장음표시 사용
161쪽
ns 1 DE EMENDATIONE quam ipse posuerit. Nec defuisse inter veteres qui eidem haec loca meridiano subesse crediderint, patet cum ex aliis tum c Strabone, utpote qui Alexandriam, Rhodum, Byzantium & ostia Borysthenis sub codem collocant He
Aucta hac ratione Cypri cretae longitudine, satis quoque manifeste confici potest, quanto in errore versentur, qui maris figetis Atiae minoris longitudinem, adeo in
arctum contrahunt, ut inter Taenaron Laconica promontorium vulgo alapa dictum, Isitim vulgo Ajasib nun
cupatam, non plura'nam sexcenta octoginta passuum numerent millia, cum tamen si non plura quam mille, ut Strabo, vel nongenta septuaginta quinque ut Ptolemaeus, plura tamen qua nongenta intercedant passi millia. Obstant quoque menturae terrestres, quae non permittunt ut totus ille Asiae minoris tractus, qui a Cnido, usque ad intimum sinus Issici excurrit recesium, tam iniquo includatur spatio. Si oriolanos & marinas sequamur mappas, non
phira in illis huic intervallo adsignata inveniemus pallitum millia quam CCCCXLVII l, quibus tuto possis addere, ducenta&quinquaginta millia Nam ab Epheso quae multo st vicinior quam Cnidus, ad Issum recto itinere numerantur ab Artemidoro sexcenta quinquaginta octo passmillia, It.ique sputum quod interjacet Ephesumis Anti ochiam, quae bidui itinere abest ab Ista seu Alexandria si Iωον, confici scribit Euagrius diebus triginta, idque ab cxpedito viatore, siquidem illi quem diximus numero, plura quam centum passuum in itinerariis adduntur millia, nempe propter viarum dissicultatem cla obliquitatem. Nec
longius ab Illa abest Byetantium quam Ephesus, si anfractus
itineris auferas& verum ByZantio situm reddas, in quo ut diximus peccavit Ptolemaeus. In itinerario Romano, quod Antonini si creditur intervallo inter Byzantium rant,ochiam imbuuntur in melioribus libris millia passi DCC LXXVI, stationes xxx sed propter montium obstacula
162쪽
LONGI Tu DINuM rs 3 obstacula obliquato nonnihil itinere. Si auferas intervallum, quod IIumis Antiochiam interjacet, ct obliquos tramites pari ratione in rectam redigas viam, habebis totidem sere stationes & passuum millia ac sint inter bosumo intimum sinus Issici recesium. Persequamur nunc eam quam ingressi sumus viam 4ideamus quanto intervallo distet Byzantium seu Constanti nopolis a Dyrrachio, seu huic vicina Apollonia, ab utraque enim per viam Egnatium iter est Constantinopolin. In iti nerario Romano inter Dyrrachium lyZantium numerantur stationes triginta sex passuum vero millia DCCLIV. Alio vero itinere quo ab Aulon per Apolloniam aditur ByZantium continentur millia DCCLVI, stationes vero triginta. ATurcis qui laxioribus utuntur stationibus conficitur hoc spatium diebus xx IV. Si itaque itinerario Romano credendum, cujus omnes mensurae probe satis conveniunt, tantundem fere itineris est a Byzantio seu Epheso ad Issum tendentibus, quantum sit intervallum inter Dyrrachium & Byzantium, cum ea quam retulimus Arte- midori mensura non nisi duobus aut quatuor passuum millibus excedat alteram. Attamen via Egnati licet non multum sinuosa per passitum millia quam xactissime digesta, adeo tamen non suit recta, quin aliqua sui parte multanda sit, cicctitudine in istam velimus ad normam exigeret. Itaque Strabo lib. D. cum scribit viam hanccxtendi ab Apollonia usque ad Hebrumis Cypselam oppi
dum tribuit ei longitudinem millium pas I xxxv, sive stadiorum quatuor millium & CCCLVID, secundum Polybii calculum ' Atqui in itinerario Romano digesto ad lapides milliarios ab Apollonia ad Cypselam numerantur millia D LXXXII, quae mensura quadraginta septem pali millibus longior est Straboniana. In ea vero mensura quae a Cypsela ad Byzantium superest, numerantur in eodem
itinerario millia CLXXIV, cum tamen via cista non
163쪽
234 EMENDATIONE vero Ptolemaeus, ac si mensura Strabonis nimia esset adeo decurtavit haec intervalla ut inter Apolloniamin Cypsellam non reliquerit majus spatium CCCL xx pas millibus.
