장음표시 사용
101쪽
Quoo ad alterum testimonium pertinet, ex eodem Legum
municipalium Codice liquet singulas libras 'iginti soldis constasse. En ejus verba lib. I. Rub. de Saliariis Admocatorum , o Procuratorum , solutionibus Notariorum Statuimus, o ordinamus , quod super quacumque causa, que ventillabitior in
foro cisili civitatis R. possit Advocarus afunius pro suo patrocinis , O salario petere, vel habere de questione, vel camsa, quν fix quantitaris vigintiquisque librarum in viginii soldos, procurator decem . Ex vigintiquinque libris supra usque ad quinquaginta inclusive advocatus habeat quadraginta soldos, o procurator viginti. Et a quinquaginta libris supra usque ad centum inclusive Advocatus habeat tres libras ,re procurator triginta soldos. Ex centum libris supra κλο- catus habeat pro primo centenario tres libras, ut dictum est, CT procurator triginta soldos. Et pro omni libra ab inde supra, quantacumque fuerit quantitas , habeat ad oeatus sodenarios, o pro urator tr s. VI.ΗUNC tamen Ravennatis Librae valorem pro temporum ratione, locorumque Varietate immutatum esse docent, quae
ex libris, ut vocant Reformationum Civitatis Eugubii, in secretiori Archivo existentibus, nobiscum communicavit praestantissimus , atque eruditissimus Abbas Iosephus Garampius Ariminensis. In laudato autem libro habetur, statutum suisse Anno Ia38. die 17. Februarii quod in omni solutione, in qua Florent auri intrarent, seu quod possent intrare, Florenus
debeat dari, Bisi, o recipi pro quinquaginta Sud. Ravenu. Quam quidem pecuniam per id tempus plurimi factam suisse indicant, quae anno I 27. die . Feb. ibidem sancita sunt. Quod nempe in nullis mercationibus possit dari pro pagamen-ro moneta Esculana, Nel Marchionalis , cum si mala mon
ra, o quia figuram habeat Raυennatis , σ.in substantia ,
veritate non valeat dimidium , G sic tamquam decep3kva moneta, oe fallax non cureat. Libram vero nostram Perusinae duplam suisse inde colligitur, quod, ut supra notatum est, binae Ravennates Librae unum Florenum aequarent , ad
102쪽
eum vero constituendum quatuor Perusinae Librae requirerentur . En verba quae paullo post sequuntur : Item quod omnis moneta debeat ponderari aurea , O argentea ad ρondera P rusma , σ debeat , G valere prout ibi currit o viles . Videlicet miserranus xx den. parvos Per nos , Populianus XXX. Guelfus stres soldos , Anconitanus XLV. den. μπ nus vero aureus M. Libras, σ XII. Den. dicte monere Perus
VII. SED de Solidis ipsis, ac Denariis quid dicendum Res quidem tenebris obducitur; non ita tamen, ut lux nulla pro sus affulgeat. Solidos duodecim denariis constasse , proindeque duodecim Denarios unum solidum aequasse , onendunt ea, quae produximus , quum de Ravennatis Librae origine ageremus : persolvat lib. unam R . pro denariorum Midis sexaginta, oe pro unoquoque solido ana denarios duodecim. Ad quae verba advertere oportet, quod tradit Ducangius in Glossiario ad Scriptores Mediae, & infimae Latinitatis, Vocem nempe Denarii adhibitam suisse tum pro nummo cuso duodecim nummulis constante, quem solidum dicebant, tum pro ipso nummulo, qui duodecimam Solidi partem constituebat: usu Vero factum esse, ut majores nummi Solidi, minores vero Denarii adpellari solerent. De denariis etiam posteriori hoc sensu intellectis eruitur ex Protocoll. XxxIV. Arch. Archiep. P. 3sq. s a ) anno 1468. ad I48 . eorum duodeviginti aequasse baiocchos tres; ab anno autem I488. ad IIII quod per integrum annum Is 3 s. etiam contigit, baioccbum tantum. VIII. INQUIRENDUM modo superest, quomodo argentei nummi ab aereis in chartis, ceterisque ejusmodi monumentis secernendi sint, quum id minime declarent. Haec mihi constans opinio est, quum de Ravignanis grossis, ac parvis absolute loquuntur chartae, argenteam pecuniam intelligi; quum vero de solidis ac denariis, eorumque libra mentio habetur,
