Historia Zaringo Badensis auctor Io. Daniel Schoepflinus historiographus Franciæ. Tomus primus .septimus 3

251쪽

culo quoque Rhenano superiore , ad quem Ludovicus die 8. Ossiliteras dederat, res non sine dissicultate tra acta. γ g. L. Obsidium A. troa. mense M o Caesar & Anna, Angliae Regina, viae. una cum ordinibus Belgii foederati Ludovico XIV. bellum declararunti ae . Magno huic foederi quinque primum Germaniae Ciseeuli, O denique universum accessit Imperium. Decretum in Gallos bellum Ratisbonae die so. Sopti i) Placitum publicavis Caesar die 6. Octobris. Ante clarigationem Ludovicus,

Rheno trajecto, ad Langencandelium posuerat castra initio veris,& Weissenburgo, Lauter burgo, Billighemio, aliisque in vicinia locis occupatis, ad obsidionem Landaviae sibi viam paraverati In Palatinatus & Episcopatus Spirensis ditionibus annonam & commeatum omnem collegit, ut ignaros consilii suscepti hostes pereellereti obsidium, in consilio bellico a Caesare decretum, a

252쪽

BERN MARDINA LINEA. 237 Ludovico inchoatum est die 16. IuniL Res ut selicius procederet, Iosephus, Romanorum Rex, in castris ad Landaviam Vindobona die 27. Iulii advenit. Urbs egregiis munitionibus a Uaubanio instructa, sortiter defensa est a Melaco , Regiorum exercituum Legato, qui cum tribus Gallorum millibus praesidium urbis agebati .

Catinatius quidem , Francici exercitus dux, motis Weisienburgum versus castris, auxilium obsessis serre decreverati Sed adventante cum copiis Ludovico Marchione, re insecta discessit. Mirantur Scriptores bellicam artem, qua ille aditus omnes ita insederat, ut de introducendis in urbem auxiliis , Oustra laboraretur. 0 Lorica exterior lassae contrescarpe die I 6. Aug. pulsis Gallis occupata. In expugnatione Suessionensis Coiames, Eugenii Principis frater, aliique primi ordinis militares viri ceciderunti m Castellum, civitatem tegens, die 9. Septi impetu captum. Postridie urbs ipsa in Romanorum Regis potesta-

Deditio

urbis.

253쪽

a 38 III sTOR. BADRNs Is LIB. V. tem perveniti n) Prodiit nummus, Landaviam exhibens &Aquilam Imperii, cum inscriptione: CAEsARRO AUAPICIO, REGIS VIRTUTE, BADENSIS FELICI DUCTU, GALLO EAT Ex UNGUE RETRACTA. o Iosepnus, Occupata Landavia, mense Octobri in Austriam rediit.

Inter haec Bavarus Elector, foedere cum Gallis iacto, Utimam p) & vicinas Sueviae civitates armis suis occupavit. Α duum hoc Bavari consilium bellicas Ludovici rationes mutavit; qui omnibus modis impediendum esse ratus est, ne copiarum Baiavaricarum cum Gallicis seret conjuncti O. Catinatius, supremus Gallorum exercitus dux, Villarsium, Regiorum exercituum Legatum, cum maxima copiarum parte eX Inferiore Allatia misit versus Huningam; ut transito ibi Rheno cum Bavaris iuncti nem tentareti Ludovicus Badensis interceptis Ricoultii, Franci- ei apud Bavarum legati, litteris ad Chamillardum scriptis, consilium Aulsa Gallicas intelligens, omnem operam impendit, ut acu Leges deditiones exhibet L A M BER T v RI moires Tom. II. p. o . fit rixa trum Europaeum loco alleg. pag. 631. πω UAis Looti Iris. Metalli q. des mys-bas Tom. N. pag. 386. . cp Ulma die g. Sept. inopinato impetu capta ἔ quo ipso Landaviam se liber turos speraverant Galli. sed frustra. Memoires si mrquis D Tom. II.

254쪽

BERN HARDINA LINEA.

Rheni transitu prohiberet Villarsium Catinatio itaque I hun-gium Comitem opponens, HagenOam, Bischvillam, aliaque loca, a Gallis relicta, munivit praesidiis; ipse cum eXercitu, supra Argentoratum transiens Rhenum, die aa. Sept. e regione Huningae ad F ridlingam consedit; aliquot diebus antequam Villarsius Huningam advenerat, ibique vallo munire se coepit. Fridlinga Ludovicus copias ad Nigram Sylvam dimisit, quae Bavaros prohiberent a transitu. Villissius Rheni ripam, Huningae oppositam, una cum interjacente insula, parte operibusque munivit. Inter haec Neoburgi civitas ad Germanicam Rheni ripam septem leucis infra Huningam sita, a Laubanio, exercituum Gallicorum L gato, Brisaci Ρraesecto, d. II Oct. subito impetu, Caesareis eiectis,

occupata est.

g. LIII.

