장음표시 사용
171쪽
B ius de Oscerta: I imui Beglius de Petrina: rain B lius de Licha: Veli vel B lius de Pollaega:
Operti Begliusde Alauno: N. Beglius de Orechmitra: N aiij dcr-: N. qui anno proxime elapsis Stirios si duxerat: item Grosch deΚlageni t ; qui aulae magistri dc consiliarii Bassae fuerant. In summa ipse flos dc germen Nobilitatis Turcicae in eo conflictu periit: Solus Mura- Nurathes ines Ma de Crup superstes evasisse creditur. Ex Christianis periit Dux Archibusiorum Caristadiantis cum aliis V duobus equitibus, nec ultraoctovel dece Hus i ceciderat. Expeditam nemo aperto Marte procubuit: triginta
aut quadrarunta Husgomi dc Caeariani,du hoste ad pomtem praeverterent partim in flumen delapsi,partem inter consertissimos,hincinderuentes hosteselis dc coculcati expirarimi. Victoria ea tam memorabili parta, omnis exercitus ter Coenobium Sisecense circumiens,&quaq; vi in genua stipplex procumbens , Deo opt- m . pro parta victoria gratias devote egit, machinisque displosis ovationem testatus mutuo sibi congratulatus fuit. Quae cum praesidiariis Turcicis in Harastovvita singula relata
estant, prae timore munitionem eamdeserentes atini - . runt, caeteros etiam qui in vicinia Castella desendebant panicus terror omnes repente inuasit.
Diis. de Echenberg statim post Victoriam Sisecen- reuin ob-sem eriguis quibusdam copiis PETRINAM proficiscitur, eamq; equitatu circuit, dc sibi dedi postulat. At ubi praesidiarii obsidionem detrectarent, neq; nostri propter continentes pluvias tormenta per itinera expedire tempestiviuspossent, quin dc commeatus penuria forsan premerentur, ab oppugnatione ad tempus abstinendum suit. Tandem vicies mille hominum exercitum ad Petrinam
172쪽
nam admouentes,& per dies quinq; continuos tormentis maioribus in munitionem fulminantes, re tamen ut
plurimum insecta abscedere coacti sunt. Hostes autem nihilo secitis etiam in nostros globis impluentes , nihil magnopere damni dederunt. Nostri cum pridie per pontem recens Culpae flumini instratum, transmitteret,eo fi ne,ut Turcas in castris sitis improuisis obruerent,incidit in ipsos Turca quidam, qui vitam suam paciscebatur, quod Beglerbegius ex Graecia amplius uno miliari inde non abesset, sed iam in itinere sit cum exercitu,ut Bassam Petrinae egregio aliquo subsidio Qbleuaret, nostros autem cum omnibus copiis simul adoriretur. Unde nostri in castra sua recesserunt &sossas eductosq; aggeres suos prouide curabant praesertim quod viderent Comitem Serin. Dia. de Auersperg, & Praesectum generalem Dalmatiae castellasiua ad fines eos sita repetiuisse, hostem obseruaturos ne improuiso forsan illos inuaderet.
7. Augusti. VLTANVS Turcicus strage suorum ad Sis camintellecta,tam acceptum damnu quain infamiam inde natam acriter doluit, proinde surore percitus & plane Christianos ulcisci statuens nouum bellum contra Romanora Imperatorem ad 7. Augusti diem tum Constantinopolitum Budae proclamari facit: mandat Mechmeto Basiae Y Temes
173쪽
Beglerbeg-lius ex Graeeia ducit exercitum in
Temesuuariensi, & Beglerbem ex Graecia ut ipsi hoc -- tu loco sui ipsius Sullani gerenduluscipiant: Budensi vero Bassae c terisq,imperatorib. ut castra &munitiones in
finibus imperii sui presidio muniant , & conscriptu exe citum iun, per ordines & per castra administi ent,tum Sinani Basta, qui generalis ipsorum & militiae istius Praefectus suturus sit, &pro se Sullano per Ungariam bellum illud confecturus, morem gerant & debitam obedic
tiam praestent. Ad eum modum bellum Turcicum contra Christianos natum est, & Sinan Basia cum exercitu in Ung riam ad Budam venit, Begler gus ex Graecia cum c
piis duodecies mille militum in Croatiam abiit, non Qtiim ut Petrinam a Christianis arctissime obsesiam caomnibus suis copiis sublevaret, sed&ut Sisecam denuo
