장음표시 사용
21쪽
cusatorum pressius in se descendant, mentem suam se-cinoris consciam noscant, & religionem Sacramenti tum Eucharistiae, tum iurisi tirandi purgatorii resernii- dent ,(e Sed de hoc cogitent Antistites Sacrorum &Legis Iudiciariae.
IV Ad colloquium priuatum dum scse accingit
Clericus, ut ex actorum volumine vel excerptis notutiam certam habeat, necesse est, quo verum iurisiurandi sensum, aut quae in contrariam partem, vel aequivocam accipi poterunt, eXPonere cum fructii sciat. Cauendum
vero ipsi, ne cum inquisito de eius innocentia, suspici,nis legitimae gradu, facinoris facti genere, sententiae damnatoriae iustitia, animaduersionis seueritate verbis concertare suscipiat. Haec enim omnia spectant ad S cerdotium iustitiae, non verbi diuini, nec ecclesiastes iuraturo iungitur, ut gesta a iudice diiudicet atque deserudat , sed ut animae periculum auertat. Ab ursim quoque est, iam etiam opprobriosum taetricis, s peritos se velint ostem dere disceptationum esse forensium, ut eum Imp. IUSTINO in L. XLL Od. de Episcopis ci Clericis &c loquar. Fatales
certe exitus habuerunt causiae, in quibus ili Sacerdotes& interpretes utriuSque iuris esse asse runt Consessi, narii, quarum exempla, quae dicta confirmant, receim
per verba scriptorum, qui in manibus omnium versantur. Satis est mihi loca lectori indicasse. Reliqua quae Clerico
22쪽
Clerico vitanda in Colloquio cum reo optime annotauit S A M. F R I E D. WI L L E N B E R G. in Sched. deo eis Ministri Ecclesiae erga Condemnatum ad mortem III. quae nostra facere in hoc negotio non dubitamus. - V Quotiescunque iuratiirus maiorem erga certam ex ordine personarum ecclesiasticarum fiduciam habet,
illumque ad hunc aetiam aduocari rogat, in arbitrio quidem & iudicis & Confessionarii erit, an desiderio locumdare, & cedere velint. Cum vero maiori cum fructu laborem ab electo suscipi spes affulgeat, & ad exemplum
Diui Pauli in D. ad Corinth. L com a a. qui omnibus factus est omnia, ut omnino aliquos seruet, mores componere debeat pastor animarum, petito facile annuendtun erit. Contra ea ubi caussa praegnans adest, quae ministriam ecclesiae volentem quoque ab hoc opere arcet, Iudex arbitrari debet. Sic in furto a famulo pastoris facto herum non adhibendum esse in monendo Ioi Lipsi in Sent. M. Ian.ITOS. versus Liebertwolckwig transmissa : Tabes auf
(a Reserente GRAT in No Cai . II. quaesi. V. Licet ucro huius canonis vitis ne quidem apud Pontificios hodie toleretur, sed quae ad iudieia Dei olim referebantur. iureiurando excepto , cessent, eum ab Ecclesia eiusque Pontifice ille Canon pro
erroneo declaratus sit, v. T H o M. DE A Q v I N O Part. III. qtι. D. art. c. R E L L A R M. Lib. II. de Conciliis cap. VIII. aEv. INI Us tu not. ad CoeIe. Cormat. Tram. III p. Ss cpiidam tamen ex Patribus Societ. Iesu, certis in casibus admitti posse hoc remedium, censent. Ita eniin BRUNO NET SER
tu Pol aurica sua Disp. XLIII. Ouaest. IV. Resp. II. potes quis, .
23쪽
inquit, in casu gravis necessitatis, ad euitanda gravia damna, quae aliter cultare nequit , nisi communicet, Chrisum fuscipere in testent suae innocentiae. III. potest potesas pullica aliquem reum suspecti m de aliquo scelere adigere, tit in probatione in suae innocentiae communicet. Ratio est, quia potes talem adigere tit iuret. Aliud docetit Doctores nostrae Ecclesiae
(b: Lib. IV. de Cas. Cons. C. s. casI(e Notatu dignum legitur exemplum solennitatis in iurandi actu adhibitae apud Tum Roc E lii H F. Hung. Cap. ss. La Asiatis si testaretur, se magni Hunniadis silior in gratiam recipere. virosqne Comites. Ladblaum is Matthaeum, Neli sub Iur mento, super fuerati mo Corpore Christi praesito, in fratres
isi, interpretaturiis reum de nunciatione poenae critissiluae ita ccnterruit, ut suga salutem quaerere decerneret. Ditrod. in Proc. Crim. LI. Luncb. cap. XIX. o.
