Sigismundi Storchenau ... Institutiones Logicae

2쪽

CONSPECTUS

TOTIUS OPERIS.

Me Facultate Cognoscitiva Mentis

Humanae.

Variis Speciebus. IooCApuae X. De Diυersis Enuneiationum Propriet tibus . 1 o CApur XI. De Enunciationibus in Methodo Scientifica initatis . IIICApur XII. Do Ratiocinatione. v I L1pur XIII. De Agumentatione , s nomia natim de lalluimo Sime pliei. 12 ICApur XIV. De Dilogismo Composito . IIa expuT XV. De Reliquis Argumentandi is ciebus.

4쪽

PRO LEGO ME NON

PHILOSOPHIAM.

g. I. dillilosophiam sapientiae studium I Quia

Saρientiam vero ex mente vete PliniiQλ- rum rerum divinarum , & huma '''narum, caussarumque, quibus hae De σ- LN Ies continentur, scienriam esse ex 'i ullio novimus. Veteres igitur ad philosophiam tulerunt Omnia ea, quae sive de Deo, siveae spiritibus, sive de mundo corporeo & ratiun s duelu, & sensuum experientia cognosci post uni: quae opinio a veritate pros io' alte. na non est; etsi, qui hodie obtinuit mos, ei-em haud suffragetur . Nostro nimirum hoc tempore naturales scientias ob amplissima , quibus Jam aucte sunt, incrementa ita Partimur , ut sub philosophiae ambitu duntaxat logica, metaphysica, mathesis, physica, atque et hic ac dat neantur, reliquis in diversas iterum classes distributis. Origo nominis si quaeritur, ea chmodesto Pythagorae responso debetur, is om- 1

i qui m

rerum

contemplatione I.

5쪽

2. Prolepomenomis tudia ponebant , sapientes σοφοι & habe se bantur, & nominabantur, idque eorum n0 1, men usque ad Pythagorae manavit aetatem ii, quem, ut Scribit auditor Platonis Ponticusis Heraclitus, vir doctus imprimis, Phliuntem D ferunt venisse , eumque cum Leonte Prin cipe Phliasiorum docte & copiose disse is ruisse quaedam : cujus ingenium , & elo

is qtientiam cum admiratus esset Leon , quae D si Vi SSe ex eo , qua maxime arte confideret Q at illum : artem quidem se scire nullam , D Sed eSSe ινλοσοφον. - Scientia porro, ipsa Varias omnino ab orbe condito vicissitudines e Sperta est, ut enim certum est ea ni in pri

mo generis humani parente fuisse cumulatam admodum: atque persectam , cum ipse eum Auctor supremus insigni exornaverit sapien tia, ut Ecclesiasticus testatum: fecit : ita dubitari vix potest, eam labente tempore , Ssuscrescentibus. inteD homines. vitiis ita con cidisse , ut paucissimi uumerarentur, quia ad

eam aut condiscendam , aut excolendam, opst ram conserrent aliquam .,

II. Non ita tamen pulcherrimum. hocce Sa pientiae Studium. ex. orbe exsulavit , ut non quavis aetate diversis. in nationibus fuerint nonnulli qui eruditionis magis conspicuae famam adepti fuissent L Ut de antiquis Hebraeorum Patriarchis taceam , prima Omnium gentium, in clua philosophicae disciplinae sensim efflorescere caeperunt , quantum quidem MX Veterum monumentis colligi potest , fuit

C aldaea Babyloniae pars, cujus incolae Chas dim , seo Chusdim a Chuso Chami filio com pellati fuerunt; et si enim JEgypti ii hanc sibi

gloriam olim vindicare conabantur , conten dentes, C ha id ros ex coloniae figyptiaca, pro gnatos esse , inter eruditos tameta , ut. vult Stant eius , iam fere certum est , Persaruir MI os, qui Omae m. Suam eruditionem a Chal

6쪽

o philosophiam. 3daeis mutuati sunt , ipsis iugyptiis longe au-tiquiores esse , neque alia suit ipsius Tullii mens Chaldaeos antiquissimum doctorum genus compellantis . Viri prae reliquis inter Chaldaeos celebres suerunt Zoroaster, qui ex memte S. Epiphanii Ni mrodi aetate floruit . Belus rex auelor, ut sertur, astronomiae circa annum mundi 2682. cujus inanibus a supe-stitioso populo in Deorum numerum relatis Semiramis ejus filia templum media in Babylone exstruxit, quod non minus ab arte , &splendore inclaruit , quam ex eo , quod Sinprema eiusdem pars Chaldaeis, Magisque aptissimum ad contemplandos siderum cursus -praeberet locum: Berosus denique , qui ab historia , quam, Ptolomaeo Philadelpho imperium tenente, in lucem emisit , illustre sibi nomen comparavit, quique primus Chaldaitas disciplinas in Graeciam intulit, statua propterea auro obducta ab Atheuiensibus honoratus, ut Plinius refert . Praecipuus Chaldaeorum in