Cypsellam quippe octo gradi sis quatuordecim sex,
gesimis orientaliorem posuit Apollonia. Disserentiam vero latitudinis facit gradus unius ciam semisse quae mensura in istoc parallelo in millia pas resoluta, non plura quam diximus dabunt millia. Licet reprehensione dignus videatur Ptolemaeus, quod
contra omnium veterii. ntentiam viam Egnatiam tanta sui parte truncarit, quia tamen non desuere qui etiam Pto lemaeum nimiam Macedoniae Thraciaque existimarunt tri Mere longitudinem, transeamus ad aliud argumentum uia. de clare cognoscamus utri restius senserint.
Alexandriam Wyptio Pataram Lyciae sub eodem sitas esse meridiano constat non ex Ptolemaeo modo, sed ii risque portolanis, cum recta inter boream laustrum eas distare affirmant. Byzantium eidem subesse meridiano, multis jam olim persiasum ut ex Strabone patet. Et sane qui se credidere multo melius sensere quam PtolemaeuS.qui Alexandriam quatuor gradibus cum semisse orientaliorem iacit ByZantio. Sed Vero de errore Ptolemaei in positione ByZantii, jam antea egimus Chrysococcas, Qui ex Arabum sententia contracto mari Mediterraneo tabulas Ptolemaei emendare conatus est, duorum graduum disserentiam facit Siquidem Constantinopoli longitudinem tribuit graduum 9 scr. O. Alexandriae Vero I. o. Siquis mensura Poriolanorum diligenter persequaturin mappas
consulat nauticas, tantundem inveniet.
Uideamus nunc quem Libyae locum secet meridianus Apolloniae, a qua incipit Via Egnatia. Si eundem sequamur Ptolemaeum, inveniemus illum meridianum, qui transit urbem Apolloniam transire quoque Syrtim majorem, ct quidem inter vicum Oesporis dictumo Pontiam insulam, ita ut haec quindecim scrupulis sit orientalior, ille vero quinque scrup occidentalior. Quia
164쪽
LONGITUDINu M. IssQuia vero planum csse videatur, si quod duos istos inter. jacet meridianos spatium, mutilatum aut ampliatum fuerita Ptolemaeo in lunate Apolloniae Byzantii, sequi ctiam ut id om factum sit in omnibus aliis locis duos istos interjacentibus meridianos, idcirco persequemur inter alia quae, parallelo Alexandriae occidentem versus usque ad meridia num Apolloniae intercedunt, unde quid de hac re sentien. dii fit colligere possimus. Primo itaque explicemus intervallum ab Alexandria ad Cyrenam ct Ptolemaida celebrem Cyrenarum urbem. Itenerarium Romanum vulgo Antonini dictum a Cyrena ad Rhacotin Alexandriae suburbium numerat millia pals CCCCLXIV, a Ptolemaide vero ad Rhacot millia passu Ptolemaeus inter Alexandriamin Vol malaia ponit disserentiam graduum undecim, &4ccup. q. Hoc intervallum si redigas ad mensuram graduum paratulet Alexandrini habebis millia passi 86'. De hoc eodem
intervallo loquitur Procopius lib. V dea dificiis, cum Pentapoli viginti dierum itinere abesse ab Alexandria scribit, toatidem nempe stationibus ac numerantur in tinerario Romano. Cum vero iter diei Procopius stadiis ducentis decem includat, habebimus hic millia passi quinoenia dc sexaginta. o Sed cum nulli diligentius singula Africae spatia sint scrutati quan Arabes illo praesertim tempore quo Himania potiebantur, iteraeque inter cos flarebant videat sinhorurn quoque de hoc interVallo sententiam. Audiamus ergo Geographum Nubiensem, qui ut puto feliciter rem conficiet. Is igitur parte tertia climatis terti describens itera Syrtibus Alexandriam, dicit arcam oppidum iritem cere, a qua absit Alexandri stationibus xxi, passise omillibus quingentis do quanquaginta. Singulas deinceps
1lationes sincervalla singula enumerat, non per ambages,
sed via recta per solitudinesin arena Marmaricie. Sed observandum culpa librariorum vel interpratis mis f. . N a excidisse
165쪽
Is DE EMENDATIONE excidisse stationem, cujus intervallum tuerit XXV mill pes Alias enim viginti tantum essent stationes illi.
passi DC xx Is contra mentem scriptoris.
