Tractatus iuridicopoliticus de rebuspublicis turbidis in tranquillum statum reducendis, in eoque conservandis. Autore Philippo Andrea Oldenburgero ..

151쪽

cinorum, civilibus in cuibus inter se di C. cordantium. Lib citati Graeciae civitatum dum insidiatiir Philippus Rex Macedoniς, contentiones illarum aluit, tu victos pariter victoresque stibile regiam servitutem eo egit Iti sin. lib. 8. c. I. I Tota concus saeti Italia , dum alii Guelphorum , alii Gibelli noruni partes in gratiam Pontificis& Cesa iis secuti : Hodie adhuc ratione Hispanorum est Ga lorum, immortali quasi odio a se invicem dissidentium, Romae non

modo dissident Cardinales factionis vel Hispanicet vel Gallic sed etiam ipsi Principes Italiae . qui dum nonnulli Regi Galliartim , alii Rcgi Hispaniarum adlaaerent, Italia semper manci divisa. Odia etiam haereditaria itu et populos non longe dissitos, sunt vellati semcs dissicitorum domesticorum v. g. inter Hispanos S: Gallos Vi 3 Cominae ib. io . de reb. geli. Llidovici X I.) De causis specialibus, ob quas contingat Imperium Monarchicumconc tari vid. Schooc hi. de Sedition. c. Q.) De causis seditionum militarium videatur idem Autor i. cit. c. I. XXXVIII. b Praeter causas conjura-

152쪽

Sedandis. 1 3Itionum supra tactas, suiu etiam hae s i

Desiderium liberanda patriae, per virn a tyrannis Occupatς. Exemplum in Republica Romana contra Iulium Caesarena suppeditant Brutus & Cassiuas : In Belgio Egmondanus & Hor nanus Coines , qui Brux eliis contra Philippum II. Rex Hi paniς conjurarunt. Contra Cardinalem Richelium tempore Ludovici XIII. Regis Galliς etiam plurimi conspirarunt , qui tamen ultimo supplicio affecti. De Henrico d'Effiat, Domino de Cin i Mars vid. mittor. Siri spag. ΙΣ23. i 224.) a ) Inju

neficiorum in aulicos codatorum : Hi enim

magis seimidabiles sunt, quam qui plurimis injuriis affecti fuere. Excmplum de Se jano , Plautiano , & Cornificio Vlefeldio Nob. Dano, nota sunt f Machiaveriti Dissert. Polit. ad Livium cap. 6. J Wallcns ei nisi, exercitus Ferdinandi II. Caes. Gene ratem ambitio neci dedit a. is34. De praedicto Vlefeldio ex anonymi cujuida scripto, cui titulus Machisationes Cornificii VIoeiadii; sequentia excerpere, atque huc appo nere placuit:InCornificioVlefeldio summa F 6 extitere

153쪽

De REB Vs p. turbidis

extitere omnia, quae hominem aulicum

commendant; Illustiis & heroicet familiet

gloria, statura corporis procera & formotissima, vastus animus, magna apud omnes autoritas &laus civilis prudentiς maxima.

Vnde illum Christianus I U. multis jam . honorib' auditim in altissimum dignitatis fastigium evehere, & in regno Daniet AulqMagillium, primum inter Proceres constituere, suorumque omnium consiliorum participem facere non dubitavit, data ipsi an matrimonium Eteonora, filia majore

natu , quam post mortem Reginς ex Christina nobili femina procreavit. Jcc. Vt omnibus numeris absolutus dici potuisset, si innata sibi ambitio , quam ha bendi libido plerunque comitatur , & nimia sui vindicta abfuissent. Rege adhuc superstite, ita se temperavit, ut nihil commiserit, quod jurea quoquam reprehenderetur &c. nisi quod paulo ante Regis jam septuagenarii , obitum, ex quo Christianus v. electus Princeps ad Egranos Bois hemi et fontes iturus, Dresdae in Saxonia supremum diem explevisset, cura monetqcudendς, cu)us inscrtetio : Iustiti Irhovab

