장음표시 사용
41쪽
supra rosonium, eis Damibium,ad praealtum montem condita cst, in cuius fastigio arx quae nulli facile accel- ' sum proet supraeminet,pust eam aute ad ro. stadiaPruc-ka civitas est. Rex Matthias satis sibi perspectum habebat se nihil magnopere in Austria confectursi,nisii Haymburna prius occupasset,quam ob causam obsidet eam arctius praecaeteris. Fridericiis Imperator tria millia equitii in o cursum ci praemittit, qui praelio non ita magno ad Pructam superiores sucrunt:Stephanus Bathori unus cxMase thiae Ducibus inco proelio capitur,&additis duobus alatere custodibus, dum caeteri Ungaros perseqllerentur, Pructam abducitur, is in itinere capta occasione gla-Me harii - dium alteri custodum, qui a laeva erat, e vagina deripiens νὴ MDς-- utrumq; eodem confodit,quo facinore perpetrato, iam μ' - suos ut castoarevertitur Matilitas inde Haym Urbio Cast abergam v bem deditione capit,&arcem 1 Praesecto eius P trit, scutatorum millibus numeratis accipit Hinc exer- v a1Prucham movet, quae urbs non militibus tan- tumpraesidiarusra muris fossisque praealtis sed arce insim
sermulti issima, situ ne vivo circumlabente depropugnaculis aliisq; defensione paratis optime erat riastructa, ipsa in plano eodita ad ripasLcythe fluuij silia est. Hanc ita
quequatuor mensium obsidione cingebat, tormentisq;P- - - . crebro in eam Hlminans tandem multavi eandem expu-onat.Sed qu5d Vienna ruillo modo obsideri posset,deliaberat secum qua via adiacentcs vicos Occuparet. Quare ---is Mineuburgum ultraDanubium obsidione capit,areem
etae se hosti opponebat, tandem ipsam ctiamVicianam in po-
---- testaterum redistNienam famaeo adegerat,Kal. vi Iii- - nil se ψltro dederet, quo die maximus terrae motus erat:
42쪽
Quies consectas septem menses Mustadisi obsidet,quam se a --- deditione accipit.Rex Anno I so. curis omnib. sepositi sani mu libere explicatus atq; in ipsoPalmaru sesto hilaris admoelii mense accumbes, jubet sibi ficos apponi qui cum selectiores haberi no possent, in tantii ira intumuit, ut apo inicus concideret,ac relut ab omni sensu expers iaceret, nec quicqua cloqueretur, scd beluae citiusdam im star inrer horrendos mugi tusexpirareti Albam ergo regale ira dcportatus ibidemsepelitur.
XXXV. VLADIS LAVS II qui ipse Rex Bohemiae iam
ante crat,matrimonio sibi viduamMatthiae jungit,&Rex ita Vngariae salutatur. Circa haec tompora Maximilianus p imus Viennam recupcrat, Neustadium item&Pructa si iniit cum universa fere Austria. Adllaec armata manu Albam resalem recipit, Vesprinum etiam & Sabariam Ocum arcibus mi miliaemis quam plurimis. Riba autem, Ve prinum&quaedam alia Vladisao restituta sint.b or- tua priore coniuge duccbat filia comitis Gallia, ex qua Ludovicum & Annam sitscepit.PTrterea cum Maximili- iis inierano ita conventum est ut sit Rcx absique liberis decederet,
Mari milianus omnem; posterteius in regnis rigaria dc 'Bohemia legitime silccederent. Anno Is I . magna seditio per rigariam coortae' dum enim Cardinalis Strigonicia sis Crucem ad populuan nunciaret, & multa stabditorii millia nomina sua pro- Pacificatis, refiterentur, Vladisses interim legatio cum Turcarum. Im--Operatore Selymo paciscitur. Ucrum qui nomina sua dederant, neutiqua ob id ab armis desistebatu quin imo C pitaneum Georgium Zech,qiu Turcam iam ante aliquo- c. . in Σὸιώties profligaverat,in Regem sibi constituunt primum per Rex. e 3 Vng
43쪽
Furorseri sor m. Rex Georgius capitur.