ab Id nobis indicavit Advoeatux Petrux Pa linus, Patricius Ravennas, ac Providarius Generalis, cui nonnulla alia debemus. Distrigod by Corale
103쪽
nummos ex aere constatos innui . Argentiam monetam ex
Archiepiscoporum ossicina prodiisse docent , quae diximus , ac nummi quos supra retulimus: eam vero per grossos , ac pa os designari colligitur ex vetust9 Legum Municipalium codice laudata Rubrica V. ubi haec habentur . Et qui eami pecuniam ) recusaverit , condemnetur pro quolibet denario grosso in quinque solidis R. pro quolibet denario pareo in duodecim denariis. Ubi vides grossos a solidis , ac parvos a denariis absolute dictis longe disserre . Hoc autem discrimen vario metallorum generi , quo per ea tempora in signandis
nummis utebantur Ravennates, tantum tribuendum videtur. Certe ex nummulo eo sub Venetis percussis , denarios parimos argenteos fuisse inferri potest . Confirmantur haec omnia exemplo aliarum urbium , quarum nummi majores ,
grossi etiam dicti, ac palmi, argentei esse solebant. Qui plura cupis, consulat ea, quae de Nummis Patriarcharum Aqui-lejensium disserit V. Cl. Bernardus de Rubeis , quaeque de grossis Venetis, Veronensibus , & Tridentinis , de Re nummaria Pataυinorum agens colligit doctissimus Brunatius.
QUERI tandem posset, cur superioribus temporibus me ces, ut agri, aedes, Vestes &c. paucarum librarum , QIidorum, aut nummorum RaVennatum pretio Venderentur, nunc
Vero longe majore ad id pecunia opus sit. Uerum huic di ficultati satisfacit laudatus Bernardus de Rubeis p. s s. inquiens: caussae plures adduci possent ' ac primo ipsa denariorum conditio, qui sive pondus, sive notam spectemus , det
riores ex incinis monetariis prodiere. Adde immanem auri argentique vim asiectam in Europam, eκ quo tempore det
dis sunt Indiae Occidentales: inde namque fastum, ut possm ii pendi pretio pretiosa metalla coeperint. Sed nequc stram teriri debet inisi luxus ratio, e qui ad victum spectat ,
sive qui ad vestitum, aliasque hominum aut necessiares, aut voluptates . aliae demum. sunt caussae , quae repeti ex variis rerum, temporumque cirNu amiis possunt: neque diligentius eas expendere nostra inter negotia est . Dixi de eo pecuniae genere, quae apud nos conflata est: age nunc de extera quoque pauca dicamus.
104쪽
De nonnullis exteris nummis, quibus post saeculum Christi x. ad saeculum xvI. Ravennates usi sunt.
UT praetere mus Solidos auri, & Mancosos, quorum
jam inde a saeculo Ch. VI. in Papyris ad Ravennam pertinentibus habetur mentio, ut erudite in Italicis Antiquitatibus Μedii aevi advertit Muratorius , praeterque Libras auri , & auri cod i , quae in chartis , ac codicibus vetustissimis memorantur, ut docet idem Auctor, utque videre est in hoc Archiepiscoporum Chartophylacio, unde pleraque monumenta rem no- .stram illustrantia desumsimus ; primi anno Iogo. occurrunt
Denarii unius Crucis, sic dicti a signo , quod praeserebant , his verbis : sa) Gebeardo s b) Arch. anno Dom. Dropitio Pontificat. Dom. Pth. sc) Sum Pontificis , re universalis Pape in Apostolica Sacratissima beat. Petri sede sexto, soque
imperante dom. rari in Italia anno quarto dis non . . . . . Inae tereiadecima mobis Cesirisque successoribus vel Sancte vesire Rav. Eccl. actoribus sngulis quibusque annis in Men- se Marcii mel infra Inae denarios quindecim de denariis unius. crucis infere debeamus. . ΙΙ.
