장음표시 사용
11쪽
psit, idem etiam Nimrodi, Sardanapali in Ionae historia, Nabo: ollat
saris Ercch i. Nebucadiae aris, Balthasaris,Darii Medi, Darii Hystapis, Alias erisive λcrxis, Darii Nothi,utriusque Artabastae sive Artaxerxis Longi mani nimirum & Memoris, Darii Codo manni, Alexandri M, Augusti, Tiberii & aliorum Monarcharum & Regum mentionem in utroque Testamento adjecit, eoque ipso nos Exoticas quoque & profanas historias & Epochas in Herodoto Thucydide, Xenophonte, A riano, Polybio, Diodoro Siculo, Livio, Plutarcho, Appiano &c. uti etiam in Eusebio ejusque interprete incomparabili Joiepho Scaligero & aliis scrutari voluit jussit . Et quemadmodum vera Ecclesia extra politias & Monarchias esse nequit, sed in&siub iisdem grata halcyonia quaerit : ita etiam Historia & Chronologia sacra sine profana vel cognita vel proposita manca quodammodo est & impersecta, non quod Chronologia sacra sine profana consistere non possit, sed quod id , quod Deus ipse, Monarcharum praedictorum mentione in
Scriptura sacra facta, adesse voluit,non adsit. Atque hoc respectu in Chronologia in Monarchiarum aliorumque praecipuorum Impcriorum Regnorum & Rerumpublicarum mentio occurrit, tuarum 4 Monarchiarum ordine non interrupto in tota Historia nihil illustrius est, quem ordinem cum Ecclesiae statu, qualis sub quaque Monarchia suerit , coniunctiamsi quis Geographiae & Chronologiae oculis instructus beneque ilius sibi notum fecerit, is sine dubio magnam totius Historiae partem cognitam habebit. Unde reperiri mirum est , qui Monarchiarum doctrinam Historico&Chronologo denegare eamq soli vel Theologo vel Politico assignare ausit. Etsi ςnim Monarchiarum fundamentum e solo Daniele cum Theologis sit petendum ; tamen, quomodo& quando prima, Sccunda, Tertia, & Quarta Monarchiae coeperint, qui cuiusque Monarchiae Monarchae fuerunt, id solus Historicus& ex hujus traditione Theologus & Politicus, ubi opus est, explicare potest. Est enim constans non vulgi sed magni nouainisTheologorum& Historicorum magno consensu multis seculorum aetatibus comprobata sententia de minimΘ, ut Clarissimus Politicus Bodinus in Methodo Historiarum falso autumar, inveteratus error, quod per geminam Coloni & bestiarum visionem Danielis propheticam denotentur &praedicantur illa orbis terrarum Imperia simina & generalia. Nam prima Monarchia per caput aureum perque Leonem alis aquilinis
praeditum denotata si forsan obscura videtur Vel in Nimrodo Mosis,
12쪽
quem plerique Chronologi pro primo Monarcha Babylonico habent, vel in Nino & semiramide Justini, vel in Belo Africani& Iosephi Scaligeri et denique in Ionae Prophetae Sardanapalo,
cui Arbaces Medus successit. certe manifestissima eadem Mona
chia prima est in Nabuchdonos are vel Nebucadnerare Scripturae, quem Daniel bis verbis compellat: Tu es REX Regum, DEUS coeli omnia, in quibus habitant filii hominum , in manus tuas dedit, atque sub tuo imperio universa constituit. Quae erba si quis de Monarchia pure politica, in qua unus praeest, interpretari velit, is errabit. Nam eadem Danielis verba non de facto, quasi Necucadiaeaar totum tertarum orbem imperio actuali possederit, sed tantum de iure loquuntur, quia idem Ne-bucadiae ar neque totam Asiam, maiorem praesertim, imperio suo subjecit, neque in Europa quicquam habuit, neque in Africa praeter AEgyptum quicquam obtinuit . Et cum huius Monarchiae