeipul
248쪽
Qεeh signi seant trabes illas arrectarias, quibus structur vel machine partes in unum colligantur . vitruv. lib. Io. cap. 3. Antariῖfanes ante Iuxi eolloeentur : retinaesti supra scapulas ma-
publica admonitio, sive indictio conflandi exer citus . Feuda Normanniae : Ins remanent ad ea diandam eivitatem, donee Retrabannui sabis
moneatur. vide Herebannus . Rr TROGARDA . Postrema acies in exercitu . Occurrit apud Thomam valsingamum : Mos erat in exeresea, quod anas de magnis Baronitas faciebat quotidit Antegardam, ct alius Retrogaris dam . italis Retra ardia. RErura A. Pro ducatu extremae aciei. Vide Pro.
RMAMMusis , dis. Vide Fontiva Dea . R EDA , ae . Vehiculi genus leve ct expeditum: idem quadrirotum , & consciendis itineribus
magnopere aptum. Inter vehicula militaria ut recenseatur monet Caesar lib. I. Beli. Gallie, Omnemqas aetem suam rhedis earris eiretimis dederant . item Cic. ad Attie. lib. s . Hane epi-
solum ditravit sedens in rheda , eum in eastri professerere, a qauas aleram bidui. Idem pro Nison. Obitam fit ei Cossius expessitas in equo .
salia Heda, nustis impedimentis. vocem esse Gallieae orietinis suadet Ouintil. lib. I. eap. Plurima Gesura miserant, ut rheda, Ope .
RHIDARius, ii. Agitator rectorque rhede. Cie. pro Milon. satim complares eam rasa in hane Deiant de lora superiore impetum ς admersi Rhe.
dariam Oeelaunt. RHEDARius , a, um. Quod pertinet ad rhedam . ut mu us vel equus Rhedarius. Varro 3 .de re Rustie. cap. I . Ex equiti edueeres rhedarios , vis illi haberes , malis .RMECINIs TIMIDi κ . Proverbiali sermone dieitur de ignauis . A Rheginensibus, quos animi pavidos, rebusque hellicis minus idoneos taxat Xenarchus apud Zenodotum .RAssus. Rex Thraciae . Troiae suppetias tulit eum equis velocissimis, qui abducti fuerunt ab Ulysse, vel Diomede priusquam Xanthi aquam hibissent: in quo salus vel excidium ejus urbis verte. hatur. Virgil. AEneid. I. Nee proeul hine Rhes nhela tentονἰa melis Aguo est Iaerimans a primo qua prodita somno odides multa vastabat eaede eruentus: dentesque ateriit equos in eastra priusquam Fabulatastassent Trois Xanthumque hilissent. RHOEpus . Nomen equi Mezentii,de quo se Virgil.
moebe dis , res siqua dis mortalibus alia es,
militudinem dieitur in re militari genus quoddam aciei disponendς, euius inventores fuerunt Thessali, ut docet AElianus . qui prolixe eania descriptionem prosequitur his verbis : Aelabus
in Rhomb; similitudinem formatis Thessalos primos Utis es perimas, qai plurimam eqstratu va-iserant , Iasine, ut ferant, authore generis
hujus arieJ, utpote ad omnes usus seeommodat; ris . Haites enim eonsis uti in lae forma, te
teres in quemvis Wosesam possunt, minim)que
fel a tergo tria Iurere eaplantur , quIppe cum praesontiores Rhombi latera teneam, misiseipes avstis regant. Stat enim is priore anga is turma 'sus praefestis et in dextro autem ρομnistro, vi eusodes Oseantur lateris, statuamur. In rariquo verti angulo darem ses dui3brem tergiue Isolitam es. Nota ex his verbis peculiarem eam esse dispositionem eopiarum equestrium. Minimum distat a figura turhinis, ac proinde nonnihil habet eunet. Huic opposita est eollo iscatio Forfieis, qua Rhombus se intercipitur, ut non possit effugere. Tristiti. Ita l. Liber. l. I a. Falalto, andate a Villae , cte et Iene d etro, e mena latii qsanti i fantI:
