장음표시 사용
81쪽
46 LEUVRES COMPLETEA DE SUGER. liarerent, dominus Ludoviciis, unum eorum audacius caeteris indignatus repagula exisse, equum Calcaribus urget : et ut erat vir prae caeteris cordatus, insiliens in eum, lancea PercuSsum, nec eum solum, sed pereum' alium uno ictu prosternit, et, quod regem dedeceret, in eodem rivo Colai Osum usque ad galeam balneum componit; Succossusque suos urgere non diis
rens, quo ille arcto exierat iste intravit, et pugili congressione hostes abigere non desistit. Quod Franci videntos, mirabiliter animali, repagula rumpunt, rivum transiliunt : hostesque multa caede perae luenteS, ad castrum Usque coactoS repellunt. Fama Volat, oppidanos totamque viciniam percellit, luod dominus Ibudovicus et sui, ut sortissimi milites, donec inditussu hverterit castrum, et nobiliores' castri aut patibulo affigat aut oculos eruat, recedere dedignetur. Propter consulte agitur ut et dominus castri se dedero rogiae majestati non disserat, castrumque et terram eius
ditioni subjiciat. Rediens itaque dominus Ι,udovicus praedam dominum castri fecit, et subito triumpho, coSiampis relicto, Parisius felici successu remeavit.
XII. Doinceps in diem proficiente filio, pater eius rex Philippus in diem deficiebat. Neque enim post
Superductam Andegavensem comitissam quidquam regia maiestate dignum agebat; sed, raptae conjugis plus concupiscentia, Voluptati Suae Satis cere operam dabat. Unde nec rei publicae PrOVidebat, nec Proceri et elegantis corporis sanitati plus aequo remissus parcebat. Hoc unum supererat quod, timore et amore successoris filii, regni status vigebat. Cumque sero
l. Praeter eum e ld. Gerin. et Choen.
82쪽
VIE, DE LOVIS GROS.4 SeXagenarius esset, regem exuens apud Milidunum castrum super fluvium Sequanae, Praesente domino Ludovico, extremum clausit diem . Cuius nobilibus exequiis interfuerunt viri venerabiles Walo Parision sis episcopus, Silvansciensis, Aurelianensis, et honae momoriae Adam beati Dionysii abbas, et viri religiosi quamplures. Qui, nobile regiae majestatis cadaver ad ecclesiam beatae Mariae perserentes, celebres ei exequias pernocta erunt. Sequente Vero mane, lecticam, palliis seu quocumque sun ebri ornatu decenter Ornatam, cervicibus majorum suorum serVO-rum imposuit filius; et silinii affectu, quemadmodum decebat, modo Pides modo eques, cum quos hahebatharonibus lecticam flendo adiutaro studebat. Hic etiam
mirabilem ostendens animi generositatem, cum toto tempore Vitae Suae nec pro matris repudio, nec etiam
Pro superducta Andegavensi', ipsum iti ali luo ossendere, aut regni ejus dominationem defraudando in aliquo, sicut alii consueverunt juvenes, curaverit Pe turbare. Cum autem ad nobile monasterium beati Benedicti supcr Ligerim fluvium multo comitatu depo lassent, quoniam ibidem se devoverat dicebant siquidem ciui ab eo audierant quod a sepultura Patrum Suormn regum, quae in ecclesia beati Dionysii quasi jure naturali habetur, se absentari desideraverat , eo quod
. Anno 1108, die julit 3icesimo nono. Philippus, si tunc serhsexagenarius erat, ut scribit hic Sugerius, circli annum 1048, at non 1052, nec 1059, ut alii dixerunt, nasci debuit. V. Rerum GaDliciarum scriptores, tom. XII, p. 796 et tu Indice rerum; Ara Moeris les dares, I, 571; etc. 2. Servorum deest in 13S, ac in edd. Germ. et Climn. 3. comitissa addit solus eod. recentior 6265. . . Deliberaoerat S. 3. '
83쪽
48 OEUVRES COMPLETEA DE SUGER. minus bene orga ecclesiam se habuerat, et quia inter tot nobiles reges non magni duceretur eius sepultura , in eodem monasterio ante altare positum, prout decentius potuerunt, hymnis et prece animam Domino
commendantes, corpus solemnibus saxis exceperunt.