Assyriacae Babylonicae initio loco peculiaris ejusdem Monarchiae primae Axiomatis coeperunt antiquissimae in Con pendii hujus lib. 2 .sect. a. cap. 3tii canone , commemoratae lymannorum Chaldaeorum Observationes. Ita secunda Persarum Monarchia ratione initii manifeste apparet in Cyro dicente inscripturata, e Dominus coeli & terrae dedit mihi omnia regna terrae, non quod Cyrtes omnia regna terrae occupare potuerit, sed quod jus omnia regna terrae occupandi a Dr o accepe- rit. Unde Athenienses Persicos Cyri succcsores καi REGES vocaruiit. Idem Danielis vaticinium a Sacerdotibus Hierosolymitanis Alexandro Magno primo tertiae graecorum Monarchiae Regi in Templo Hierosolymitano ostensum adeo eundem Alexandrum contra Darium Codomannum ultimum Monarcham & Cyri succes rem Persicum ad Arbela de siumma rerum dimicaturum animavit, ut eidem Dario Codomanno dimidiam totius regni partem in pacificatione offerenti intre- . ride responderit : quemadmodum Orbis terrarum non potest duos Soles tolerare, ita seminimE Darium Codomannum tanquam parem ferre posse ; proinde aut dederet se, aut aciem res Maret. Quibus verbis ceres Alexander Magnus ad Imperium Catholicum in Danielis vaticinio ipsi Alexandro Magno
13쪽
miis ne ignoto sundatum idque numero tertium non obicurere pexu : quod Imperium tertium in Alexandri Magni Successoribus utque ad Iulium C larem primum Romanorum Imperatorem duravit. In initio cap. 6. Sectionis 3. sequetur, quod cum Monarchia tertia coeperit prima periodus Calippica & novum Calendarium. Et licet quartum & postremum Romanorum Imperium Monarchicum per pedes Colossi Danielitici se reos & luteos perque belluam immanem notatum , non ita , ut praecedentia tria, disertis ,erbis in Daniele expressum videatur, tam ii iis signis atque notis describitur , quae ipso eventu partim olim comprobata fiunt, partim hodieque comprobantur. Nam & adventum Messiae in carnem stib Augusto secundo Romanorum Imperatore certo factum Daniel in hac quarta Monarchia reponit, & ejusdem Monarchiae quartae perennitatem usque ad Christi reditum novissimum Spiritu prophetico promittit , adeo ut nulla Monarchia quinta sperari vel possit vel debeat. Agnovit hoc Tertullianus, lumin Libro adScapulam, Christus, inquit, salvum vult totum Imperium Romanumis, quousque seculum stabit, tam diu enim stabit. Hanc verissimam re a maioribus nobis traditam de quatuor Monarchiis sententiam refutare conatur Johannes Bodinus in Historiarum M . thodo his verbis : Inveteratus ac Magnorum Virorum opinione pervulgatus error de quatuor Monarchiis tam alte radices egit, ut vix evelli posse videatur e quorum autoritate fractus aliquando minime dubitandum esse putabam. Movebar etiam Danielis oraculo , cujus fidem elevare s 'lus, autoritatem autem infringere nefas est. Postea tamen verba Danielis obscura& ambigua in varios sensius torqueri posse intellexi, & hic so mulam illam : Non liquet, usurpare malui, quam temere cuiquam assentiri. Hactenus Bodinus. Et licet hunc Lodini de
Monarchiis errorem & Parens meus p. m. Andreas Francken-berter in hac ipsa Academia ante 8o circiter annos Histor. Professor Pubi inerudito de Historiae Propheticae dignitate Libello, nec non Clarissimus Vir Matth a iis Dresserus itidem Historia rum professor Publicus Lipsiensis sufficienter resutaverint o tamen Bodini de hac controversia posteriores cogitationes intalib.