n ei si pose sella prima panta
Avanti a tuti; gratiri. Rhombi aeeeptiones alias in geometria , in ve- nessetis, in ludo turbinis , in re medieamenta is ria, vide apud Martinium; quem miror, rela tis aliis , Rhombum militarem non tetigisse .RΗoMpM Α , ae. Teli genus est, in quo hastile Remucro, sive cuspis, pati est longitudine. De huiuα forma dubitari non sinit Valerius Flaccus lib. 6. Argon. qui penultimam corripit Equaque, nee ferro brevior, nee RlOmphea ligno Falsi proinde sunt, qui Rhomphetam cum framea confundunt, quam Tacitus hreui S angusto stero esse statuit. Corrigas proinde is dorum , cujus verha sunt: Framea est glassius ex utraque parte aeutas , quam vulgo spatham et oeant et ipsa es O Rumphaea. Origo vocis a Ai ais, quod est agitare vel rotare. Romphset frequens men. tio in libris saeris. Idem telum ae Rumplama Arni , Orum . Milites ex genere gregariorum. qui prima tentabant proelia; aliis genus peditum , qui equites sequebantur rapinis intentos . Lixs militares , calones castrenses . R in exercitu praedatores. Rigordus an . I i8s. Dam Rexe reumquaque Immanita eisitatis eonsideraret, Ribaldi ἐν as, qui primi impetus in expugnan-ἀs manitionitas facere es umerant, ea lidente ἰn Ipsam eisitatem impetam feeerant. Villus. Brito Philip p. lib. 3. e mἰsus amuer; R haldorum ae mari pl7 ι Idem author lih. r. eosdem cum Pi qui chinis, qui
. de militum taee erant, associat:
Et qui res propter visatis eastra sequuntur. Quoniam veth hoe militiet infimum genus, quod ad .ilissima Oh sequia S servitia praestanda detinebatur in exercitu A castris, ex lieentiosa plehedeligi eonsueuerat: inde sectum,ut vilissimi quique homines ac vitiis perditi, Iateones, scarii. stortatores dicantur vulgh Ribales. Nibilomi
249쪽
nus stephanus Pasquerius seriptor Gallieus anfirmat , minimam sinistrae iamdi olim fuisse Ri-haldos in Gallia milites: iisque Meidisse, quod Tyrannis apud Graecos , & latronibus apud La. tinos, ut qui sua institutione probi essent Prin. ei pes militesque, in deteriorem postea acceptio. nem & samam abierint. Butius , antiquus inter pres Poetae Dantis, Ribaldi uocem trahit a di Aionibus Itali eis Rio, haldo : quae adiectiva virum nequam & audaeem significant. Idem docent Aeademici a Furiare t Rilaldo tanto ὸ a dise , quanto Rio Miri, eiοὸ , ardito, νἱο hummo . Iidem tamen Academici eosdem ex eo mi litum genere suisse dicunt, quos ipsi vocant See- Itiellaei, idest infimos atque vilissimos in dele ctu militari. Quidam trahunt a voce Riba ad Germanica, vel uoce Raab, quae est praedM . Nihi est eertum vocem esse originis Latins a verisbo Rapio, ex quo verbum molaνε atque adeo Roharo, & postea Robhara apud Latinobarha ros: praesertim cum admodum frequenter Ribal di apud Etrusto dieantur Rahaissi, nimirum a Rauhando , vel Ruthando , hoe est furta & la. trocinia exercendo . Id genus catervae militaris praedatoriae Italis dicitur Saeraria,Saeeomanni. I voces, ut apth advertit Alexander Tassonus Annotat. spra Ia Crasea, non sunt promiscuh aeeipiendae eum voce Bagatione, qui Latinis est lixa, vel calo .RIci, Orum . Praecipuae dignitatis tum civieae, tum militaris appellatio erat in Aula Regum Aragoniae. Sie autem appellabantur nobilissimi quique Proceres & Magnates quos vulgh Aarones diei