obsideret. Eam itaq; munitioncm brevi post continuo torme torum fulmine insensisii me impugnans,in extremas amgustias adigit, octamcisi obsessi omni virtute & robore pro vita sita acerrime dimicarent, Turcae tandem superuores tamen facti, Sisecam illam vicesimo quarto Augustidie Anno 1393. vi expugnarunt ue Praesidiarios inter quos ducenti crant germani milites, immanissime tri cidatos & in sciista concisos in Culpam flume sparserunt fcaetera omnia direpta & devastata. Inde mores Savum numen trajicit, Agram usq; excurrit, obvia quaeq; serro & igne devastat, captos quinquies mille Christianos in servitutem adigit, dc quocunq; p dem seri, omnia misere desblata reddit. Is ergo quod in stibitaneo adeo terrore neminem sectile arma contra scire videret, animos insolenter tollens, Carolla
174쪽
Carolstadium jam praesumit, quin invictiss. Rom. Imp. vςnum ImRudolpho II. per iecialem bellum,rupto foedere, aperte indicit, ne ipse porro tributum recepturum, sed in Christianos serro & igne quibuscunq; modis positigragatu- Bestie,
rum profitetur. gu ex Cne In Septembri Petrus Ilussariis, qui Puppae commora- cia. batur, jussu Comitis Harde ensis, rationes suas contra Petrus Huc
Magistrum aerarii Sullani Turcici, qui & ipse sub se qua-- Εr mor quinquiesve millia Turcarum habebat, audacter rii Magistri disponit, &cum ducentis equis eum dum stipendia militibus sitis Θlveret invadens, manus intrepide cum eo G- , serit, cadunt Turcarium plurimi, ipse Petrus Magistriae- i: du rrarii caput, & vexillum primipili aufert ; decem Turcae adoritur capti Pragam abrepti. ooo. Tu Christiani sexies septiesve ad Cherameta Velitationi- cas. bus cum Turcis congressi prostraverunt seminum signi- Vexiliserserorum Sullani, una cum Basia Maaia, potiti equis ge- Suinxλni&nerosis, aliisq; multis preciosis ex auro & argento.
ercitu Vsprinum, quod viginti quinq; miliaribus in- pugnatum. staVicennam abest,&ab anno usq; millesimo quingentesimo sexagesimosexto in Cristianorum potestate fuit, obsidione cingit, oppugnat omni vi, & 2τ. Septembris
Christiani ut primum viderunt se munitionem eam contra Turcarum violentia defendere no posie ,pulvere tormentaria,adjecto igne defoderunt, & duab' horis ante qua hostis o potiretur,clam per angusta quanda porta ' Y a abierunt,
175쪽
abierunt, qui pleriq; tamen a Turciis correpti perierunt. Praefectus Ferdinandus Samaria qui jam aliquoties aliquot castella strenue defenderat, cum ducentis Christianis vivus in manus Turcarum venit. Pulvis desossus in primo statim tumultu exardens Turcas plurimos ipsamque munitionem passim admodum laesit. Turcae nihil minus arcem duobus Bessis muniendam defendetam.
Ultimo Septembris ad Psottam moventes, dedi sibi postulantes accerrime tornactis in ea detonant. Dn. Fe dinandus de Samaria & ducenti Christiani cum eo pri us Vesprini capti populares suos in Pallotta impugnare vi compulsi sunt. Munitioni praeerat Petrus Ornandi, natione Ungarus&copiarum Dux, is primam incursimnem strenue sane sustinet,at ubi sitimini propugnaculum impetu globorum deturbatum vidisset, spem omnem defendendae munitionis abiecit, tametsi quae inserius erant desensioni parata, infracta conssisterent,&uno cepto, qui in summo propugnaculo Gerso perierat, reliqui omnes salvi adhuc essent & colloquio cu hoste instituto, spondet se munitionem tradit rum& sesiosq; in Turcae potestatem venturum, quatenus sibi sitisq;'sM- vis abscedere liceret. Quod licet Sinaia jurata fide sanxis set neutiquam tamen pacta praestitit, sed munitione per deditionem accepta, dimisit quidem praesidiarios, dimisses autem perfide omnes invadit & trucidat, lo Capitaneo cum duobus aliis excepto, quos captivos simul di xit. Simili plane tyrannide totum lacum Balathonem Turca inanissimus inse Martesii uMvit.
176쪽
X. Octobris. die Christiani inVngaria denuo cum Turca acri praelio concurrunt. Melchior voti Nodan inatione Silesius cum equis mille trecentis, quos subschabebat, fundit sex millia Turcarum, liberat quam plii- ndit cooorimos Christianos & tria milia puerorum, quos Sinan Turcarum. in Turciam mittere captivos voluerat.