Oppidi vero Barcae situm ut cognoscamus hoc dixisse susticiat illam non esse eandem ac sit Ptolemais, ut Strabo Plinius voluere, sed Mediterraneam, ut recte habet
Antiquissimam si urbem patet non pluribus tantum apud Herodotum locis, sedis exinde, quod ab ea non es Barcaei acceperint, qui primi artem aurigandi Cyrenaeos docuerunt. Exhausta longo tempore vicinitate Ptolemaidis, translatis eo cum omnibus suis aquis caetero quoque urbis splendore. Verum veris aquaeductu, dese lata postmodum Ptolemais,in tunc iterum habitari coepit Barca diam vis autem aquaeductum hunc instaurarit Iustinianus sui id ad breve tempus, cum sam a multis seculis magna ista olim Ptolemais in solitudinem abierit,is paucis solum nota nautis nomine Tolomelia Barca vero notissima Maurisis Myptiis, cum per hanc communis utrorumque pateat transitus Ab hoc itaque oppido totus
ille tractus qui Syrtim majorem, AEgyptum interjacet Barca appellatur. Sed revertamur ad istud quod institui
Cum itaque notus sit ex Ptolemaeo Nubiensi geographo situs Barcae, superest ut Videamus, quam parVa in tam vasto intervallo inter illos quos diximus scriptoreSoccurrat disterentia Ptolemaeo Barcae meridianus distat orientem Versus serupulis novem a meridiano Ptolemaidis. Si redigas
in passus, habebis millia septem cum duabus quintis, hoc est passus sere 77I . Aufer hos numeros ab intervallo quod diximus secundum Ptolemaeum intercedere inter Alexandriamin Ptolemaida nempe 386 4 supererunt 78, Intervallum itaque inter Alexandriam& Barcam Ptolemaeo cst passuum is supra
166쪽
Nubiensis vero Geographus intervallum inter Barcam ωAlexandriam facit mill pass. DL At vero millia passuum Arabica decimaquinta sui parte excedunt Romana, siquidem unicuique gradu adsignant non LX, sed LV .
passi mill Secundum horum calculum habebis millia passs 89 .
Differentia itaque inter Arabes Itolemaeum est millium passuum io . Sed si stos sequaris Arabes qui singulis gradibus adscribunt millia pasI. 6 invenies mensuram haud multo tribus as millibus majorem Ptole
Si jam eundem hunc persequaris parallelum a Barca usque ad littus Syrtis ma)oris cinde porro usque ad locum ubi parallelus iste secatur a meridiano Apolloniae invenies pass mill 2I3 quae si jungas cum 78 passmillibus, quibus distat arca ab Alexandria conficies
summam DCCL x xxx II passi illium. Et tantum quidem est intervallum quo in parrallelo Alexandrino iusta meridianus lexandrinus a meridiano pol. loniae e Parallelo Alexandrino ascendamus ad parallelum Apolloniae. Si illum persequamur in orientem tendentes, donec Alexandrino occurramus meridiano, secundum positionem Ptolemaei, non prius illum habebimus, quam Cromnam attingamus, utpote quam eidem, quo Alexandriam, subdat meridiano, quod tamen fieri omnino non potest, cum Cromnad tota illa ora Ponto adsita Euxino multo longius in Orientem sit abducenda. Patet hoc exinde quod Strabo, cui in rebus patriis praetipue credendum est, non uno in loco assirmetis doceat Amisium eidem subesse meridiano, ac sitis qui per intimum sinus Issici transeat recessum, quod longe aliter se habet in ta uilis Ptolemaei m quibus meridianus Issi distat ab Amis, i radibus quatuoris quinque sexagesinis. Error iste non aliunde Promanavisi quam quod Macedoniamin Thraciam, qua
