장음표시 사용
131쪽
s a Filio volente per procuratorem agere in uriarum , ain ps' ' .a a Procuratoris Uus quare suis inuentus .a iniuria nepoti facta prasime patre, an auo eompetat, mel patri . a s hiris est filium omnibus in rebus tueri. a 6 e smopro ιntu struo ante manumst nem, vel venis ditionem facta , domino, vel vend tori, non is , seu
3 7 e fctio arborum furtim caesarum ante Uendtionem veniatori competit. 38 Tempus iniuriae is icitur, ut quis agere possit.
39 Furtι actio manumissione non extinguιtur. o Uxor an agat pro iniuria Uri.
t Uim et i νepellere licet. . Uxor cum viro sotia est diuinasumanas domus 4 3 Vιr,σ uxor una eadems; sunt caro . Compaternitas viri ad uxorem extendtur . 4 3 Faminarum conditis in multu est iuris articulis ma ,sculorum conditione deteriori. nu Fq- 6 inicia virili amims non bene conuemunt . 4 7 Statutum in viro quando locum habeat in uxore
49 Dignitatis appellatione in poenalibus venis dignita prim
132쪽
ripabter,non per consequentiam. s . Prohibitur qua Praesidem postutire,non prohibetur a. pud legatum agere .s i Episcopi dignitas in Vicario repraefiniatur .s a clericum coniugatum percutiens est excommunicatus, secus es in eius Uxore.
s 3 lericus coniugatus excepto priuilegio canonis,sso
merus Licus ea .s Uxor viri priuilegio non gaudet nisi exprimaturrs s Statutum poenale verificatur in casu vero,nonficto Uxorme. improprie viri potitur dignitate. i
s Directo idem fit quandos quod per consequens: Otius quam iniuriam substinere b voluismet inlatam.
' directo,& per consequens, id est per alios, Directo cu patri familias fit iniuria, per conseques cum non ipsi,sed per alium ei fit. t Ea enim quae liberis nostris in potestate irrogatur, vel meruis in nostri contuis meliam, aut uxori, nuruiue nobis facta dicitur, cum ad nos spectet,quae ijs fit, qui vel potestati nostrae, vel affectui subditi sint, quia eorum seruitus ad dolore nostru , iniuriamq. nostram porrigitur. is de liber. ca.l. E. Atque P E adeo
133쪽
3 l adeo filiis nostris inlata pudorem nostrum perstrI gh.
Vt etiam si volentem filium quis vendiderit, patri pro prio quidem nomine iniuriarum actio copetit, filij vero 6 non , t cum iniuria non dicatur, quae in volentem fit. s. de iniur. l. i. g. usque adeo .s . de acqua plu. arc. l. in diem, nimirum ergo sit is qui domini voluntate rem putauit alti ngere fur dici non poterit ,ns it. de oblig. ex dei ict. S placuit. 82 de surt. l. qui re sibi,& l. inter Omnes. S. recte, di glo. in d. t r. vers. quae in volentem.
6 Sed quaero i poterit ne quandoque qui in potestate est agere iniuriarum Θ dicas, quod si is in cui potestate
est. sit absens, neque eius procurator adsit, qui suo nomine agat, causa cognita filio familias iniuriam passo actione dat praetor. ff. de iniur. l. sed si unius, S. si ei qui in alterius. Causa autem cognita dicitur si attendatur,qnam longe pater absit,& quando superuenturus sit, &nunquid ad actionem intentandam. actus sit filius quasi dicat, quod si pater de proximo veniat, vel filius sit inhabilis , tunc agere non posset, dicto S. sed si unius, S. 7 quod autem ait praetor. Sed i qualiter pater dici possit
absens .nultis equidem respondeas posse modis ab semtem considerari. Alia enim probabilis est, & necessaria, ut militis, alia probabilis tantum, ut studiorum, alia necessaria tantum, ut in relegato, alia voluntaria sine conctumacia, ut in mercatore, alia voluntaria, sed cum conintumacia de quibus notat glo. ff. de restit. in integr. Linterminores, quae est finalis vers. appellare, unde in casu nostro, etsi absens pater videatur quoties in iuditio no sit. si. de fidei commiss libertat.l. non tantum, S. Senatuscon sulto.& si de dam .infect . l. 4 S. Praetor ait, & auth.de testib. S.pen.coll. 7. Vel in tota ciuitate non reperiatur, ut per
134쪽
