Quaedam observationes in scarlatinam

31쪽

custa cX Voto successit. In quibus tamen diffiteri nolim, me ante Opii exhibitionem venaesectionem instatui, et sit qua deinde sangui-

nis detrahendi esset necessitas, collo hirudines applicari curasse. Magnam autem utilitatem in dijudicanda optiindicationc mihi attulit urinae eX ploratio 3 quam,

cum sub delirio rubram, lihpostaticam , esse viderem , febre simul Si nochae in modum destagrante, ne unquam Opium exhibui; metuens semper, ne vasorum cordisque actionibus jam nimis excitatis major adderetur stimulus. Simulac vero cum febris, tum calor cum ardore sitique, similiaque sjmplomata diminui incipiebant, urinaque limpidior minusque colorata conspiciebatur, audacius hoc remedio sum usus. In illis autem casibus, quibus motus sobriles abnormes, actiones corporis quidem per irritationem veneni incitatas, sed minori cum ener-

32쪽

gia decurrere monstrabant , non dilbius haesi.,

praesertim si simul cum delirio urina esset limpida , spasmodica , medicamentum laudatum praescribere. Haec ultima ratio, urinae fc. limpiditas, aliquando mihi sufficiebat ad Opium aegro praebendum , tametsi uno in casu ea me fefellerit; nempe muliere nupta XXVIII annorum , caeteroquin

sana vegetaqlae, quae mensibus quoque instantibus, quarto morbi die , delirare coeperat. Ob urinam limpidam, vasorumque actionem non valde incitatam vix inflammatoriam, sjmptomatumque, quae hanc sequi soleant, veluti ardoris. sitis, cutis turgescentiae, similiumque absentiam, statim ad delirium urgens sistendum , licet minus feliciter, mixturam cum Laud. liq. et Nitro praescribebam; quam ob rem etiam ab ulteriori ejus usu abstinendum putabam, et hanc rem inquirenti causa mox semiserebat; cum ple thoram impedimentum esse ita

33쪽

telligerem, quo minus Opii, tUrgescentiam ad

caput producentis, usus speratulla haberet effectum. Postquam vero ad sanguinis massam di minuendam duas venae sectiones institueram, destrio nihilo minus increscente, denuo ad usum opii felici cum eXitu me contuli. SC. PO t Primam Opii dosin, ex gr. II constantem , delirium,

somno eXcitato , cessabat: cum autem dein, posequam Opium amiserat vim, Vires resumserat, iteritis hoc pharmacum Vicibus cXhibui, quo facto tandem sponte e Vanuit.

Sed an haec medendi methodus, quam Ultimis hisce octo mensibias, quibus Constitutio rheumatica fuit epide mica, feliciter institui alia quoque Epidemia V. gr. biliosa vel gastrica regnante, tam felices habitura sit successus, dubitem. Atque sic in futurum ad Constitutionem quamcunque epidemicam Vigentem, Cujus cognitio est dux et acus nautica in assequendis in-

34쪽

numeris aliis affectionibus morbosis corregnantibus, attendendum e8se, nemo non intelligat. Non autem in solo delirio sanando egregia est Opii vis, Verum etiam, quin in aliarum quoque partium assectionibus nervosis perutilis sit, vix ac ne vi X quidem dubitem. Saltem hoc ipsum eXperientia me docuit in uno casu, quo

venenum Scarlatinosum sensiles artuum partes, vel, si mavis, ipsos earum partium nerVos assiciebat, eoque ipso surio os dolores e X citabat. Videas similem apud swIETEN. T. V. p. I 3ψ, puellae casum huc fortassis pertinentem. Juvat alterum, quo idem comprobetur, quemque cUm amicissimo WoLTAgiis medico videre mihi

licuit, adjicere casum: sc. secundo nuper Decembris die invisebam ad saeminam quandam nuptam, debilem illam natura, eX abortu Vero, quem ante hosce ψ hebdomadas passa erat, con-Vale Scentem. Haec Vero, quae pridie illum diem

35쪽

aegrotare coeperat, jam sui nescia et mite delirans lecto decumbebat; faciem habebat con . tractam, pallidam, oculos se mi apertos subinde lachrhinam emittentes; pulsus erat parvUS, contractus; lingua sicca, brunnea Huic morbo, ut febris nervosae mali moris habito, praescrLbebam infusionem Rad. Valerianae cum spir. Nitri dulc. et Rob. Samb. et praeterea Acid. Salis ex a l. frigida ad gutt. ii. omni biliorio Pro potu sumendum. Sequentis diei mane ad eam iterum invisens cum memorato Medico caeteris, quae die praecedente adsuerant, symp- tomatibus, pertinax crurum retractio accesserat vespertino autem ejusdem diei tempore ad

'J Eo autem tempore dicto amico similem de cruortim retraetione , tunc in memoriam reda diam, observationem narrabam ; quamque dum Parisiis agerem er Uiro Clar. dexterrimoque GIRAUD

