장음표시 사용
371쪽
cujus tamen verba cum mica salis accipienda. Prohibeantur itaque Theologo-- gum inutiles rixae & superfluae contentiones, quibus tantum abest ut mitigentur mala publica, ut potius iis exaspeIentur.
Malo fait D. Calistis in Selech. Epist.
Richteri pag. 118. a Theologo Scripturarum Iin peroicue explicari, hi Toriam ct antiquitates Ecclesia illustrari, doctrina capita selide probari, quam dissentientes quoscunque conviti s proscindi, aut Inferis devoveri. Interdicantur porto tam Theologis quam Philosophis quae mones Scholasticae Quodlibeticae nullam aut exiguam utilit tem , sed potius plurimum contentionis, parientes : Scripta polemica critica
ugi 2 inhibeantur: Haereses in republica exorientes redarguantur verbis f ut sic dixerim J charitativis r Haeretici turba tores coerceantur, quo Verb genere pae
net alibi dictum in Tractatu de Qu
372쪽
phanatici homines angultillimis Politicis cancellis includant . Permolesti enim
sunt ejusmodi hospites , qui partim hostes
sunt omnium Chriltianarum Rerumpublicarum, partim opiniones habent nimium aptas turbandis civitatibus. Certe magistratui commissa est tutela pacis publicae, adeoque non debet tolerare eos, qui
spargunt dogmata seditiosa, quae dissolvunt civiles in Rebus . societates , qualia sunt illa Anabaptistica de communione rerum, de non exercendis judiciis, de non adeundis magistratibus oec. O Anglia quot tot tantisque fluctibus turbida existas , debes huic civili pesti l Quantas tragoedias superiori seculo Anabaptistae Monasterii in estphalia excitarim, notum est ex Steidano, qui etiam poenas Ioannis Leydensis,
Crechtiugi & Κnipperdollingi exponit. inod si vero ejusmodi phrenetici homines , quorum cerebrum Enthusiasticus cis- cum agit spiritus exoriantur sui ante pau cos annos adhuc Lubecae contigit) statim
di e vestigio. ne rerum sacrarum imperi-
373쪽
tos turbent 2 tanquam furiosi in carcerem
ol haust) compingi debent , ut ibi
somnia suae per somnos obliviscantur. Blasphemae porro doctrinae contra SS. Tri 'nitatem , ac Servatoris Divinitatem ab omnibus magistratibus arcendae ac severe puniendae. Hoc natura scripsit in omnium sanorum sensibus , adeoque illud ipsum non solum concessum , sed etiam mandatum est magistratui. Pii tutelam ; impii poenam improbis facinoribus dignam merentur. Turbidi Sacti Mini iterii Candidati porro non admittantur, aut si ab initio tales non fuerunt, sed postea turbis concitandis a maligno de nequam Spiritu instigentur, aut plane ab ossicio remo-Veantur , aut alio Politico remedio intra modestiae pacificos cancellos coerceantur. Experientia proh dolor i nimium quantum testatur, etiam Angelos Pacis Verbi Dei Ministros non raro concitare turbas, conficienti isque auditorum rectas in er- Toneas transformare ; quod quanto cum detrimento Reipublicae conjuiustum sit, nemo non videt. Praesertim autem in Papatu
374쪽
patu Iesultae impii sunt turbarum civilium artifices & concitatores , id quod Gallia, Germania , Polonia, Anglia aliaeque Re . publicae Chiistianae satis sunt expertae. f Vide Carassa Germaniam Sacram Restauratam, Alphonfim Vargas si ve Caspar.
Scioppium , de Stratagematis Iesiuitatum,& Scripta, Romani HO, Capuceini, contra Clusium Iesu itarum aliosque, ut in specie de concitatoribus Germanici tricennalis Belli nihil dicam. Denique si novae de negotiis religionis jactentur sententiae, earum examen piis, moderatis , & doctis Theologis a Politico Magistratu committatur , Synodi Nationales ac Provincialesi quum ob Papae Hieromonarchiam uia,
vetate Chiistianum Concilium facilius optaveris, quam speraveris J instituantur,
omniaque ita tractentur , ne conscientiis vis violenta inseratur; Secus si fiat, mota religionis sacra anchora movetur ipsa
Reipub. navis , id quod superiori seculo
sub Caiolo U. &hoc aevo sub Ferdinando II. res gestae inter Protestantes & Catholicos , eheu l satis superque cdocent. antae turbae sub Henrico III. . Rege
375쪽
Galliae ob exercitium tyrannidis sacerrimet in conscientias Hugonottarum fuerint exortae, vide sis apud Thuanum , Galliae Livium, lib. 78. Histor. Ad ipiendas ve- Io contentiones religiosas in Synodis , Magistratus partes sunt i J ut ipse, exemplo Christianorum Imperatorum, Conci
lia sacra convocet f i J iis praesideat f 3 J
quid ibi rerum agatur, cognoscat, f6Jexorbitantes & tumultuantes in rectae rationis gyrum reducat, s s J de actis synodalibus judicet, & denique i 6 J Synodorum
decreta, inspectis rebus omnibus, rationibusque subductis, edicto confirmet, atque iis firmissimum executionis robur addat. His probe observatis, nullum est dubium, quin Navis Ecclesiae non tantum in portu consistet,sed etiam mediis in undis semper tranquilla erit. Ex hactenus adductis satis liquet atque constat, quam magnis me tibus Rerumpublicarum corpora sint a-'Dimanda , ut nubibus discussis caeli Poli- tici secies semper sit ac maneat serena.