14쪽
libr. . de Repub insequentibus verbis prolatae minina E sunt a-'hientiores : Eatamen, inquiti odinus ibidem, Andreas Fra chen bergerus Saxo Lipsorum Pontifex Lutheri autoritate , Dresserus vero homo de Schola, nulli subjecti ratione male diaciis refellit. Hunc ego hominem disertum putabo, si , quam male didicit, tam ben7 dicere dis at. Hactenus Bodinus. Cuius
circumstantiarum ignorantia, per quam toties in verbis errat, Vel hinc inani sestacst. . Nam Parentem meum Saxonem vocat,
cum fuerit Francus, Lipsorum Pontificem indigitat, cum hic primo Eloquentiae & deinde Historiarum Prosesbrem egerit, &denique Lutheri saltem autoritate pro argumento usum esse assirmat, cum tamen idem Parens meus ad Lutheri & Philippi beatorum ductum solum Danielis textum clarissimum ad historiam & experientiam accommodaverit. Similem errorem Bo-dinus in Dresseri, quem per iniuriam hominem de schola vocat, mentione committit, eoque ipso vel Parentis mei vel Dresseri Tractatus de hac re editos se nec vidisse nec legisse innuit. Etsi Vero, Monarchiis hac ratione a nodino negatis,simul Germ nis quarta Monarchia denegata erat , e tamen idem Bodinus non tantum in Historiarum Methodo: verum etiam lib. . de Republica 3 alibi e peculiari erga Germanos odio contra Ge manicum Romanorum Imperium bellum non armis sed stylo suscipit, tantum ut dignitas illa, quam Germania Patria nostra dulci iJima per Collegii Electoralis nervum Dei beneficio hactenus tenuit, in univcrsunt sublata videatur. Quod Bodinus sorsan non fecisset, nisi ii .ec & alia Virum male habuissent utiquod Franciscus Primus Galliae Rex post Maximiliani I. Imperat tis mortem axioma Monarchicum ab Electoribus petens, Carolo V. praevalente, reputiam tu crat, quod Carolus V. Imperator Potentissimus eundem Franci cum Regem ad Papiam per Duces suos absens in pretelio vicerat , & vivum ceperat, quod idem Carolus V. perfidiam Gallorum ulturus semel atque it tum cum exercitu Galliam invaserat, ipsique Lutetiae appropinquaverat&c.Sed quorsium Monarchiarum, ut earum dobrina
Perspicue proponatur, occasione delabor Z Quin potius ad
15쪽
Compendii huius constitutionem, qualis ea sit, accedam. Notum est, omnes scienti as in generales & speciales partes dividi,& in illis generales affectiones per principia generalia de generalibus subjectis, in his vero speciales a sectiones de speciebus per generalia & specialia pariter principia demonstrari. Cum itaque Chronologia itidem sit scientia, in Scientiae quoque forma illam proponendam esse censui, & proponere tentavi, non quod ego utpote ct ingenio & Logicae exquisitae artificio destitutus id optimὸ facere possem , sed ut aliis, quo melius id
tentarent , praeirem . Hac enim methodus in Compendio
hoc obvia a Scaligeri de rebus potius quam de rerum ordine solliciti, a Calvisit item Petavit & aliorum Chronologorun methodis plane est diversa & tamen ad memoriae remedium commodissima. Quod si quis in Hypothesibus, Axiomatibus, Postulatis& aliis in hoc compendio proponendis me interdum iusto liberaliorem filisse obiecerit , : is cogitet, quod Euclidi quoque in Axiomatis i3. libr. i. propositione simile quid accide rit, ut Geminus &Proclus itidem Geometrae aliique hoc axioma decimum tertium E princ piorum numero ejecerint, modo censor meus debito cum judicio hoc fecerit. Alias enim de hypothesium huiusmodi essentia non est, ut sint verae, modo ab Auditore & Lectore sint concessae. Ita unum idemque axioma iῖ. lib. I. Euclidi videbatur natura notum , Gemino & Proclo non videbatur. In Tabulis Syzygiarum & Calendarii Iudaici inter tapochas primam seci Epocham Constantinopoli nam, eamque tamen in ipsa Chronologia brevitatis studio oi nisi , tum qui Epocha Constantinopolitana ration priorum i 39 annorum est proleptica, tum quia conditi Mundi Epocha merito esse debebat prima. Eandem brevitatem sectatus sium in aera Iudaica & Calendario Iudaico, ubi ad primarum Tiliri dierum inventionent unice respexi, Te ni harunt Addae considerationem se-