167쪽
ir 38 DE EMENDATIONE tenus inter ortum & occasum jacent, arcto nimis incluserit spatio & Propontidis situmo directionem non bene expresserit, ut Iam antea monuimus. Ipse locorum in Thraciadopposito tae littore constipatio, conlusio manifeste vitium
At vero si Strabonis & illorum sequaris sententiam qui Byzantium QAlexandriam sub eodem collocant meri diano, omnia recte se habebsint. Ut totam rem conficiamus, colligamus intervallum quod in parallelis Apolloniae& Byzantii intermeridianus Apolloniatem lyzantinum intercipitur, pari ratione ac in Alexandrino parallelo spatium quod hos duos meridianos intercedit subduximus Id si secerimus habebimus DCLXXXXIII pasi millia. Cum cnim gradus in parallelo Apolloniae minus, in Byzantino Vero plus una quarta decrescant, non multum aberrabimus si medium teneamus inicuique gradu quadraginta quinque tribuamus sexagesimas, sic illum quem diximus conficiemus numerum. Qtiod si magis geometrice per rationem triangulorum sphaericorum inquiramus excessum lateris najoris, non tamen integra septingenta habebimus passmillia cum ad conficiendam hanc summam tria sere passu.um desiderentur millia. Ex iis quae hactenus diximus satis est manifectum Pto-lamaei rationes & mensuras optime se labere in AEgyptii, Marmarico Cyrenaico littore, sed Vero plurimum me. casse in Macedonicae, Thraciae & Propontidis situ, rectiusque de intervallo quo distat Apollonia a ByZantio sensisse Stra honem. cum alios tum quoque Plinium cum Dyrrachium a ByZantio septingentis Scindecim pas millibus abesse
Fusius aliquanto Morte ad fastidium usque prosecuti
haec sumus sed tamen cum terrarum mariumque longitudo situs absque hi cognosci non possit, necessario dicenda fuere. Revertamur nunc ad institutum& ut totius maris Mediterranei longitudinem habeamus persequamur litus Labycums
168쪽
Libycum, unde praecipue maris hujus petenda st mensura. Quamvis ex iis quae hactenus diximus clare satis confici pollit plurimum peccasse eos qui maris Mediterranei longitudinci tam arctis incluserint terminis, quo tamen manifestius horum cognoscatur crror hoc dixisse sussciat, ut in praece cienti his quae attulimus intervallis ita quoque in illis
quae Syrtinis a rem uretum Gaditanum intersacent spatiis, convenire iere Graecos, Romanoso Arabes, qui omnes curavi impentis principuna, magistratuumo calipharum totum Asticae dimensi sunt litus, nec obliquorum tantum, sed& rectorum itinerum mensuras diligenter annotarunt. Itaq;& in Syrtis majoris ambituo trajectu conveniunt inter se itineraria Romana.G rapinis Nubiensis, Ptolemaeus, Plinius&Procopius. nisi mo in Plinio iusto amplior occurrat numerus in Procopio vero mille stadiis contractior, utrunque culpa librariorum. Sed&in mensura totius tractus qui a Gadibus usque ad terminos Tripolitana provincia cui Procopius nonaginta dicrum iter ad lignat sati bene conveniunt omnes, ut nequeam Iatis miram Geographum Nubiensem, quod tam arcto spatio mare incluserit Mediteraneum, cum tamen terrestres apud illum mensurae tertia fere parte sint ampliores. Si mutilanda sit maris longitudo, mutilanda
etiam fuerat terrarum adjacentium mentura.