376쪽
Regulis a Magi ratu Politico in tu sis domesticis observan πι,
repraesentans. I. Ccurrentibus in Republica se Iditionibus ' Magistraim has Politicas observent regulas h si)Sint intrepido vultu robur & aes triplex circa pectus gerant,inconstantem constantiam pro muro reputent. Lipsi aureus libellus de Co stantia, si in ullis aliis negotiis cum publicis tum privatis , certe in hoc arto salutis exitiique confinio in bonum usum deducatur , thesesque Lipsianae ad hypothesin
transferantur. Certe non minimum perruculum est iis, qui maxime timent , multisque ipsum timuisse nocet. Seditiosi ter-Wnt , nisi paveant ; ubi pertimuerit, impune contemnas Tacit. l. r. Ania. c. 29.)ε ίαὶ Observent in praxi & vita civili utilissimum
a Regulae tempore seditisnu a magistratu observandae. b Prima Rauia. c Secunda
377쪽
Sedandis.lissimum & maxime Ialutarem Ovidii
versiculum: Principiis obsta ;serὸ medicina paratur Cum mala per longas inνaluere oras Sedhionis peltiferum malum nascens sive initiatum facilius opprimitur , serpens ac vires adsumens fit robustius , & tandem consummatum. Seditionis non remedia ,
sed principia m ora esle graviter ait Curi. l. s. c. . incipiensque adhuc & nondum adulta melioribus consiliis flectitur. Tvicit. l. I. Hist. i. c. 33. Ipsa principia si abscindat magiitiatus prudens , multo facilius civitas in eum statum reponitur , in quo ante seditionem fuit. Etenim nui quam ad seditionem pari consensu multis tudo prorumpit , sed incitantur a paucis, qui vitiorum scelerumque impunitatem sperant, dum peccant cum plurimis. Inclipientibus itaque turbis obstruendae sunt viae : Cum enim semel ejusmodi incivilis materia radices egit , tanquam congenita aegritudo difficilis est extinctu.
378쪽
Exorta superiori seculo Gandavi in Flandria seditione Carolus V. Imp. incredibili , celeritat et & astu Politico per Galliam tendens malum istud in herbis extinxit: ne a
amplius cresceret , & ad injustam maturibtatem perveniret. Maturato hic opus, diesque rerum verbis non sunt terendi.
ras; horae diem rapiunt;Dies vero initiant, hebdomadae , menses dc anni turbas civiles consummant. Canis itaque festinansi ut proverbium hoc ad civile hoc negotium applicem J hic nunquam cqcos p rit catulos: Et semper nocet cim ι- cum pernisiosior est quies, quam celeritas Γ TMciti t. i. Hist. c.1i. J Seditionis incremem ea spem medelae absorbent, aut eam dissiciliorem xeddunt , r*essionesque viperam
379쪽
riim naturam referunt, quς ab ortu facilulime sui cantur, cum temporis cursu dis- ficulter vincendae. Prudenter sane Cicero
initiis conjurationis Catilinariae sese opposuit : Mahometh suo manipulo furum in initio facile reprimi potuisset , sed Heraclius , sub quo caepit, neglexit, re Saracenicum regnum tandem ita firmatum, ut in hunc usque diem toti Christiano orbi sit metuendum. Quod seditio in
herba quod dicitur J sit opprimenda docetur apologo cucurbitς ει pinus. Sata nim olim fertur cucurbita juxta arborem , pinum , quq ramis magnis patulis jam :constabat. Cucurbita vero cum multis pluviis atque caeli temperamento crevisset, lascivire caepit ,& ramos latius porrigere, jamque serpebat in pinum, ramosque ejus involvebat , ampliora folia , candentes flore , prςgrandia poma & virescentia Ostentans ; tantoque fastu intumuit , ut pinum ausa sit aggredi: Vides, inquit, re supero,*jam jam ad cacumen consur
go. Sed pinus , quq senili prudentiq M
robore pollebat,nihil morara insolentiam. r ondit tantum:Eso hic multas hyemes, astu '
380쪽
actus,variasq; calamitates pervici, deadhuc integra persisto; tu vetb ad primos rigores minus audacis habebis, cum & folia concident, & viror o iunis aberit. Sicque contingit plures esse ambitiosos cucurbitas, qui regna & re p. annosas aggredi conantur. Sed tamen habent plus animi, quam roboris; ideo brevi decidunt & rescunt, si factiosis resistatur. Sed cuncta dum non est, & extinguenda, ut apparet, scintilla. t Richter in axiom. Polit. χο . J
risu falleis sive sint aristocraticq sive democraticae aut ex utrisque mixtς, apprime ratio flaim in hoc dubio articulo rerum ex git, ut magistratus inter se sint concordes 'animique eorum triplici , septemplici,