per gloss.C. de emaci p. li bd. iubemus vers vel absentes, di glossis de euictio . si ideo, ver absit, vel in territorio ius dicentis non existat, ut pergio Ede iudi c. vers. haeres absens in l. haeres. 1 9. in princ. vel in alia sit Prouintia. C. de pi aescrip t. longi temp. I. sin. vel si eo in loco reperiatur in quo alterius non posset vocem exaudire, ut T de verbo.oblig. l. i. in princ. Nihilominus absentem patrem, tunc dicimus. vel quoties vere absit a loco iuditi j, vel quoties tametsi praesens latitet ne inueniatur. ff. de Verbor. significat. I. absentem. ryς. nihil enim interest quoad latita dum attinet, utrum quis perfugerit, an vero Romae agens copiam sui non faciat. V de priuileg. credit. l. eum qui circa, quemadmodum absentem etiam reputamus de proximo abfuturum patrem,ut T de pro curat.l. filiusfamilias. 6 fin. in fine. 8 Sed ecce t procurator patris praesertur filio iniuriam passo, si ille negligat, vel colludat, vel ad actionem aduersus personas, quae iniuriam fecerint non sussiciat, vel quia mandatum probare no potest, vel quia pauperest, ut si mandati . l. si procuratorem. S. si ignorantes, vel alijs implicatus negotijs huic superesse non valeret. arg. st de procurat. l. si si liusfamilias. S. I.& l. seq. vel forte ob aduersarij potentiam. arg ff. de aliena t. iud. l. 3. in princivel quia forte simplex, talia exequi nesciat, quid agendum P dicas passum filium familias agere posse, patri Sprocuratore, tali non Obstante. d. l. sed ii unius. S. procu
' Modo quaeritur 1 quid si pater filij iniuriam passi fit
praesens, furore tamen grauatus agere non possit, nunquid similiter agat filius e dicas quod sic, quia talis pa- ter absentia loco est,etsi praestar reperiatur. d.l.sed sit. S.
135쪽
filio familias ubi glo. vers. absentis. Nec obstat, quod Paulus inquit in I. 2.R. de procurati r o quod i furiosus absentis loco non sit habendus, quia id procedit, ut procurator constituatur, nam animus ei deest, ut ratum habere possit, unde et si quoad animum dici possit absens, secus tamen est quoad corpus, ita dicit glo.ini. Eis sol. matii m. vers. sed si absens, vel dicere equi parari furiosum absenti, quando verus consensus requiritur, secus quando sufficit non contradicerem d.
ii Sed i pone, quod pater sit sanus,& praesens, nolitque
agere, vel quia differt, vel quia remittit, aut donati Z iniuriam. an filio detur actio/videtur, quod sic, quial pater haereditatem filio delatam, eo inuito repudiare non potest. C.de iure deliber. l. remittente. C.de repud. bonor.poss. l. filio.& C.de fideicom.l. ex repudiatione. cum x3 l non dcbeat alteri per alterum fieri iniqua conditio. is de reg. iur. l.non debet. 73.Tu autem dicas, quod non, quia potest pater filio factam iniuriam remittere. ff. depact.vbi glos notab.& ibi apostilla, vers. quin.l. in persona. Differentiae ea est ratio, quod patre ab lente datur , quia verisimile est patrem si praesens fuisset actuar rum,d. l. sed si unius. S plane. is de iniur. t in incertis nim coniecturis est locus. ff. de verbor.Obliga. l. continuus i 37. S. cum ita stipulatus in fine. ubi gloss. versnulluSa Nec obstaret patrem non posse in filij praeiuditium remittere, ut C. de hon. mat.l. i. dc l. renitete,cu alijs suas pra in contrarium allegatis,quia i filio affecto, videtur magis pater affectus,quam filius. s. quod met. ca. l.istir 6 quidem. Od gde non indistincte procedit, i quia ali- i qui
136쪽
quibus in causis filio facta iniuriam pater non remittit. 7 Primo si a coniuncto ei fiat quia 'grauius fertur, qua si ab extraneo, vel ignota facta esset C. de bon. quae lib. l, cum Oportet, ubi glo. vers grauius, facit. Esolui. matrim. l. Lutius.
Secundo, si filius maioris esset existimationis, vel di-38 gnitatis, qu4m pateri quoniam i non debet vilis pater honestioris filij contumeliam, ad propriam utilitatem metiri. d. l. sed si unius. g. interdum, facit. Esolui.matiat. si cum dotem .f.eo autem tempore.
