[De materia medica libri V. Ad fidem codicum manuscriptorum ... textum recensuit varias addidit lectiones interpretationem emendavit commentario illustravit Curtius Sprendel]

741쪽

Super etiam sine moleStia vias feliciter permeat, nequamquam natus gignitur, neque corrumpitur. Cap. XIX. ODe Gquct mctrinet. J A qua marina calida

est et acris, Stomacho adverSatur, alvum enim Conturbat,

pituitam bilemque expellit. Calida ad solus adhibita attrahit pariter ac discutit. Apta est nervorum vitiis et per

nionibus, priusquam Exulcerantur. Commode admiscetur cataplasmatibus e Cruda farina, idonea etiam emplaStris et malagmatis discutientibus. Ad movendas deiectiones tepefacta clyamatibus infunditur: ad tormina vero calens. Eadem psorae, Pruritus, lichenes, tendes et mammae tur gentes foventur. Sed et liventia fotu discutit. Salutaris quoque est ad venenatorum morsus, quibus trCmores ac frigora inseruntur, maxime vero scorpionum, Phalangiorum aspidumque: si quis etiam in ipsius calidae balneum descenderit, auxiliatur. Quin et balneum ex ea utilo diuturnis cachexiis corporis nervorumque. Eiusdem fer-DIOSCORIDES. Y ν

742쪽

ventis vapor hydropicos, capitis dolores dissicilemque auditum levat. Sincera et Citra PotabiIis aquae mixturam ASServata, odorem ingratum amittit. Alii eam praecoquunt, atque ita recondunt. Ceterum datur ad purganda Corpora Per Se, aut e posca, vino, Vel melle: sed post deiectionem insuper exhibetur gallinae pisciumve iusculum ad temperandam rosioni S pCrimoniam.

Ctum Egregie purgare Croditur. Temperatur autem aEquis portionibus aquae marinae et pluviae, itemque mellis, pedicolatis ot picato vase per caniculae ardores insolatis. Sunt, qui ad duas aquae marinae coctae partes mellis unam adiiciant et vase condant. Huiusmodi confectura moderatior est ac mitior ipsa aqua marina.Cap. XXL O De Ameto Acetum refrigerat et astringit, stomacho est utile, et appetentiam excitat: omnes haemorrhagias sistit, sive potu, Sive insessu: Prodest et alvi

743쪽

si uxionibus, in cibariis coctum. Cruentis vuIneribus idoneum est, ac inflammationes arCEt, Cum Succidis Ianis aut spongiis impositum. Deprimit Ct Procidentias vulvae sedisque, item gingivas abscedentes Ct Sanguinom fundentes. Est etiam efficax ad ulcera Pascentia, Erysipelata, Iterpetas, lepras, lichenas Ct pterygia, Si Cum aliquo convenienti misceatur: ulcera phag Udaenica Ct alia vastantia fotu continuo cohibet: Iiodagricis calido statu Cum sulfure auxiliatur: sugillata tollit, cum melle inunCtum. Contra capitis ardores cum rosaceo in succidis Velioribus et spongia imponitur. Ad hydropem, auditum dissicilem auriumque SonitUS et Susurros serventis vapor proficit: instillatum quoque vermes in auribuS necat. Panos Coercet tepidi fotus, aut si imbuta eo spongia imponatur: pruri tus etiam Permulcet. Contra venenatorum morSuS, qui frigoris Sensum asserunt, calidi fotus Prodest: uti frigidi Contra eorum ictus, quaO Exurens Virus eiaculantur. Calidum potum ac vomitu Iedditum adVCI SUS Omnia Vonona

744쪽

essicax est: ac praesertim contra hausta meConium, conium, sanguinis lactisque in ventre coagula, sungos, ixiam et taxum, Cum Sale. Voratas hirudines sorbitione eiicit: tussim veterem mitigat, ac recentem Iacessit. In ortho- Pnota Calidum Commode sorbetur. Quin et gutturis siu-xiones gargarigatu inhibet; anginis et laxatae uvulae con venit: nec non et calidum contra dentium dolorem colluitur.

paratur: Aceti heminas quinque, Salis marini minam Unam, mellis minas decem et aquae sextarios quinque pariter Comquito, donec decies esset buerint, mox, ubi refrixerint, elutriato. Creditur sumtum CraSSos humores extrahere, atque ischia dicis, arthriticis atque comitialibus opitulari. Est et auxilium Contra viperae morSum eiusque lacertae, quam Sepa vocant, ite inque contra haustiam meconium lxiam ve. Utilis denique anginosis gargarigatus.

745쪽

Cap. XXIII. ODe Aoelo Scrsio. Acetum salsum sotu

contra ulcera depascentia, Putrida, Cala Una morSus et venenatos ictus auxiliatur. Sistit et Sanguinis eruptiones, quae post CXSectUm calculum obVeniunt, dum protinus post operationem calidum infunditur: prociduam quoque sedem reprimit. Alvus Corum eo Colluitur, qui intestino rum dissicultate cum ulceribus VaStantibus vexantur: sed illico post superinfundendum lac est. Hirudines sorbitiono interimit et gargarigatur furfures denique et achores exterget.

teres utebantur, dabantqtie laborantibus imbecillitate sto nilichi, itemque arthriticis et inflatione oppressis ternos quaternosve cyathos, aqua Calida dilutos : humores crassos atrosque ducit. Hoc Vero modo factitatur: Thymi triti acetabulum, salis idem modus, Polentae, rutae, pulegii, singuimurn exiguae Portiones in vas Coniiciuntur, et aquae ex heminae acetiquo dimidia hemina assundiantur, atque circumposito linteo sub diu exponuntur.

