Rhetorice, Placidâ quam Pierís irrigat vndâ, grandia Facundae reserans Praecepta Loquelae haec etiam Logicae praeludia docta sagacis, strictaque Grammaticae compendia digerit Artis Authore P. Petro Iosset, è Societate Iesu

발행: 1650년

분량: 457페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

71쪽

RHETORICAE

, Ut vero Logicam, nons Finitio semper Rhetoricam constricta decet, no saepe vagari m*Gi Possumus, ct spatiis late maioribur Ii. Me veluti generosus equus, quem Thessala dudum Terra, vel HiI an valles ruere recestis. Suem clara es enixa parens, quem longus auorum ordo, peris multos decerant insigniafastos. Non aritas amat ille vivi, non inter habenas Impatiens haerere solet, sed latius optat mbitiosus iter campisque exultat aperris.

t uctus , annorumque graui eantherius aeuo

oppressus, quem vita dia laesere saralla, Stat miser, istitque molae damnatus , demque copia iter, seseque sua in vestigia torqγer. me fini γ HWisi Nicom conferre licet, quam tramite certo Discessisse nefas, quam De finitio semper

Siricta ligat, restisque renet gravioribus at nos Liberio regradu latisque incedere campis Possumu4,er nullis generos arctamur habenis.

FertrΞ;-Dicem. hoe laetis dicet Translatio verbia: 1 tionem risi primaeuo surgit quae fore iuueviam talis ver molleferam, soremve serenum, ut dulcem Muroram . primaeue crepundia pubis. clarior obstras pandet vel dictio oces, Nominis Tris causidicum , iuris, eanοηήmqκ peritum. Dixeris, prologumue alti qui sidera coeli V0Iuxi Ostrorumque vias cursumque explorat OhwLης quo ne definisse reari, eώm cuncta negabis M QR xx creduntur quasvre rei eontraria mamini id. Hirtutem rear esse aliud, quam crimen acerbunu λψΠςm' iterere Leaeeelsaquescerus prosternere mente 'Per partes , ct membra etiam . queis corpora constant Parinim Desinire licet isto ficti machina munes enum e Suid Sphaera est φ nis sidereos imitantia motus Tatione Gera patent bi deni Orbes ubi plurimus aret circulus hic aequas qui diuidit arbiter hora ,

Binua obi Tropicus, geminoque in fine Polar CI.

72쪽

LIBER TERTIVS s

Ei retio icina Polis ubi iustus Hori Σon. si torumque vices mentit que semitasolis Et cardo Regalis adest, gemimque Coturi ζminetiam illatis placeat Finitio linguae ma multa e rerum exsurgit paritaten mites Pax 'Tranquillum nissumen, h)emps quod nulla sategat, Rerum Sollicitat non turbo grauis . ρ mpetus Austra, paritate, Non vexat Boreae rabies sed lenis ubique est Fluxus, ubique quies , essiumquesusurrus aquarum Et quid Pax ς nis cultus ager , quem messe coronat

Flava Ceres, quem Flora rosis , quem vite L Peus mem nunquam violauit aper , nec grandine erebra

Trivit Demps, sed coelum oculis inLyexit amitis

Luid ni definit quoque longa Periphrasi,d is qui Circum Non alium ferat esse Deum, quem poplite flexo locuti

Terra colat, nisi eundia suo qui condidit ore, ςm terrae Istati ampla, Poli qui sdera rine eps Dirigi , vastas fraena quoque Tethros undas. At Logicae breuis esse soli Finitio, quam res

Clarior o iusti nitidifima notio erbi Euoluit sensusque graues se explicat, ut nec

Strictior augi. Os nimium cogatur in Orbes, Latims aut fusa errans exmndet habenis. Illa exsucca, arensque Schola . Logicaeqse recessus Occupet, at populos inter crebramque coronam, In mediis rostrorum oculis Orator ad illam Confugiet, multae series quam conglobat arris, Suae variis ex antii heri componitur ut sortiamenta υelim Latii tractare Senatus. .