Quae huc usque proposita stant actum iurisi tirandi antecedunt. Nunc ea sequiintur, quae ad actum ipsi impertinent. Admonitio autem, cum reus in loco iudicii purgandi sui caussa comparet I) a Iudice tentanda . Li cet enim sententia Sacerdotis mentionem faciat, iuridi cUm tamen non excludit, ut potius primas illi deserat, quod verba, quibus coniunctim adhortatio imperatur, a guunt :
24쪽
tu gebrauchen, praecedit ergo forensis monitio, quam sequitur ecclesiastica Clerico adiutore, ita quidem, ut actus sit continuus & manu quasi secunda vel tertia, quod olim de Compurgatoribus dicebatur,(a celebratus. Minus recte vero, quod nonnunquam ex actis iudicialibus co gnoui, remoto vel non exspectato verbi diuini ministro soliis auspicabiti ir alloquium Iudex. II Qualem se ge. rere debeat, qui itastis monentis personam sustinet, vix opus est, ut quaedam monita adiiciamus, cum ipsi ubi. que & in omni parte iudicii ea obseruanda sint, quae GABRIEL ALVARE Z DE VEL As Co in Libro, qui inscribitur: Iudex perfectus, (b in eo requi. rit, ut nimirum ei sit vestitus decorus, vultus grauis, ut ipsa figura corporis plena iustitiae grauitatis splendeat, ut se exhibeat sine fastu & elatione seuerum, sine .digni. tatis praeiudicio humanum & amabilem, ut grauitas adsit sine affectatione, sine hypocrisi, sine amaritudine temptarata, quae metum delinquentibus incutiat, at reueremtiam pariter atque amorem prouocet. Cum vero actus
ille, qui cum reo suscipitur, maximi sit praeiudicii & periculum animae in eo versetur, an iudex recte moneat, reus autem satis terreatur. Iudex sane tunc omni sttidio de iis omnibus, quae mouere Possunt iuraturum, mediis. cogitabit, scilicet ut quoad eXterna retiam mores, vultum, locutionem ad promouendum finem, quem inten. dit, componat, prouideatque ne, quod T V L L I v so damnat,
25쪽
damnat, sermo vitium aliquod indicet ineste moribus. III Haec ipsa vero admonitio peragenda verbis propriis & usitatis, reique agendae bene accommodatis, e ius argumentum uniuersum seu summarium eo redit, ut ad religionem animo iuraturi incutiendam, repraesentet
Iudex α statum caussae, facti circumst intias, testimonia, contradictiones, variationes, & ea omnia quae iurantem suspectum reddiderunt, ae periurii scelus eiu que poenas grauissimas tum a summo Legislatore, tum in Legibus humanis praescriptas, iacturam salutis aeternae, obligationem internam ad exsoluendas poenaS Pro merito , & satisfactionem, ii ta illud A VG V S T I NI cap. LX. de Crimine false falsidicus tribus personis est obnoxius: primum Deo, cuius praesentiam con temnite inde talici, quem mentiendo fallit, postremo innocenti, quem falso testimonio laedit, reliqua omnia, quae circa hanc adhortationem eius, formulam, tempus, ritus, eorumque explicationem obseruanda sunt a Iudice, pluribus exponit laudatus H E ILIUS in ali. Tria. Cap. IV s. o. XXI. XXII. XXIII. XXIV. qua in re cum nobis otium fecerit, ad illum Lectorem remittimus. (e Vnicum addimus, hanc admonitionem de vitando peccato periurii non superficiariam esse, aut solennitatis tantum gratia adhiberi, sed ex iusto pietatis Zelo proficisci debere. Nec omittendalluoque de cauendis praeiudiciis, verbissimulatis&aequia .
