Isaaci Casauboni De satyrica Graecorum poesi, & Romanorum satira libri duo : In quibus etiam poetae recensentur, qui in vtraque poesi floruerunt

331쪽

uius, supra disputatum est. Nunc ad propositam om τύ M-ρματος quaestionem accedamus: de qua eo accuratius videndum, quo

dissicilius est S a vulgo hominum impetrare , ut semel receptas opiniones quatumuis falsas & absurdas, patiantur ex animis sibi reuelli. Quum ergo clarissime probauerimus, non simplicem &Vniformem poesin: sed plureis forma diuersas uno Satitae vocabulo Romanos appellasse: omnino col- .ligere vel ex co debemus, aliquod nomen prima sua notione hoc esse: quod rebus etiam specie differentibus fuerit accomodatum. Iam olim grammatici nonnulli,

quum in Go-ῆς Graecorum no men saltem haberent notum: occasionem e similitudine illa nominuarripuerunt, ut Satiram a Satyris

V in

332쪽

pariter esse dictam pronuntiarent. Diomedes: Satira dicta, ue a Sauris,quod similiter in hoc carmine ridicula res pudendaeque dicantur, qua veluta Sauris proferuntur. hoc elymum secutus est Elpidius poeta Christia nus, de quo stuperiore capite diximus : cum in allatis ibi versibus, Satiras vocavit sat romta. quia enim Graeci, quod libro priore obseruabamus, pro Satyricas fabulas scribere usserparunt: tanquam dici posset G τυρουν pro Satiras facere , non dubitauit Elpidius, λύ- ρω μοι Vocem cudere , & iure Latij donata, pro Satira ponere. in quo Vereor ut peritos G raecae linguae νο μίας approbatores sit habiturus: multa enim posse opponi video.

caeterum ab hoc elymo consuetudo manavit, quae per aliquot retro secula obtinuit, & nunc quoquς

333쪽

obtinet, non aliter hoc nomen scribendi, nisi cum Graeca litera SATYRA. Atqui si a Satyris derivatu est Satyrae nomen, ut placet sententiae huius auctoribus: quid caussae esse dicent, cur Graeca formatio non sit retentaὶ cur inquam SATYRA dimi pro SATYRiCA quaenam haec an

logia est Z aut quo exemplo illam

tuebuntur ξ nam ut a voce rhetor,

rhetoricam cum Graecis dixerunt: sica dictione Satyrus, Satyricam cum iisdem formare debuerant. Auctor est Varro a cithara citharicen non potuisse dici: quoniam videlicet, nec Graeci ra μὴν dixerant: sed is rari&γν, ra- -- ν. cur igitur in hac voce ab hac obseruatione discesseruitquum autem Romanae Satirae plures sint ideae: cui potissimum ex omnibus conuenire appellationem hac exH

334쪽

dum iis qui ι-- istud in medium

attulerunt. nos enim negamus et m/-ς e variis formis Satirae,quas ante recensuimus, ullam reperiri posse, cui nomen Satyricae proprie co- ueniat. negamus insuper absurdae huius etymologiae venisse in mentem primis Latinorum criticis: quibus nullum fuit dubiu priscos Romanos poesi huic vetustissimae Romanum imposuisse nomen, non autem transmarinum & Barbarum. vetustatem Satirae apud Romanos initio huius libri demonstrauimus. multo Onim prius quam Graecanicae poeticae studium ac aemulationem Liuius Andronicus in Vrbe infer ret, carminis genus sibi familiare, SATtRΑM Romani appellauerant.

Romana igitur vox Satira, & quideantiquissima apud illos: ac proinde

335쪽

DE ROM. SATIRA L. II. 3Is

ante illa tempora iis nota, quibus Graecas disciplinas cum illarum nominibus simul acceperunt. tunc &Satyrorum & Saty ricae Graecorum vocabula primu illis innotuerunt: nam ante , non Satyri, sed Fauni numina illa agrestia Romanis hominibus dicebantur. Enimvero estinuenire in omnibus linguis similes Voces, quarum alteram ab altera

originem habuisse, facile sibi per

suadeant qui leuioribus coniecturis duci amant: at qui maturius tu dicium adhibent, & harum rerum maiorem usum, aliter sentiant. ster Ebraeis est, qui tegit: Graecis απηρ totidem literis qui protegit, &seruat. & tamen nulla originis communione iungi has voces ratio V-

triusque linguae ostendit. i rat ouest voluntas, quae multis pro ratiOne est. ratio tamen Latinorum, &

