Itinerarium Alexandri ad Constantium Augustum Constantini M. filium. Edente nunc primum cum notis Angelo Maio...

51쪽

In EDITORIS

et Pers1dem Alexander Aristotelem certiorem facit. Post haec Alexandrum Auctor in Samiramidos regna ducit, quorum ea tempestate potiebatur Candace. Iam res eum Can-bri in

comam aedificioruAque descriptiones mirabiliter Placent. Ab eo regno decedens Alexari ter Deorum repente Praesentia Consortioque fruitur. Dehinc inter Amagones iudicas et Alexandruin missitamur epistolae , donec cum maritis his feminis amicitia foedusque sancitur. Ecce autem et Aristoteles brevi quidem sed magnifica epistola tantos bellicae rei successus Alexandro gratulatur. Numquam Verborum egens Valerius proli-Xani item epistolam Alexandri ad mari ena Comminiscitur, pars reliqua eius itinexum ad Herculis nempe columnas, ad Amazones . Ponticas , ad Troglodytas , ad urbemaolis , ad Tanaim, ad Xerxis Cyrive reueria erscribitur. Tum demum Alexandro BaDyonem reverso , ad mortem eius tragice sus

Iateque dicendam tetri portenti apparatuviam sibi munit Valerius. Qua etiam narratione peracta , corpus Alexandri Iovis monitu in Aegyptum vehendum curat : quo tumulato , testamentuna quoque Alexandri profert, cuius nimirum tenore moles illa ma-xtina macedonici imperii 1a praefecturas Tegna tributa est. Ad extremum definita aetate Alexandri , numeratis victis populis urbibusque ab eo conditis , eiusdemIue annua

uace regina agitatae non mouIcam nutuη II Partem Constituunt : atque ut quaedam ea uarratione languidiora videntur , ita

52쪽

mentoria Alexam riae dedicata copiosissimaeliistomae Valerius finem imponit. VI. Tot tantaque Iulius Valerius quum in suum opus intulerit , dubitet hunc quoque historicum optime meritum esse de Alexandri nomine ac dignitate 8 Nonne enim saepe videtur ornatus iisdem sere laudibus atque Curtius Θ Sed uno maxime vitio Valerius premitur , quod multis figmentorum Vestigiis suam historiam impressit. Etsi aluein ne graves quidem historicI Herodotus exempli causa vel Plinius ) hac labe carent ; ets1 Dionysius Halicarnasseus λ plerosque historicos antiquissimos in pervagatis tabularitin nugis impune Versatos esse trassiderat; idque et quaedam excerpta auctorum praesertim harsaxorum in Eusebiano chronico quod brevi ci Zohrabi nostraque opera Proditurum spe ramus 3 primis operis capitibus demonstratura sint; mente tamen ac cogitatione Prospicio , fore ut nimia Valerii , seu potius Aesopi, credulitas, inanio et fingendi libido

in multas ac Varias aetatis huius κριτικωτάτης reprehensiones incurrat. Sed enim quis demum nescit erravisse olim multis in rebus hominum ingenia, quae vel usu iam vel doctrinis immutata videmus 3 Quis item omnem errorem stulfitiam dicere audeat Θ Ιllud Praeterea me recreat , quod hic Auctor , etsi . identidem mendaciunculis et continentitiis figmentis inquinatior est , nihilominus auget historiani et eruditionem. Neque enim ipse

ad Achillis Tatia vel Heliodori vel Longi

n ore in se totum in fabulas iugurgitavit.

i Iudicium Thucydidis historia caPP. V. et VI.

53쪽

. EDITORIS

Quamquam Graecorum ingenia his temporibus coeperant in eiusmodi lusibus ' audacius exsultare : nam et hi fucati Eroticomam scri-Ptores, SI minus ab Aesopi, cerae a Iulia Valeria aetate valde abesse non videntur. Esto igitur. Dicit aliqua Valerius, quae nemo potest adduci tu crhdat; semel etIam non

solum verum etiam temporibus errat tu qnon ille idcirco omnes rumorum et fabula Tum ventos collig t. Vetustissimi de Alexa dro scriptores , immo et eiusde ni aequales , quantis se vanitatibus tradiderint circumferendos , alio in loco docere me memini Quibus si addas sequiorum aetatu Iu Ruct Tes arabes , armenos , Persas et indos,

barbariores latinos aut graeculos , nihil impurius Alexandri historia aribitraberis sa .

