장음표시 사용
141쪽
in illato certior famis sit; itemetot ciuitates , munitio nes, arcos, vicos ut pote TUAouitam, Bocarestani, Icntiam, Villogesvuarturi, S. Georgium & Rusisg in more &c. amissa; pluinna item Turcarum millia occubuisse, apparatum bellicum instructissimum, o si mensas, armenta innumera & cquos gencrosissimos in Christianoriim potestatem venisse, in summa ipsum Si. nanem tota ditione expulsum& excrcitum eius ad inte ' necionem deletum , obstupuisse adeo cum omnibus qui simul cum eo erant, iraque ita intumuisse, ut nulla pro stas moraintericetii, praeter prius edictum quod fissi poena capitali proposuerat, Constantinopoli ter aere belli signa i dariac proclamari palam jusserit,ut sese omni terra mari- expeditionem parent, quod ipse in persona prin in i se sis vos , litoreante inaransylvanos & Christianos in iis sejs, tantoque apparatu prosecturus sic, ut paremo peditioncm domus Ottomarinica nullam meminerit '' ae singulae serenissimus Caesareae Maiestati perscribendo, apud eandem si haec ita cniant,quod Deus clemen . ter tamen auertat, illicitoinstitit, ut ope Monsilio tuin ipsi adessie vesii. g. Decemb Annos . Quoniam itaque res eo deuolutae sunt, utquod exitiis' probauit, & quiuis rerum bellicarum peritus facile assequituri nisi singulari prouidentia Dei Heros hic & uis
belli fortissimus siri virtute Martis onus hactenus sustin isset, immani vimus hostis Christiani nominis nostron tionibus, praecipuevero utriqueripensi Pannoniae ipsique adeo militiae pessima quaeque dedisse D E O itaque optimo maximo ex imis animi nostiioenetrali spatias agamus proinianensis beneficio, quo
142쪽
Ecclesiam suam defensam esse Qbhoc inulitii Ducementissime voluiti
de Zamoscio, Generalis &oaumis Cancellarius Pol niae, collectiscopiis in Podoliam dc hinc in Moldauiam inopinato irruptionem faciens, Hyvoda Transylvanico inde expulidi alium in eius locum sebstituerit; quomodo etiam literis ad Sinanem sci inisconfirmationem earum rerum abeo periclit,.& tributum ultro illi obtulerit: nec non rebus paratis. Moldauiam Turcis restit re promis tit, tres item vias in Tra luaniam per nouum Vquodam Turcis Tartarisquet reieceriti EXCracouia scribitur in haec verba, sparses rumores de Cancellario magno regni Poloniae, Generali nostro hisce literisconfirmare placuit. Is aulcm proximo mense in Podolia cum exercitu constitit, ut immanem irrannidem Tartarorum vi reprimeret & inhiberet, quos praesentia eius a propositio absterruit, adeoque timidos reddidit, ut ne senaci animos semerent, nostrorum robur virtutemqucmilitarem collatis signis experiundi. . Quare & ca vice, sicuti & anno clapso similiter egerant, quod omnis spes inuadendae istius ditionis ipsis praecisa estet, retrocedentes patriam suam repetiuerunt,
siquidem a Mola ita tibi metuebant, ne is ditionem S e illorum
143쪽
illorum , ut cuius exercitus admodum numerosus iani collectusGenerali nostro constaret) popisabundus gras saretur. His actis ex tabellariis Transaspims Cancellarius intellexit Valaquiossupplices ipsi fieri & opem proic- .ctionemque esus inanimi consentia implorare.' o 'asio tam oportune oblata,cum quibusdam ex
nostris acceptissima esset,Generalis. noster Dii. Cancellarius nulla interie mora, omonexercitum in eos V laquiae fines traduxit, & primo esus mensis die flumen Netarumtransiens, oras eas adiit Is donec nosita traijcereiit cumium & carrorum multitudine fluminis impetu remorari conatus, effecit ut tincta int apta adeo intumesccret, ut ducenti currias subruti, plurimusque apparatus bellicus & alia immersa simul perirent,hominibus no admodum periciitantibus. Postero die ad Kotringensem munitionem omnibus necessarijs satis. instructam aduentarunt,quam Vbi Generalis toster 1 Praesecto traditam accepisset, praesidiarios in ea, Comitem a BE ZA6 cumcertomilitum num ro constituit Quinto Eiusdemmensis die nostri Iasinum Metropo Iim& sede regiam petentes. abcincolis honorificentissime excepti sunt: Gubernator Transyhianiciis biduo ante, indecumc ijs suisin superiorem inlaquiam conces serat, utcumMichaele esus ditione Wyvota foedus intiret. Suntqui lamcnt duosillos Variodo triginta miblia equitum incastris habuisse, pro PrincipeTran*l nigversim exit aliter multo demonstrauit.. Graeci, nostri Orientales de tanta annonae caritatem Constantinopoli nunciant, quantam annis quinquas ta ante non meminerint,quo malo interueniente, sper