Ungariam tanquam furore conciti casti a non pauca &Coenobia perrumpunt. Nobiles qua plurimos cum uxoribus & liberis trucidant,bona eorum diripiunt,Virgines constuprant,Episcopum Chonadiensem palo ligneo per corpus adacto transfigunt,idcmqucStrigoniensi Archi piscopo & aliis minitantur. Posteaquam autem novus iste Rex Georgius una cum Ducibus 1 Comite Manne Vayvota caperetur, inaudito & horribili prorsus suppi cij genere affectus fuit. Primum Rex ipse Corona candescente ser a coronatur: dehinc sanguis ipsi e duab' venis sectis detraitiis fratri eiusLucae ad bibendum propinaturi Praetcrea triginta rusticos per triduum fame maccratos eo immanitatis compellebant, ut dentibus Regis siti adhuc viventis viscera dilaniarent deglutirentque.Rex autem ipse miram interim constantiam prae se fercndo ne ingemiscebat quide,nec expauesccbat ullum tormeti genus : hoc unum obtestans, ut statri suo Lucς parceretur, siquidem a se ad bellum istiud compulsus fui t.Tandem ubi lain omnia ferme membra distona essent, exentcrarunt eum & corpus frustulatim concisiim partim veru- bustosfum,partim ic te decoctum militibus eius manducandum apposuerunt. Quos ita pastos pariter cumLuca Zechet varie excarnificatos,stipplicio sustulerunt. Vt
dissa'Rex Budae obiit Anno ist6.&Al Regali scpelitur. XXXVI. LUDOVICVS II. Regis Vladisai fili' successit Patri in Regnis Ungariae &Bohemiae Anno tueri. Sesy-
mannus Turcarum Imperator Ungariam cum exercitu
ingressus omnia rabiose devastavit. Siquidem Colloceta Archiepiscopatus primus hostium incursionib' patebat, Rex ope Pontificis Paulum Tomori in Archiepiscopum eius loci constituit, cuinq; tantum non violinter ad id
44쪽
compulit. Bellogrado enirn amisse loes hic virum non A tam sanctimonia insignem, quam hominem rerum politicaru callidum, & prudente aliquem atq; sortem I O- te rem sibi exigebat.Tomori de quo hic sermo instit itur, ordinem Franciscanorum religionis ergo ingressus fuerat ,is viralias plane strcnuus,& admota seuerus erat, i cc semel quid virtus sita in Turcas potat animo praese iis limo expertus merat. Rex Ludovicus coniugem habebat Mariam agnatam Maximiliani Imp. quae postea Gm bernatrixsuitin Belgio Soror aut Regis Ludovici AmnaFada essit, qui & ipscdei nde x Vngariae factus cst. Aivio 1326. Vbi Rex Ludovies animadvertisset,Tu cam denuo cum maximis copijs Ungariam petere, ipsemet cumcxercitu illiobviam processit. Siquidem Nobiles quidam renuebat cum solis belli ducibus & sblucumr ni proceribus expeditionem illam siticipere, praetendentes privit a sua,quibus cautum erat, ne militatu ire tenerentur, nisi Rex praesens inter ordines foret. Hac de
causa Rex ipse in armiscsse compulsius fuit δε ingentipraelio sed planeadversinatte cum hoste decertatii miti Cecideruntenim ad novendecim millia ristianorumvi- ιν ο'.C-ti insuper Principes & Praelati,utpote Ladinatis Zalhanus Archiepistor Strigoniensis, Paul' Tomori Monach dbctusArchiep. Collocet. & generalis militi, resectae sue. cl.Iaur. Chonad. vi Boiia. Rex itaq; du iam iuta inte' ,- - ω--tus csset cum equo cui ins,debat in locum palustrem dc uliginosium delatus misere m eo perijt. Corpus exactis mensibus duobus post armia indutum S equus cladem reperta,Albametegale adu diibidem sepulta sitiat.Tu washpra lacum Balatho Ialuinumu' trogressiis,qu cunq; obviam iussitat, incudiis&latrociniisMVatabat. --nti,M.