uocationibus, quae mendacia mentis audiunt, seria m nitio, quod nempe ex animi sententia ad mentem deferentis iurandum sit, atque peri uri fiant, qui seruatis ve his
26쪽
bis expectationem eorum, quibus iuratum est; decupiunt. (d Cogitandum quoque de eo, quod in iurando nimium quantum valeret, si articulus ille iuramenti sidelitatis, quod in Regno Magnae Britanniae praestatura subditis,(e nostris quandoque insereretur formulis: Haec omnia plane et sincere agnosco et iuro iuxta expressa
verba per me hic prolata et iuxta planum communem femsum et intellectum eorum verborum, absque uella aequivocatione aut mentali reservatione Dei secreta euasione quacunque. Ca tertim ubi certa verborum forma, admonitionisque m
dus recepta sunt, illa praelegendo recitanda, quod pluribus in locis, & iudiciis obtinere autor est MARTI-di i ( sed enim ea, quae in unaquaque caussa indiacium faciunt, iunganturo IV Iam porro quod ad per
sonam iurantis attinet, ossicium Iudicis admonentis in eo versatur, ut qualitatem, conditionem, sanitatem, sensus, animum comparentis obseruet. Sic Nobilis Se miniculi non uno, sed diuerso tempore monendi, v. RU T G. R v L A N D de Commissariis Lib. II. P. II. CV. ra. n. U. de ebrietate, aut iracundia suspecti interim arcendi, in eo, qui per interualla atra bile laborat, vultus, mores, '.
stusque haud negligendi sunt, (g si masculo & foemianae iniunctum purgatorium , rius monendus erit, cum in illa maior leuitas &' urii metus concurrat.sRT SERVS de Iuram. L. III. Cap. m. n. ZZ. C A R P Z. P. I. Const. a a. def. I S. Pariter cum membra quaedam Collegii vel Vniuersitatis nomine iurant saluti illis est, ut reliqua ex corpore arcessantur, ut admonitionem au-D a scultent,
27쪽
scultent, actumque iurandi videant. PILEI suas. LReum quoque admonendum non nisi stantem, nec gladio' cinctum admittat, qui iudicis locum tenet. Hoc enim exigit, & eius reuerentia & fori actusque religio. (li quamquam alias cum Excel . L E T S E R O dicendum, rem merae facultatis esse, cum gladio aut pallio Iudicii locum frequentare in Medit. ad Pand. Spec. a. Tom. UIL p. a . De viris honestioris Conditionis tenendum adhuc est, illos apud inferiores Iudices iure postulare, ut solennia alias in actu iurandi & admonendi consueta omita tantur, adeoque ne aperiantur ianuae, ubi illud obtinet, quod confirmat sententia Scab. I ipsi ad Dn. R I U I N IEnunc. UII. Tit. XXXII. relata, aliaeque plures. (i D nique ubi admoniti vultus & membra tremebunda angorem produnt vel ad eius preces vel proprio motu magistratus dilationem iurandi concedere potest ac debet, quo ad saniorem mentem tandem redeat suspectus & pertinax. Conf. I. S. STRYCΚIUS de O cio Iuae circa peier. g. XXV. V Cum saepius quaestio incidat an Advocatus, imo etiam Denuncians, aut alius cuius interest, in actu admonitionis adesse, idque iure postulare queat, dicendum quid sit, videamus. In caussa ciuili quidem si iusiurandum delatum, purgationis, aut disse sionis praesente Clerico praestandum, pars aduersa cum
aduocato etiam ab actu admonitionis vix remoueri pol rit, cum illius maxime intersit, qua mente, eiUsque declaratione, aut reseruato iurare velit aduersarius. Idem
vero in caussa delictorum, leuiorum quoque,& ille, qui
28쪽
denunciauit, Se patronus, qui illi assistit, satis onem crepans, affectare haud potest, licet in causia Mapri, ubi
priuatum interesse urgebat stuprata, eam volentem in eiusmodi actu purgationis admittebant Scab. Lipsi in Sent. ad Dium garten. M. Nou. IIIae trammissa, aduocatis vero aditum abnegarunt saepius, qui ius dicunt v. Dn. B O E H M E R. in Iur. Eccles. Prol. Lib. I. m. XXXUIL& Dn. R I V I N. Eninae. XXII. Tit. XXVIII. quod etiam in causia hic Liptae coram iudicio, quod Praetor Vrbanus exercet, agitata ubi iusiurandum dissessionis B. iurare volebat, ante annum & quod excurrit pronum ciatum fuisse recordor.(H Notilliina sint, quae de septiina manu, sue adhibitis septem
testibiis Coniuratoribus. qui Iure Feudali Sacramentales audiunt, apud Iureconsilios in Commentariis in librorum Feliciorum & Canonum conscriptis passim leguntur. Sed etiam manu secunda vel tertia inratuita fuisse. docet Privilegim Campi-
Tr. de Prouoratione ad Iudicium Dei C. II. I. V. Manus vero. denominatio numero Testium attributa ex eo videtur, quod prerectis missim, tactis nimirum vel aris, vel resiquiis, iurarent. v. BAL v E. Capitul. Tom. II. p. sas. vel potius, quod iii actu iurandi manus superimpositae manibus conspicerentur. O Rubr. I. n. . Rub. Vn p. mibr. VI. n. a. quibus iunge,s placet, ea, quae CLAvDIus C ANTLvNcvLA & v AvLvax A M A R de O cio Iudici, late tradunt. e Plura vide apud vi N C. MANCIN ubi de Atramento eiusque si et esse tu Parte. VII. voLERMANNUM Emenae P. I. - . . , D 3 . . cap.