144쪽
rius trunc Sullarium viri numerosumadeo ercituna, quanto alias quidemconsuetaerit, in Christianos expedi
Canceliarius nondum pectatur Regia maicstas diebusldecem vix dum elapsis, mille qu=ngentos multo&bis mille pedites omnes sane bellicossi mos, & optime in structosipsi adduci secit,quo s ne id etiam nunt latet: Asti, p.l. i. scueratur tamen PoIonos nostros hac ipsa adhuc hucine aliquidpriectari aggressuros bellarius,quem Vay vota Valamiae ad Genetalam nostrum miserat, ad Kalen. No. aena, reuersiis est , is retulit triginta Tartarorum milli iam denuoin expeditione esse,qui ipsum remorenturi Canetellarius Zatae inter duo flumina castrametatus fertur. h o in loco Moldaiiij, dumSinanad Tergouistam occuparetur, Pacis vexillum a Sinane pro recens ab ipsis electo Vqvoda petierunt, stipulati iuxta tributum, tam praeteriti quam anni praesentis. Sinan vero petitionem il- lorum respuens respondit, Imperatorem suum potentis simum eas regiones Tartaris iam tum concessisse. Nihilominus esectiis Vuvoda ille Tartaris inuum conductumadoansyIuaniam tribus in locis permisit nimirum I per ComitatumTJuliorum,H.viaba γα adAlbamI rui ais. ἐαliam ducit,&IIL Dr Valaquiam: Vnde optimus TransyLuaniae Princepsie turpiterastas falsum & proditum tin- perfripat dem cognouit . IUL
C Η mus Tartarorum rogatu & quodammodo Ta Sullani in Moldaciam venit cum exercitu suorum s 3 admo-
145쪽
admodum copiosb,&aliquot simul millibus Turcarim eo fine in Sangacum Amath Begum, constiti retiam Moldauinae. Is ergo Chamus dimidio miliari ac stris Polonieis aberat,ubi tentoria figms cum sius constitit: nec multum tamen illic moratus, eodem dieraam ωmnibus copiis inde mouens, suos directe nostris opposuit, ita ut omnis esset in n osti orum con, tu, &casi diis saliun omnibus paterent. Poloni intcrea leuibus praeliis Tartaros lacessebant, starer Chami natu minimus adnimaduertens tot suoruni in conspectu suo occumbere, illico duo agmina sitorum satis copiosa conuocans tria tantum vexilla illis praefert.
dcinynti clamores lablato in Polonotiam stam, ag rc impetum facit. N6stri utpote qui a Serenissimo TranstiuauiaePrineiam missi, quique ab eodem huic ditioni pciesecti fuerantista separant, ut euestigio aliquot equitum turmae. dc viri equestris ordinis primarii, cum selecto exercitu Tartaris obuiam procedentes, Polonis stippetia errent, ij autenialiter sibi noli perstias initia tant,quam Polonos a stas partibus stare. Quare Tartaros repente & i mprovise adorti, repuli, in fugam verterunt iningenti, eorum partim caesis,pa aim vulneratis: nostrorum pauci admodum desideratu equi plurimi Tartarorum sagittis confixi procubuerunt. Cham itaque suorum stragcm comat aspiciens,ad priora castra sita reuersiis, suos collegit. Postero die iterum exercitum suum nostris oppositit, id conspicati Poloni maioribus tormentis uno simul imsectu displosis incos
146쪽
Dum haec fierent SamacusBegus colloquium cum nostris instituere, dictim nouo Moldauiae VayModa, que Poloni ea ditione investire intendebant, praesens conse re cupiens cessationem ab impugnatione ram acri rogauit. Habebat autem Generalis noster expressum Regis &omnium ordinum Poloniae mandatum, ne ullo modos duscum Turca initum violaret quare Generalis noster eo promptius Sanetaci Beglij petitioni acquiescens, in id colloquium consensit; Ubi ergo conuentum esset ineolloquium, Begliusinducias petit vGeneralis conditi nes quasdam Sanetaco Beglio, re maxime quidem Ch mo acceptandas proponit..