Isti enim nu tuam fere suspicantes quale sit sincere id, est historice scribere , nullius Commenti absurditatem recusaverunt. Valerius contra raro tollit funditus veritatem et

si dem, quamVis saepe paulo pervertat et quiri in onini fabula insunt, quasi Iaminae argenteolae, oritatis alicuius vestigia. Unde ortae sint narrationes de Alexandri in Daliam ad- Vecitu , deque hasta in Τauro monte defixa , suis locis docui i in. Ab Alexandro de itineribus

33 Conser Sancti crucium Mam. des historiens d)Alex.

P. I 67. et seqq. nec non Heri,inlotum biblιoth. orient. voe . Escaudem De historia Alexamtri armeniaca vide item meam Praefationem ad Philonem etc. Pari. III. caP. VI. P. TI. ἄν I. cAp. XVI. P. ao-a I. n. I. et Cap. LVI. P. 69. n. I.

54쪽

suis scriptas litteras . ad Aristotelem satis exploratum VI detur, ad Olympiadem utique certum est s λ : quod vero his fabulae admixtae fuerint , partini ipsius Alexandri erroro factum constat s in , pariam vero historicorum Iibidine. Universa illa Candacis reginae historia fortasSe ex eo nata est , quod Iustinus itemque Curtius Ain Cleophidem reginam In lica in rebus Alexandri gestis impli-Cuerunt. . Hac Rutem coniectura ducor ad

suspicandum , quod Iulius Valerius nullam Cleophidis mentionem intulit. Ego denique scriptoris mei locos nonnullos qui plane ad fabulosum dicendi genus pertinere Videbantur , formis etiam litterarum diversis quas Italicas vocant expressi. tamen Rlias Particulas esse nego , quibus fidem

Iure quis . deroget ; sed quoniam eae sunt eIusmo si , quarum similes Complures apud Probatos auctores aequo animo ferre solemus , idcirco nullam iis apertiorem . notatu falsitatis inurendam PutaVi.. i Ηἱ,ε6- Sunt aliquot Praeterea quaestiunculae xiae auetor dignae , ut arbitror , commoveri. Et primum , quoniam superiore loco antiquitatem eius , andrinu,. qui hanc historIam conscripsit , certis argumentIs adseruImus , Sequitur ut eIusdeIn

Iὶ Arrianus VI. I. Athenagoras legat. Cap. XXVIII. Ninutius selix cap. XXI. qui et inrigne polumen dicit. Tertullianus de pallio cap. III. Augustinus de cis. Dei III. 5. 27. qui XII. Io. haud earuisso Lahulia dicit ain Arrianus lib. VI. I.

55쪽

x1I EDITORIS

quoque patriam breviter Vestigemus et quae. meo quidem iudicio , ex eiusdem Auctoris Verbis plane cognoscitur. Is enim lib. I. cap. xxv. sic loquitur Videt gnsudam eismus Pe brepem rex Alexander ctia nomen Pharus esse cum inceretin, Iliasse pero Phariam istam Protea; conlapsum etiam Gidem cerneret Pr reos sepulchrism ; ιd quudem Protinus et refo mari ad faciem novitatis et coli νeligiorius mandate exingine cloitas Pharos est: Huspuae mos ad nor usque prolusus Sacrum inter nostros Heroos Scitur. Quae quidem Postrema verba quisnam alius diceret praeter quam

Phara civis aut Alexandrinus y Adde , quod nusquam hic Auctor vel doctior est vel aeque ferine prolixus quam in rebus Aegyptiis et praesertim Alexandrinis, cuius urbis auspicatissima exordia perdiligenti stilo et singulari ac veluti civili amore concelebrat. Quod

autem eam narrationem lan cap. XXXV. Cou-

cludit: Enumero tibi supeἡ eloitatis tutus non huius conditiun dictum hibebis ; id ego vel in eam sententiam accipio , quod Auctor in ipsa Pharo quae fuit urbs quodammodo distincta ) habitaret ; vel iis dictum intelligo ,

Quia sermo est de graeca illa vetere Alexandria , qualis a Macedone condita fuit: cuius urbis tum ambitum tum aedificium eo demum tempore , quo haec scribebatur historia, valde iam decrevisse plurimas Iue Varietates fuisse perpessum nemo dubitabit. Adde

quod haec Iulii Valerii historia ab Aegypti

Tebus et laudibus capit exordium, quae Pars etsi a codice ambrosiano excidit , tamen