45쪽
ridis is fui.- Budam Metropolim obsidebat, quae nullo negotio in ne amittit- . manus eius veniebat: m axima enim pars quin Sc Regina ipsa profugerant inde Viennam, Qta arx habebat milites praesidiarios Germanos, quam Turca cuniculis expugnare tentabat,quod milites animadvertentes conm Mi se a Venerunt cum hoste, ut sublatissa cinis inde salui discederent, fides aute illis non servata est,& quotquot erant ad unum omnes cimeterris concisi perierunt, Solus capitaneus incolumis evasit, quod milites eius arcem ip:bri misericitia. invito hosti obtulissent. In sylvis quas Verthises vocant, ultra 23ooo. Christiani, praeter uxores & liberos lati tabant, in quos Turcae magna tormenta displodent mnes propemodum sustulerunt.Turca superiorem insiu- per Pannoniam adoritur, igne & serro quaecunque Vltra Danubium obvia devastat, quibus peractis Constantinopolliri repetit.
- .da Iaa- Ioannes de Zapolia HyVoda apud Iazyges, mortuo α--βήν. Ludovico 1 quibusdam Rex eligitur : Tametsi Stephanus Bathori Palatinus Ungariae, cum praecipuis praelatis in electionem eam non consentiret. Ferdinandus enim Caroli V. Imperatoris Frater ad capessendum regnum iam vocatus erat, qua ratione factum star, ut duo Regestum electi essent. N Anno Is 28. Va1voda a Rege Galli stippetias sibi Duo Ru ' contra Ferdinandu m Regem: praeterea C 's' 'U' ' rolo V. Imperatori,& ordinibus scriptis literis stiper Fer dinandi Regis iniquitate conquestus, protestativo si contingat ut aliunde sibi auxilium parare necesse haberet, ne id vitio subvertant: fertur etiam Ferdinando conditioncm obtulisse, quod bencficiarius seuvasellus csse velit.
46쪽
lit, verum ubi 'omnis spes auxilii ipsi praecisa esset non multo post, institutum situm, quod diu iam in animo proposuerat videlicet,si Fcrdinandus Rex viribus ipsi ec Vam . set superior quodTurcae patrocinio uti vcllet in in actum ς p-'-- deduxit, seq; Solymanni fidei atque tutelae credidit.
Ferdinandus Archidux Austriae, Rex clipse Boli mire, cligitur Rex Ungariae. Anno Isa 7. magnis copiis conflatis Budam usque o misera prosectus, urbem eam & potissimam regni partem o cupat, hinc Albae regali in Regem Ungariae coronatur. Generalis belli eius Praesectus Casymirus Marchio Bran- casim is deliburgensiis Budae obit in ipsa ex ditione, dc pompa Marchis ast φfuncbri digna principe ibidem sepelituri P Anno I 29.Solymannus Imperator Turcicus taci )''tε instigatus a Vayvoda Iazygum Vngariam adoritur, urbem Budam & vccm, quam undecies frustra oppugnaverat, vi capit. Ioannes Va oda Iazygum 1 Turcis Erdelbannus appcllatus, magnis muneribus Turcae ob viam praecedens manus eiusdem deosculatur, a quo Rex Ungariae confirmatus Budam in sedem Regiam ab e dem oblatam acceptat, quam deinde ad finem usque vitae sitae, in annum videlicet Is o. fixum sibi retinuit incoluitque. His actis Solyniannus secus Danubium cum exercitu conscendens,in transitu deditione capit Koma- ---ram,Vic radum,Ovvaram &c. Visiuatur adhucOi varie globi tormentarij ingentcs, quos in obsidione illa sparsit
XXVI. die septembris obsidione Viennam Au- Vis ause . triae cingebat, bis centena millia Turcarum in exercitudo numerans. Vrbem ipsam dies zo. continuos to f mentis
47쪽
mentis conquassabat, s pius eam incursionibus licet frustra ad oriens. Ceciderunt tum Turcarum ultra octo. ginta millia, tadem frigore compulsus obsidionem sol uit, & Budam Constantinopolimque repetit.