Vt intra triduum Chamus cum omnibus copiis Mes-Quia excedat.
Ne Chamus deinceps siue per Polonoriun, siue Mes. Guorum finesin Christianos militatum eat, neue exedicitum siue is copios siue exiguus fueritis Christianos posthac per alios quoscunque mittari. HI. V: oda quem ipse Generans in locum Regis siti Moldauia investiri secerit, per omne rempus vitae tramquillam & securam possessionem & iurisdictionem n mine prohibente in eam ditionem exerceat.
147쪽
In hosce articulos pariter omnes Chamus firmiter ω-
P ρ'' sensit testue Diplomate oblato, ratum habuit,inquem g ' T-r hei gestae fidem ,Chamus ipsemet una cum S BZ '' Aegliosteras eas obligatorias subscripsit,& manu pro
pria, stigillisque confirmauit. Inter caetera vobis quoque constare volat, Chamum hisce peractis statim cum suis inde absccssisse, pro ut conuentum fuerat, & posterodie ad Thaganiam muniti nem peruenisse,inde ulterius in Moldauiam perrexisse. Vnde Generalis nunc in metu versatur,ne sotrc M, tris Origi mus fratren sitium Petrum Gerim, qui Turcarunt partes frater Chami. defendens munitionem Thagariensem tenebat, instigaret,ut aliquot suorum copias in fines Turcicos Belgraduum versus mitteret , quae Christianis damno dato assii .
Dominus Schetta Herbrodus per Cancellarium regni nostri ad Regem legatus, ut quiomnibus praesens adfui siet,testimonio suo coram re confirmauit, Tartaros decimo nono Octobris cum nosti is in Valaquia praelium mississe, verum ubi res ad arma venerit,nostros tanta virtute pugnasse, ut Tartari ex praelio prostigerint. ZAEU- πή- Postero die Tartarorum Zarsus legatum Thambshi erim , Cancellariumnostrum misit, qui sciscitaretur, ut quid exercitum tandem in Titi cici regni finibus, quidue mon.
stri ipse Cancellarius in animo aleret siquidem sibi ratibeam regionem, Sullano commissam, &inem quoque sinen se expeditionem sustepisse, ut nimirum occupato eo regno amnem fiunt Carianuim illo timest l. Vbi Cacellarii responsum Zuis minus placuisset. confestini
decem millia Tartarorum ad Polonorum ostia appropinquarunt, qu*sPoloni maioribus torminiis his omni
148쪽
molimine impetitos in fugam verterunt. Tertio die post Tartaxi denuo inducias petentes priores ipsi pacis conditiones propositerunt, ad quas tractandas, quaternas tan' iis renturuartum pers asytrinque decerni petiueriit.Cancellario ita- Tartaris praque consentiente, Tartari juramentum praestiterunt, di- tuum. gitis superstricto acinace siue cimeterra impositis, quod videlicet posthac nullo modo contra nostros militatum ire vellent : factae itaque induciae ac menses octo. Muiscimur , Equus Cancellarii per Genitetarum globo traiectus he-ωiutiis traro insidente concidit. Aliquot nostrorum sagittis gra-iectis. uiter vulnerati. Tartarorum tria millia , inter quos aliquot prim ij, occubuerunt. in fusi. Charion Tartarus amare conquestus suit, se instinctii
Sanetagi Be ij in eam calamitatem adductum. Aiunt septuaginta millia in Tartarorum castris militasse , qui cuna uxoribus &liberis de finibus uis egressi, Moldaui. 'am habita 'dam aduenerint, quorum aliqui in auro &ar-' gento ac serico Christianis anno superiore in Ungaria erepto satis splendide vestiti erant. Tartari hinc Tornamversius regressi sunt. Cancellarius mille equitibus in Vala quia relictis, cum reliquis copijs, quae septies mille viris constabant, in rebelles Vassanos coercendos, & prodito rem Nailpo VVeicta comprehendendum abiit. Ex Cracouia scribituri Nouemb. I363. in haec verba: Hodie legati Vala lutorum Cracouiae ad Regiam Polonorum Maiestatem admissi suntlmec vero dum sonstat, quae sit ζorum petitio. Cancellarius siue Ceneralis noster primariae Nobilitatis virum cum litcris ad nos misit, qui Maiestati regiae cor in discessum Tartarorum,& inducias cum Chamo ad mensus octo pactas exponeret: is in Tartarorum exc