Tertio si filius violati Toti patiatur iniuriam, quia Ist eam pater non utique posset remittere,i cum ab eo qui sui iuris est in ea causa non separetur.C. ad i.lul.de adul. l. inter liberas. M. filius familias,eaq. res in citerarum nu
ao Qiarto pater qui inofficiosum condidit testamentunon potest,hane quam ipsemet filio proprio secit iniuriam remittere, quia filij tantum est iniuria. ff. de inofflestami Papinianus in princi ubi glo. ver ipsu ai Q aid i si ostensus matrem habeat, filios, aut fratres,
vel alios colunctos, an omnibus copetat ius accusandi, vel offenso tra n figente ali i excludatur λ videtur de iure 'muni dicendum , quod criminaliter agi possent con- 12 eo iuncti, no obstante transactione Offensiit ca enim qui uni facta est iu iuria.omnibus de agnatione videtur facta.fide inivr.l. lex Cornelia,& per consequens agendo 23 coniuncti propria accusarent iniuriam, 'Ciuiliter vero nemo coniunctorum posset agere, nisi principaliter esset ostensus, vel nisi offensum haberet in potestate, ut pater pro offensa filij, maritus pro offensione in uxorein, ut st
137쪽
ticarum dispositionibus iuris Romani, sublatIs euI su cedendi, ius competit, copetet ius accusandi , ut Regia Pragm. 8.tit.de compositio.etsi plures eodem in grada sint, per remissionem unius, alterius ius non ledditur. ut ibi. Quid i si actio hare tribus competeret ordine succes- suo ueluti unus proximior sit alter an primo nolen- . te agere.Secundus excludatur & licet cogi posse prima dicere intra certum tempus si vult agere videatur. arg. C. de iure delib.l. fin. S. similiq. modo, Ipse tamen dicerem dictam Pragmatica uni actionem concedere, alios excludere, ac propterea eo cui cocessum est agere noclente,alios non admitti, quia videtur iuri proprio non agendo renuntiare,quod potest. ff. ad Velley.l. fi S peru& Qde Epist. de Cier.I.siquis in conscribendo, quilibet enim pro se licith introducta tontemnit. f de minor.l. si Iudex.etiam in tertij praesuditium, vilath alibi a nobis ipsis disputatum Deo dante videbitur. sed pro nunc te ad glo.de hoc magistram remitto in I. si quis in conscri.
di Sed i videtur patrem non posse hodie filio factam ilia
iuriam remittere,alijsfilijs, fratribus Oiscnsi inuitis, naa 6 i in hireditate eastrente fili, succedunt equaliter pater, alijq. eius extra potestatem desuncti fratres, auth. d functo. Gad Tertuli.& auth.de haered. ab intest.veniet. S igitur defunctus descendentes, cum ergo omnibus equaliter competat ius succedendi, debent etiam equaliter ad ius accusandi admitti, per dictam Pragmati
Contrarium nihilominus videtur magis iuri consonum,quia si pater potest filio factam intritam remitte
138쪽
,3e eo inuito ut glo.& tex.in d.l. in persona.fide pact. quanto maius fratribus inuitis, qui non sunt principa-a et les offensi,maxime quia i pater, di filius una eademq. persona reputatur.ε de lib.& post Un suis,& ε de suis.& legit. haered. l.in suis. & magis videatur pater o Lais sus,quam frater.
28 Sed i nunquid pater agat pro iniuria facta filio ema-Σs cipato.vel naturali Θ videtur,quod sic, quia i eos etiam tenetur alere s de lib.agnoscit. si quis in princ. Sed dicas contrarium per tem institi de iniur. I. patitur autem ibi, in potestate,& s eodem dicto. Med si W-nius, ponamus eum esse ubi glo. vers. si emancipatus,so eo magis quia i si patri actio non competit, quoties filiusfamilias caeditur ab eo, qui eum patre familias credebat. Eeodem dicto.l. eum qui nocentem, S. at cum aliquis, quanto maius csipetere negabitur patri actione, quando verε est emancipatus, nin iniuria ante emancia
pationem facta esset, per ea,quae dicam de alienatione, infra. At quia diximus patre ob furore non agente pro iniuria filii,filio actione copetere pro iniuria propria, sidsi exhaeredatus sit ante furorem, vel ex parte scriptus at haeres, vel paternam repudiet haereditatem, Dum agere poterit c dicas, quod sic, quia absurdum esset, cum quem prptor patria potestate manente ad actionem admisit, sui iuris iniuriarum suarum actione priuari, S ad patrem transferri, qui quantum in ipso erat, quia non potuit ommisit, aut quod est indignius ad patris haeredes transferri, ad quos nulli dubium filio familias factam iniuriam no pertinere, ut d.l. sed si uniusia fine.