29쪽
cap. D. quem potissimum consulere scilint Iii dices in hae rhnondum versati. GRANEIUM in Def. Inquis Parte IL p. VIL m. I. I. 2A sqq.(d 3 Non patitur instituti ratio, ut extra hos cancellos. quos nobis ipsis circumdatos agnoscimus, egrediamur, & pes unam hanc quorundain sententiam confutemus: iurantem alio sensu, quam alter intelligit, non obligari, nisi iuxta suum sensum, cuius asserti desennonem in se suscepit THOMAs DEL AENE in Tr. de Iuramento Cap. I. Dubit. XV. passim, sed saniora tradunt MANCIN vs d. Tract. P. I. quaest. IX. PRANE Rivs It flat. II. Lib. II. cap. II. s T R v R i v s-Iure sensuum Di . IX. cap. III.(e Vid. Parecbolae siue excerpta e Coipore Statur. Vniu. Oxonien liauno MDCXCI. cdita post pag. ado.(f3 Ad Orae Proc. Sax. Tu. 2o. f. n. s f. conL TU EGI ORSTI
In hoe ea su Ictis Vitemberg. netense Febr. Ipso. oblato contra teinrichen ita pronunciarunt: Eo ivi id Inquisit
ch) Demonstantino Magno Eus Ellivs in eius dita Lib. II cap. V. refert. ipsum homilias stantem auscultasse, ratus, pium S religiosum csse, ut de rebus diuinis concio natales stantes at diamus, de Honore vero sedendi magistratuum & ne eestitate standi litigantium ct aduocatorum apud Romanos vide, quae docte congcssit Ampl. o T T o de Iurispi uae Srmbol. Exere. II. cap. iS. gladii usu in Iudiciis ct Principum palatiis prohibito v. M E N O c H. Q Arbitr. Iud. siuaes. Lib. II. Cent. I V. f Sy u.ss. I g. Aq. TtRA UEL L. de NobiI. cap. XXVI.
30쪽
(i Mens Febr. Irra. coram Iud. Reiehenbaeli. eum L. Misisset in Desensione de arcenda plebe exciperet, assensum Dicasterii lin
petrabat in eo, Es iit aber der Sulmis dis 'sola ui id ausset denen sum Oerichte gehorigen Personen auth andere seuthestichem Actui mit bellivo nen mogeni niet bu versialten.
De Iudice hactenus. Nunc ad Clericum veniamus,&ad ea, quae ipsi circa admonitionem ipsam, eamque pintilicam & solennem incumbunt. Licet vero satis ampla dicendi copia adsit, percurram tamen breui. I Ecclesiae Ministri, qui caussae reum, seu inquisitum a metuendo periurio Praemouere ac reuocare debet, est, ut iuranti in genere, quid,& quanta res sit iuramentum, quodque ad eius veritatem vitandumque periurium necessario requiratur, exponat, quippe ad mentem& verba deferentis, minime vero sui ipsius iurandum esse, nec reseruationes sic dictae mentales hic locum imuenire: causita, porro, statum eius, circumstantias, accusationem, responsiones, suspicionem, & quae sunt alia, quibus ex actis antea edoctus satis, consideret, ac omnia singulaque iurisiurandi momenta plana reddat at- . que perspicua : In specie vero si iurantis vitae genus ,
antea aetae, vel per se, vel per alios . fide tamen dignos,
habet cognitum ; hoc amplius eius conditionem, negotium , sata, si quae sint nota, aetatem, corporis constitUtionem, temperamentum imprimis, & quae eius generis alia sunt, spectet, ac bene observet, ad quae singula gradus admonitionis sunt adhibendi, ne rigidiore censura, atque