Rhetorice, Placidâ quam Pierís irrigat vndâ, grandia Facundae reserans Praecepta Loquelae haec etiam Logicae praeludia docta sagacis, strictaque Grammaticae compendia digerit Artis Authore P. Petro Iosset, è Societate Iesu

발행: 1650년

분량: 457페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

91쪽

τε RHETORI C

Esies . similisque genui quid Filius inem maius nil terra tenet , nil axis adorat, Aterni q:sam forma Patris 'sam pura parentis

a iter se conferri astu dicantur eodem, Et modo compositis iscnnda Paroemia membris ' cinscitur, cum multasmes referuntur ad num.1χε plui petitis quid sιmmu homini decus Laltάρ prastuloci illi Ornamcnta viris LMli: dquid quaritis uua est stra Fati menti alta praesto nimalia incit immenso par pene Deo mam cateras amvis Quo os inplendi a ris stipant hominem s rasa , vires, Robor opes forma patent communia bratis. sola ra ine valet: numserte etiam alet aemula cornix Itioiae Robur habet; n ιm robis habent qa ossis vasta leonum Corpora spulchra placea sibi, ereformae, Et de formos Pauus quoque gestiet alis, Si gressu anteuotit reliquos, volucrique cito Mobilitate pedum exultet laporesnefugacest

candor vocis inest , nunquid Philomela susurraa Grati stet modulis guttur melioribus impli aDN cma υero tractanda Paroemia forma est, Nempe omnem vel tolle notam Si irae furensi s. Currus eqου distractus agens quem mobilis astus Saxa per is cauter, abruptaque de la transfert.

92쪽

Reis litas appone nota se habebellis.

Non setas ac immisi equiss, quem nulla coercent Frani, ne imposita celerem remorantur habenae. Viuina huic statione Locus cognatus adhaeret,

suo Paribus Pariae Maiora moribus sis 'p'

Tunc Paria Orator Paribus componit , bi pii δ λυψ . Exempli paritatem adhibet; Sapientia nullum 'M MIyuit,9rimirum qnoque legit,at omnibus aqua est: , Ne ditem petit aut inopem Mens optima mictis, Lucet in angU quamuis nascantur agello. Patricia nunquam vestigia grandia luna thagoras, risotelespreferri, Cleanthes Parrum Hausit aquam vilesque manus ad dura laborum o Pensa tulit; magnum effecit diuina Platonem . Non magnum excepit Sapientia pulse, quid hae rei s humilem te forte casae o pauperrima cogat

condities, tamen alta pete . o conatibus aptis In curas incumbe pares . Te aqualis adibit Gloria is hos numerabis a sit , quos mente seq-si. Non milior censetur equus , quemfraena coercent urea vel ditis torquet quem sexus habenae,

Vel Digeni phalerarum strum , vel ephippia velant

Serica euique iubasfunis stlendentior ornat, Sed quem nobilior regit ardor, is acrior veter Impetus, ct natura volans, qui proelia poscit, Ne trepidas audire ubi , nec iniqua viarum Carpere , nec dubio refugit transcendere pontes Non quae pampine Ostiorum exultat amictu, Luxuriatque comis, sarmentorumque suenti Complexu exundat . baccasque effundit inanes,Vineafertiliori, sed de quά plenior ua Exit, is uberior generos copia Bacchi. Non seges h c Ἐκae culmen habet lasciuius . aut qua Falliculis tantum , di vanis crinitur aristis Commodior sed quam interula numerosior implet

uctus Ast implicitis frumenta tumentia granis Si non is mclior, vel quem posses io . e quo m

93쪽

' RHETORICAE

Arianae splendenD apex, vel grati formae. Hi diues ille nurus opum, vel opiniosamae, Mimiliae s. fax decorat Drasus honoris, Sciquem amnu integritas est morism insignia clusit. Tunc a Iaiora raIro οἱ portuna trahetur Malois. Cum inii, a Magno dedistitu umbus arsiri emi, Ne cdum sceptra regit, lare tollius autor cladis in insan: scitus hoc conuerro Nerou m. uroram tantae'Aid Roma incerta ruina

Et ieris insontes prena quid vindice plecti, ζ

us ad Arairti Nero criminis impiis auιhor, Ne dia iti; quid enim gratum uis noxa Dranno: tui sacra sagitii ,paui iis rerrorιbus urbem, Strage domos , Proceresserro formidine tibιm, Calde Senat/res ueges iis iura tumultu Polluit, atq .se ipsam , tanta est dementia , matreZII. Ex illo q/iae digua mori, qaia saeua Neronem Edidit, aeriasque parens Fudit in auras, crudes exhaus3ferro , fagrantia forte Horruerulusa in patrias immittere tueres 'crebrior orandi ratio est, cum rebus ab imis

