장음표시 사용
71쪽
, lonem Onane requisitum quod ad horam aliquod in suo statu naturali reti-:endum,& ab iniurijs vindicandu nonia ducat. Etenim, Vsa spiritu sumamus itiuos, qua peccat potest, calidis a C, fita geras, frigiditate, calefacies, cruri te, tenuanti tenuitate, denum S, vi cle-eteria, Venenis Obsiste S, copia, mini CS,n Opta, reparas, motu, sublato, venta his caperiens, deprauato, coercen S, ad CX e mora tende te, repellens, ad interio ait gente repelles, auxili eXI Olci P. Cara Osce dein partes, qua tela VS nutriunt tir, randescisit, gracile sciat, alteratur, sub stoi
nactam Malijs modis vitiarique uias, Va-
j ctiam remediorum generibus, di ij i iis ena, qu et si ii tibi si e cntur, indiget. Quibus omnibus si
timerentur, illa, quae partium solida si 'guram, compositione, magnitudino, nultitudine, unitate temperament c d genus allat uetur, quid Oro, nodica: H. Dcdi-
72쪽
ι ut Dic A M. OECONO M. medicamentosi, sed vel alimetitos, ve chyrurgici praesidi desiderabitur At qui certe qui vult haec tria,quibus e difcta iam Galeni sententia,vicium substatia completur, conseruare debet indicationibus hisoninibus poste fatisfacia re, nec tantum scire, quibus ren ,edij si ipsis fiat satis,veru metiam , animo alte i ac cogitatione,paratas habere remedicrum omnium, quae suis cuiusque viiij oportuna sunt, materias, quarum cuni quaedam ex diaeta, quaedam ex chyriar gia, quaedam ex pharmacia petantur, tum eas omnes hic recensere, singulisq;
noxis singulas assignare, nihil aliud es
set, quam totam hic etiam medendi a tionem,quae tribus istis continetur,describere. Quare, quamuis ad magis di- .stinctam modorum, quibus substantia
conseruatur,notitiam,& ad Galeni me tem fusius declarandam, haec altius fuere repetenda, quia tamen eorum mul-.ta, non ita peculiariter illi conseruandae
sed alijs usibus magis descruiunt, alij sol
73쪽
CAPvet VI. 6sropterea locis a nobis diligenter exa
mnanda sunt, ideo satis inpim sentia-um erit, si quae vulgo roborare dicun-ur, hic enumeremus &, quam habeatlla naturam, enarremus. Interim nihi-ominus admonemus, ut Unusquisque,
luando virium debilitati subueniendurit, rationem habeat causae debilitate cientis, ea que praesidia soler seligatuae causiae sunt contraria , nec eorum et quouis, vel aliquo quopiam solo quodcunq; demum illud sit remedio uni genere cuique debilitati putet ocurrendum,cum &fieri nequeat, ut, vel uodlibet agat in quodlibet, vel unum, bluribus per se sit aduersum,&vsus co-onstret, suum cuiuis malo remedium ccommodari debere. Sunt autem, quq roprie viri u substantiam confirmant, a vulgo corroborantia nominantur, medicam eta, duplicia, quorum aliqua, Orpus uniuersum, alia partem corpo- is hanc aut illam confortant. Prioris eneris sint Mithridatium Theriaca
74쪽
c MEDICAM OECONO M. de quibus illustre Galeni testimoniurn capit. 16.libri de Theriaca ad Pisonem, hac verborum serie comprehensianL, habetur Consulo tibi, Pisb, ut frequenteria, etiam canus, aleriacam sumas, ut exterius Occurrentibus noxis corpus
tuum resistat, , si quando passum aliquid fuerit, ad ianua tem facile reducatur. Nam Theriaca optimam quandam temperaturam corporibus procurat&ineis bonam valetudinem conserua O. absumit enim humores superfluos, calefacti membra refrigerata, corroborat naturalem virtute nio, ut debitas actiones exercere queat. Nam quando fortis natura fuerit, tuncin venter expedite
cibos cocoquit, vena sanguine facile
producunt,&iecur prompte bile secernit: atq; ita de foecatum languine corsus
ei pies, ipsum deinceps uniuerio corpori nutriendo idoneu, submittit Excrementa quoq; moderate foras eadem erapellit,&que corpori superflua sunt me-brorum omnium respiratione salubri
75쪽
ter excernit Maxime vero consulerem, ut antidotum a Tu meres, cum frigenta per hycnas maere, iter aliquod suscipis, erit enim aquam optimum visceribus indumetum, multum eis calorem prae
bere cu possis Compertum adhuc no-
his est theriacam ad animi prudentiam,&ad ingeni acumen haud parum Conducere, quandoquidem, sensus actiones suas fortiter obire faciat&rr,cn- rem a vaporibus corporis liberando, tertem magis reddat Verium ut summatim laudes huius antidoti complectar, totum corpus ita dilponit, ut ab vlla re noxia non corrumpatur. Hanc autem rc sistentiam procreat, tam variavi efficax medicinarum compositio, &praesertim, quae in ipsam ingrediuntur, viperae. Nam&Mithridatem illum bellatorem magnum ferunt non assiimpta Theriaca, .uae nondu erat, sied alia quapia multiformi antidoto, Mithridatica, de illius nomine dicta, no potuisse sua Ptovcneno mori, quonia sic ille me bra