qnenti de causa penitus omisi. Annus solaris Tropicus Hipparchi, qui Tabulae Texupharum Addae sundamentum existit, secundum Nicolaum Munerium in cap. n. Anni Iudaici, est
dierum & s horarum Sistema & sya cum sex decimis partibu
16쪽
lcrupulorum Iudaicorum, vel secundum Soligerum &CM-Visium totidem dierum & horarum & insuper V97 I.& ῖ Momentorum . Et quemadmodum quadrantes anni solaris
Tropici velAlphonsilii vel perniciatii vela chonici,quem admodum in hyp'th. II. l. i. Compendii huius habetur, sunt inaequales 2 ita Hipparchici Addaei quadrantes sunt a qua les ; hoc est, singuli vel secundum Nicolaum Mullerium si dierum hor. de sis cum quatuor decimis scrupulorum Iudaicorum , pro quibus idem Nicolaus Mulierius in cap. tr. Anni Iudaici p. t. siue ponit, vel secundum Scaligerum, Cal-
istum N Petavium l. 7. de doctr.temp. c. ar. 9s dierum 7. hori, si9ι &3i Mom. Jud. Et quemadmodum quadrantes annorum secundum Scaligerum sumpti discrepant a Mulierianis: ita etiam unius, 16 & 76 annorum Iulianorum mediorum& Judaicorum & Hipparchicorum Quia ergo tantam inter Mulieriana haec & Scaligeriana ratiocinia discrepantiam & quidem non tantum in Methodo, hoc est, in Tabularum Addaearum usu & modo . verum etiam inii sos undamento , quod est anni solaris Tropici Hipparchici discrepans quantitas , conspicuam conciliare dissicile existit, &vel Scaligerum Petavium Guldinum & Calvisiuini cri adb. Vei Nicolaum Mullerium hallucinatum esse necesse est : ctim Oculi plus videant, quam oculus, ideo scaligeriana sententia Mullorianae quidem praeferenda, omne vero de hac quae litone judicium Benevoloiectori committendum videtur. Aliis negari nequit, quod idem Nicolaus Mulierius Aioronomus eximius de Tabularum Astronomicarum Friijcarum ditione de Republ. Astronomica & Chronologica optimὸ meritus & Ill. Scaligerum saepissim praeter meritum &causam corrigat , & de Erasmo Reinholdo Tabularum Prutenicarum Conditore laudatissimo minus honorificὰ sentia , dum eundem Erasmum Reinholdum & in Tabularum Pru-tenicarum constructione dormitasse in fine anni udaici p. gr. N Tabulas Lunae- solares haud bonis Uraniae avibus citi passum esse in Tabularum Friticarum dedicatione p. I. assirmat.
17쪽
,enevolus Lector mihi ignoscat, quod controvertiam Haynlinianam utpote & taediosam & odio sani in hoc Compendio non totam persequar. Scio enim & Dn. Flaynlinum jam pie mortuum, & de mo tuis non nisi bene loquendum, & totam Dii. Haynlini Chronologiam Mysticam in Academia nostra inque Disputationibus Publicis aliquoties esse resutatam. misce benevole Lector vale, verae Chronosόgiae V m dare perge , illamq; vel ad debitam &
18쪽
Agnus est nologiae tam docentis quam urentis in omni lectione Historiae adbe beateque vivendum consiriptae usus, ne dicam de ipsus hientiae Chronologici me de Chrouologiae docentis honestate utilitates necessitate. Et quis, exempluralis,de calendario Dionysiano ου Gregoriano, irum utrosit melius s accuratim inebrius dicabit Eboῶ lit, quam Chron Nu ' Compulim certe Ecclesiasticus utpote mlisi saltem Chrono De docentis particula in hoc quaesitopa rum ciet s e ciet. cm rum quo major est Chronologiari centis , quae per Chro Ologiam deincepssemper intestigenda erit, usus e tanto major cer litur in Choisologia defatis in hi e duo hus quaesitis, ut aliaplura omittam, fatis costicum, quomodo vi ae licet Chro ologia in silenti formam non 'ium ratione demo strationum Mathematicarum, pronomicarum s Chronologi carum verum etiam res ectualethod Ordinativaesit re uendis, quod quidem iactenus vela neminei vel tapaucis pr. lituis est Et quot anni s mundo condito tum aY christum rei. a natum m ad OG.eChristianae initium t numerandi. In quo pom Hore quaesito inter omnes chronologos laudati mam operam raestitit id. l . Scaliger ἄpluribus h adtenus lectus quam inte si Elus, quibus non solum Calvisium, verum me etiam annumero. A vir,