XIII. Praelatus autem Ludovicus, quoniam in ado- Iescentia ecclesiae amicitiam liberali defensione proni
ruerat, pauperum et Orphanoriim causam sustentaverat, tγrannos potenti virtute Perdomuerat, Deo annuente, ad regni fastigia sicut honorum voto asciscitur, sic malorum et impiorum volixa machinatione, si fieri Posset, excluderetur. Consulte ergo agitur, et potissimum dictante venerabili et sapientissimo viro Ivone Carnotensi episcopo, ut ad refellendam impiorum machinationem citissime Aurelianis conveniant, ejusque exaltationi operam dare mature festinent. Senonensis igitur archi piscopus Daimherius' invitatus cum comprovincialibus', videlicet Gaione Parisiensi episcopo, Manasse Meldensi, Johanne Aurelianensi, Ivono Carnotensi, Hugone Nivernensi, Ilumbaldo Lutissiodorensi, accessit . Qui in die Inventionis sancti pro-omartyris Stephani , sacratissimo unctionis liquore delibutum, missas gratiarum agens, abiectoque SeCularis militiae gladio, ecclesiastico ad vindictam malefactorum accingens, diademate regni gratanter com-
. Demberius 135, 543. 2. Propinetalibus 592I, 6265, 12 10.
3. Sic cod. reg. 6265, atque edd. Chesn. et Bened. - Done Carnotensi, Hugone Autissio orensi. accessit 135 et ed. Germ. I pone Carnotensi, Hugone Nipernensi, Autissiodorensi, accessit
84쪽
VIE DE LOVIS LE GROS. 49 navit, necnon et Sceptrum et Virgam, et per haec ecclesiarum et pauperum defensionem, et quaecum liae regni insignia, approbante clero et populo, devotissime contradidit. Necdum post celebrationem divinorum sestivas deposuerat exuvias, cum subito mali nuncii baiulatores a Remensi ecclesia assistunt, litteras contradictorias deserentes, et auctoritate apostolica, si tempestive venissent, De regia steret unctio interminantes. Dicebant siquidem primae regis coronae Primitias ad jus ecclesiae Remensis spectare, et a primo Francorum rege, quem bapti invit beatus Remigius, Clodoveo, hanc praerogativam illibatam et inconvulsam obtinere : siquis eam temerario ausu violare temptaverit, anathemali perpetuo subjacere. Ea siquidemo a Sione, archiepiscopo suo, venerabili et emerito
viro Viridi Rodulis, qui domini regis, eo quod absque
eius assensu electus et inlliroii iratus fuerat sode R menSi, gravissimas et periculosas incurrerat inimicitias, pacem impetrare, aut regem non coronari SPe
bant. Qui , quia intempestive venerunt, ibi muti, ad propria loquaces redierunt: quicquid tamen dixerunt, nihil utile retulerunt . XIV. Ludovicus igitur Dei gratia rex Francorum, quoniam in adolescentia idipsum consueverat, dissue cere non potuit, videlicet ecclesias tueri, pauperes et egenos protegere, paci et regni defensioni insistere.
1. Merito 135 et ed. Germ. 2. Quod quinque codd. et M. Germ. At qui, melius, edd. Chem. et Bened. 3. Desunt in cod. 543 illa sex ultima verba. - Aut si quiudiaerunt, nihil ιamen utile retulerunt dant edd. Chesn. et Bened. h. Melesias deest in cod. 12 10.
85쪽
Praefatiis itaque Guicio Rubetis, stiliusque ejus Hugo
Creciacensis , juvenis idoneus, armis Strenuus, tam rapinis quam incendiis aptus, totiusque regni turbator
celerrimus, rancore animi cumulato pro amissi castri Gornaci erubescentia, a regiae excellentiae derogatione non cessabant. Eapropter nec etiam fratri Corbollensi odoni, quia ei nullam contra regem tulerat opem,
parcere elegit; sed ejus insidians simplicitati, cum quadam die venatum iri peries se secure decrevisset, quid rei, quid spei corrupta invidia consanguinitas pariat, insipiens animadvertit. Raptus equidem ab eodem fratre Hugone, in castro qui dicitur Firmitas Balduini compedibus et catenis impeditur : nec si sa cultas suppeteret, nisi cum regem impeteret bello, expediretur. Qua inusitata insania, oppidani Curhoilenses' multi Oppugnabat' enim castellum veterana militum multorum nobilitas ad regiae majestatis publicum confugiunt asylum: genibus ejus provoluti, lachrymabili singultu captum Comitem et captionis Causam denunciant, et ut eum potenter eripiat multiplici prece sollicitarit. Spe autem ereptionis eo spondente suscepta, iram mitigant, dolorem alleviant, et qua arte, quibus valeant Viribus, dominum recuperare decertant. Unde actum est ut quidam de Firmitate Bal-
. Craesensis 5925. 2. Fratri, comiti Cor ilensi 543. Uterinus sane frater Hugo
nis erat Odol, utpote filius Burcardi II, cujus vidua ad nuptias Guidonis Rul,ei convolaverat. De hac tamen genealogia Benedicti ni
3. La Ferid-Alem, ut putat Valesius ; cuius loci nomen rectius scriberetur la Forteolais, ab Αlice vel Adelaide. 4. Sic 543, 135, et edd. - Corbouenses reliqui codd. N. Opimabat 135 et 543. Diu goti ny