56쪽

evidenter cognoscitur tum ab eius Vetnix quodam exeniplari , codice alio anil rosiano syin, cuius est initium Aemii sapienιes sati genere disιnο ; turn ab ipsa e lita Alexandr1 historia incipiente Sapιentissιmι aegyptio Scientes men--ram terrae, quae quamquam ob barbarum stilum plurimasque graves absurditate8 magno-Pere Sordet, rerum tamen Seme cum Iulii Vale-TH opere non mediocriter congruit. Atque his titiliciis Aesopus auctor historiae satis arguitur aegyptius , immo Alexandriae Vel Ρliari civis. InterPrφη interprete Iulio Valerio quid cen- '. ζ. . ., seas 3 Mihi quidern et Ipse africanus videtur.

vadetur aser. Nam , Praeter nova omnino Vocabula , non Pauca etiam in eo me notare memini, quOTum exempla nonnisi fere apud alios scri-Ptores deprehendebam. Porro eadem qua Iulius Valerius aetate nonne latine scribet an Claudianus alexandrinus , Aminianus ex Asia Hiatoria. antiochenus 3 Denique quod iis temporibus Auotor ub plane necesse erat historiae Auctor ina; ζ..' Romanorum ditione degebat. Quare et domi- et evudeus. nis quodam in loco s)ὶ non obscure adulatus est: quumque apud historicum Memitonem dictum acerbum Alexandrio in Romanos legisset , naviter id ipse ceu iaculum ad Carthaginienses detorsit M. Tum ad Aesopi sectam quod adtinet, Iecta eius historia, christianis certe sacris nemo imbntum hominem iudicabit.

I Pari suP. F. Ia9. a Argentorati Mocccxc IIII. qualis quidem est in hi-hliotheca ambrosiana. Ceterum et eadem in tar et alii i noti semel is ni ex excusus est. Vide Pangerium annal. typogr. T. V. P. aa. 3ὶ Lila I. ca P. XVI. Αὶ Lib. I. cap. XVII. cum nota 3.

57쪽

mus ante hane editionem quat nos noti suerant.

VIII. Dicendum est et quinam ante me liomines opus Aesopi vel lulia valerii, sive appellato

auctoris interpretIsve nomine sive secus , aut manu traCtaverInt aut certe commemoraverint.

I. Vincentius Burgundus , vulgo Bellovacensis, toto libro quarto Speculi sui histo- malis. res gestas Alexandri recitat, ex historia ut Ipse ait , eiusdem depromptas. Iamvero Eam materiam adeo similem multis editionia meae partibus deprehendes , ut prorsus existimes compilatum a Bellovacensi Iulium Valerium : cuius rex causa III mox explico. Praeter Iulia Valeria codicem alius est an - .nymus in bibliotheca ambrosiana F. I 20. Part. suP. saeculo circiter duodecimo scri-Ptus , cuius est titulus Oreus, Dim et obitus Alexandra magni Macedoniam reos. Is codex stilo paulo quidem rudiore utitur , et multa Praeteriniuit, nonnulla etiam aliter narrat; ceterum ita Iulium valerium ple-Tu-Iue sequitur, rit huius quod lana brevius eXemplar esse videatur. Eius ego codicis in edendo Iulio Valerio perpetuam fere collationem utiliter usurpavi , quod ex In eis adnotationibus identidem patet. Ideni Ine opus in aliis quoque bibliothecis servari arbitror . et Certe in regia parisiaca cod. VIMDCCCXXXI. Ρorro et Salmasius ad Solinum P. 765- 79 I. duos laudat ex latina vetere interpretatione graeci operis de Alexandro. Quoniam vero auctorem non nominat , immo eum p. 637. h. G. dicit ince tum , ego enimvero hanc ipsam . de qua loquor, breviorem historiam lectam a Salinasio

58쪽

suspicor. Nam operi quidem Iulii Valerii praeponitur auctoris sui nomen , ut deinceps, non uno in codice. Iamuero ut Illuc , unde incepI , revertar, haec historia brevior eodicis ambrosiani F. Ia9. totidem saepe verbis apud Bellovacensem occurriti Etsi aluein Bellovacensis nec Ipsum Iulium Valerium edit, neque eum umquani appellat ; tamen quia rivulos ab hoc proxime deductos sectatur , idcirco is in Iulii Valerii, si minus lectoribus , certe asseclis quodaminodo numerandus videtur λ. a. Divus Antoninus Florentiae pontifex in Chronici titulo quarto cap. II. eadem Paene recitat quae Bellovacensis. tamen interdum non mediocriter eo disseri , idcirco Antoninus non semper Bellovacensem exscrip-SIsse, sed exemplar aliquod paulo diversum ad manum habuisse videtur eius leni brevioris ha- storiae, quana et ipse appellat hιstoriam Alexandri. Eatenus igitur excerpta Antonini, quatenus