76쪽
68 MEDICAM OECONO M. temperauerat, Vt ab re noxia pati non posset. Hoc autem coligit, quo tempore bellum cum Romanis gercn a Pompeio profligatus,atque in extrema Ortuna constitutus, illaesus evita decedere
festinaret. Hausit itaque Venencim, cplus etiam quam satis emet ebibit, ne ara me ipse mori potuit: filiasuero ipsi , quae cum patre vitam finire prorius decreuerant, atque ideo ex eodem quo i, veneno hauserant, celeriter occubuit sc tradunt. Mithridates igitur,cum mori tardaret, eo quod antidotus, quam praesumpserar, venenum redderet irri tum, Vnurri ex amici suis nornine Bistoacum vocavit ut mandauit, ut se tu vularet. Is autem opus veneni ferro absoluens, Mithridatem violenta morte consecit Posterioris generis ea sunt, quae denomination erra sortiti tura par- tibia quas tueri dictitur,cephalica, cordialia, iecoraria, sic dicta, quod capitis, cordis, iecoris vim ac naturam conseruet. Et Cephalica quidem sunt Acorus, Ambra,
77쪽
CAPUT VI. Ambra, Basilicon, Betonica calamen-tha, Cham temetum, Carpobalsamum, cubeb enula, foeniculum,folium, hyssopus, laudanum, laurus, lignum aloes, lilium, una album, tum convallium vo
catum, Maiora na, malua, moschus, nuX
moschata, Pa onia, pulegium, Rosmarinus, Ruta, caluia, catu regia,spica,Sta:-chas, Acetum, Barba Iouis, caruphora, cucumis,cucurbita, hyostyamus,lactu'ca, Mandragora, Myrtus papauer, pomtulaca, rosa, calix, fantalum, solatrum, Viola quaeq; vel elici utur, vel parature istis, aquae, succi, decoctiones,Olea, conseruae,condita, syrupi, cofectiones,&id genus alia quod ide obseruari debet in alijs, qua partes caeteras confirmare dicuntur, medicamentis:sicenina composita simul cum simplicibus , in suas ciasses, eodem opere, digerentur. Pectoralia sunt Agaricus, Amygdale, Althaea, Arin olochia, Arum, capillus V eris chamaepitis, Enula, ficus, tanu-grςcum,glycirrhiaa, hyssopus, Iris Mase a rubium,
78쪽
ν MEDIO A M. OECONO M. rubium, Scabios a scilla,Tragacathum, Amylium,Iuiubae; Sebellen,vi Ohe. Cordi conueniunt Agallochus, Ambra, bchen,Borrago, buglossa, Cardamomum,
ronicum Galanga, Garyophyllatum, Garyophylli, Melista mentha, Mosch',
Os de corde cerui,Ρolium montaniam, Zedoaria, Acetosa, argentit,a Urti,camphora, charabe corallium, fragmenta
lapidum pretiosorum apides pretiosi,
pomaodorifera,ros',santalum, ipOdm, terraigillata, violae lecori consecrata suntAbsynthium, A corus, Adiantlitim, Ammi, Anisum, Asarum, Capillias veneris,in herbae capillares dictae, arua, chamedris, chamaepitis, costus, ct sc tha, Eupatorium, Foeniculum,gentiana Scamanthum, Spica Acetum, Berboris,cichoreum, hepatica, lactuca, portulaca, quatuor siem. Dig ma ros aruantali solamum, spodium, Violae. Lieni conducunt Agnus castus, Am moniacu Amjgdalς amara , Borrago,
79쪽
Buglossa, Bdellium, Calam elatha,calamus aromaticus, appares, Castoreu, Chalybs, Cicia me, Epithymus, fraxin fumaria, genista, Lupulus, nasturtium, Radices aperientes dictae, Rubia, Ruta, Scilla, Scolopeiadrium, Tamarix, thy-m',&alia quaedecori prodesse diximus. Ventriculo competunt, Absynthiu, amomu, anisum, baccae Iuniperi,cyminum, faeniculum, galanga, garyphylli: Gentiana,Maiora na, Marrubium, mastix, melissa, saluta sisymbrium,Z in Ziber:Acacia, bala ustium, cerasa,coralliucydonium lapatium, Mespila, myrtus,
Plant ago, pyraro is sorba. Renes roborant Abrotanum, Acorus, Bardana cicer, cubebae, Daucus,
Eruca, grana uniperi, ligusticum lia hospermon,nuclei pinei, penthaphil-lon, petroselinum Maccdonicum,pin pinulta , saxi fragia Spica tum Celtica, tum Nardi Endi via , papauer album, Plantago portulaca, virga Pastoris. V ero sunt utilia, Artemisia, as dulcis, cala-
80쪽
calamus aromaticus,cynam Onum,ga
ΥOphylli, Meum, Myrrha, nux moschaea, opopanacum, Origanum, pulegiu, Rubia tinctorum, ruta, Sabina, Saluia. Serapinum spica squinanthum,Valeriana, Endiuia,Nenu phar,rois. Iuncturis prosunt, Ammoniacumi Asatum, Calamen tha, chamae milla,castoreum, Enula,Euphorbium, hermo- dactylus, hypericon, tua arthritica, nasturtium, Origanum, Raphanus, ruta, Serapinum,sinapi,Bolus ArmenUS,Lactuca, Myrtus,psillium,semperi iuum.
Et haec suntMedicamenta,quae partibus saltem principalioribus: ad vitam bene degendam magis necessarijs, robur peculiariter addere dicuntur, de quibus duo quaeri solent in a nobis ex
plicari debent. Vnum est quid sibi velint Medici, quando dicunt quod haec aut illa Medicamenta partem hanc aut illam respiciant ac roborent Cui quaestioni facile fiet satis, si dicamus primo,