Anno Vero Ι332. cum ingenti manu videlicet ter centenis millibus reversius est, advcliens lacum centum & viginti tormenta bellica magna, quae capitalia seu Carta nen, I2. ex eo genere qUς mortaria, O. quae Serpentinae.& centum quae a falconibus nostris hominibus dcnominantur. Obssidet crgo oppidulum i arcem Gunt Zam quam Dominus Nicolaus Iuritsch natione Vngarus defendebat. Oppidulum ipsum ferinc sunditus tornaciatis collabefactatum erat siquidem ter & decies frustra ab hoste oppugnatum substiterat,Turcis quam plurimis cadentibus. Turca ergo magnanimitatem Domini Nicolai videns, per n unci una ipsi significat, si se in potestatem eius traderet, honorarii loco arcem cum oppidulo repori turum, nec ulli civium deinceps id damno fore. Quam conditionem Ungarus ille acceptavit, Civesque suos ea ratione saluauit. Turca inde castra movit,stque ad Stiriar fines & lacum Balathonem convcrtit: Suprcinu Bassam situm cum exercitu levis armaturae ad I3. millia homina praemisit, qui longe lateque populabundi Aredaten usq; excurrerunt damna plurima passim inserentes. Sed dum praeda onusti retro ad sim cogitaret,ita inter montes circumuenti sunt,per quosdam equites qui conscriptimennam tum primum adventarant,ut vix roo.de I .millibus evaserint. Imperatoria Maiestas brevissimo tempore Viennae exercitum collegerat, ad triginta millia cquitum, peditum autem ad bis centena millia. Cuius rei simul ac
Turca certior factus, sma illico vellit & ad fines suos
48쪽
retrocedit, neque no i eum ulterius persequi Iabin .
Anno Is 3 7. Ferdinandus denuo exercitum conscripsit, octo videlicet milli a equitii,&sedecim mil- ..
lia peditum, cuius dux fuit Catrianus, is pessimae fidei notam sibi inussit, siquidem ad Turcas deficiens,exercitum perfide re prorsiis insecta prodidit. Nec longe post Catri- Camam re nanus se ad Comitem Nicolaum de Setino contulit, cuius alias intimus fuerat, ii ii persuadere conatur, ut de ipse ad Turcas deficeret cui Cona Nicolaus caput praecidi iussit, quod FerdinandoRegi transmisit,& proco honorarii loco, omnia Cattiani bona a Fcrdinando sibi collata reportaVit. Anno is o. vel secundum alios Is I. Ioannes Va-yvodaTranssylvaniς,Budae obijt,is filium puerum adhuc rcliquit, qui per aetatem regno praeesse non poterat, ob id matcr eius interea vices illas adimplebat. Exercitus autem Ferdinandi Budam in qua erat vidua cum filio I UncStephano obsidet,sibique eam dedi postulat: Tuto- 'res Regis adhuc impuberis neutiquam in id consentie- bant, sed Turcae praesidium contra implorabant, qui primarium quendamBascam cum exercitu propere primittens eudem in propria persona haud multis diebus post subsequebatur. Tametsi vero milites Ferdinandi undi- quaque tormentis in urbem fulminarent, depulsi tamen sunt,& ccciderunt ex ijs ad roooo. Imperator Turcarum Budam & Pestham occupat, sibique utranque retinet, quarum Proesecturam Beller go demandat, de vidua autem & filio eius disponit, ut in Transsylvaniam coim
49쪽