SUCCEDUNΥ denarii Papienses , quos sic resert charta anno Io m Ravennae conscripta d) . Denarios quadraginta de denariis Papiensum pensionem singulis quibusque indictionibus Sancte vore R . Mel. inferre debeamus. Papiam autem, sive Ticinum jam inde ab iis temporibus, quibus Gothorum Reges eam Urbem incolere, atque amplificare coeperunt, pecuniam
105쪽
oniam signasse, docet praeter caetera Baduilae nummus , de quo supra disseruimus. DA Bizantiis quoque, & aureis loquitur charta sq), scripta anno ab Incarnacione Domini nostri Iesu Christi Otheent. septuagesimo septimo de mense Novembri , octabo die , intrante indita X. donno Alexandro Papa b) Eccl. Dei Friderico romanori imperatore rexnante. Gisardus sc) semus servo M Dei divina gratia sancte ravennat Eccl. Archiepiscopus, re ejusdem civitatis exarchus rec. sub satura pensone de prefata maβ foliae viginti , re per unumquemque δε-lidum denarios XXXVL re pro fundo papiriano biet anetium unum o tertiam partem unius hi neti , O pro fundo fa-hiani binos aureos σα In altera Charta ad annum Ios8. referenda haec moneta pariter indicatur din anno Deo propitio .... Summi Pontificis, er universalis Pape in Mostoli- ea Beari Petri sede primo, die secundo Mensis Marcii Dd. XL Ram Archiepiscopo Sancte Raυ GH. vel suis Succe forisbus, aut illorum nunciis reddiderint , mei persolverint predi
cto Iohanni de Alberto, re De Coniugi , vil illorum filiis ,
aut nepotibus debitum, quod G centum σ decem libras de artis Genetico rum , O bifantios decem
i. UERUM de nulla pecunia frequentiuς sermo instituitur in Ravennatibus monumentis, quam de Lucensi, ac Veneta ἀDe utraque nune disserendum. In tabulis Gualterii Archiepiscopi de Cavalcaconte Comite de Castro Britonorio se) libram Denariorum Lucensium, cui Marisorini adduntur, sic anno II 3o- invenias: Pro eo quod centum fibras bouorum δε-
. nari ' Ibutim n. r 3ο b3 Intelligendus. Alexander III & Fridetiein Tn baebus Gradi III. Patruus vile . Gerardus hic circa ann II o. Rrchiepiscopus renuneiatus, Alexandro II F. numquam non adhaesit 2 cuius Pontificis binae ad eum Literae adhuc exstant.. Nicolao II loquitur chartaia , e Capsia B. n. 38r. Vide etiam Muratorium Disi. Ital. Tomia r. p. 633. &TomiaII- p. Ia48. ubi idem Archiepiseopu laudato anno concedit iure Hudi nonnulla bona cuidam Maaziacani, qu, solverae debeat Denasio m Lucensum viginti tabrasia
106쪽
nariorum Lucensum nobis tribuis eoram subscriptis pers -- ο pro eo quod multμm mihi , o successoribus meis se ire promittis , ct precibus tuorum militum , o nostrorum fritium, remittimus albi terciam partem de pensone , quam Antecessores tui nostro Archiepiscopatui reddere solent, re infestistime S. Apollinaris octo Marabolinos dare pro pensone
nobis promittis - - tunc dare , o componere promittis pars pamii se anti fdem legitime boni auri libras sex σα Denarii