A decimo tertio Novembris ad vicesimum quata Conventus tum usq; ejusdem mensis diem Imperator noster Rudobphus II. Pragae in arce regia Conventum generalem Ordinum regni Bohemici celebrat. Posteaquam ergo tam scripto, quam oratione ordinibus exposuisset, quibus modis Turca in Croatiam & vicina loca imprec 'sionem secerit, ut multa millia & utriusque sexus Christios in aetcrnam servitutem abduxerit, praecipuas itcmmunitiones, castella& limitum propugnacula, inter quae Siseca ipsa, vi & armis occupata sibi acquisiverit, quodq; nisi a proposito arceatur, peiora jam in animo verset, peti jt ut proximo conventu generali , scptimo via delicet Martii acto, decreta subsidia contra Turcam conserre & praestare velint. XXI. Octobris dic qu erat Dominica Ferdinandus Comes Hardeccensis cum omniae copiis suis castra Athymmovet. Circa tertiam vel quartam ejus diei horam , Albam regalem usq; , nemine id observante, erant enim nebulae denis eo die in adventat. Qui praecesicrant
primo statim occursu, in armentorum greges, quos pastum egerant, incidentes , retro ea ad exercitum insequentem vertunt. Interea terceieni circiter Turcae in armis, ad hortos extra urbem conspiciuntur, eo fortas sis animo, ut armenta antehac per Christianos abacto,
recuperarent, siquide de nostrorum expeditioneillis ni-
177쪽
hil quicqua constinat) Quare Generosias Comes Ferdunandus Hardccccnsis,cum Din Brcche, Brinone re Galso & paucis quibusdam qui aderant in eos sertur,quos ad urbis ponte usq; insequitur. Hinc Hussam Petro & λω centis illis, quos ducebat ille, in mandatis dat, ut quamprimu cum militibus Ungaris in suburbium ubi Beglius habitabat, impetu faceret. Hermanno Georgio imperat ut is ad alteram portam squam Vrilschii vocit: Ma tis aleam oppugnando adiret; ipse autemComes cum c crcitu code in loco constitit, ne qua λrte manus remo se tollat, quς improviQHussarum adoriretur, utq; hota hinc inde se defendere necessc haberet. XXII. Octob. ad meride oppugnationem auspicatur Hardccccnsis , uti vero videret, absq; obsidione diutu niore,cui minime paratus tum erat, nihil laude dignum confieri pota, re cum Capitaneis consultata inde castra movet. Interea nunciatur Hussarum Petrum imperatis satisfecisi. & suburbium injunctum expugnasse, petebantur etiam duo tormenta magna , quae Hussaro adduccrentur, spem bonam esse, rem seliciter cessuram,qnod propositum licetComes Ferdinandus improbaret, precibus tamen Nobiliu cedens, movet ex eo loco, quo Hussarus in urbem invaserat, & concedit duas illas petitas machinas: injungit autem Hussaro, ut si ad mediam eam noctem usq; aliquid praestare posset, id tentaret, sin minus ut tormenta missa restituere direpto Mncens, suburbio excederet: is vero diutius aequo morae donec illuxisset, aegre nec nisi multo cum labore tormenta secareducere potest: tria autem minora quae ad Din. Palfium gractabant, ob nimiam globorum nubem in ipsum inundantem relinquere cogitur, ipse cum paucis suonam
178쪽
non ad sossas urbis, qua oppiduminvaserat,scdper po tam Palatorata excedit. XX III. octobris die, quae Martis erat, Comes paulatim inde movens, ad medium miliare ab Alba Iulia castrametatur, quo in loco Hussarus etiam ad C mitem revertitur, cum paucis militibus sius, caeteri vim plaertq; defatigati per compita jacebant XXIIII. Octobris, dum exercitus jam itineri e 1 ditus esset, nunciatur, hostem in propinquo adesse, dc egregie instructum apparere: Comes itaq; Ferdina dus castra reditur spectatum, quid hostis strat, unde de quo tendat," copias secum adducat, primitus quias dem vix ccntum ducenti aut trecenti credebantur, &s, IusBeglius Albensis cum sitis adesis putabatur,sed paulatim numerum eorum augeri & multiplicari animadversum. Quare Comes exercitum incedentem jam comsistere, imperat, &cum Capitaneis consultat num hosti obviam procedendum sit nec ne. Cum itaq; omnes pariter praecipue vero Dominus Palfius pugnare arderent, ipse Comes Ordines insti uit& more bellico situm cuiq; locum assignat planitie ea partita: ita ut Dominus Palfiuscii sitis ad sinistram. C mes ipse juxta Comitem Scrinum,mdastium de Budi num inter quos simul Capitaneus Sendelit2 dc Marcus Beck adsuerunt, partes suas defenderet. Nec vero minus oportuno tempore de praerogativa, quis nimirum prior in hostem iret, contenderet,primas eas partes primamq; coitionem Dn. Palfio ultro detulerunt. Dum haec fierent, alterum Turcarum cornu quod ad dextrum erat, propius ad nostros accedens reliquos nonnihil praeverterat, eo sortassis consillo ut nostrorun