Ferdinando rege missus est, cuius belli praesemas Generalis erat Ioachimus Elector Brandeburgicus. Pon risex duce Alexandro Vitellio tria millia equitum illis adiunt se F' - ea viee Pestha tormentis & incursionibus acriter oppugnata fuit, sed male cessit, siquidem lues horrenda
in exercitum adeo sciiij t, ut multa corum millia perimeret,sicuti eodem anno Viennae etiam Igocio. ex pestilenti contagio perierunt.. Anno I 3 3. Turca denuo grassans perVngariam cum exercitu ad io. Augusti diem urbem&castrum Strigoni--nus . ense vi multa occupat,quamuis obseisi totis viribus se desenderent: Ad 3. Nouembris Albam regalem deditione capit,ea tamen conditione,ut ciues ill lbs dimitteret. Sod mannus vero victis iniungit, ut in arcem simul conii ' niant, quo facto armis cos cxuit,&quoidam qui viribus
corporis prς reliquis valerent cxiis seligit. Caeteros Cime terris dissecari mandavit, his peractis Malibincte Iaoglis
Gubernatorem totius Ungariae constituit.
ANNO iue 7. Anna Regina Vngariae Fcrdinandi
Regis Coniunx Ioannam parturiendo expirauit. ANNO 1ue s. Feldinandus Rex Agriam in potestatem suam rcdigebat, Duce Comite a Salm: Vinis autena captae praesccturam StephanoDcboaerancisco Zay &Nicolao Olaho committebat. ANNO is V.Comes a Salm multa castra in seperuore Pannonia expugnabat.
νsso. Regis Copiarum Dux a Bellerbego Budensi apud Palla-MNI Mota lium superatur. Turca etiam capit Dregeli, Gyarmath, Zetschin, Pallatium& oppida quaedam adiacentia. Ob
sidct insuper Agriam copiis suis omnibus in unum colle-
50쪽
ctis erum qui in urbe erant, unanimiter contra hostem conspirabant,fidemque suam subscriptione e proprio sa-guine factam,invicem astrinxerant. Tiircio itaque exercitus pudore cranissis obsidionem Gluit,duodecies mille globis in urbem per magna tormenta displosis,qui numerus collectis globis istis demonstrari potuit. Ceciderunt autem omnino trecenti ex nostris.
AGRIA sedes est Episcopalis, quae secundum Bonsi- --- nil opinionem, primum ab Agrianis Illyrici populis habitata fuit. Sunt quia riuulo Agria urbem alluente eam denominatam existimant: Sunt etiam qui veterum Viniandriam putant,cuius Ptolomaeus in stiperiorisPann niae tabula meminit,cique trigesimum octauu cum dimidio Fadum longitudinis,&quadragcsimu sextum cum dimidio latitudinis assignant. Te poribus Bonfinii quantum ex Historia eius eiicere mimus, Civitas ea sat s exigua, nec muris adeo munita suit: Vertim sub Ferdinando, a Praesecto Erasimo Teuset egregie instauratae' Arcem vetustate minus conspicuam habet,nec ullis propugnaculis firmam, portis Glummodo utcunque clausam. Non multo tempore post Dominus Anthonius
Vcrnantius Episcopus Agriensis & Nobilissimus Franciscus Zay Praefectus Casiviensis, Constantinopolim ' Regia Maiestate delegati pacis conditiones tractarunt. ANNO 13, 6. deficientes Transsylvani a Rege Ferdinando jungebant se Ioanni Sigismundo Vayvodae filio Vayvodae illius de quo ante scrino fuit. ANNO 1338.Fcrdinandus RexVngariae&Bohemiae ros. eligitur in Romanorum Imperatorem. A N N O is 6 o. Turca Felicam capit,locus is in superio Hrioch re Pannonia munitissimus est. Nec multo tempore post