149쪽
citu octoginta millia fuisse affirmat, seque legatione san-.3 ctum ad Tartaros in castris illorum de pacis conditionu bus tractasse; ubi praesens omnem exercitum eorum contemplatus suerit, qui licet nudi sere,& pannis solum o sui esse alias soleant,ea tamen vide ad decem millia ex ijs, holoserico, serico villoso & serico vulgari satis splendide, vestitos fuisse. Cancellarium item ante pacem constiti tam ultra triginta millia eorum fiadisse; siquidem eos stet , tagemate paulati m ad castra sua pellexerit: fuisse etiam in castris Cancellarij tum non vltra octo millia, unde se s iis periculosi, tanto excrcitui opposuerit, qui nisi pacificatio interuenisset, Principi Transylvaniae plurimum n gocij facessissent, id quod ea via nunc sublatum est. Silpicantur tamen alij Cancellarium non tam Transitu ni, quam sua ipsius causa hanc expeditionem sitscepisse. iι v.umis. Pontile Romanus ad I6.Nouemb.Nobilem virum Maria garestam ad regem Polonis misit,qui id apud Regem P Margarista a loniae ageret, Ut posthac Cancellarius a Moldauia & Ves misi: ι mi quia abstineot, nequc Transylvano molestus esse per--- geret. AdhaecvtCancellarius Poloniae & Cardinalis Batho rius rebus cum Transylvano amice compositis contra Turcam confoedarati fiant; maxime vero ut Cardinalis tam obliquam inuidiam in Transylvanum cosanguin vin suum, homine Christiano praesertim Ecclesiastico de PraeIato omnino indignam, jamque diu multumque cxercitum tandem exueret, consideraret rempublica Chri .manam, ageretque de commissis poenitentiam , & apud Principem ore & animo ca deprecaretur quemadmo
dum etiam IMPERATOR RODOLPH VS non
150쪽
minus apud Regma Poloniae per Legatos similiter merit, vi Moldauia & Valaquia pacata neutiquam Rex conco, deret Transylvanum ulterius molestari) ediceret etiam seuere Cardinali Bathorio ut citatus Romam recta se
niam vero Cancellarius Moldauiae prouinciam de iure d Polonos pertinere omnino intendit quod tamen aliter ni si vi belli ante multos annos factum costat quin subpraetextu eiusmodi iuris lictionis rem coproin uot, Vt tanquam omnia candidε & citra dolum ageret, Regi tarsuaserit, quo Moldauia occupata &Va'oda per Transylvan u nunc costituto,expulsis,altu illi substitueret: hoc etia addens, postqua Transylvanus Turcae rebellis factus sit, periculum csse neomni sua diti Gandem amis cis visa, hostem tam potentem minime sustineat; consistius 6,ι esse sita quidem opinione, ut data occasionetam omtuna Moldauia vindicaretur,de Turcaeo Imperatore non esse quod metuat, sed mile illud curaturum. In eo itaque Proposito Dominus Cancellarius confirmatus, de iure proprietario prouinciam camad Polonospertinerecontendae Nec moratus legatum ad sinanem mittit, qui prot staretur apud eum, ne animo iniquiore serat Moldauiam a Polono'indicari,aliumqueriΠodam priori substitui: quin Nipse Sinan nouum Vayviaam nomine Turcidi
Imperatoris confirmet s Moldaiuam enim Mon minusquam antea, posthac etiam subsulta λre; Tributum pratoriti, praesentis ci suturorum annorum Transi tu