139쪽
3 et Quid i si filius vellet per procuratorem agere,non per se dic pos t. alioquin si infirmitate, alioue iusto imp dimeto detineretur, nec haberc t. qui actione exequi posset ius praedictum impediretur. d. l. sed si unius. g. pen. 33 1 fuit enim procuratoris usus per quam necessarius , ut ijs, qui proprijs per se ipsbs superesse rebus,vel nollent,
Vel non possent, per alios posse concederetur. st de proin curat. l. I ff. de inivr.l. non solum aurem. g. agere, quam autem authoritatem habere oporteat procuratorem, ut iniuriarum agat infra dicam .
34 Q aaero ulterius, i fit nepoti iniuria patre tame praesente, licet absente avo, cui competit iniuriarum actio Patri, an auo dic patri, quamuis in aui sit potestate nepos, instit. qui b mod ius pat. pol. tu. f. admonendi, 33 per lex is de adopt.Hiberum. Est ratio, quia i ad patris ossicium pertinet, etia in vita filiu aut proprium omnibus in rebus tueri .dd.sed si unius. g. qui iniuriam acce Pit, quem text. singularem notat ibi apostilla Bologn. quia ex eo argumetum trahitur patrem teneri ad alimenta fit j non auum. 36 Quid i si seruus cuius nomine actio copetit iniuriurum manumittatur, aut alienetur λ dic domino actione remanere. s. eodem dicto. l. si seruum ,& I.seq. nam ,&37 t qui agnum vendidit, pro arboribus ante venditione furtim caesis, furti aget. is arbor. furi. cael l. qui agrum ;38 quemadmodum 1 si fundum ad quem ducebas aquam vendideris,& tradideris, nihilominus si antea prohibi tio tibi facta esset, ne duceres, interdictum tibi competeret. ff. de aqua quotid.&est. l r. S. si fundum,& S. praeterea illud.
39 Hinc t videmus manumissioue surti actionem non extingui,
140쪽
extingui, propter,quod qualitercunquε domino subtractus sit seruus, superest tamen aduersus furem furti a ctio. isde surt.l. inter omnes. Quinimmo nihil intererie mortuum esse seruum,aut venditum,ne dum manumisesum , quia nihilominus iniuriae sequi poterit condemisnatio. arg.fLeodem dicto. l. in furti. in princ facit glossi in d.l. inter omnes,& gloss. in d.l. qui agrum,uercagere Pot.& glo.in d. l. si seruum S actio. Sed dixi viro actionem comperere pro iniuria 'in πι4o Xore illata, i nunquid econtra affecto viro agere uxor
i poterit φ videtur,quod sic , t quia si licet lad alterius d
fensionem, ne dum ad propriam vim vi repellere, eini. in casu clarum sit affectionem considerari, ut per glost. ff. de iussi& iure,l. ut vim,vers. nam iure, quis maior erit4Z in assectu uxori.quam malitus f t cum quo sotia est diuinae, humanaeq domus. C.de Crim.expil. haeredit. l.adueclus,& ff. de ritu nupt.l. I . C.de Iude.l ne quis, & l ne-43 mo,st ad municip. l.fin. S.Σ. t Cum quo secundum verisbum Dei una, eademq. caro effecta est per connubium de cognat. spirit.cap. Martinus.3o quaest. . cap. substi- tuatur.& cap. si quis ex uno,propter quod i viri compaternitas ad uxorem ducitur, atque ambos ligat aequaliter quoad quaedam, quia unum est corpus,licet duae sint personae.Z7. quaest.2. cap. Agathosa. -Τu autem dicas, quod non,quia aequum est defendi uxores a viris, non econtra. ff. de iniur. l. quod si viro. instit eodem dicto S. patitur autem, nisi eodem tempore quo maritus assicitur,afficeretur,& uxor, vocetur lariste maritus meretricis,tunc enim,etsi agere videretur vis
xor pro iniuria mariti, ageret tamen principaliter pro osseusa propria, ut iseod.dicto.l. I .in fine.