154쪽

iudex, parum fideliter gereret, Octava parte de majoribus nummis, dimidia demi noribus defraudata. Vixdum autem Rex Hasei vita excesserat, ubi statim insurgere, Omnium rerum administrationem sibi potissimum arrogare & plurima miscere caepit. Magnum privati affectus siti indicium primo erupit , quum paucis . Regis decessu interpositis diebus, Concubinam Regiam , cui Wibicha nomen,

propero fato, de prς moerore,ut serunt,extinctam, denegatis exequiis , nocturno tempore vilissimo vehiculo contumeliose imposito funere, extra ut m in patiperum

caemiterio sepeliri curaret. Fuit liqc Christinς, cujus supra meminimus, a cubiculis, cumque Regi revelasset, ipsi a Domina sua venenum parari, Rex illam, repudiata Christina, ejus loco amavit, atque Vldaricum Christianum Guidentev &c. ac

filiam, quae Aleseidio Nobili Holsatis nupta est, ex eadem suscepit.Hac de causa incensum erga eam totius Vlestidian; fami- odium indesinenter flagravit &c. Tunc quoque illi certamen adversus Brochman

num , Seelandis .Eriscopui, de Coronae

155쪽

I 4. De REBUS P. turbidis& Sceptri custodia exortum est, quae Rcgni insignia, Episcopus pro officii tui ratione,

durante interregno, sibi committenda esse, antiquo jure probavit. Inde ubi in Ordinum concilio, penes quos eligendi arbitrium erat, de novo Rege consultatum. etiam, ipsique, ceu aulae Magistro,propositionem facere incumberet, plurimas difficultates movit. Ex Regiis filiis, unicus Frideticus Archiepiscopus Bremensis si pererat &c. ad hanc electionem proxim ua&c. Huic ne deferretur imperium , nisi vetera Nobilium privilegia redintegrare, S in novas leges jurare,ac permitte re vellet, se de nulla re, inprimis initio regiminis, sine Procerum consensu decreturum, maximopere annisus est dec. Qui altiora sunt scrutati Vlenidium spe occulta semetipsum hac fortuna gaudere , ac

pendentibus suffragiis , injectisque impedimentis , rerum potiri posse &c. extitimant. Cunctorum tamen sentcnt: is. qui, unanimi voto Archiepiscopum sibi Regem deposcebant , praestactὸ refragari quicquid etiam moliretur, ipsi non fuit integrum. dic. Elesa' itaque dc an.1648.

156쪽

Sedandis.

mens Novemb. coronato Friderico, Vle-feldius Portam Triumphalem , sub quae templo redeunti Regi palmarum rami ab

obviis exhiberentur, nocte proxima demoliri jussit. Quo fusto Regiam Conjugem , Sophiam Amaliam, Luneb. Ducis. sam, quae postridie ejus diei, ut &illa di-eto in templo coronaretur, per eandem viam ex arce descenderat , vehementer

irritavit. Atque idem ab illo tempore, quum varias indueret formas , non sine Causa omnes cjus actiones Regi suspectae fuerunt. Ipse Senatorum Princeps raro in aula comparere, anniversiariis comitiis sponte se abdicare, rem quamcunque simulare ac dissimulare. Uxor virilis audaciae foemina, omnibus se ferociter praeponere, cum ipsa Regina simultates exercere es c. Exacto interim triennio , quid uterque eorum in animo volveret, ac insidiae, quas

Regi struebant, delectet sent Initium hujus tragoediae fecit Dina , muliercula ob egregiam formam Halaiae notissima, cum qua clam uxore consuevit Vleserudius erc. Haec valde familiariter utebatur Georgio Walthero Regii exercitus in Hob

157쪽

Holsatia Colonelio , cui forte enunciat, Regi ab aulae Magistro perniciem immi- , nere. Is dcc. protinus quae intellexerat ad Regem defert, qui mulierem ad se venire praecipit. Comparuit illa & dicta confirmat, his praesertim circumstantiis: Se cum Vleseidio in eodem clibasse lecto , in in- , teriore parte aedium , quo subinde per po- sticum intromissa fuerit , atque uXOrem ejus mane quodam intrasse , poculum

ferentem praeparato veneno repletum ,

quod Sperlingius, intimae apud Vlefel-dium admissionis Medicus praescripsisset,

cumque Marito suo de loco & tempore quo id Regi propinarent, multa commutasse verba , quae a se observata suere , dum injecto stragulo, ne quis eam adesse sentiret, se occultaverit oec. Qum Rex ista cognovisset tempus expectare decrevit , quo se res ipsa proderet , es c. simul

tamen animum ad cavendum sedulo attendit. Cum vero Vlefeldius rem dispalatam . animadverteret, sorte quid subolens, illud quod prius de veneno intenderat consilium, ad aliud facinus transtulille apparuit.