Ducimur ad summas parui se ad grandia sn Minotii. Nitimur , ut dicam esse Deum , qui cuncta guberna Consti , ct ratione regat; uis magna Dbiisit trix, ct ingentes aliquando admi sus in aedes, ctui postquam leges atque inuiolabile'dus Ordinis, ct cultos miroseundore penates. Postquam abacos auro instractos, mensasque superba: SeruorMmque manus digessique cuncta tuetur, Extemplo nis Vesciat, q u praest omnes Illiis imperiis aedes eurάque tentri

multimagis aetheret .m lumina coeli. Et certos astrorum ortus , obitusque . rarosque circuitus, quos nulla unquam mutatio vertit,

Nulla intemperies, confiis nullas fellit Cam Solis Lunaeque saces, quae crescat is exin

Deeresca musita, atque breui extendatur in orbem,

mpelagi, Nertaque vices, mirosque resuXu

94쪽

Tethros , ut variis incerara reciproci tundis, Nec tamen in leges cogi, ripasque recuset; cum varias vcntorum animas , nunc flamine molli Spargere humum Zephrros, nunc Austrum horrescere

cumque annis que vias, ct tempora fixi nimbis. Ordinibus, nunc saeuam Hremem canere pruinis, Her contriforere rosis, mod mese comari E atem , ct laetis libram spumare racemis Viderit , extemplo non colligat esse potentem. Tam pulchra rectorem orbis, qui cuncta obarne tyT toti imponat praeses moderamina mundo trierior mihi materies Adiuncta patescunt Caput

suaestipant rerum latus. O comitantia Causas De ad- Praecedunt , illis haerant , aliquanda sequuntur iunctis. Ire selcnt Causam ante, Locus Tempusque paratu. Colloquia Uructaeque daper Epulaeque, freque 'xςς ς

consuetudo , minaeque truces Osermo nefandus. MςΠxibus t dirum comitantur uua strepitusque virorum, Voxque ardens, clamόrque hominu auditiqMesragores, Com Ita- commotique arius, O verso pallor more, tibus. Patratum argumentascelu dimersa sequunt 'Membrorum tremor aut moti rubor gneus oris.

LV. ianua, extincti ignes, ensisque cruentus Sub se Stillantes a caede manus liuius loquentis vcntib'Verba, gradus titubaus , subsellantesque lacerti.

Saepe Adiuncta ramen c3rcumstipantia crimen Praesumptis nocuere reis, innoxia quamuis Pectora , ct insontes gererent sine crimine dextras. Forte latebrosae deserta per in i aDlMMe Caput

Imprudens mercator iter carpebat, in illum D I ET Latro ruit θουὰθ e curo, mercesque ruentem ib de

Pereuriti saeuo transierberat ilia ferro, Extemploquefugit,serrumque in vulnere linquit. Non secus ae tumidis inflata lacerta venenis Postquam uiros, in hiantia vulnera dentes Ex ad si tulit. lacero peuetrauit in intima morsu, tis iudi- Funebris impost pendet de vulnere serpens cato. Ne retrahit rabidos illat ex ulcere dentes

95쪽

RAETORICAE

Interea mercatori humi prostratus acerba Pratiaria cum morte cruor manabat ab ictu

Plurimus e plagam sensin vis alta premebat Ille ensem , loque nocens e corporeferrum Vellere se urustra , dextra languente parabat.

Cum emi peregrinus eum deterrimus er ror

Tramite depulerat , sentisque in deuia Isilua Duxerat , inque truces miserum porta erat agros Illum Honguima stratus mercator arena Ut vidit, qua voce potest namqμ aspera vocem Vulnera claude aut , defectiόque aegra premebar. Si quid adhue istis .inquit Putaris in agris Haret, O his nolidum miserati cssit ab Oris Octimens miseresce honpes , non magna requira Dona, nec immens per muncra iuAL labori. Hanc tantum nostro de corpore vellesagittam Et qui te plagis, lacr7mans, feralibus hostes Fecit crudelis ait; quis atrocia pandit Hilneri cui rabid licuit te inuoluereferro. Etsimul extraxit chahbem sivi extrahit 'exit in Mundanti cum sanguine vita recessit. Ciu COI In muit peregrinu , υbi morientia vidit latum.' Lumina, ct exangues an is fugientibi artu A uid faceret sumptis abiit securus in armis,

Incautus tamen , haud etenim polluta cruore

bluit , aut madidostillantia sanguine tersit.