Suid vero ille ordo est Ditis flos dignifimus orbii Uenique

Pars melior populi humani lient publica Dportus conglo-onsili lamperii decus ς stati alma salutisi bata. Iuris raceptor Fegum confessus 'exque Iustitiae φ mundi lumen ς Rectique coronat Gloria Romulae ditionis L aurea mesii Caput e longe germana soror Descriptio distat. de Deia Personae qua Ee Rii simul pinguntur, Fant crypt In

73쪽

s RHETORICAE

sonarum. Peistrardes illi erit stirps , Patria, Gens ueEt Regio spectanda , alior : ippe Anglia mom

Famiuriis Virtus decora magis altera mentes; Integrita cinia nurus exornat atastos AEtas Mens ornato iterosa iros; At enditur Et asNam dum mollis adhue tener Puer haeret in aeuos . a asserit a otios, alios ubi canuit optat. bore etiam studia illa decet quae exerceat, e quam nem optet diuersa colet mercator auarus,

Et miles , cui I fartis amor tabi publica tractat MMnera , non eosdem quos Rusticus ambit amore Coditio. Conditio tortuna tibi stet e niti, cri'. Mutantur more, aria pro forte superbi Ex opibus cr bia timori atque audacta crescit, Deprimit ingenium . moresque elidit Ustas. Multum adeo cognos refert sit Amicus , an hostia ζPGironus, eum nectiens ' An Ciuss, an exul OUcurus , Clariasue Parens, aut Filius t orbus An contra haeredum turba stipatis extra Venerit, Indigenae char ιι iurefruatur Mores Sensa citsoque, O Nati ra Animi spectanda furoris ImpetΜs, ct molli residens clamentia sensise f ndunt varios humana in pectora motus. 'xpQxi Τὰ quoque ad externos intendere corporis ἀπ r

Improbrum vertetur adeps, censetur ineptuἔ, Pronior in ris sm specios gratia iustu Bidulaeus nimiiam blando credetur amori. Eu hac congerie equum sortissimus heros Dicatur c)rus ta se fusa cothurno D lictis in laudes turgens excurret apertaJ-

tu Drus erit, cuiua diuina vel ipso

74쪽

praeueniunt responsa sorua, quem regia mater Ciput Pleb iogenitum Persarum e sanguine dit. ExempluMedus cnim strages natae de nubius aia descri*- conspexit item , quae palmite laetaseraci tionis in Extentae innumeras Asiae complictιIur oras. Cyi Q. consulitur comeoi οὐ opus responde harusi ex

Disseile. Astraei praedico, sceptra Neptris

In domina, i uura manus Medosque domandos. Fecerunt Responsa metum. Rex sindon o ita Desum GDisarae nomen fuit, in connubia Persae Tradidit obscura atros sirpe irohcni . Herodori si orte Nepos aedis e talibus ortum Duceret, at iles animos Periora sueret, Uili digna satis,fortes' ippe opprimit ausu ortus.

, Non spectabilium series obscura parentum. Natam . ubifacundo praegnanti pignore cepio Infidus Pater ad sese de coniugis aede Deduci iubet Illa Marem Iunone sic: nda Edidit Infantem patriis de 4nit in inis, Peiorem non adtaicum cui perfidus ultro Vixdum etiam ingressi praeeidere desinat aeuum. Demens aeternas Dis una quis et fer leger eret horrendo diuertere crimine fiatismInuiolata manent super m decrιra Deorum, His obstare nefas quidqisid decreuit OhmpuI, Eus,irtareis contra conatibus Orcus SavLat,aduersisque si rei a St)x strideat h)dris., Fiet, ct optatum tangent coelestia finem Ille ergo tecidi Puerum iubet, Harpagus author Cadit adoptatur sed nobile crimen atroxque Indignans stilus , Infant/mo cunabula tradit Mithradati , cui cura boum , ct regalis uilis, Et egis mandatum aperit, mandata ηb ic dueta Exequitur, quamuis tεneri Iormosa puelli

Obsistat pecies is amici gratio ri' , habilis

Sed tamen exequitur, saltu que. Gustra ferarum Irtrar,ubi Puerum erudelibus obiicit Us. Inde domum resus redit o pracordia tactus.

75쪽

RHETORICAE

. , Utque hquaxssit esse dolor, imo radit in auras Coniugis,illa virum votis ardentibin orat, Ingeminatqcu preces iant nefata p ullo ccelεret , parcssique anima potiore sepulchro, Et meliore obιti . maioris: nere digna. Se peperisse recens puerum sed inane cadauerpSorte Delim, quos us, si quas res illa latere Posiit, ut expositus vivo succurrat alumno. Consilio υχοris Hir paruit antra revisit, Et Prurum, Res miri canis cui turgida lacte inera praebebat se cepit, amabile donum

inori tu magnos illum qua educar honorer.