36쪽

1egrotae lectum iterum accedens, eamque pro, pius eXaminanS , maculde rubrae in pectore.

ejus conspici videbantur. Mihi inquirenti ergo eX marito, num forte uxor in aliquo insecto fuerit loco , reSpondit ille, die ψ' antequam morbus , quo lecto decumbebat, ortus sit, ad insantem Scarlatina laborantem adiisse; de

saucium porro dolore u Xorem suam conquestam esse, in memoriam se reducere. Ipse autem de quo memorabat infans, meae quoque Curae traditus, eX Angina maligna ejusque perpetua fere comite Febre nervosa, vita decessit. U- Professore in Nos contio Hotu Dieu dicto, acceperam , quamque veram esse ipsa me do cuerat eXperientia. Nimirum quod retractio illa crurum apud illos, qui ex causa externa capite laeti essent , ordinario indicio sit vulneris lethalis mortisque instantis ;q uippe unde suspicari liceat basin cranii esse laesam.

37쪽

Utinam vero in hac Scia latinae specie sananda Deliora, qUam quae Vulgo nota sint, discamus; tum etiam in illa rerum conditione, qua aegroti, principio vitali suppresso vel eXstincto, primis statim morbi diebus trucidantur.

Sed ut ad aegrotam mulierem redeamus, in ea, quam supra enarravi, rerum conditione, eam Scar latina decumbere suspicans, Pulverem DoVERI, omni trihorio ad gran. i i i. sumendum, praescri-hebam: non tam ad delirium sistendum, quam ad spasm iam solvendum. Die 3'. tota rerum facies erat mutata; mentis praesentis aderant indicia; cutis antehac sicca

et contracta nilne contra relaXata erat: sudor

post secundum pulverem, ab aegrota su m tu m, fuit elicitus; crurum denique retractio cessabat: respirationem autem dissiciliorem esse et an ietatem, qua oppressa erat aegrota, per capitis et colli retractionem minuere anniti quum obser '

38쪽

varem, pulveles dictos continuari jubebam, et Sinapismum, quod in multis casibus vessicatoriis praeserri Videtur, quippe quae non raro, stimulo stimulum addendo, sebrimque e ccitando, morbum augent, Pectori applicandum curabam. Die 4'. plane sibi erat conscia, et ab omni molesta respiratione liberata erat aegra: conqueritamen nunc incipiebat de dolore pedis dextri ;cui circa malleolum externum paululum tum 2 facto cataplasma emolliens applicabatur. Die 58. dolor pedis non tantum erat auctus, sed etiam per crura dispersus , dum et febris novas vires assumebat. Singulis itaque 3 bus horis er hibebantur PulvereS DO VERI, sui uti ex X. constantibus.

Die 6'. febris increscendo percurrebat; et dolor quamvis et magis intensus, post eXhibitum tamen singulis vicibus pulverem, magnas veluti inducias saceret, 1 omnus etiam aliquantum sub

inde consecutUS c St.

39쪽

Sed quo plura vir Expertis es quum non

omnia, quae hujus morbi decursum comitata sunt, iij inplomata, ordine enarrare in animum meum induxerim, sed praecipua tantum com

memorare.

Dolorem itaque, quem ut supra dictum, jam

insigniter auctum, et indies in CreScentem, no-Va eaque, ad ipsius intensitatis rationem composilia, Opii dosi compescendum esse nobis erat persuasum. Etenim Opii exhibiti operatione in corpore aegrotantis decrescente , dolor ipse ita intolerabilis sebat, ut, nisi Opii intervenisset Usus, aegrota certe convulsiva periisset; quod inde pateat, quia, cum die morbi IOR. aegrota, consumtis pulveribus, per duas horas diutius, quam solita erat, sine dicto medicamento manserat, dolor adeo increscebat, ut convulsivi, quos edebat, vagitus e longinquo imo eXtra domum a nobis audiri potuerint: qui autem, de

40쪽

de novo opto ad gr. 2 exhibito, iterum stebant. Ut autem rem magIs contraham et judi-

cium de dolore ex Opii adhibiti quantitate seratur, dixisse sufficiat, aegram intra Eo dierum spatium Pulverem Do v ERI B v i i i Laud. liq. SYDENH. gutt. XL. et praeterea Si. et gr. Vt i. Opii puri sumsisse. Tempore vero isto elapso; per plures dies, ut pulvis ex Opii gr. 2 Vesperi ipsi exhibeatur, necesse fuit, qua noctem quietam, dolorisque e Xpertem transigere possct Urina , quod memorare attinet, per tollim mor-hum limpida aquosa sine sedimento mansit et neque illud omittendum est, quod circa alvi exonerationem observari licuit. Dic sc. 68 in fusionem laxantem praescripseram ad alvum, tunc nondum dejectam, solicitandam. Hanc etenim, dum Opium assumitur, ordinario constipatam, quamque alias per clysmata CXonerare soleo, nunc, quia res angusta erat domi, potius hac