Lucenses insortiati visuntur pariter in tabulis ad annum II I. spe antibus hoc pacto e sa) Anno ab Incarnatione Domini MLL censi quadragesmo primo , die primo Decemb. Indicit. quarta aretente. Gualterius sb) Archiepiscopus S. R. Eccl. d beat pro eo dare libras quadraginta quinque Den. Lucen Imfortiatorum. Subscribit quidam-σ Notarius. Libra Lucensis quoque sic memoratur 3n testamento Iohannis Ducis sc) obsignato . In nomine Domini anno ab dic acione eius milL centes septuagesmo octavo, die nono decimo menssseptemb. Inae undecima Ravennae oec. Relinquo ad dandum, o disiribuendum pose meum obitum pro anima mea de meis bonis ducentas libras Luc. re tertiam , quam inferius de=gnavero e re pro predictis ducentis libris i eniendis habeantiam dicti fidei comissarii mei plenam potestatem σου. Ego uanoM R . Tabellio scrips o c. Solidos autem Lucen. ses videas in charta quadam sae) ad Bagnotum , Castrum
Ecclesiae Ravennatis pertinente sub Gubernatore Teodorani, per haec verba: Anno millesmo centesmo os uagomo, rempore Alexandri Pape , & Federici Imperatoris die septimo de icimo. . . , Oὰ XIII. in Bagno c. Liceat vobis trisurare ,sne visone nostra , nostrum missum cum onore suscipere d beatis sne fraude, o omni anno in Natale dare debenis. μή cacias duas, σ galinam unam, o non vendere , nee donare, nisi inter vos, aut in monasterio nostro, pro eo inde are piare Ct denariorum Lucensum solidos quatuor. Scripst Ca -
ab Caps L. n. 14 8. b Gualterius hie , qui & Ualterius' in Tabulis dicitur , anno rI Io. eunetis Clericorum suis agiis Archiepistopas Η 'ctus est obiit ann. II44. nostquam XXV. annos Raverinatetra Ecclesiam rexisset. Praeclara de illo narrant Rubrus, Fabrius, atque Ugheli. se Caps. B. num. 3I8. d Caps. A. num. 44. Innuitur autem Alexa der III. & Fridericus, de quibus paullo ante locuti sumus.
107쪽
. m Tabeliis. Denarios tandem Lucanorum cernimus in tabulis sa) anno II 36. his verbis: sub statuta pensione denariorum Lucano. um quatuore Libram vero eorundem in Dia-cepto vetustissimo Classis p. 3' . per acta D. Bernardini dαBosis Not. Ra v. An n. MCCCLXXXXIII. Ind. 1. die XXVI.
Iulii. In centum annos renoυandum pro tribus Libr. Lucanorum veterum. Quid autem per libram Lucanorum vererum intelligeretur, exponitur Diacepto ann. Is II. Ind. XU. 28.
Iulii pag. 41. per acta Alberti de Gambis hoc pacto : pensionis nomine unum sextarium fabarum re tempore renovationis Libras tres Lucanorum quae pro vera intelligentia dictae monetae pro qualibet libra intelligitum forenus auri, qui tunc malebat solidos triginta duos. Idem etiam declaratum fuerat in Diacepto novo Classis de anno Is 4. Ind. Ib die II. Mensis Maii per acta Dom. Hieronymi a Portu , cujus verba omittimus, ne, recoctam crambem exhibeamus.