Bellovacensis , ad Iulium Valerium pertinenti 3. Claudius Chimetius in Ammiani Marcellini vita ait , huic scriptori synchronum fuisse Iulium Valeriu1n. Unde vero id comperium Chimetio fuit, nisi ex cognito ipsius Valerii opere tu ΘΑ. Franciscus Iuretus ad Symmachi epistolain xxx III. libri IV. ed. Paris. an. MDCIV. in misceli. p. I 27. particulam ine litam recitat Aesopi in vita Alexandri magni. Dicendum

I Idem fere dicendum quod adtinet ad duoa Iocoaex epistola Alexamtri Aristotelem Iaudatos a Beblovacensi Spee. natur. XII. U. 67. a Recole dicta ia praelat. ad Itinerar. CaP. VI.

59쪽

autem Iureto fuisse Iulitiun Vilerium pro Aesopo nos suo loco docuimus : praesertim quuin emendate locutus fuisset idem turetus in priore editione Syminachi Paris. an. ΜDLXXX. in notis p. 97. librio decimi epistolam LIV. his verbis: a Aesopus in vitam Alexandri magni Iulio Valerio interprete ,

ω quem manuscriptum habeo , secretim proru secreto dixit : Nectanabias acespitrem secretim γ Parat D.

5. Carolus Cangius in glossario mediae et infimae graecitatis voc. εβέλλινος haec ait: m Callistnenes .nis. scriptor de Psammesichoru mendose fortasse .Cangius pro Nectanabo ;ω καὶ εστύλει εαυτον σπολην προφήτου , κα-

ab UDi Aesopus eiusdem Callisthenis interpres, ast qui et versionem guam Constantio Constana, tini magni filio dicavit s λ, tamariscl. Dirgam, Vertit B. Iam cum dixit Aesurun pro Iulio Valerio eumdem errorem peccavit Cangius quem Iuretus. Porro eo in loco tum Bellova

Censis cap. I. tum Antoninus sub initio

Cap. . II. tum codex ambrosianus F. Ia9 3. habent υirgulam ex lig/ιο heberi. Nempe , ut dixi illa arctior historia , non brevitate solum et stilo, sed rebus ipsis interdum dissere a Iulio Valerio. 6. Ab auctore catalogi codicum Angliae T. I. in codd. collegii Oxoniensis corporis Christi n.' MDXLIX. 8a. profertur : Iulius να- Ierius de vita et obitu Alexandri.

ii Ad Iulii Valerii lihi I. cap. XI. v I. p. 58. In not aὶ Hae super re videsis victa in praefat. Isineraria

60쪽

. p. auctore catalogi codicum bibliothe-

eae regiae Parisiorum T. IV. P. I u. . Cod. IVMDCCCLXXX. lecti sunt: Rerum ab Alexan-

a magno gestari In libri tres pia sub Aesopι

graecι Nel Callisthetias . nOrnrne cιrcumferuntur , Iulio Valerio interPrete. . .

Atque hi quidem homines Iulii Valeria

seri Ptum prae manibus habuerunt. Sed noα- nulli praeterea Iulium . Valerium scriptores

Commen orant fama. tantu in modo traditione cognitum.

I. Gaspar Barthius in Adversarioruin libro II. . Ca P. X. moria halem quam lani ut ipse loquitur 3 de Alexandro historiam prodigiosis inendaci Is farcinna et contemptibilein, in charta scriptam habuisse se ait, quam RuOnymam quuin videret, idem opus existimavit, quod tu retus laudaverat Iulia Valerii. Ego vero nullus dubito . quin Barthius eam inficetam historiam Possederat , . quae Argentorati edita olim est, cuius, praeter impressum exemplar, CO lex Maoque . Chartaceus Mediolani tum in ambrosiana bibliotheca servatur. , turi . tribra ydensi .mss. I. VII. 25. Error autem Barthia PrImum ex eo coarguitur , quod a Silvestro Giraldo satis vetere auctore hanc historiarn citari ; rursus quod eius auctorem dicit romani sermonis ignarum. Iam . quem lO- cum Giraldus ex epistola Alexandri ad Aristotelem profert Topogr. Hibern. cap. IV. is ad Iulii Valeria opus non pertinet, sed ad histo iam scholastican .e qua rea Pse se desumere

euarilem Giraldus ait. Qui vero Iulium Valeriunt latinitatis ignarum diceret is de sua potius inscitia confiteretur. Ne plura; Barthii