mus . Miehael des Molino in suo Ropertorio: R eas homo seeundum Aris Aragonam dieitur isse, qui e dominas alie tii Hurbulae. De iisdem h e habet Vitalis Episeopus Oscens s : Horam talis es esussiris , qtios qtium ei 3 aliquἱs Me aduνius a Domino Rege honorem fuerit conseratus, ad ua meram militum stipentandam, Riem homo D ρο- flea , si e Buro . voti est Originis a Septentrio. nalibus populis repetendae , apud quos Rieb potentiam, vel dicitias signi seat: ex hac voce non oppidorum duntaxat plurimorum , verum etiam Principum, Ducumque appellationes desinentiam habent, ut TheodoνJetis, Alarietis ere. Hinpatii Ries, Germani Gh. Galli Ricte, Itali Rie-
eo . Vide Cangium in Glos RiNGA . ae, aliis Riue Α, aliis Rixo . Militare cingulum a cingendis reni hus , ut eum aliis ob servat Spei mannus. Bracton. lib. i. cap. R. man
a Vopiseo in Aureliano. Genus erat militum .ela meorum , qui suminum ripas , praesertim Rheni & Danubii per euneos dispositi tuebantur. Cum enim non una in regione Romani Imperii fines fluvii essent, ut illos tuerentur Romani, nais Ves habebant, quarum munus erat cum imp sto milite exeurrere ad eustodiam. Et hi quidem milites dicebantur Lembarii. Per eerta verh in tervalla apud ipsos amnes munitiunculas cum excubitoribus constituebant: qui milites voeabantur inde Castriani . Demum qui ad oras ripasque fluminum erant dispositi ad propulsatidas iniurias ae limites defendendos , iis stilicet Ripariensibus vel Ripensibus erat nomen . Di hoe genere seripsit Author Panegyrici ad Constantinum t Cum tamen haee tu magis ad gloriam
fueritatem quoties veris in hostem transeundi: quippe eam totas armatis navibus Rhenus ini metas ι, ct ripIs omnitas usque ad Oeeanam dis postiis miles immineat. Casauhonus tamen diis stinguit inter Riparios , Riparienses, &Ripe nisses . Riparios vocat ripas inhahitantes , Riparienses veri, legiones ripas custodientium ; Ripenses ad loel posituram pertinere autumat, ut eum dieitur Daeta Ripens s . Vide eius notas ad Vopistum. Hujus autem de Ripariens bus ea sunt
Rietitat . Quodnam suerit militum genus, Se unde nominis originem habuerint, elare serihit Aventinus lib. r. Annal. Boior. Virtutis ergo hoste e Ilus usu auri atque oriebalia donat, quos a na- Mero comitam atque equorum nitieros , sive, , si Φαχὸ loquar, Ritteros, abluta ob loluptatem auriam moealitatemque, prima, ut solet, liteia, hoe es Terilanos nuneupamus, Romani Torqua- ros , ae De νἱones equesres loeitant. Rix , ae . Festo dicitur a Riseo. Expressilis Perottus : Ringere, inquit, si te rivi Hy rostram to quere , quod eanes Deiant, dum latrataνὰ Ium. Hae ringi pro irasea eapitur . Rixa sine armis est aut eerte legitimis r eadem nulla regitur leis ge aut disti plina, & inter paveos se rh eommitiatitur. Pugna e diverso exercetur armis Jegitimis, suas habet servatque praescriptiones . ct magno
armatorum numero agitur. Horat. Lyrici lih.3.27.
Ox tibi Iasiit satis , abstineto,
Dixit, ἱνartim , eas que risae. Italis MIMNa , Mistia . Selarea , Selarramen. to , Rusa, Mostro, Seontraazο, Eussu, DaIstione, RIstia , Teuzone. Rivox , aris. Dimico, sed serJ iurgiis . Horat Epist. lib. I. I s. Alter rixatur de lana saepe evrIna . Qui postea uerseulus abiit in proverbium, diciturque de iis, qui de re nihili vehementer eon.
tendunt . ortum ab eventu duorum certantium, utrum ea per lanam haberet an setas.