AD Venetam pecuniam nunc gradum facio. Eam jam inde ab anno Io38. Ravennae adhibitam suisse vidimus , ubi de Bisantiis ageremus: quod anno etiam 1 o ρ. factum fuisse. docent excerpta ex Archivo Portuensi , Capsa 'prima , quM diversorum Instrumentorum inscribitur per haec verba: Iunomine Patris , re Filii, re Spiritus Sancti Regnante Henrico IN. Filio q. Henrici p. anno a 3. sub anno dominice=Carnationis Ico 79. Dd. II. Raυ. P. Martinus Abbas S. Marte S. Andree in Insula Sarra dedit jure pam Dominico Monacho , qui vocabatur de Brusco nomino Μon. S. Morie de Pomposea quinque Tornat. terreq. territorii R . ebe S. P ni intra si am cum pensione annua dure. Denario Venet. Ioannes Ram Tab. Dominicus Monachus subscripsit. Post hunc annum autem Vix credas , quam frequenter ejusmodi denarii occurrant. De Solidis Venetis vero haec invenias in
Tabulis sb) Gualterii Archiepiscopi , Abbatem Monasterii
S: Petri in Vinculis respicientibus anno IIaa. donec vero disvinitas in ac tace jusserit permanere , sub statura pensione Denariorum veneticorum solidos duodecim Venet. sngulis qui
108쪽
husque Odimonibus actoribus S. nosire Raυ. Ecclesie solvere debeatis. Sic pariter indicantur in charta sa) scripta per Calvum Rav. Tabeli. Anno Domini millesimo centesmst tri-xesimo o Imao , tempore Innocentii Pape, die quartodecimo mensis Iulii Od. I. ubi haec habentur . Non liceat nobis triturare , neque Vendemiare sine visione vestra, vestrum missum cum onore suscipere debeamus De haude , pro eo 'inde acceptare denariorum Venetorum solidos viginti. Demum Ducati Veneri aurei cernuntur in tabulis b ) anno I 3μ consectis sedente Eugenio IV. ubi etiam quantum Valerent exponitur :Damianus stius quondam Magistri Sanctis de Panochis de Amgnac allo, capitanius habitator civitatis Ravenn. fuit confessus, contentus habuisse , o recepisse , ae sebi integre da- ros , solutos , o numeratos fuisse Fne ulla diminutione , vel
deflectu aliquo a Magistro Guarneris q. Magni ci de Cremona fornafario habitatore civitatis ravenn. ducatos quinquagintamenetos boni auri , o iusi ponderis ad rationem solidorum quadraginta septem Ravennarum pro quolibet Ducato. Exstat quoque apud Carolum Rasponium Patricium Ravennatem Instrumenti cujusdam exemplum autenticum , quod servaba-etur olim penes Hieronymum. Rasponium , Prosperi, &Thesei, quos heic honoris caussa nominamus , Proavum , quo anno mil. centeno, Ind. Midie II. menses Maii, tempore Pon-xificatus Dom. D. Pa ualis divina providentia Pape secundi in Cisitate Ravenne , in Domo maenisci Dom. Francisci de Ferendis Equitis, o Senatoris Sancte Romane Eccl. presenti Bus Dom. Antonio de Palatiis, Dom. Moholao de Tr er fariis, σ DomJacobo de Honesis --- magni tis, genero-D, Ostissus de Rasponis de Ravena, Eques , CT Senator SamEIe Romane Eccl. fuit conremus, o confessus se, habuisse accepisse, ac sebi integre dares , solutos , ac numeratos fuisse , traditos a Dom. Francisco de Ferondis dante . e solυen- re dotis nomine pro dote Dom. Cornelie ejus Asie r ipsi Donumisso de Rasponis matrimonio copulate ducatos' necemus aureos. Ducatos autem ejusmodi absolute dictos a Veno, iis minime discrepare arbitramur.