Res Onsis diuium nec defuit; Ille sub ortum Pubia, e infantis jecios in limine vita, V primis etiam Tirtus elucet ab annis, claruit, atque apta iusti ducis exhibet aries a xudia 4bri Puersorio inter Iudebat, ct inter Ludendum a sociis Rex dicitur lamnia Regis Exercere opera , frictas praescribere leges Incipit Usti iis vera distinguere, cu que Dicere ius dare praefectos, ct condere mores ciuilissi imago rei, quin pucti inertes,

Delictique reos poena grauiore coercet. Defertur iustas querimonia Regis ad aures, Astrage rem qnarit, ibi puer omnia tanto Explieisi lendore , animis inchia virtus amicuit neqm enim seruo sub tegmine Nobilis ue latet se prodit, ct exsilis ultro, ,, Et tenues lanas , ct tritum gausape vincit Rexit crediderit Cyrum haesubfronte latere Et iam magnanimis Princeps adoleverat annis, Plebeium nil stus habet, nil sensus , at omnis Actio compositi descendit ab indole Regis. Bellorum exercet simulacra o icra fingit castrorum domat acer equos, seque erudit armis, Sudorique parat, duro sua membra labore EXOrcN Firmat, ct illecebris, e philtra nocentia vitant tiones Hibernum toti rare gelu fortesqise calarc ,

76쪽

Ardoremque pati noctesque sub aere nudo Non refugit pernox transmittere laura subire, Rixari cum sensu, acre perferre labores, , , Vincere fortunam , trauscendere molli, grande Scit virtutis opus, donecfatalibus armis

Ipsum etiam Apragem , ct Medin subiecit habenas Hae sunt prima tua conami a Cyre, iis enta, Debentur potiora tκis suffragia votis,

Virtutesque tuas maiora trophaa seqiιentur. Croesus enim, atque adeo locuples tibi praeda paratur

L3dia, ct ingentes 7d sub Principe tractus. Inde per Assirios vexilla potentia tractus, Reges Phoenicasque , Arabsisque tulit, Gyndemque rebellcm, si ae .Qndem qui vagas incurrit Turis in undas

Plures tercentum index diuisit in alueos. Tum cireum Eabγlona sedet quam tormine multo Verberat, at tantos Bab3lonfortissima iactus

Dei icit o vanos rides secura labores. Iamque in Phoeborum sese produxerat Orbem

Obsidi , longa que mora fastidia Cyrum

Leniafatigabant, iuncti cum tribus astus d muros sibiscit iter siccumqtu per amnem Mitis iit, captae ques re Bahlonis intuit. Felix C rus erat sibi sposuiset habenas Incensaque truces cohibere libidinis Uus Nosset, ct indomita retinacula ponere menti Sed belltim parat, inque Sc)thas , quos flamen raxes Claudebat,mouet arma sile sed Musa, nec illum

Hactenus insignem palmiM Iaμroque superbum In Scythiam comitare,fιrο quem sortis iniquae Strauit, ct abiectum mei poliauit arena.

77쪽

RHETORICAE

PROLVDI M. N Ili Dei quod nobis assentetur amoenius

placeat vehementitis, imperet aut po-, tentius, aut impotent ut quam nostris cetus ingenii nihilque est quod tant amore complecti soleamus, quam ea quae e mentis nostrae quasi sinu prodierunt. Si enim Parentes ideo in filios tanta voluntatis inclitiatione feruntur , quia ipsos summo cum Iabore aut pepererunt, aut extulerunt; Tiam arctiori in in mi nostri pignora charitate propendere debemus, sunt non Vise crumis tus, sed insent L. non ventris , sed mentis, indu Briar Lumma non ponderis atque fastidii, qaetei in aliquo efflorescunt maxin e certesin Inuentionc dominari censentur. Quid enim est Quentio , qui in solertiae

fructus, argumentorum mater, come, erudi

tionis, Can radixque scient Iarum' Quid aliud qtiam pignus ingeni j, intellἰgentiae partus, sa-g.icitat scindicium , loquentiae admin ira singularis laeum ni dicuntur probationes in locζs haereres, inde erit; nolim existimes eas ibi ita incile composita artificio econstructas ut nulla alia re indigeat orator. nisi ut eas inde extrahar, non ita insunt illae quidem in locis , sed ut arbor in semine . ut adamas a rupe ut aurum In caverna. Ut Ra tua in marmoreus enim necessarium est eo coli , colono semen, ut adolescat In arborem; liinari , ut Principum

78쪽

LIBER QUARTV g.