86쪽
VIE DE LOVIS LE GROS. Ilduini, quae nec haereditario jure, sed occasione cujus dam matrimonii de comitissa Adelaide, quam retento castro Spretam repudiavit, ad eum spectahat, cum quibusdam Curbollensium conserentes, jurejurando in castro, caute tamen, eoS recipere firmaverunt. Quorum Perauasione cum rex pauca curialium manu, ne publicaretur, accelerasset, Sero cum adhuc circa ignes confabularentur, qui Praemissi fuerant, videlicet Ansellus de Garianda 3 dapiser, tanquam miles strenuus, porta qua determinatum erat pene cum quadraginta armalis receptus, viribus eam occupare contendit. Verum oppidani fremitiun equorum, equitum murmur inopinatum admiranteS, econtra Prosiliunt; et quia via ostiis OppositiS arctabatur, et ingressis ad nutum aut ire aut redire prohibebat, indigenae pro foribus audaciores expeditius eos taedebant. Qui et noctis tenebrarum' opacitate et loci coarctati inso tunio, cum sustinere diutius non Valentes Portam repetissent, Ansellus, ut erat animosus, retrocEdens otaesus, quia Portam hOSte anticipatus non potuit, interceptus, turrim caStri Husdem, non ut dominus, sed captivus , cum comite Corbollensi occupavit. Et pari dolore, dispari timore, cum alius mortem, alius extis redationem tantum timeret , versus ill e eis aptarip
Chartago Mariusque tialis '. l. Gauanda 12710. 2. Inmnis 543. - Ingressus reliq. codd. ae edd. 3. Tenebrati 135 et ed. Cl esn.-4. Aeri ut corrigunt edd. N. Sic 135 et edd. - Formidaret reli liii quatuor codd. 6. Lucan Phars., lib. II, v. 91.
87쪽
:,2 3UVRES COMPI ETES DE SUGER. Quod cum clamore refugorum accelerantis regis
auribus insonuisset, deviando densae noctis molestia se demoratum dedignans, celerrimo insiliit equo; et innitens irrumpendo portam Praesidia suis audacter
deserre, porta Serata, telorum et lancearum et saxorum grandine cessit repulsus. Quo consternati dolore,
fratres et consanguinei capti dapis eri, pedibus regis provoluti: u Miserere, inquiunt, gloriose rex, strenue a agens; quoniam si nefandus ille Hugo Crociacensis, α homo perditissimus, liumani sanguinis sitibundus, a vel huc veniens, vel illuc' abducens fratrem nostrum a tangere quoquo modo Potuerit, jugulo ejus citissimea insistet , nec quae eum poena maneat, si serocior se-α rocissimo subita morte eum interficiat, curabit. nHoc igitur timore rex citi SSime castrum Cingit, portarum vias obtrudit, municipiis quatuor aut quinque castrum concludit, et ad captorum et castelli receptionem et regni et personae operam impendit. Pra satus autem Hugo, quorum captione primo exhilaratus, horum ereptione' et castri omissione valde perterritus,
anxiatur, laborat; et quomodo castrum ingredi po Set, modo eques, modo pedes multiformi joculatoris et meretricis mentito simulacro, machinatur. Unde cum quadam die id circa tota eius intentio' versaretur, de castris animadversus, insilientium peremptorios impetus sustinere non Valens, fugam apponit saluti :cum subito inter alios et ante alios, animi et equi
88쪽
velocitate, Guillelmus , frater capti dapiseri, miles sa
cetus et armis Strenuus, eum gravissime insectans,
impedire conatur. Quem cum ipse Hugo ipsa sui velocitate singularem conspiceret, Vibrato fraxino saepe in eum intendebat : sed quia, timore consequentium, moram sacere non audebat, reciprocam sugam capiebat. Hoc mire et egregie callens quod . si cum eo' solo solus mora aliqua inire Posset, animi audaciam aut
duelli trophaeo' aut mortis periculo mirabili fama declararet. Crebro etiam contigit ut villas in via sitas et occurrentium hostium indeclinabiles impotus nullo modo evadere valeret, Disi cum simulata fraude seipsum Gariandensem Guillelmum sallendo, Guillelmum autem Hugonem se sequentem conclamaret, et
ex parte regis, ut eum tanquam hostem impedirent, invitaret. His et aliis hujusmodi, tam linguae cautela quam animi strenuitate, fuga lapsus, mullos unus derisit. Rex autem, nec hac nec alia occasione ab incoepto obsidionis desistens, castellum coarctat, oppidanos terebrat, nec eos impugnare desistit, dono expugnatis clam militibus, quorumdam tamen oppidanorum machinatione, Potenti virtute ad deditionem coegit. Quo tumultu milites, ad arcem sugientes, vitae, non captioni consuluerunt. Nam ibidem inclusi, nec se plene protegere, nec arcem exire quoquo modo Valuerunt ; donec quidam caesi, plures Sauciati, regiae
. Guitemus 12 10. - Guillemus 6265. 2. Eo deest in cod. 135, atque in edd. Germ. et Chesn. 3. Triumpho 6265.-4. Vias 5921, 6265.