excolenda astronomia erat labor , quae tamen brevi in astrologiam . aliasque turpissimas S erstitiones degeneravit, unde iactum est, ut omnem fere eruditionem suam ad vanas diavinationes , Somniorum interpretationes , artesque magicas reserrent . Hujus porro eruditionis partes in diversas familias erant distributae nec dum enim publice docendi mos obtinuerat ), atque ipsum lami Iite caput in id

curam intendit , ut scientia sua ad nepotes , ac posteros propagaretur , atque augeretur

etiam . Quae ejusmodi erant familiae , propriam sibi in provincia sedem deligebant, immunitateque a publicis oneribus ac vectigalibus gaudebant. III. Philosophia chaldaeorum per finitimam brevi Arabiam , Persiamque propagata est; in hae rursum Zoroaster quidam nomen hoc viris magna eruditione conspicuis videtur id

7쪽

temporis suisse commune ) memorandus est j qui religionem meliorem in formam redigendo , ac populares suos erudiendo effecit , ut maior litteris honos haberetur, quarum dein de cultores usitato inter Persas nomine Magi appellati sunt: tum Hvstaspes , SOStanes, qui Persicas scientias in Graeciam primus in vexit. In Arabia , ea praecipue , quae Sabaea dicitur, parte quis prior litteris operam dederit , inter eruditos adhuc disceptatur; complures tamen suisse scientiar naturalis , & astronomiae peritos vel ex Jobi, amicorumque

disputationibus patet IV. Sed neque aliis tum quidem notis gemtibus viri a doctrina illustres defuerunt et celebratur in India Buddas cum Gymnosophistis ; in Sinis Fo hi gentis conditor; tum Con. fusius ; in Malabarica Bramines ; in Maurita, nia Alta ; in Britannia, Gallia , Germanis Druitae ; in Thracia Orpheus , & Zamoixis in Scythia Anacharsis , qui ipsis Graeciae sci

pientibus adnumeratus est. In Phoenicia Phe. recydes Pythagorae magister Mochus, ve Moschus. aut etiam Ochus doctrine de atomis, ut Strabo opinatur, auctor , Sanchoniaton Berytius, qui ante TmJana tempora fisruisse fertur Cadmus denique dux Solonia in Graeciam deductae , es qua Subinde celeberrimus ille inter Graecos philosophus Thales Milesius ortus es p. Horuid SapieCtium studio, tum characterum ac nauticae inventione Phoeniciat gentis' gloria plurimum crevit, illam Lucanus a) eidem attribuit : han

Rapin b): se astro Π0miam Primum a Phci, mci bus, navigationi fuisse ascommodatam se stellamque polarem viae ducem detestati, , , quo I Om P ddimem genteS adoptarunt. Praeter unda non est b c ,sco Rgyptus , ter artium nuncupata , . io qua derivatae, .

Phanicia liborales Art ac mathe naticae d

8쪽

i, Philosophiam . s

sciplinat maxima obtinuerunt incrementa a geometria quidem cumprimis , culu, excole

de ne e SSitatem propemodum jfgyptiis imposuerunt annuae Nili exundationes , & quae inde consecurae sunt , limitum , agrorunquaconfusiones . Praecipuum philosophiae Egyptiacae lumen fuit A illotis . sive Hermes, vel Mercurius, qui populares suos geometri Am . astrologiam , ac theologiam docuisse fertur e eaus doctrii; am in Sacerdotibus , Prophetis , & Magis aliqua a lita con Serva tam , demum vero collapsam restituit Sipho ad, alter Mercurius d te is, qui Tris me isti quoque cognomentum tulit . Moyses isse Hebracti populi dux , curante Pharaonis filia , eruditus est omni sapientia aegyptiorum , quuab ipso in sub)edtum sibi populum facili negotio pro manavit, quamque aliquo post te n-ps re Salomon rex divino munere inter moris rates sapientissimus mirum in modum provexit .

U. Nascentem fere tantum adhuc spectavimus philosophiam adolescentem Jam , ac latius in dies se se in Graecia explicantem con- Sideremus . Occurrunt primum hic illi , qui ob insignis eruditionis famam, communi quasi suffragio , specioso Sapientium titulo condecorati sunt, quod anno tertio Olymp. 49ute, qui est annus ante Servatorem 38o. contigisse Laertius cum Plutarcho testatur. Septem ,

quibus id honoris obtigit, exstiterunt: Thales Milesius , Solon Atheniensis , Chilon Laca demonius , Pittacus Mitylenaeus , Bias Prienaeus, Cleobulus Lydius , & Paetiander Corinthiorum tyrannus; verum postremi du onmerito, sed astu, ac vi etiam aperta coram hanc nomenclationem sibi arrogarunt, Zacdeinceps usurparunt , convocatis ad se reliquis, nec resistere iuro quidem ausis, qui ta-

mea , ubi libertati pristinae sunt restituti, A-

p. 39. N 3. At .