Ludovicus Badensis, nuncio accepto, veritus, ne Gallis praelium eo loco Rhenum transituris, ipse intercluderetur commeatu, quem Friburgo acci peie lolebat, cum parte copiarum Neoburgum versus die sequenti progredi decrevit. Vix ingressus est iter die r . Oct. summo mane, quum Villarsus cum copiis suis apud Humngam Rhenum transivit. Badensis, ab itinere instituto regressus, equitatum prope Fridlingae Castrum, milite praesidiario instructum, & pedit tum in editiore colle vicino, arboribus consito , ubi S. Odiliis

255쪽

a Villarsio missus, tanto ardore peditatum aggressus est , ut m gna utrimque caedes committeretur, in qua BOrdius perliti Germani restaurata ter pugna, quinque tormenta denique reliquerant Gallis, qui tamen Bordio caeso, non satis caute descenderunt collem, a tribus turmis, quas Ludovicus noster in auxilium miserat, non parum turbati. Equestris ergo pugna successit pedestri. Uterque equitatus , dum in monte pugnaretur, in planitie spectator constiterati Badensis tandem Magnacum, Campi - Mar schallum, aggressus est, magno ardore; sed post acre certamen, cum Vincere non posset, recessiti Magna utrinque caedes in planitie & in colle. In collo Carolus Wilhelmus, hereditarius D tacensis Princeps, vulneratus vix vivus evasit. Biduo post Castrum Fridlingae, s a quo pugna nomen accepit, Villarsua occupaviti Proelii dies est XIV. Octobris in Badensium terrarum Annalibus memorabilis.

g. LIV. Post proelium Villissius per iocum dicebat: Legatus righ

eiae in ludo chartarum Vindobonae Ludovicum Badensem non se

256쪽

BςRN MARDINA LINEA. ad I

mel devici. A legatione discedens idem me in alea Martis sa-ecturum ei diserte promisi. Ludovicus recedens copias suas apud Staussam, Bris ovise oppidum, collegit, victoriam, dubiam reddore quam voluerat Gallis, ct nova ut everteret pugna. Sed Villarsius Inferiorem in Alsatiam regrestus est: junctione cum Bavaris in aliud tempus rejecta. Villarsius ergo vicit, sed victoriae fructibus ne frueretur, Ludovicus prospexit, qui brevi post omnem exercitum suum tripartito divisit. Pars Nigrae Sylva imposita , Gallorum cum Bavaris ut impediretur conjunctio. Aliam ad recuperandum a Gallis Neoburgum destinavit. Τe tiam Principi Meinungensi , quem Taltardus ad Mosellam urg bat, in auxilium militi cu Villarsius copias, Catinatio ad A gentoratum relictas, cum suis conjunxit; apud Tabernas Alsati-

t) Ludoviet Badens g Literae ad Leopoldum Imp. extant in Theatro Euro.

paeo Tom. XVI. quibus rem dubiam facit, Gallisque victoriam non adscribendam esse docet. Cons. minoires da Marquis D' Tom. II. pag. 33. P. BARRE Hi roire ratem - Tom. V pag. 4is. λιR O v x x x x Hi latre Militat e de Prince EMEM Tom. II. pap. 63. victoriam Ludovico adseribit, quem, pulsis Gallis, Ioeo potitum es contendit; sed recedente equitatu, ab hostium persecutione abstinuisse Badensem. a mmoiras da Marquis i ' pag. 37.

257쪽

eas considens, ut Badensem, qui relicta Brisgovia in Alsatiam redierat; ab aditu Lothar giae intercludereti

g. LV.

Ludov. A. I o3. Galli de transferendo in sinum Germaniae bello sontineti cogitarunt; ut Electori Bavariae, socio laboranti, serrent a ilia. Villarsius in vicinia Argentorati duobus pontibus lactis, eum valido exercitu Rhenum transiens Kelilae obsidionem die as. Febr. aggressus est, ad Nigram Sylvam ut sibi patefaceret aditum. Ludovicus, Viribus impar , ab Ossenburgo & Mnginga amne, quem Variis operibus muniverat, Stolhovium versus &Bithiam intra vallum se recepit, quod a Rheno Stolhovium & i de per Bilhlam usque ad montes perduxerat; interiora Germaniae ut sarta tecta manerent; Gallorumque cum Bavaris ut impediret junctionem. Vallum hoc A. Iro I. cceptum, cy) tam singulari arte Lu-

Palatium. . . . r.

maximis licet viribus illud invaserint hostes. a) Τantam in valao hoc fiduciam posuerat, ut eo ipso tempore , medios inter belli