5. Sic edd. Chesn. et Bene l. - Expugnatos codd. et ed.
89쪽
5. OEUI RES COMPLETES DE SUGER. majestatis arbitrio su cumbentes, tam Se quam amem, non inconsulto domino suo, exin suerunt. Sic uno facto Pius et sceleratus eodem , dapiserum si hi, fratrihus fratrem, Corbollensibus comitem, tam prudenter quam clementer restituit. De castello militum quosdam, eorum hona depopulans, exhaereda it, quosdam diuturni carceris maceratione, ut terreret consimiles,
affligens, durissime puniri instituit. Utique victoria
coronae primitias Contra aemulorum opinionem egregie, Deo donante, nobilitavit.
XV. Ea tempestate , ad partes Normannorum contigit devenisse regem Anglorum Henricum, virum so tissimum, pace et hello clarum. Cujus admirabilem et pene Per universum Orbem declaratam excellentiam ille etiam agrestis vates, Anglorum sempiterni eventus mirabilis spoctator et relator, Merlinus, tam Pleganter quam v racitor summo PT D Onio commendat, ac in ejus laudo voce prophetica erumpens ex abrupto, ut vatum mos inolevit: a Succedet, inquit, leo justitiae, α ad cujus rugitum gallicanae turres et insulani dra- a Cones tremebunt. In diebus ejus, aurum ex lilio et a urtica extorquebitur, et argentum ex ungulis mu-α gienti iam manabit. Calamistrati varia vellera vestire hiant, quia exterior habitus interiora signabit; pedes a latrantium truncabuntur, pacem habebunt serae, hu-
. Ovidii Metam ., lib. III, v. 1.2. Curbollensibus 143. 3. Anno l109. Ηle incipit quartum fragmentum cod. 133 insertum, cujus sic initium: Contigit autem eundem Henrictim ad
Partes senisse Normannorum, pirum fortissimum et Dalde clarum.
4. Comm dat. Hie in ejus lauis 333. De his laudibus et Merlini propitellia, es. Order. Vital. , lib. XI et XII.
90쪽
VIE DE LOLIIS LE GROS.55α manitas supplicium dolebit, sin deuir forma comis mercii, dimidium rotundum erit, perit it milvorum a rapacitas, et dentes luporum hebetahuntur. Cui ultu leonis in aequoreos Pisces transformabuntur, eta aquila ejus super montes' Aravium nidificabit. nQuae rota' tanti et tam decrepiti vaticinii usque adeo et personae eius ' strenuitati et regni administrationiadaptatur, Ut nec unum iota, nec unum Verbum ab ejus convenientia dissentire valeat : ciun ex hoc etiam
quod in fine de catulis ejus dicitur, manifeste appareat filios ejus et filiam naufragatos, et a maritimis piscibus
devoratos, et convertibiliter ' physice transformatos, illius vaticinium pro certo veri ficasse. Praefatus itaque rex Henricus, Guillelmo ' fratri se liciter succedens, cum consilio peritorum et proborum virorum regno Angliae, lege' antiquorum regum, gratanter disP suisset, ipsasque regni antiquas consuetudines ad Captandam eorum benivolentiam jurejurando firmasset , applicuit ad portum ducatus Normannici; laetusque domini regis Francorum auxilio, terram componit, leges recolit, Pacem coactis imponit, nihil minus quam eruitionem oculorum et celsitudinem surcarum, si
2. ΜiDorum multorum 433. -3. Montem 133 et 143. 4. Rota edd. - ta sex codd.
5. Gus deest in cod. 135 ac in edd. s. Conoresabiliter 133. De hoe naufragio, V. Order. Vital . .