Quae

ruin

9쪽

polluat Delphico litteram, quae Graecis qu

narium indicat dicarunt, hoc facto cantesta ti in suo sapientium ordine non. contineri ,, nisi quinque . Nonnulli his praterea ad)iciunt Anacharsia Scytharum. regis fratrem , Mysonem Chenaeum , Epimenidem. Cretensem , ac Pherecydem, ex Cycladum insulae Syro Oriundum .. Porro sapientes hi politicam porissimum philosophiae partem excoluerunt , condendis nempe sapientissimis legibus , stabiliendis. rebus publicis , & informandis hominum mori-hus. unice intenti ; solus Thales ad geome- . triam quoque , in qua complura the emata invenit; astronomiam, in qua' eclypsium caus-Sam, ac modum eas praesagiendi detexit , &demum. ad naturami corporum perScrutandam animum con Vertit, aliosque instituere coepit L

quo suo conatu- id effecit se ut ingens philosophandi amor, disputandique de rebus obscuris, servor in popularibus suis accenderetur Atque inde factum est, ut novelli hi philosophi Quis pro diversis , quas tuebantur , sententiis laicta unu diversa, quoque par tes abirent, ac variaS Se ctas. collectionem hominum uni magistro adhaerentium intelligo constituerent H quae iam breviter referendae sun T. VI. Celebriores Graecorum; philohophorum seste ad duas, ex. quibus veluti sontibus reliquae profluxet uni , praeeunte- Laertio, referrilmssunt . Prima harum est Ionica , quae Tha etem P altera Italica , quae Pythagoram lan

datorem veneratur.

VII. Thales Mileto Ioniae urbe oriunduS ,.s ἡ.I' postquam, ob in entem doctrinae famam , , quam Crio 3 p. diuturna per Asiam Phoeniciam , mgyptum, & Cretam peregrinatione se & are tori.

cum eorumdem locorum; eruditissimis , . ac praecipue sacerdotibus, consuetudine comparavit, Sapientis, ut dictumi est, . compellationem obtinuit anno aetatis suae SP., ludituri a pravit,.

10쪽

haustamque scientiam cum aliis communicare aggressus est . Orra inde secta , quae Ionicae Gnomen tulit. Inter discipulos prae reliquis e in sorii minuit Anaximander Mileti quoque natus , ea tqui eidem demortuo in regencsa schola successit, ejusque doctrinam , licet in Physicis c E. r.

oon nihil immutatam propagavit. Anaximan- - drum excepit Anaximenes; hunc Anaxagoras ClaZomenius τηοομοιομευας subinde a Lucretio decantatae auctor ; clarus is erat genere , di opibus; at earumdem contemtu multo clarior,

agros enim , & patrimonium reliquit is di

scendi, quaerendique caussa , divinae oble-- ctationi toto se animo ut dederet hune

denique Archelaus Posicus dictus, quod prirmus Physicam ex Ionia Athenas invexerit. Iη CD. I. a. hoc Ionica secta , ac naturalis simul philoso iphia desiit. oti Sa VIII. Socrates enim eius di Scipulus, ac Fuc p .i., .cessor neglecta physica totum se ad moralem doctrinam expoliendam , ac in Ordinem redi' ei. . gendam applicuit. Primus a rebus Occultis, ae. ι.

- & ab ipsa natura involutis, in quibus om- nes ante cum philosophi occupati suerunt , se avocavit philosophiam , & ad vitam com- munem adduxit , ut de virtutibus . & vi ri tiis, Omninoque de bonis rebus , & maliso quaereret D praeclarissima prorsus praecepta statuens homini , vel secundum se, vel ut patrifamilias , vel ut membro reipublicae spectato observanda ; atque hac ratione novam sectam a se socraticam appellatam landavit, Erat porro Socrates omnium eruditorum Iestimonio , totiusque Graeciae iudicio is cum se prudentia, dc acumine , & Venu latς , di ei.. a.

se subtilitate, tum vero eloquentia , varieta' otat. l. vis te, copia, quam se cumque in partem deo disset, omnium facile princeps . ingula-. rem in docendo aeque ac dispiat an iίν teneb tmethodum , quaerens multa , a Sqrun S pau ta; A 6 fre