109쪽
PRETER relata nummorum genera, librae, solidi , ac denarii Imperiales passim offenduntur. In tabulis Gerardi sa)Archiepiscopi de Gandu no, & Guidone fratribus &c. anno 1182. a Nigro Tabellione Plebis S. Mariae in Portu exaratis, habemus : Sub palma pensioise omni anno dare debeamus Imperialem uum, predictam rem. cubare In mutuo
quodam Willelmi Archiep. /ὶ anno Iiρ . die quinto exeunte mensis Aprilis, Od. duodecima Raυ. a Ravenno Tabellione in tabulas relato, haec continentur: pro eo quia dedissis, σmutuastis nobis quadraginta , ο unanu Libr. Imperialium . Octo solidos ---sub pena θω libr. Imperialium. In locatio. ne cujusdam Vallis , quam Umeon Dei gratia se in Sancte R . Eccl. Archiep. concedit Amolo pro se suisque lesberis , haec de libra Imperialium , cum qua Bononiosis Libra conjungitur indicanturi pro eo quia das nobis inde centum libras Bon. unde promittimus pro nobis , nostrisque Sucee foribus indicta Ecclesia nobis sucedentibus dictas res a. nobis tibi comcessas ab omni persona hominum auctoriare , ac defensam tibi predicto Amaldulo, tuisque liberis Ο heredibus hinc ad supradictum terminum sub pena xx Lib. IN. Et ego Iohmnes Dibis. G. Sancte Ram Eccl. Ο publi. Portus Tabellio σα Integram tandem chartam. vulgabimus d) ad annum Iar reserendam, in qua non de Solidis Imperialibus tantum, sed de nonnullis ad Archiepiscopatum pertinentibus scitu dignis
suco retibus ursibod is Fidiu tam caput sis diligenter. expre ψ
num. 3II. D Caps. G. num. 2s 23. Caps. L. num.48 3. sa) Ibidem num, O so. Hic annus primus norit III. indicatur. e Symeonis Cerviensis antea Antistitis Primus itidem hic annus erat. -
110쪽
ed idem dictus Dominus electus, investivit eundem Arconem de V cecomitatu Argente , re toto suo distri tu , comitatu ad suam, re ipsius voluntatem , ac Successorum eius , cons Lxuens sbi pro suo beneficio , ο seudo certos redditus , quos diligenter duxit exprimendos . hia sunt que percipere debet Visecomes Argente. Primo duo paria pannorum debet haberea Curia in anno a scarlato inferiori , quae magis voluerit , Femalia scilicet , o es alia, o potest tenere tres equos suos sub expenss Curie , qui se mo; erentur de dextrario , habebit a. XX. lib. Imperiali e de Pal rem , Ο Roniarino quod justa extimatione valuerint . Et potest tenere ires suos se vientes passos , O indutos expenses Curis , o debet habere tertiam partem bonorum omnium, re placitorum, o maleficiorum. De collecta Portus debet habere viginti Solidos -- periat. ab ipsis hominibus . De aliis terris debet habere de quotibet soldo denarium, excepto decimato Marmore , in quo percipiat fecundum quod est anσiquitus consuetum, σ hoc ad
voluntatem Dom. inchiepiscopi . Hanc autem BaIlvam rece--t dictus Vicecomes ad suam voluntatem retinendam , ct dimittendam , σ ad voluntatem Dom. Archiepiscopi , scut δε- perius dicitum est. Ad que omnia presens ego Iohannes Tabeblius, o S. R . GH. Notarius , ut audivi , ct intellexi , scri-D , ο in publicam formam redegi.
ADDUNTUR Imperialibus Marchae, & Florent. De utrisque passim mentio fit apud Rubeum . Nos tamen morem nostrum secuti ea tantum attingemus, quae in chartis cernimus. De prioribus haec recitantur in Charta Tabularii Esten- , sis apud Muratorium sa) quae continet Capitula pacis initae inter Civitates Ferrariae, &Ravennae anno Ia . Es nec aliud debent Ferrarienses dare Ravennatibus pro Dario Salis , nistantum tres soldos parvorum pro centenario Salis , re duos R egnanos pro urbibus . Et quecumque pars hunc finem , pacem, er promissionem, secundum quod dictum est non obserivaverit, det observanti nomine pene quinque misita marchas