Nam haud multo politicarios subornatos,

158쪽

M med1 a nocte ante Regis cubiculum inambulacro fuisse , certissimo signo , quod nimio canis molossi latratu exterriti , cla-Vem , antehac amissam in foribus, pes isto interius obseratis, teliquissent, primo diluculo palam quoque innotuit c. Vlesel dii conatus quum publica fama sparge tur ; Dina, quae de hisce nefariis consiliis sciret , publica autoritate fateri jussa idem, quod antea Regi secretb commemorave Iat, ordine & iisdem verbis coram judicio repetit. Dies etiam dicitur Vlefeldio , qui Procuratorem misit, maltherus Spcr-

lingius cistati se ipsos stitere Sic diseceptata in foro causa & auditis ultro ci-rioque testimoniis, totum negotium ad cognitionem Supremi Senatus remittitur. Praeter Dinam autem nemo in vinculis tenebatur. In jus vocantur denuo praefati Omnes, quibus Vlefeldius centum stipatus cujuscunque generis hominibus, ipse demum cum reliquis in judicium venit. Dina quum a reo ante regium tribunal Vera ut diceret exhortaretur, seu metu, seu animi mobilitate , seu spe cum adversario redeundi in gratiam , seu alia quamcunque

159쪽

I38 De R E B v s p. turbidis

cunque re impulsa, neque de veneno, neque de concubitu, neque de puero nato liquid certi assirmans, omnia dicta sua 'revocavit. Sed miserae foeminae haec confessio exitiosa fuit, neque dabatur excusia tioni locus, quum postea pronunciaret, sibi magicis artibus mentem fuisse eve sam. Ma rebat opinio , Aulae Magistrum omni prorsus culpa, non vacare. Decrevit

ergo Senatus indicium Dinae falsum videri, eamque capite plectendam ; Waltherum Sperlingium , & Simonem; Henningues Ecclesiastem ad Domini Petii , tanquam consocios , Regno praescribendos esse , de Vlestidio Rex ipse statueret. Quum jam illa ad supplicii locum duceretur , implorata adversus Aulae Magistrum,& Simonem Henningues divina vindicta, se innoxiam alieni sceleris poenam subire

miserandum iu modum conquesta est. Ad-

haec Vlefeldius ab irrogato Dinc supplicio

prima quae instabat ilotic, c5vasatis rebus, cum uxore, liberis & domesticis suis plerisque in navem se recipit, inque Hollandiam demigrat, deque reditu suo ex impOsita summo aedium sitarum cacumini Ci

160쪽

Sedandis. a 3' coniae statua cuique pro arbitrio conjectandum reliquit Fertiir de ciconia illam non posse pati Regem. Hinc factum ut totius actionis proccisus Danica cGermanica lingua publicaretur, simulque senti Senatoria dignitas lablata, inque ejus locum Ioachimus Gcrsdorsius Aulae in

Regno Daniae Magister sit declaratus. At ille id aegre ferens ad Suecos properat, ibique apud Chriitinam receptus Comitis titulum sibi acquisivit oec. Quibi'. ita constitutis Apologiam Stralesundii ii pressam edidit, in qua ostendit, invidiam ititisse virtuti sitae, Regemque falsa sunpicione a se alienatum & se fictis circumventum esse criminibus. Dinam solam deliquisse, quumque ad evitandam Regis iram sponte sit profeRs, culpam ex fuga non esse arguendant ox ubi hristina sese imperio Sueciae abdicast et, ac bellum in Polonos a Rege successore Carolo G

stavo appararetur , & post Suecorum armis in Daniam transferrentur , Occasonena vindiistae adeptus,illuc una cum exercitu abiit , ibique multum consiliis suis R. Dan. nocuit. Pace Beha Rodschilia inter alia quoque cautum : Ne Cornisb