Rix TOR , oris. Qui Rixam exercet. Quintiliam lib. I r. eap. I. Videas autem Rixatores quosdam neque radieum reteremia , neque agendi more nee modo eontἰnari. Rosua , oris. Cie. s. de Finib. Dummodo plat In iis te teneamus , quam ille tenuit firmitati, Orobori . Proprii arbor est glandi sera atque durissima . Per translationem sumitur pro corporis firmitate, & quandoque etiam pro animi sortitudine . Festus trahit a eo lore robo , qui Antiquis erat ruheus , vel rusus, quoniam huius eois loris homines sint robusti. Uossius contra Grae eae originis υocem esse autumat. Nimirum α. . , quod est roboro , vel firmo , ex quo themato appellatam etiam habemus Romana . Aristoteles Politie. lib. i. praeclarὴ distinguit inter robur quoddam ingenuum, & rustieanum. Laudatur hoe in luctatore . palestrita , fossori- hus , Se mediastinis. Eius verb sgna sunt praedura pellis , firmi latique humeri, torosa crura, ct hrachia erassiora. Hae membrorum firmita te commendatum accepimus Milonem Crotoniatem , de cuius robustissimarum virium expe-
250쪽
rimentis multa Scriptores conserunt. Iuvena. lis Satyr. Io.
Eiusdem roboris praestantia aestimare solemus e melos , burdones , mulos clitellarios , atque adeo hoves , qui licet crassa & praevalida mem-hra habeant, minimi tamen idonei reputantur exercitationi militari et vectandisque duntaxat Oeeitiis & impedimentis Marti deserviunt. Ad huius porrb roboris notam iaciunt corpora quae da in praegrandia & musculosa. quihus minimum vegetae indolis experrectaeque inesse solet . Quamobrem Polyphemus, Cyclopesque alii me.
tito tanquam stolidi & imbelles traducuntur a Poetis. Ad eundem typum Aiax Telamonius ab Homero describitur , cuius in vasto corpore non tam ingenuae virtutis aliquis vi stor emicuit quam esserata stultitia, stupor insanus, & interdum . praereps in amentiam furor. Longh ver aliter aestimandum est robur ingenuum , in cuius notionem atque iudieium voeata Physognomonia non alia proseret signa , quam micantes oculos, quadratam elatamque frontem, iaciem virilem, membra uerb non tam crassa, quam proh ὴ colligatis articulis in se collecta . S deeenter tormia . Postremd indieiis illis insistendum est . quae
apud omnes est in consesso eongruere eum generosissimis animalium , quae latitudine quadam pectorum , obtutus seroeia . & setis asperis nativi roboris notas pronunciant. in eiusmodi signorum partem vocant etiam quidam pilos i
heaehiis S pectore seutieantes. Hue respexit Horatius lib. Od. q. Maenam illa terrorem In Ierat Iovi Fidens inventus torrida Maebiis.
Et apertius Juvenal. Satyr. a.
Ut merito contra virilem firmitatem neere , &in foeminarum mollitudinem abire videantur qui pumiee vel resina sibi pilos evellunt . & eutim corradunt. Verum de hoe uirili Re militari ro horis genere satis superque a nobis dieitur in Ti. tulo Fortitari. R cae . Castellum , in rupe sere positum eum
praesidio . Annales Francor. an. r. Mahar
Roeeas ct speluncas eonquisitis. Α rune trahit
Menagius. Rapes, Rapeea , mea , meea . ROGA , ae . Pro stipendio militari saepe legitur apud infimos Graecos, praesertim apud Cedrenum. Ah erogando dieitur. Suidas tamen donativum Principis interpretatur.