Ciro e ὁ Ecce a te ni merosi adem -- praeside lictoΡ.s Itit in Praesde funereis plectit qui crimina poenis,

rocenti inquiritque reo , , dira piacula punit. Ille , bi polluta foedatum in caede cadauer, Et vulnus constexit hians , plagamque recentem, credidit inmmitem non longe a cade latronem bifore, vestigat loca proxima , praedo cruentuH. Nullus adest iam tuta etenim mela petiuit, Et solitas gaudens abrepta merce cauernas. IHaec inter tutus esita suefraude viator Incoeptu=u peragebat iter quem Praeses, Oroci co rogat solus quid in t tempore tandem

96쪽

maereret abductae deserto intramis f)Dat Ex prae- Inde οὐ ς incerta pedusis vestigiaferret' sum Pilo, Nile genus ς certa Perigrinus ad c ita oce ne enim. Restulit; υnde notae disinetaque puncta cruoris t edis enim'illae guttaeque in veste patebant, Subiici iis Praefectu3 ait simul accin ensem Essem, quo cadem trux latro peregerat illum Stringit, ervi madidistillantem sanguine virit, Tu vero reus esseleris cadisque patrarae Inquit is Ilicitor, sceleratas eois prime palmas Admittis ibus orsaeuos in incula mitte lacertos. Ubi, . - t miser insontes obitus, funera clamat, o taris coelo defixi ignes, os quae omnia usis

Numina,quae caca nequeunt celare latebrae.

Vos superi, vos tesori, ait.si crimen. Ilum Odmisit mea dextra nefas , innoxia mens est criminis, ct dirae manus est iu noxia caedis Luamquam insonsilitur roclamet Mathera testem duocet, Indicia illa tamen maiora merentur Pondera, praesumpti quam vera negatio sontis. Ergo cruentata dependet ab arbore ivsu Praesidis . exemplum diri non latro latronis.

PROLUDIUM. Ongiores aede sumus, nec prolixitatem nostram diffitemur Mimi es sumus Architectis & Aurificibus' i os per una ortim vel delectatio vel ana oenitas pretiosa titillat quorum In mali ibus materia cretacit sim ut desiderium. Credebam equidem. 1 vn Ius libelli ita si a. ciculum omnia quae ad inuentione ni spectant , intuere . in Iu-

97쪽

s: RHETORICAE

res tamen rescente materia diuidere sum coactus Cyrus eum peteretur, quod brcuius

esset iter ad hostcs, ulud respondit, quod se- 'rius. Sic etiam prolixiores non erimus, mo-hbbs bdmuxili x-xςm prolixitati iunxerimus. P ψῆ . Quod si e caeteris Locis magnum compendiua Oratorem redundat maximum profect dilue undissimum ex iis qui sequuntur , ut pote traneis excerpetur. Nescio enim qui fiat illud , t ea quae extra sedem, Hocum natiuum existunt . esse pulchriora censeantur. venustatis commendationem ex eo solo

hauriant , quod peregrina sint di eatcr-

Exul aurum e cauernis, Exul in areis ternis

Eora rasa filia. Naues in mari agantur, In coelo peregrinantur Raiis astra motioγι, Perque valles, perque colles, Zeph rorum errant folles Nectariis cursibus

Exul est e sint sumen,

Exul est in aethra lumen, Thesaurus in loculo, Me exul ex allatari,Mul Ambarum e mari, Sapphirus in annulo.

Exul est Virtus in munde, I 0ra sonus, hirmido. Exul est in domibus, O g pto peregrinis Errat Nilus , ct diuim I uius in sensibis .

98쪽

Cum ergo onini e peregrinitate sibi Iaudem assumant . Loei isti, qui Peregrini, Externi, 3 Assumpti dicuntur , lepidiores erui, quos ubi Caulas explicauerimus . euoluc-

mus.

Muenti iam meta mihi fini a L. Proposi

corum, tio.

Causa paι et,clisa Effecta suam nascentia sitam

ccipiunt, emuntque ιlares in luminis auras. euatuor in partes Hrimmitur . altera Pin Is hera Materies, Forma altera , quarta vocatur Causaruficiens , Effecta suas asci ibere vires quadriga eueis decet atque ortus Diundum agnoscere fontem. Prima, aest,υηde omnis honos 2Drmarini que Caput a.

