De natura et causis gastromalaciae : dissertatio inauguralis medica critica ...

21쪽

Et cum noma infantium gastro malaciam compo SU0rUnt, quae mutato solum loco formam paullulum modificatam praeberet. POSsem SuperSedere refutatione hujus sententiae, quum Jaeger opinionUm, quam Supra Comme

moravi, mutatione sutilitatem ejus facto demonstret; sed quum et Romber g iterum favere huic placito videatur,

paucis Verbis essentialis metamorphosium disserentia suum hic locum habeat. Quod ad nomam Spectat, conStat, eX nodulo subrubro Vel nigro cum induratione et oedem a-tosa partium circumjacentium intumescentia ulcus lividum oriri, quod saniem nigreScentem Sanguinolentam, cada verice foetentem proflandit, et rapide eXtentum circuitum in pulpam discolorem cum crusta nigra pultiformi convertere. Omnia haec signa desunt gastromalaciae; imo non est omnino Ulcus, sed nonnisi intumescentia gelatinosa tunicarum Ventriculi Sine ulla secretione ulcerosa; nec sanguis invenitur eXSUdatUS, nec SanieS, nec crUSta, itemque odor gangraenosUS non ObserVatus est. Jam

autem omnibus his rebus contradicentibus placitum illud pro Vero acceptare, quia Vir illustrissimus probabile habuerit, nunc quidem absurdum videatur, temporibus iis praeterlapsis, ubi diScipulus magistri verba velut oracula a diis inspirata sacroSancta ducebat. Postrema hujus primi sententiarum complexus opinio plurimum pro Se habere Videtur: malaciam enim et resolutionem oriri vult vi secreti tunicae mucosae Ventriculi perversi, corrosivi, peracidi; quod jam inter vitam effectum perniciosum exercere dicunt. In altioribus gastro malaciae gradibus placitum illud valere non poSSe, jam Supra comprobasse mihi videor; nonnisi pro levioribus igitur gradibus negativa demonstratio asserenda sit. 2 V

22쪽

Hoc voro nos immediate ad secundam sententiarum classem perducit, SemiVitaliUm, qUOS Et Saes Ser Vocat, Seriptorum, qui emollitionem in ViviS incipere, post mortem continuari existimant, dum extensionem Supra descriptam

Jam a primordio haecce opinio improbabile aliquid

prae se fert, quia nullum eSt exemplum metamorphoseos materiae, quae in animata parte organica eadem ratione conficiatur, qua poSt mortem et Vice Versa. Ne putredo, aut gangraena quidem huc duci potest, nam animatae partis putreScentia et per Se et per signa circuitus di- VerSissima est a putredine post mortem effectae. Attamen perquam acidi infantium gastro malaciorum succi gastrici in tunicas ventriculi vis et conditio accuratiore eXploratione digna est, quum consentiente semivitalium Scriptorum judicio succus ille sola emollitionis causa esse

feratur.

Ac primum quidem quaeritur, num SuccUS gastricus in morbo supra descripto revera corro Sivam habeat qualitatem, venenis acribus similem; deinde, num jam invita vim destructivam eXercere possitῖ Quod priorem attinet quaestionem, analySeS et materiae vomitae et contenti ventriculorum chemicae, non raro institutae, nonnisi normalia chymi elementa comprobarunt; acidum, penetrante jam odore satis Se mani-RStanS, Solum quantitate praevalente aderat. Inveniebatur acidum aut lacticum, aut hydrochi Oricum aut aceticum. Materia abn Ormis, constans, corro Siva nunquam poterat reperiri; insontiam autem chymi peracidi Camerer i eXperimenta illustrant, qui contentum illud acidum cuniculis sine ullo eorum detrimento porrigebat: ac porro Ob Servatio,

23쪽

pyrosin, Vel gradus vehementissimi, ita ut quotidie multa

liquoris acidissimi pondera Vomitu eXonerentur, quemadmodum mihi ipsi hoc quidem accidit, permultos annos sine magna aegroti calamitate perferri. Nihilo socius tamen quaestio altera disquisitione digna, anno in debilitato sane, anaemico, cachectico Ventriculo, qualis in infantibus illis, de quibus nos disputamUS, certe SUpponenduS, contentum peracidum inter vitam quidemum ollitionem et resolutionem poSSit proVocare, SiVe per magna acidi quantitate, sive aucta ea re Vi peplica, quum illud post mortem re vera accidere et ut pOStea accuratius demonstrabitur, arte facillime effici posse satis constet. At contra sententiam illam causae loquuntur gravissimae et subjectivae, rationales et objectivae, physiologiae principiis niSae.

Et anaumicus ventriculus resiStentiam suam propriam contra influxus eXternOS nocentes agentem conSerVat; et idem chemicae menstruiS mitioribus, eum tangentibus, comparandae solutioni resiStit, quod vivit, i. e. quod continua in eo materiarum mutatio conficitur, qua in Uno quoque temporiS momento Solutae telarum atomi via circulationis decutiuntur noviSque compenSantur, quia tegmento mUcOSo tutante, USque renovato obducitur, denique quia menstruis reSolventibus continua ventriculi mutatione tempus non permittitur, Ut in unum locum diutius vim eXerceant.

Si autopopsia viventis ventriculi revera possit fieri, quid obstet, quominus et apud hominus validos efficiaturῖ

Conditiones, huic processui necessariae et in Valido ventriculo omnes adsunt: peptinum, acidum, temperatura

Satis alta. Est sola illa nonnisi viventi corpori propria

24쪽

potestas, in pugna contra innuXUS externos autonomiam organismi conSerVanS, quae processui illi chsemico anorganico obstaculum opponit, non facile Superandum. Sed ponamus paullulum, insantium gastro malacia aD suctorum contento acido in Ventriculum vim chemicampoSSe e Xerceri, partem Veniriculo etiamnunc viventis jam

emollitam, sianctionibus praeesse non jam idoneam; tum haec quidem velut corpUS alienum Se haberet, quod non, ut locus inflammaiuS, reStitutioni in integrum pronum atque capaX, Sed ut cruSta UStoria, ut pars contrita de cutiendum, vel paullatim esset reSorbendum. - At quid agit natura in hisce ventriculis, ut propulSet corpus alienum, quomodo contra illud re agitῖ Ubi congestio, ubi area inflammatoria, Ubi puriS Vel granulationis conformatio; ubi hi illi proceSSUS, quibuS natura cru Stam uStoriam, corpUS contritum rem OVere, Iacunasque inde tactas

novis productionibus Studeat explereῖ Νum quis simile quid unquam vidit, num invenitur illic reactio paritum circumjectarum idonea y Sane quidem hic illic de rubo-dinibus, de locis inflammatis, de tumore inflammatorio

sermo fuit, quae res in Ventriculo emollito inventae sint: omnino autem eX regula ne vestigium quidem inflammationis vel productorum ejuS Vel Sequelarum adesse, immo unumquodque viVae reactionis indicium partibus adjectis, integritate non priVatiS deesse, hoc, quemadmodum Supra jam relatum, a plurimis diligentibus Observatoribus velut res minime dubia comprobat Im eSt. Nec cicatrices, reliquiae nempe gastro malaciae per granulationem et cicatris attonem curatae in aliquo infantis veniriculo unquam inventae sunt, id quod Sanu fieri du-butSSet, quum propter magnam insantium mortalitatem et

25쪽

frequentiam gastromalaciae ipSius casuumque, qUOS reserunt, curatorum tale quid facillime in conspectum scri plorum potuerit Venire, unde dubitatio do vitalitate rius malaciae valde aUgetur. Ad explicandam contra vim contenti ventriculi solii toriam resistentiae inopiam reactionemque deficientem ut hic iterum improbatam nervorum ventriculi, imprimiS vagi paralysis hypothesin capillis quaSi attractam auxilio vocaverunt et propoSuerunt, infantium, de quibus agimus, ventriculos jam inter vitam in conditione versari paene emortua; at et hic Simplicissime reSpondetur, Ventriculum paene emortuum non posSe siti vehementi assici, nec pOSSe motus facere periStallicos. Probabile itaque illud fecisse mihi videor, emollitionem ventriculi ne levioris quidem in vita gradus posse committere, Ut pOSt mortem eadem ratione continuetur. Nihilo secius de vitalibus gastro malaciae scriptoribus non dum sategimuS; Sunt enim auctores non pauci et in iis Can stati, qui emollitionem inter vitam non posse fieri toto animo credenteS, Ut morbum compendiis SutS conSer vent, contendunt, illum nonnisi conditioneS Suggere, quae resolutioni post mortem intranti essent idoneae, vel eam possint juvare; Secretum efficere morbo Sum parieteSque ventriculi simul in conditionem sacilius solubilem redigere. Tantopere igitur ex hac sententia saevissimum illud vaStae organi gravissimi vel adeo omnium fere abdominis organorum destructionis Simulacrum collapsum eSSe atque evanuiSSe videtur, ut, id quod pathologiam minime tangit, SecretUm procreet, SatiS insons, quod processui alicui cadaverico inserviet. De morte igitur emollitione veniriculi allata sermo scilicet jam eSSe non poteSt; gaSirο-

26쪽

malacias nomen nihil jam aliud, quam nota aliqua, ut multae tales, rei plane alii significandae destinata morte nempe obScuro, profundius in organismo sito, typhos ovel pyrOSO. Mirum illud quidem videtur, scriptorem, qualiS Can- stati, insignem alioquin judicio libero, integro, Singularem in re no Stra praeStare inconstantiam, in pagina libri sui altera gasiro malaciam distinctis verbis in malaciarum

numerum referre, in altera autem hanc malaciam nonnisi

post mortem confici statuere, quasi nihil intersit in pathologia, praesertim in formandiS systematibus, Utrum

metamorpho Sis aliqua materiae in Vivis, an in mortuis conficiatur. Tum eodem Sane jure maculae luridae ferales in inflammationibus es Sent numerandae. Post digressionem hanc ad illuStrandam revertamur questionem illam, num cholera insantum aliove morbo aliquo conditioneS proserantur, quae reSolutioni tunicarum

ventriculi post mortem efficiendae sint idonea0ῖ Νum iunica cachectica, anae mica faciliUS possit resolvi, quam plane valida atque integra, jam valde dubium eSt, quum Elsa esseri experimentis aeque facile plane normalis,

quam aegrota Ventriculi tunica resoluta eSSet. Jam solum igitur illud quaeritur, num morbosum resolutionem post mortem juvanS Secretum reVera adSit, Vel jure Supponatur. Quemadmodum sexcenties jam dictum est, in contento Ventriculorum emollitorum abnorme nihil aliud, nisi acidi magna quantitas comprobata est. Non veriSimile autem videtur, hoc acidi superfluum merUm ac Solum esse tunicae ventriculi mucosae Secretum; haec quidem semper fere pallida, an aemica inventa eSt; Secretioni autem profusae efficiendae e contrario hyperaemicum

27쪽

potius et pleno turgore praeditum organon postulatur quocirca emollitus ventriculuS minus potius quam plus acidi secrevisse ducendus est; alium igitur acidi fontem

quaerere nos oportet. Hunc autem in acida praecipue alimentorum insantis non concoctorum, ut lactis, pultis farinacei fermentatione, quam digerendi facultate laesa summopere augeri SatiS c OnStat, ponendum e SSe, El-s aes seri experimenta verisimillimum reddiderunt. Itaque ne conditiones quidem emollitionem post mortem consciendi aptae immediata morbi producta, quum acidi emollitionum juvantis quantitas valde in directa erga Symploma morbi satis anceps, dyspepsiam dico Vel py-rOSin, ratione Utatur.

Et levissima ergo naturae gastro malaciae morbosae umbra dispersa videtur esse. Omnis haec vitalis doctrina resoluta apparet in hypothesium ficticiarum caligines ac nebulas. Nihilo minus symptomata Supra descripta jus, Suum deSignare morbum, bonum conSerVant; cholera infantum non desinit esse terror aevi lactentium, sicut medicorum; non autem propter hypotheticam Ventriculi emollitionem, sed propter naturam ejus omnino pernicioSam; nec haec malacia jam curandi indicationem potest praebere, Sed singularis, quae hic omittenda est, cholerae forma morbi, Vel proceSSUS UniuSci Usque morbi, post quem in cadavere ventriculus sorte emollitus invenitUr. Inconstantiae illae et contradictioneS omnes, cum unoquoque gaStromalaciae vitali explicatione plus minus Conjunctae Uno ictu eVanescunt, si rationi interpretandi

tertiae, mere chemicae, cadaVericae locus conceditur.

Atque haec quidem sententia, quae sola jam dijudicanda

28쪽

Superest, desideratae Omnium angUStiarum, Supra relatarum eXplicandarum claVem continere et rationali sactorum dispositioni maxime videtur idonea. Jam illa animadversio, saepissime eam post morbos divorsissimos inveniri, Ubi nullum plane Symploma SyStematis chylopoetici assectionem innuerat, magnaSque deVastationes suspicandaS dederat, quae in cadavere detegebantur; Obvenire eandem porro in hominibus subito in tersectis, antea plane ValidiS, nec minus in animalibus, in cuniculis, canibuS, piScibuS, non praegreSSO Ullo morbo,

quae res ab Hunt ero Saepissime obserVatae SVnt, cadavericam ejus naturam debebat monStrare, eoque magiS, quum sine exceptione sere standus ventriculi affectus esset, ubi in situ dorsali vulgari contenta ventriculi colliguntur, et hic quidem iis nonnisi locis destructis, quibus

contentum cum membrana mUCOS a in contactum Venerat.

Experimentum aliquod Elsa esseri, Dequentiore medicorum nos Ocomialium maxime repetitione dignum paene usque ad evidentiam demonstrat, mutatam cadaveris, in quo ad conficiendam ventriculi emollitionem conditiones Stipponendae Videntur, positionem et loci mutationem illius malaciae provocare. Insanti enim inter symptomata illa gastro malaciae addicta demortuo Silum lateralem praebebat, in quo eum per horas XXIV perseverare sinebat. Sectio tum instituta non sundum ventriculi, Ut vulgo, Sed latus ejus dextrum, siae in pyloricum prorsus gelatinose emollitum exhibebat, ubi hoc in casu contenta ponduSSuum Sequentia sese collegerant, dum reliquae ventriculi

partes normalem Suam teXturam conSerVaVerant.

Gravioris etiam momenti directa experimenta ad Sol

Vendam quaeStionem eam instituta, an ventriculi emolliti

29쪽

contentum vim Solutoriam, peplicam in normales maxime tunicas ventriculi exerceat.

Jam a priori illud erat suspicandum, quum Omnes in sio conditiones digestioni artificiali idoneae reperiantur, Camerero, qui primus talia experimenta instituit, in omnibus casibus contigit, ut frusta ventriculi vel intesti norum in contento illo calefacto jacentia brevi tempore iota in massam illam gelatino Sam mutaret, quae in cadaveribus insantium saepisSime occurrit.

At Elsa essero primo illud quidem debetur, relatis

penitioribus gastro malaciae processus peplici conditionibuS comprobaSSe ac demonstrasse, concurrentibus illis emollitionem ventriculi post mortem e causis physiolO-gicis provenire oportere et vice versa, in casibus istis omnibus, ubi vulgo emollitio ita inventa est, omnes illas conditiones verisimillime vim habuisse. Elsa esser primus contentum ventriculi gastromalacium artificiale paravit non minus efficax, atque idem cum illo esse probavit. Illius scriptoris gasiromalaciae processus interpretatio,

nisa et rationibus statisticis et principiis physiologicis et experimentis multifariam ac diligenter institutis, quarum rerum accuratior expositio hic mihi non permisSa, haec eSt, quae Sequitur. Insantes, quemadmodum plurimis caSibus constat, ante moriem lac, pultem farinaceam, tubera fructus Solani, Omnino Substantias amylum vel saccharum continentes comederunt; haec quidem per longum tempuS Cum Ventriculi parietibus in contactum redacta fermentationem acidam patiuntur, ubi sunctione ventriculi lassa digeri non

possunt. Acidum inde effectum, Usque SeSe aligenS Vomitum acidum, sauces acidas gignit. Post obitum acidi

30쪽

ex ciborum reliquiis formatio majore etiam vi continua tur et magna hujus acidi quantitas conjuncta cum pepSino vel jam secreto, vel in glandulis Ventriculi retento, satis idonea ad provocandam emollitionem atque persectam denique stomachi resolutionem vel digestionem. Nam omnes conditiones huic rei necessariae datae: acidum, pepSinUm, temperatura Satig aucta, quum, id quod hoc postremum attinet, probatum Sit, illam quidem in ipso cadaverum stomacho jam diutisSime relative conservari, vel frigido adeo circumdata medio; paullatim enim minuitur horis XΙΙ-XXIV ad XX circiter gradus R., quod

temporis spatium ad conficiendam digestionem satis su perque sufficit. Hunc quidem proce8Sum ex legibus physiologicis oportet provenire in Uno quoque cadaVere cujuS- vis generis et aetatis, morbo Vel praegreSSo Vel non praegresso, Si modo conditioneS Supra descriptae adsint,

i. e. Si paullo ante mortem Substantiae acidae vel acidae formentationis capaces Sufficiente quantitate comeSae necdum vomitae Sint. Haec quidem interpretatio si Vera et apta, contactu materiarum sermentationis acidae capacium per longius tempus cum validarum ventriculi tunicarum frustis arte effecto unam eandemque emollitionem ac digestionem provenire oportebat. Multiplicia Elsa esseri experimenta hanc rem persectiSsime comprobant. Frusta enim illa cum lacte vel solutione Saccharina vel amylacea contacta

in medio XXX ' R. calido posita, brevi tempore sintra

XII enim usque XXIV horas) prorsus mutabantur in maSSam gelatinosam vitreo Similem, quam Supra deScripsimus. Νunc quidem reliqua est ejus quaestioniS Solutio, cur gelat. Ventr. emollit. in infantibus maxime Ι vel ΙΙ anno -