Induatur in antiu los aurum ab igne purgari, ut Regum incidatur Imagine marmor ab sculptore poliri, ut in simu Iacrum exurgat. sic oportet ut ingen o industria orator Locos di Argum et rimetur, Ut robur orationi consti et Sunt igitur In Iocis argumenta tanquam In principio , non tanquam pecunia in thesauro, flores in horto , eg cs in campo Ista si quidem ibi reabse , at in Ioeis argumenta tantum Virtute versantur, ut aqua in rosis sictilia in argilla, calix in argento, quae exprimere qui volet artifex, necessc est ut in ad h. bita materia laboret. Cum g Itur argumenta in locis delitescant Enim uel O. Posiim non sedet apta pulchritudo,

Dat gemma maris Indici cubile, Dat marmor Paros aeqAο uniones, Dat Peruvia diuites aceruos,

Crescunt balsama collibus sonis. Thim in allibus emicat abaeis. La luit rosa foret in hortis Et βsdere solus axis ornat. Qua cura, qtio studio , lia content one II 1euoluendi suntl vliquot gitur ex iis qui supersunt sequenti libro explicabimus.

de Locis Interni S.

iterum intactae quo culmina docta Sorores Incolitis Pindique sacris habitatis in antris,

79쪽

c RHETORICAE

Ora datum est, sedesque Dea penetrare latentes. vestras acce osores, me inducite sanctis Limillibus, vestrique aditum concedite tecti Prima mibi en: ante oculos vesci ipsi o , qua Res

'iugit, is medio conIpectin lumine ponit, D ς; suu ....eonnexa rei, Instrumenta modusque ς ripti Q Tempusque, edi Causa, atque Locus quacunarine reruis Crimina, vel minuunt, laudemκ e crimine texunt.

In qu qt idem spectanda . etenina non fortia tantum atteditur suggerit argumenta; omnis sed quastisfacti Per Causam erebro mutatur; Vt Arma revulsCausa Ex alto sus ense tholo graue crimen, ipsis quae sar Sacrilegis par noxa, tuli qui dolia Deorum. Pe rem Ecce tamen ferus hostis adest , iam moenia pulsat, mutat. Iam porta quatit, miseram iam irris it in arcem,

Expediunt cuncti armari truces quo moenibis hostes Deliciant, nec civis erit laudandus ad arma em non impulerit seruandigloria muri. Non alιud mihi telum, alius non suppetit umbo.

Et prast mihi sim adest , quem templa coercent; Illum ego fatidici vello de fornice tempsi

Orma fugaturus contrarii, meque , me que. Supremosqtse Deum propugnaturus honores.

Conditio mutata rei est . neque triste patravi Flagitium , quia Causa fauet sc Causa pepercisae aridi nigenam mactanti ei pide natam. V m 63 Mesene saeuusque Laco erudelibus armise ausi 'iugnabant gemina feferox quatit impetu urbes, suis hi Messenem grauior clades serit, occidit ingens ex au Nobilita , multusque perit certamine miles

In nee oppida . Ithomao claudens sua robora valla Et Tisii Delphos Phoebi saeraria mittit Filiae Consultum, hac Tripodesfundunt oracula sensu Aristo Ep)tidum elarodestemmate ducta puella, da mi Nescia onnubii balam;que ignara iugalis oraculuium nigris nox pulla polis incumset, ad via ferox. Haltrii inferiu mactein Manibur Orci,

80쪽

Heu Virgo Illa Dem seri sacra maxima mandat. Tis ubi attonitas sortes , atque horrida Phoebi esse nos Messen m mandata tulit, tremit Omnis Ithome Icddixu, AED1tHώmque genus , quam fautor optet se spolio 2 a tandem infetixerit hostia luctus in mirer, Funus in 'rtida solos cadit; Vnis Ithomen Ornat ArisOdimus antide sanguine Princeν Illi legitima rescit de coniuge proleis, Nubilibus vicina toris, cuipia chra venusa Et pudor o locuples auro pradimit secus

In dotem cessurus erat , quam charus amore

Stringebat genitor . parriisque ferebat in ulnis. Ille urbis casus, formidata reuoluens ,ristodi Delphorum re θοnsa suae sata horrida nata mus o

Seque , ct priuata dis endia maximasoriis fert fui

Hira igitur sobolam mactandam informibus aria obtulit , illa ιιb iis placido ut imaiustuc uisa messu solitoformosior ore. Et tant instructasacris, seri, que decoris

rea notiurna Ditis procedit ad aras. Ingemuitpopulus , Iuvenes gemuere , grauesqua Ingemuere senes, quis enim se fata vocari

Non fleat insontem forenti arate puellam ramque vicultris, sacrisque securibus vix Librabant ictiι- ct ceruicibus affera eus is Instabat medio Iuuenis cis oppone e letho Se cupit, ct miseras celeri pede eurrit ad aras, hi Erepn rua amor sibi quam Pgat igneus , O quam n ς uix IR

Sang.si/ie , ct humanumsacra reipuit ara cruorem' Sisa Pittitis mactare homines quis cultus, in arti Amator. Virgine Ossaeuireret mihi hanc egoserti Pisellam,

Ua Puella mea est, non est Patris, hac mihi nupsit, Illa me premissa toro est , quis destinet aris Pezaeba Vates , O inania verba cadebaaet

SEARCH

MENU NAVIGATION