746쪽

cum lioo modo conficitur: Purgatam scillam candidam concidito, sectas taleolas autem lino traiectas modicis intervallis, ne se Contingant, Suspendito, atque ita siccato in umbra per quadraginta dies. Earum minam in aceti boni sextarios duodecim immergito, et, vase diligenter operculato, Per quadraginta dies in Sole macerari sinito: Postea scillam CXimito, et expreSSam abiicito: acetum vero percolatum in vas dissuridito atque reponito. Nonnulli minam scillae unam aceti sextariis quin quo admiscent. Alii postquam extemplo scillam repurgarunt citra ExSiccationem, Parom eius mensuram adiiciunt, et per Sex menses macerari iubent. Ae talo quidem acetum maiorem incidendi vim liabet. Aptum autem id est, dum colluitur, ad gingivas humore praegnantes astringondas roborandaS-que, ad dentes vacillantes Stabiliendos, putrida oris ul- Cera Ct graveolentiam sananda: sorbitione fauces durat

Callosasque reddit, vocem denique expedit, ac limpidam

747쪽

reddit canoramque. Sed et stomaclaicis, Cibum aegre Concoquentibus, Comitialibus, vertiginosis, melancholicis nomente captis exhibetur. Datur et contra hystericas Susso-cationes, lienes praetumidos et ischiada. Imbecillos admodum recreat: CorporiS Salubritatem coloremque meliorem praeStat. Oculorum quoque aciem auget: ad audi tum dissicilem efficax est, si infundatur. Generatim ad omnia valet, praetorquam ad internas exulcerationes Deorum , qui capitis dolori nervorumque assectibus sunt obnoxii . Ceterum datur quotidie ieiunis sorbendum, inter initia quidem quantitate exigua, sed ea dein paullatim augetur ad cyathum usque. Nonnulli binos cyathos aut amplius Exhibent.

num lioc modo: Dissectam, uti dictum est, scillam in solo Siccato, dein contusam eius minam tenui cribro incernito, et linteo raro illigatum in vicenos sextarios musti recentis ac boni demergito: atque, tibi trimestri Spatio

748쪽

maduerit, elutriatum vitium, obstructo diligenter vase, recondito. Licet quoque humida scilla uti , (in orbicu- Ios) rapi modo dissecta, sed duplicato pondere. Ceterum. vinum id quadraginta diebus insolari oportet, et valde inveterascere. Sed et insuper alia est ratio parandi id vinum. Scilicet scillae dissectae ac purgatae minae tres in musti boni cadum amphoram) italicum adiiciuntur,

Ct Senos mensos vase obstructo macerari sinuntur: post id tempus defaecatum transfusumque vinum reconditur. Utile autem est ad cruditates ciborumque corruptiones, item iis, qui cibum revomunt, noc non, quorum Vent Tom Stomaehumve crassi humores obsident. Prodest et lienosis,

malo habitu praeditis, hydropicis, regio morbo urinaequo dissicultato laborantibus, torminosis, instatione vexatiS, Pamralyticis , diuturnis rigoribus, vertiginosis atque Cora Vulsis. Menses etiam pellit, minimeque nervos infestat. Vetustate

sit melius. Sed vitandus ipsius usus tum in febribus, tum in iis, qui ulcus quoddam intus habent. Cap. XXVII. ODe Minis squia mctrina confectiS.

749쪽

ρίαν τοῖσ φιλιστορουσι γενεσθαι, καὶ την των ποικιλοτερων

go) Lacuna addidit e vet. Coa. καὶ πατηθὴναι AX Avisus sum, Novum caput ordiri, cum antea attexta sint semquentia capiti priori.

Marina vina vario modo conficiuntur. Nonnulli enim, Simul ac decerptae sunt uvae, aquam maris admiScent: alii in cratibus prius uvas in isolo siccant, iisque dein calcatis marinam adiiciunt. Alii passas prius uvas in doliis aqua marina macerant, moxque CalcataS EXPrimunt. Et eiusmodi quidem vinum dulce evadit. Quae tamen austeriore gustu temperantur, etiam in febribus subsidio εunt, dum meliora defuerint. Valent et ad alvam subducendam et ad puris colluvies, iisque, qui alvo sunt dura(prosunt , quique facile ex amina ei usu capite tentantum Attamen et liuiusmodi vina stomacho adversantur natusque Pariunt.

niorem habeant historiam, qui huius Studio tenentur, haud inutile duximus, multiplices vario confici Cndorum Vinorum modos deScribere: non, quod frequens aut necesSarius sit eorum uJus, sed ne quid omisisso videamur, quod ad vi-

750쪽

Norram tractatum pertineat. Sunt autem ex factitiis illis nonnulla minoris operae et laboris, quae tamen in usum veniunt: sicut quae e Cydoniis, Pyris, siliquis, item quo myrti baccis parantur. Itaque Cydonites, quod alio no mino melites appellatur, ita fieri S Olet: Cydonia mala, excitatis seminibus, frustatim , raporum modo, Conciduntur, eaque duodecim minarum pondere in inusti cadum de mittuntur, ubi per triginta dies manent: tandem excolatum vinum reponitur. Paratur et hoc modo: Ad succi cydoniorum lusorum PreSSorumque Sextarios duodenos mellis sextarios singulos adli Cere oportet, atque ita recondere. Vinum id astringit, Stomacho utile est: itemque

prodest dysentericis, hepaticis, nephriticis, et qui dissicul

Cap. XXIX. ODe Me melite. J Melomeli, quod et

cydonomeli appellatur, hoc modo Paratur: Cydonia mala, seminibus exemtis, in plurimam mellis copiam ac ita coniiciuntur, ut quasi cuneentur. Id post annum suave redditur, mulSo non dissimile. Valet autem ad eadem, ad quae SuPerior consectura.