Quod autem idem ubiciasis eiert Marabutenses quosdam quadragintad uno diebus a Cairo Se linc sium utque penetralie nullum ex in argumentum Quci possit. Qui camelis in Libya iter faciunt aliquando centum it uia passimillia singulis absolvunt diebus, ut Leo Ater testis assirmat certissimus. Cum vero secundum istum Nubiensem inter Caitum seu Alexandriam riegelmessam bis mille mini mum intercedant milliaria clarum est istos Marabutenses
quinquaginta sere passi nullia singulis abist visi diebus seu
Licet multa supersint, quibus ea, quae de maris Mediter ranei longitudine hactenus a nobis dicta sunt con firmare
169쪽
16 DE EMENDATIONE possimus, siquis tamen ea perpendat, plura ut existimo non
desiderabit, cum undique terrarum circumjacentium mensurae, non patiantur mare hoc ad istas redigi angustias, quas
solo clipseon argumento induxere Arabes, nec tamen Omnes, cum etiam inter illos non defuerint, qui relictis ob servationibus lunaribus non recte institutis Ptolemaicas amplexi sint mensuras. Ut vero cognoscamus non in Europa modo, sed ibique seri praecipue in Asiae longe distitae partibus magno
Veritatis S geographiae damno adeo mutilatum esse terrurum situm, ut Asiam in Asia frustra quaeras operaepretium fuerit in orientem excurrere, & videre quam longe in ortum se explicet Asia, se aperire causas quibus contigerit ut nobilissima pars orbis in plerisque hodiernis tabulis adeo truncata sit, ut amplissima etiam regna vix dimidiam magnitudinis sua portionem obtineant, quaedam Vero omnino
Admissis ergo iis quas Ptolemaeus posuit mensuris, istinc unde desivimus incipiamus. Ab Issi itaque inuis ab Alexandretia vulgo dicta per Alcppum sive Beroeam tritissima est quae Babylonem ducit via. Conficitur ea diebus
noVemdecim vel ut plurimum viginti. In longitudine Babylonis, quae est iraduum conveniunt Graecid Arabes cum eam decem fere gradibus Isso seu Alexandretia orientaliorem aciunt. Nam quod Arabum nonnulli Babyloni tribuunt longitudinem Lx vel paulo plus, id inde
iactum, quod demensura maris Mediterranei decem seregradus amputarunt, ut jam ante ostendimus.
Babylone seu Bagdado in ortum tendentibus quinde. cim dierum iter est Spanianum usque Persae huic tribuunt longitudinem grad. 86. scr. o. Ptolemaeo est Aspadana adsignans ei longitudinem 85 graduum latitudinem 3 IO. Unde apparet errare eos, qui recens esse existimantii Vocabulum. Nugantur quoque plurimum cum ci Vitatem nanc cum Hecatompylo confundunt, quae quam
170쪽
LONGI Tu DINUM. I rlangissime hinc abest Chrysococes patiano, seu ut ipse
habet Ἱσφααν tribuit longitudinem grad. 77. C. contractiorem de qua diximus Arabum secutus mensuram,quae tamen manifeste vitiosa est, ct magnorum multis causa fuit crrorum, ut cum chiras scit Persepolin in 78 longitudinis collocant graduis ipsa occidentaliorem faciunt Babylone. Quapropter qui lugbegi, Abuli edae δε aliorum Aramambo'ersarum legunt libros, caveant ne a duplici istac mensura saltantur, quam non a propriore primi meridiani positione, ut vulgo existimant; sed a diminuta maris Mediterranei longitudine provenisse ostcndimus. A Spatiano pergamus ad Indosi primo ad Candalaar, cui Abulfeda adsignat longitudinem Grad 9 7 scr. O.. titudinem gr. 33. Sed rectius Persae, qui istam contracti orem maris Mediterranei non admittunt mensuram, cam collocant in longitudine grad. Io6. Et hanc positionem esse veriorem exinde patet, quod inter Spatianum & Canadalia intersint paras angae 292, quae mensura cum iO9s passuum millibus convenit. Verum huius urbis nomen cst Scandar, quomodo Persaeis Arabes Alexandrum vocant; ut videri possit eadem esse, ac sit Alexandria in Ariis, quam Ptolemaeus collocat in i longitudinis 3 vero latitud. gradu, utrinque nimis excurrente mensura. Minus recte de ea accipias Alexandria quae est in Arachosiis, utpote quam a Candalia distinguat Alpherganus. De situ autem Candaliar nequis dubitet facit lugbegi & aliorum auctoritas, cum asirmanicam dictare ab Alexandria AEgypti gradibus 43 scr. 6. Hinc sacile colligas, quam late Persarum pDteat ditio, utpore quae a Babylone usque ad Candabar ad
mille trec 'ita decem passuum millia in orientem cxcvrrat. In iis tamen quae vulgo prostant chorographicis tabulis videre est Persarum terras ad multo etiam nariorem por rigi amplitudinem Fateor sed putarado plane errore cum complura etiam maxima Indorum regna Persici regni cr- minis includant. Inde nempe hoc factum, quod Persicἰς ditionis