336쪽

nostrorum rason, nihil ad Ebratuvocabulum spectant. nHxη at i ita est 3 σχήλη, axilia. vox tamen Latina certam originem habet, ab ala: Vt a palo paxillus: a mala maxilla: a talo taxi ι:quod &Cicero indicat. η' emese mensura est. sed ab alia origine vox Latina deducenda, S: quae ab illa ortae, ut Gallica & Italica. B pro G purum putum Graecorum verbum, quo per turbatio & pauor denotatur. Thracum populus inquies & quem perturbandis vicinia natum, Graeci crederent. quare de iis venuste Imper. Iustinianus initio Nouellae XXVI. iabo, inquit, QV αν MMDU ων ,

fieri ad illud elymum quo docti

337쪽

Graeci-Λ ,θραξ misis bra VO-cem Θραξ deducebant: cui etymonon magis fidedum, quam illi Hellanici sue Ephori, qui Ιεροσολ- τα ιερο α ν voluit dicta. Sexcenta sunt hoc genus: quorum obseruatio nisi analogiae legibus, Mhistoriae cognitione fulciatur,atque adeo coerceatur, nihil nisi mo struosas in literis hereseis potest parere. Euenit hoc in hac voce de qua sermonem instituimus. ου-εως - ἀν-, sed solam literarum similitudinem spectarunt, qui Satiram a Satyrica primi derivarunt. Qui antiquas membranas inspex Iunt,non ignorat, scribi in illis hoc

nomen varie: SATYRA. SHIRA,&SATVRA. quomodo semper scribitur in peruetusto Budensi codice, Unde Petrus Pithoeus suam Persij &Iuuenalis editionc emendauit. non

338쪽

3is Ιs. CAsAVBo Nisolum autem in hoc libro,sed etiam in aliis multis trium Satiricorum Prisciani caeterorumque gramma ticorum, S AT vR A semper inuenimuS eXaratum, aut certe SATIRA

quod idem est, ut ante nos admonuit Sol ille unicus doctrinarum &eruditionis Iosephus Scaliger. sicut nihil disserunt maxumus & maxi-

timus,supare &sipare ,genuclare &Π-niculare, & similia multa: nisi quod prolatio per u vetustioris est Latinitatis: ita inter satura de satira, non aliud discrimen statuendum, quam

aetatum. Saturam veteres Romani

dixerunt compendio sermonis usi, quum saturam lancem intelligeret: quomodo multa dicuntur praesertim Graecis. Erat mos antiquorum quando Cereri,Baccho aut aliis diis agri annua vota soluerent, pro laeto

339쪽

DE ROM. SATIRA L. II. 3Is

frugum fructuumque perventu: Vt primitias rerum collectarum in lacem congestas cuique deo pro ratione eius cultus offerret. in litibus Graecoru huiusmodi sacra miscel

leguminibus fiebat sacrum : item

Edi mύνη. Latini vero lances ita refertas variarum rerum copia, tincessaturas vel simpliciter saturas appellarunt. satur enim pro pleno & cui nihil deesset usurpabant: sic color satur, cui ad perfectione nihil deest, quando lana colorem δευσο -ον imbibit. Porphyrio in Horatiu: Lan e plena diuersis rugibus in templo Cereris infertur quae saturae nomine appellatur. plenius Diomedes: Lanae resedita varijs multisque primitiis sacris Cer ris inferebatur a copia oe saturitate rei satura vocabatur : cuius generis

340쪽

lancium m Virgilius in Georgicis me mini cum hoc modo dicit: Lancibus crpandis fumantia reddimus exta.Gr an cessae cr liba feremus. a similitudine

huius lancis etiam aliarum rerum mixturas appellarunt saturas. Verrius Flaccus: Satura cibi genus,ex variis rebus conditum. hoc quoque uberius Diomedes: uoddam, Halait, nus farciminis multis rebus refertum saturam dicit Varro vocitatum. est autem hoc positum in ii. libro Plautinarum

quaestionum. Satura est ubi uua pulsaerpolenta, cr nuclei pinei ex mulso co-stersi i ad haec alij addunt m de malo

Punico grana. atque ita paullatim eo Ventum, ut quomodo apud Grae

quamlibet mixtionem c multis diuersisque rebus ac κυκεωνα denotat,

per transsationem i rebus sacris,ubi proprie locum habet eae dictiones: