Dissertatio inauguralis anatomico-physiologica de iride ...

71쪽

d. DgsM0ULIXA negat n. ciliares n. nasalis, illosque e solo n. Oculomotorio oriri Vult apud : Cuniculum, Caviam, et Battit in aquaticum. Animalia haec ut Omnes rosores ganglio destitui dicuntur. 5. Pisces nervos ad iridem tendentes o solo n. ophthalmico orientes exhibent; ut in Bria et Car- Pione; A D. Oculomotorio et Ophthalmico autem in Pleuronecte; tandem D. Oculomotorio et nasali insimul in Salmone Hucho. Quod ramum tandem tertium ganglii huius ophthalmici trophicum concernit, huius insimus inmotum iridis nonnisi eX consensu huius cum partihus remotioribus explicari potest 363 ; liceatque

hic unice eXI crimentum cel. UUMBOLDT adducere δ), qui transcisso n. sympathico in parte illius cervicali , pupillae dilatationem sequi vidit.

Voluntarius iridis motu S.I. 35. MoΝso primus animai Vertisse fertur Volunt rium iridis motum in Psittacis; postinodum HALLER ) in Folibus et in Homine; SpnΕΝΩΕL et in Baiis, RUDoLPui in pluribus Amphibiis; B1Scu0FF , in Canibus demum, quod et ego quo

72쪽

ipsum cel. PURΚiΝIκ exercitatione eo devenissu

intelligimus δ) ; donec non cel. MuLLER certis sub conditionibus cuilibet hominum voluntarie pupillam

stringere posSe Ostenderet.

Variae id circo excogitatae Sunt expositiones; sic DoΜLiΝG productum repraesentationis internas et ratiocinii, etiam in animalibus esse dixit; ΤΗΕ-HnΑΝUs β) variis assectibus uti timori, terrori, iraο etc. adscripsit; donec non illustria exempla Mit1 LΕni novissimis temporibus rem decisam fecissent; ostendendo: I. Motum hunc iridis unice ab imaginaria vi Propriora vel remotiora contemplyre sibi re- Praesentans, dependere. - Et sine luminis discrimine pupillam mutare, et quidem sub intuitions remotorum dilatari, propriorum Vero coarctari, jam ScΗΕΙΝER, PLEMPiUS, HALLER et alii noverant. Apprime autem huic observationi adjunxit ΤΗΕvIRAΝUS Propriam; objecto oculo nimie approximato, aut ab hoc aliquot ulnis distante, utruque in casu, hanc potius dilatari.

73쪽

ΟΝ Providet n. oculomotorius musculos bulbi rectos omnes, donato illo DXterno; igitur rotato oculo OXtroi Sitin n. Oculomotorius non agit. - Dum istitur oculi conVergunt, nervi huius actio maxima pupilla adeoque constringitur; dum contra sub divergentia horum haec dilatatur. Si oeulus unus introrsum, alter DXtro timVertatur, nulla mutatio Pupilluu SubSequitur, quoniam factores opsis siti Semet olidunt; Si vero clauSo uno m0tiis recensitus perficiatur, aut ambo oculi

Iino et ramus n. oculum0turii illo, qui musculum obliqum inferiorem subintrat: d iacti0nem provocatur, Pupillam constringure facit

ureus erat, ut adeo hic motus iridisii BLUMLXBACH o. c. p g. 27

74쪽

voluntatiens usu facile aqiliri possit, prout ipse expertus sum in me. Excitatur igitur iridis motus ea tonus voluntarius, in quantum Voluntas in n. oculomotorium dirigitur, isque ad actionem pro 'ocatur.' Sympathio motus iridis.

. 36. Fovet iris, Ob diversissimos nervos quibus instruitur, quibus Ve regitur, intimum neXum cum Organis etiam remotissimis corporis humani; neque existit ita facile systematis nervosi assectio altioris gradus quaepiam, quae motum iunicae non Varia ratione labefactaret; ita quidem, ut hic jam alacrior, aut Segnior, jam SuSpei Sus, imo plane omnis privatUS eQrnatur. Etenim ost hic in intimo noXu: I. Τam cum toto Systemate ner Vos O, suam cum parte centrali ejus utpote cerebro; ut his morbose patentibus et iridis motus Ialia ratione alienatus conspiciatur. Sic s o n s i b i l i t a t e morbose systematis nervosi exaltata; et iridis quoque Rctio eundem nerin orum erethismum manifestat; ut Ilidere est in Febri nervosa versatili seu cum erethisino ) item Hvdri phobia quae pariter hypererethISmlum Systematis nerVosi praeseserre videtur, in quibus cara C A. BEBE D's Vortosung. prahiisolio Argnei-Wissenschan 'On C. Sunde lin. Berlin. Τ. X. 18 27

75쪽

sibus pupilla abnociniter constricta apparet. Imprio illis vero spasmiS Saepius recurrentibus, diutiusque excurrentibus pupilla Vehementi intensaque constrictione adeo labefactatur; ut et his cesSantibus, an-ntillim internum iridis plerumque latiorem conspicere liceat i). Cum e contra torpore huius praesente, et iridis motus quoqtie torpidus redditur. Ita videmus motum Segnem, Vel Plone Supsensum cum pupillas dilatatione in convalescentibus e gravi morbo

Febri nervosa torpida, Raphania', Epilepsia Min 2 Stadio Hydrocephali q), Tabe dorsali si) Apo-plex a sanguinea, imprimis eXtravasatione omni cearebrali insultu Hysterico '), Hemiplegia Plegiaque totali ') , Syncope δ') et Moribundis. Hue ), in quo licet pupilla

76쪽

sgot in rceolis natis tit ipse vidi; nam dum in soni hux contractiva et ixpansiva irritabilitas cum illius sensibilitato difficit, haec in juvenibus in fore est constitui a Idom quoque locum habet quoad diversitatem so Xus, ut adeo apud SeXum sequiorem Sensibilitato et irritabilitate in genere praevalente, imo ipsa quoque receptiVitate, energia tamen reactionis minor ac in illo seXus Virilis sit; ut adeo et oculum totum illi sensiliorem et in specie motum iridis jucundiorem animadVertamus δ).

Est enim iris plurimis nervis s . II) provisa,

uti e 11. trigemino, oculo moturio, Sb mpathico item,clopendetque omnis illius actio a retinae statu β. 29) ; quas moment0sas parteS Systematis Der Osi

ganismo flavere, cuilibet notum. 2. Cum retina, ita ut huius sensibilitate mor- bosa praesente et motus iridis iusto alacrior conspiciatur, ubi contra Oppositum in torpida adeoquo depressa sensibilitate Observamus. Sic in Amauro si erothistica, ubi retina morbosa sensibilitate gaudet, saepissime iridis motus justo celerior - cum oppositum in torpida Vol humorali conspicere licet q), ad quam etiam Ophthalmo- plegia, et pro parte et Hemeralopia ubi itidem

debilitas nervo8a retinae SubVersatur, Spectat; quod ) M. do LΕΝΗOSSEIc Phys. med. l. e. pag. 341.

77쪽

idem itai colicorima Vnxius usus ζ. 37 , omnem ossicaciatii Systematis nerVs si cohibens, Palam facit. Repetitur autem horum essectus a modo lucis agentis ζ. 29), ut adeo nulla lux in nervos ciliares agat atque iridem ad motum ponat, quac non prius retinam assecit debito in Statu conStitutam. III. Cum nervis ciliaribus; ita ut his laesis, et 4ridis motus omnis deleatur in) ; etenim ut actio lucis coadaequatum pupillae Statum producercyossit, retinae integerrimus Status his xitialis nihil juvat, quoniam horum Ope Saltem tamquam ex ultimo fonte actio nervosa iridem ad motum determinanS Pron δὲ at , qtis rum 'e lininediato influxu bie peragitur. IV. Diversissimum autem nexum cum n. S In pati, ico maximo init. Sic Conjungitur n. abducens cum n. sympathico maximo, qui prior ad essui mandum ganglion Ophthalmicum β. II) essentialiter consuri; imo ipse hic nervus silum ad gangli in hocce mittit; ex quibus cur laesioneS, I'el prosSiones organorum pectori cavo inhaerentium, ut in Scotiosi, Gibbosi otAmaurusis Saepe sequatur intelligitur p). Ex cadum sympathia explicatus petendus: Mydriasis sympto

me occurrentiS.

Ο. c. I . II. pag. 30 l.

78쪽

nervoso explicanda. Utpoto nexus nervorum ciliarium cum n. Sympathico exponere iuvat causam:

Cur celerent rotationem objectorum intuentium sincuaru naVi etc. emeSis Subsequatur; eadem quoque simili ex ratione per immoderatam lectitationem induci potest'; porro huc spectat resolutio quaestionis, cur inspiciendo Solem sternutare debeamus sex ganglio enim supremo cervicali n. hujus isita nervea ad efficiendum n. phrenicum abeunt). V. Cum diversis nervis: sic ex conjunctione

ii. Fronta It S hic enim primo ramo n. trigemini istum impertitur) videtur subsequa labefactatio Visus amaurotica Ri commode explicari posse laeso

aut assecto dolor Folitergillii) n. frontali.Τandem e conjunctione n. vidi an i rami illius prosundi, cum n. abducente deducere posset casus mydriaSis amauroticae a sono sorti excitatae q). VI. Maxima tandem sympathia regnat interiridis motum oculi utriusque, ut assecto uno, et alter eandem mutationem automatice patiatur β); cujus ratio Videtur altius repetenda esse ab origine, et chiasmate nervorum Opticorum; ut adeo sibi iulae primitivae se ibidem cruciantes pro causa hujus intimi consensus assumendae sint.

Rufumis parsi in notum sesdis. ζ. 37. Iridem vario lucis gradu varie assici iam per-

79쪽

tiactaviinus ij. 273, quemadmodum et actionem obiectorum pro diversa distantia, nec non ipsummotum hulbi totius diversis musculis excitatum varium pupillae statum inducere, superius sq. 35

iam monuimuS.

Ast sunt et alia, diverSa ratione in motum iridis influentia, de quibus uberius nunc agere liceat. Affectus animi non parum efficientiae inmotum tunicae huius eXSerere, multis jam comprohatum existit observationibus; ita, ut assectibus excitantibus pupilla contrabatur, deprimentibus vero haec dilatetur. Sic ΛVes ad iram concitatae Ρupillam constrictam exhibent, quod impriinis in majoribus aperte vidi. FoΝTAΝΑ in Catto pupillam luce nimia constrictam subito dilatari vidit, dum turres actus fuisset; et in delinquente homine ante diem decollationis pupilla solito amplior observata fuit δ). Longe magis iridis mutata, alterata 'e actio motus in Variis morborum generibus, prBeter jam allata variis in locis β. 36) tam univer Satibus quam topiris conspicitur. Sic in omni morbo universali, gravi inflammatione comitato, pupilla contracta magis advertitur; ut: Febri inflammatoria δ), Encephalitide et Hydrocophalo in Stadi- adhuc primo, ubi id peculiaris: stimulo lucis pupillam quidem magis adhuc Stringi, at mOX eadem etiam illuminatione praesente ad priorum ampliationis gradum redire q). i) TREVIllAXUS Biologio l. c. pag. 472.

80쪽

Conira, non exiguus est moiborum universaliis uin numerus, pupillae abnormem dilitationem ex-: bemtium, linex quos eminent: Scropitulosis M, Tabes, item 1'hthisis ). Adserre hic licitum sit peculiarem observationem, in cadaveribus Submersorum pupillam semper dilatatam δ), cum in carbonibus suffocatorum ubique contractam invenire. Imprimis vero cohors est topicarii in oculi as 1ectionum, BI Omalum motum iridis inducentium ;inter quos eXcipimus Omnes tunicae huius inflammationes tam phlegmonosas, quam SpecificaS, omnes lite illas, in quibus haec in consensum trahitur, ut

Heralita dem phlegmonosam, Betinitidem, in quibusvmnibus pupilla constricta, tum in sequentibus dilatata, ut: Choroitide plit., ophthalmia scorbutica, menstruali, haemorrhoidali; in omni specie Cataractae eXcepta pure lenticulari; in Glaucomate, Rhytidosi, Cyrsophthalmia, Synechia tam anteriori quam posteriori; Atresia pupillae item Hydrophthalmus humoris vitrei pupillam passitIi contractam 'hibent, ille vero humoris aqiici iridem in medio

inter dilatationem et constrictionem versari facit Denique adduceudus est influxus narcoticorum tam internum quam eXternum usum illorum Sequens. Hic jam PLmio notus fuit, qui adducit:

herbam Anagallidam pupillam dilatari q) ; - quae autem huius ratio, jam . 373 exposuimus.

pag. 379.