Roo Ario russ ad populum de helio su iniendo, vel pace concilianda . vide tiLeere bellam, S Pax. Rocus . Vide Fanas. ROMA . Non solum vanissima Deorum eultrix, sed Dea ipsa habita est a Romanis . Ipsius simula inerum , ut notat Servius, in Urbe, in Italia, in provinciis, tum florente Republica , tum Romano Imperio in deterius deelinante . enm ha sta erigebatur, quoniam in hasta, non modo praecipuum belligerandi instrumentum , verlimetiam symbolum quoddam imperii contineri, Romani erederent. Adhue plures hastatae Romae essgies marmoreas Romae praesertim cer.
nimus. Nee aliter illam descripsi Claudian. de seli. Gildon.
Squalentem et eam , laxata eassti pressit Canitiem, plenamque trahit rabiginis hasam. vide Vulentia.
ROMANEN sis FAa uix . Vide inna RomanI libri. ROMANI LIaxi, live ROMA Dci A . Galli & Hispani. quemadmodum Itali, linguam suam popularem a Latina seu Romana originem trahere merith existimant. Hine Galli Romanos vocant libros. vulgari suo idiomate conseri pios. Hispani verbRomaneia . Adhaesit autem potissimum ea appetilatio iis libris, qui sabulosos amores S comis mentitia equitum certamina, ad legentium animos capiendos & eum voluptate detinendos, amplectuntur . Etis vulgo dicimus Romana; .Lambertus Ardensis r LIbrum, quem ab agnominatione suae proprietatis S dentiam , sive Romanam de Silentio nominaiis. Constitutio Catalaianiae M. S. Statatuas vi aliquis libros Veteris,
in lingua vernaeula . A vernacula proinde variarum nationum lingua, quae Romana vulgh dicebatur , appellati sunt libri Romani , vel Ro manci a ; quoniam armorum illi amorumque eventus mirifiei ad populi oblectamentum ea
piumque edehantur; cum gravioris materiae υO-Jumina l alitio solum sermone vulgarentur. Digna memoratu est huius voeis origo a non paucis ac cersita a veterum Italorum voce , qui Ron eos
appellabant peregrinos, praesertim veris urbem Romam pietatis ergo profi ei seentes. Aea demici a Furiarer Romes . Pelleniuo, Me vii a Ro
lib. s. cap. sa. Arei injus Corte is Romeo, ehe toruata da S.Iaeops . Hahemus autem hinc aliam voeem Italicam Romeaegio, pro actu peregri proficiscendi, & ipsa peregrinatione . Mattheus Villani lib. i. cap. ss. Con tanta d et oeIone, , amittit se uitanti is Romanio. Ap pellati autem antiquitus ereduntur Romei praestantissimi hellatores illi, qui in aula Britannica.& Galliea ,' potissimum verh Caroli Magni tempore floruerunt , quoniam soli plerunque, &non nisi armigeris associati per urbes Sc provincias errabant, quaeritando opportunitates ostentandae peritiae militaris , atque iis praeeipuo studio opitulandi, qui contra ius fasque, in extremas calamitates incidissent , aut in certo mortis periculo versarentur . Non aliam certe ob causam iidem hellatores appellatione equitum eris
rantium insigniri, indiearique solent. Nihil autem postea sicilius factu fuit, quam ut, quod
primum erat ipsorum equitum cognomentum, transiret postea ad Seriptores , qui eorundem res
gestas , sei tuque digna facinora posteris traiaderent . Et haec quidem hujus vocis origo mihi
vehementer proharetur . nisi aut horitas Obstaret eruditorum hominum , qui eandem a lingua Romana, vel Romanens repetunt.1. Falsi porro sunt, qui originem vocis Romana; advocant a voce Graecanica sis , ex qua plerique asseverant habere nos appellationem urbis Romanae . Indicatur autem eo vocabulo
fortitudo, quae peculiaris est Equitum Dueumque, de quibus perpetuo actitant libri seu fa-hulae Romanae vel Romanenses, quasi Romanenses si uim idem sonent ae gesta vel sabulas Heroteas . Nihilo secus a seopo veritatis aberrarunt , qui eam ciriginem areersunt a Remensibus, qui sunt Galliae populi; ct proximius a