19쪽
pendio, forinnante DEO, medelam aliquara , si non invenire, saltem quaerere animus e i, i ique Compenso ip: γομόνων loco reo struentia eaque maxime nec maria capita praemit ere, in quorum primo arenom erit de hronologias e finition Ca
dicta est temporalis vel temporaria ratio, sive doctrina temporis vel temporum, quo nomine Dionysius peravius Opus situm Chronologicum infinita eruditione plenum iiii criptit, quemadmodum ejusdem operis compendium Temporum Rationariam. Quoad definitionem vero realena Calvinus quidem in cap. a. ii agog. candem Chronologiam definit modo, quod sit rerum gesarum secundum tempus digestio, modo quod
si notatio temporis rerum gestarum incinoria illustrati,. Buntingus vero , quod sit temporum di annorum certa delianeatio, Funccius donique, quod sit omnium temporum &annorum ab initio mundi ad cum annum,in quo vivimus, computatio, alii aliter: quae descriptiones non de Chronologia docente, de qua jam sermo est; sed de utente loqui vident ur. Alii Chronologiam ita definiunt quod sit mporis re quapiam gesta insignis, quatenus est quantum, sciculta: quae definitio, uti est verisiima: ita quoque existit brevissima. Suo cuique judicio relicto, sequens definitio vel descriptio ponenda videtur rChronologia est scientia Mathematica impura& stibalterii ta, quae tempus Politicum historiis insignioribus in spochis
praecipuis notatum & Characteribus Chronolomis munitum, quatenus quantum est, in Historia usium contemplatur. Hujus descriptionis explicationiam qualemcunque sequens causarum
consideratio suppeditabit. sinistillimus Chronolopiae est Gloria Des, qua plena est hictoria, cujus alter Oculus usi Chronologia. Intermedius hi jus
20쪽
ius finis est utriusque Historiae tam profanar qitam sacrae melior
intellectus. Proprius autem & ultimus finis est non actio sed cognitio, licet respectu & Chronologiae utentis S Historiae sui sequatur quaedam praxis & actio EisiciensChronologiae universalis est idem DE IS non tanetum respectu corporum coelestiunt &praesertim Solis& Lunae una cum tempore tanquam Solis & Lunae Tectu naffectu iDEO conditorum,nec no respectu historiae Sacrae, quae & totius Chronologiae & praesertim Chronologiae profanae fundanaei tum est; verum etiam ipsius animi humani ratione, utpote
quem DEUS&condidit, &sciendi l. i. Metaph. Arist. cupi
dum esse voluit. Particularis vero Chronologiae efficiens causa sunt partim Historici lacri pariter, Prophetae nimiriim&Apostoli, atque profani, quales sunt Herodotus,Thucydides, Xe-.nophon, Polybius Arrianus &c. partim ronomi, Ptolomaeus, RabbiHillet, RabbiAdda,Alphon ini,Coperni ,τycho,Keple-r' Nicolaus Iullerius&c. partim deniq; Chronologie veterib' quidem Ephorus, Eratosthenes, Asticanus &c. e recentioribus autem Beatus Lutherus, Funccius, Beroaldus, Cren hemius, Codomannus, Buntingus, Genebrardus, Scaliger, Maestunus, . Calvisius,Pctavius, Belim, Vbbo mius. N. Langius. Jolu
Materia Chr0nologiae vel est ex qua sive partes,de qua m teria aget c. 2, vel circa quam sive objectum, Vescin qua sive fissi- ectum. Materia circa quam in definitione praemissa ponitur tempus politicum historii notatum Characteribusque munitum, quae verba exhibent rem consideratam, quemadmodum sequenti quatenus est quantum, modum considerandi, qui ad formale pertinet, quemadmodum res considerara ad materiale. Porro tempus hoc utpote numerus motus coelesti quidem
hie in specie Lunae ibi ris primo est physicum, eouo tempore
Physico Astronomus, motu Luminariusia accurrate cognito,facit Astronomicum in diebus, horis , di minutis orsiain compu- . tatum. Et licet utrumque teinpus sit simplex: tamen idem temptas Physcum & Astronomicum in Ecclesia de Republica usu
patum taliaque Politicum constitutum eatenus. fit multiplex, quatenus ab homine eodem in hac Vel illa Ecclesia&R A et pii'