Profuit, undes a cari ianimalia sensus, D pris

99쪽

s RHETORICAE

prima si cem inplandorem ather,sos gratus adoren, Causa. D, item rellis genitalem, humentia fluxu AEquora facundos aer purissimis imbres, d Uiηώm Milonim homWies, donaria mentis x Indiguis, aeternum sti cui terminus a m. Principioque carens , Oindens omnibus ortum. Cuiκ adorando reliquae sine Numine Causae Et Ino in Congrua ad Effecit fabricam virtute carerent. nes Cau Nec sol Iidcreos effundere aureus ignes. a Inssu Nec pises daret unda suos, nec campus aristas, cns Frondifera neque plama Om.u, neque concha lapitur, Et lingua adsilitas haereret inepta loquelas. Si tumidus curuxpendet de stirpe racemus, si flava in laeti ridet seges aquore campi, Paestani turgent vernis, foribus horti, Si liquidas mouet amnis aquas sisntibus undae Exsiliunt nebuti uefiga ab hiantibus ardoririti pampinei, quoniam Deus imperat, una Et om in Hir vestitur ager, tumet hortus , indum in ii. ii 'men vit, scissusque solitae nubibus igni

Causa ergo haec Communis a de , illa omnia volatis, Ab ant; Et praestat dotes aliis e robora Causis. quI, fit u 'μης obm ignari Fatum dixere Parentes,

aut for AEcum Fortunam omnes cui ascribere casus tuna erat inque omnes dominam cognoscere Causas Lia,na in bellum,in medii in certaminis aestum,

Inque mare, inque forum, inque domassua iuraferebat Si fusos hostes bello domui se , ct arces θάque avianimus strauisset moenia ductor, Si Consul leges , decretaque iisa tulisset.

Commotάue aues sed set in υrbe tumulius Fortunae , non conflii , sortique dabatur Non menti. quamuis ageret Caco omnia motis. Incolaretque rotam . celeremque voltabilis orbem selium legeret, nigrisque lateretan umbris: si cultos tamen ipsa sacros, q/ιae vana 2 sirirum

Mea erat, ct cos , ellabrsique sancta tenebat.

100쪽

Nos illam, quirmulsant cissi Rhetores vide, Quae .Argumenta trahant segetemqHe anfimque loquendi, Chricti Ia- Reiicim:sstamen haud alia est Fortuna 'is illi ni rei i-. 2 ram vitium , inustae facit 1ibi quisqου ciunt.., Fortunam sorremqου potest smilla ergo suprema Causa tibi, Calliste , Dei nisιsola potestas. Communes aliis aliae magis atta=nen ut sol, Dri Luna , atque Uixa polis sinimibus astra,

Inde ilii athere a variis effectibus igne si Nomina mille trahunt , i que aurea fila voeantur, Temporis instrumenta , soli, erro'qμφ1θω i Artae ea

Structore niuium, lapidumque , Fabrique metalli, Ventorum aurigae tempestatumqει parente . t plures Prinatae; lia est quae Effecta profundit AIIaesbοίemfoecunda parens fouet altera tantum, priuatae Nola parit, ut sanguis vitam Lest quaedignit , ct na diuer-Seruat, ut auratum lampadis Phsebeia lumen. Ex illis alia est quam levia atque arcta ligarunt Wintiιla sic , tagat cui se cohibere repuguet, Procreat ardentem sic igneaflamma calorem. Libera is aliam mouet , in nativa voluntas

Impellit sc ipse loquor sic spe to colores.

Causa alia a natura oritur sc laeta Lraeum Vinea scarbos almo fert bere fuctus. Causim aliam statuere Ortes , se pulchra tabellam Insignem pictura facit 'fortia tr ictat Era faber se arma potens victricia miles.

Materies pars Compositi deterrimi. Causa saputo. Ex φιά aliqιod conflatior opus primumque creata est φ. R Indigesta rudis sne luce, sine ordinis si rem a. Ormatu . deforme Chaos, quam prisca vetastas . Dixit i in tristem molis coniecit aceruum, ἡ 'ci' 'Manc nullus decorabat honos, hanc nullat olibat ' Gloria,donec o Mns Deciosae gratia Formae

stat, ct augustos illi dat amica fauores.

SEARCH

MENU NAVIGATION