179쪽
ordines a tergo circumventos adoriretur. Quare Ha
deccensis Petro Husiaro edicit, ut Hussaris Palliandas iciatis,& iis qui colore rubro,quiq; fulvo chlamydati erant, una cum ducentis Sclopctariis Germanis, hostium illi cornu antegresso occurreret : ipse instructa acie pene incedit. Hostis ordines suos in latum explicaverat, unde Comes necessum habebat ut simili forma aciem suam distribueret. Agmine itaq; in latum diducto in hostem movet, iamq tam prope intcr se aberant, ut utrinque tormentis utrinque mutuo prostaren t. ostes can)pestres suas machinas, quas numero tri*nta duas sec uin' vehebat maturius displosas & supra Christianorum c hortes evolantes, abiq; aliquo notabili nostrorum d
Mil ites Cerna ani & tormenta propior tesqua & scntes aegrE subsequebantur: at militae Praesectus Dia. Gallus nihilominus tamquam strenuus& virtutis amans oportune &in tempore jusso loco adsuit,partesq; siaas cgrejedefendit. Ad eum itaq; modum acie instructa alacriter in hostem , simul cuom niae copiis, nec ullis aliis levis armaturae praemissis, divino implorato nomine procedunt, eumq; primo statim congressu profligunt. Quanquam non equites tantum, sed et ipsi Genietari pedites subinde inter fugiendum conversi acerrimc dimicarent. Equi & viri simul nostrorum plurimi vulnerati sunt. Bassae tamen Budensis exercitus singulari prouidentia Dei, &ope Ungarorum atque adeo Germanorum fortitudine ad unum usq; internecione deletus. Qtram tum ex captivorum consessionibus habere potuimus,suerunt in casti is Turcarum viginti millia,inter quos quinque millia peditum ut plurimum ex Genigaris, pleriq;
180쪽
omnes occubuerunt. Summa occisbrum & qui inlustribus perierunt, uti Pia. Nadastius & alii qui jacent ui aEdeos aspexerunt autumant sertur octo millium. Pauci 'riisere Papta aeriq; serro & slobis sublati ; locus in quo pugnabatur, ad sesqui miliare per ordines patcbat passim cadaveribus constratus.
Bassa Albensis cum duodecim Bessis praesens in acie adsuit, Christianorum exercitus non ultra octo mitilia habuit in conflictu : quod plaertq; pedites jam ante di- sccisissent, &bona pars militum in direptione Albae disperia esset, pars etiam ad castra iam praecessisset. Comes Hardeccensis in crure vulnus accepit. Comes Serinus equo lapsante cecidit. Cimeterra, quam Bassa gesserat, confracta inter cadavera reperta Comiti Ferdinando blatastiit. Caeterissimiliter complura Turcarum vexilla, magnifice deauratas Cimeterras& pugiones reportassit. IX. Novembris die Christophorus a Teumenbach Gc- Dn. a Teu-neralis militiae Praefectus cum copiis suis ad decies quater fenbach Samillia militum numeratis a Cascha,quae insuperiore Vnia bathgam garia est, movet & biduo post ad Sabathgam,quam Turia ς pugnaticae occupabant, castra sua locat, cam tribus ex locis tota mentis&incursionibus oppugnat, posteroq; statim die, - quae XII. erat Novembris vi capit; Turcas praesidiarios ducetosquinquaginta simul occidit, Sexaginta rusticos, quos Turcae ex Mina&Sanaboth oppidis acciverant, ut aedificandae munitioni operam suam impenderent,Vivos ireservat, quos deinceps ad Villecam aggeribus educen- - ου dis aliisq; operibus adhibuit. Existimant non esse aliud castrum firmius nec munitam magis per totam eam vi-
ciniam, cst enim praealtis saepius & cancellis praetextis, Sabath propugnaculis egregiis, sossis duabus aquaticis & vallo descriptio. Z muni-