Quae ratio inter Platonis Menexenum et Lysiae laudationem sive epitaphium intercedat disputatio [microform]

발행: 1846년

분량: 31페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

Ad alteram Persarum in Graeeiana expeditionem et Salaminimi pugnam his paueis, profecto non nimis opiosis lat Verbis transgreditur ι 241. Α τα Misi Ουν πιστειατ ινλon ἐκεινοις τοῖς Μαραθωνι αναθετέον οὐδἐ δευτερεια τῶ σαρὶ Σαλομῖνα

καὶ ως ριοναντο ταυτα. Lysias vero, quo illustrius hoc nobilissimum Atheniensium laetum appareat, multa ante de imminente periculo, de hostium umero, lassium magnitudine, regis in superandis ipsis naturae impedimentis pertinaei loquitur, apte sane et eleganter dam ho quoque loco per verba illa a m κω τουτυὸν τῶν ρῶν σωλλα

ιιεν αν τις εχοι, Lysia a Platone reprehendi existimant, quibus non obscure signifieari, Lysian hae eitra elegantiam pluribus tractasse, aliumque a Platone m0dum, quomodo ea tractanda essent, indieari. serum primum illa accusatio suspecta esse debet, quod id ipsum, quod hoc Oe postulatur, ut brevior sit oratio, supra in Marathonia pugnavitio Lysiae datum est Neque enim est credibile, Platonem h. l. plane contrarium reprehendere, eum praesertim illud laetum et memorabilius et illustrius sit. Suspeeta porro est vituperatio, quia Lysiae hie locus ita diligenter elaboratus ac politus est, ut Platonem ipsum, qua sui elegantia, eum probasse aestimandum Sil ast autem talis. S. 7--29. Μετα ει ταλα ερξης ὁ τῆς Λσέας βασιλερος, καταφρονήσας μεν is 'Eλλάδος, φεω- μενος δἐ τῆς ἐλπιδος, τιμα οριενο δε τεὴ γεγεν ριενέν, χθομενος δε τῆ συμφορῆ, οργι

eommode pluribu posse narrari et digna esse quae opiosius oratione illustrentur ut PIato Lysiae rationem potius confirmasse ac probasse, non ca illatus esse videatur. Quod autem a Lysia omissum ideoque a Platone vituperandi caussa cum vi enuntiatum putatur, Persas ea victoria mari quoque a Graecis victos esse, id quidem Lysias non tan expressis verbis quam Plato memoravit, at haud mullum diversa tamen memoravit; qui etiam alia dixit, quae a Platone memorata non sunt, non minus gravia ac memo-

22쪽

raiulia Atheniensiuni maxime opera elasse virtute, industria, ductis' illam victoriam ess reportatam, Gramiae libertatem e servatam et confirmatam quae Platonis orationi gravitate minime edunt nee Platonem aut quenquam alium Atheniensium improbasse

'o P. με E. Postquam Plato, libertate usus oratoris res exaggerandi et vel eitra adem historieam eonsilio suo Meommodandi, eivitatem Atheniensium a Corinthiis et Persis, qui infestissimi semper reipublicae hostes fuerant, ad auxilium oratam esse exposuit et ad lubricum sane a periculosum locum ae mit, sic loquitur: καὶ δῶ καὶ εἴ τις

βουλοιτο τῆς πολεως κατηγορῆσαι δικαιως, τουτ' ἄν μογον λεγων - ῶς αν ποτηγορουν, ω - λων λοκτιρμων ἐστὶ καὶ του ἐττονος ἡ ροπω. Militet prudenter et Mallide haee didit orator eivit/tis exensandae caussa, quod eum acerbissimis limsibi hostibus Corinthiis et rege Persarum, Graeciae peste, Paeti essent et quasi eο- manem aussam fecissent. Itaque sententia illa εντις - φιλοκτέρμων et aptissima ei muto oratore dignissima, quod rem illam inauditam et quae prorsus a eonsuetudine aetoluntate civitatis et pristinis moribus abhorreret, honesta specie ecultaverit et ad miserieordiam eivitatis et humanitatis sensum revocaverit. Quare vix fidimus oculis nostris. quum de hoe loe tali modo disputari videmus: Quomodo tandem Platoni in mentem venire minisset, dicere, si non eris ei res animo obversata esset, aliquem et italemaeeusare posse At huiusmodi aecusatio Atheniensium inest in Lysiae expositione belli eivilis, ubi rarasybuli adversarios servitutis amicos dixit. Sed ponamus, haec verba

Platonis non pro sormula oratoria accipienda et certas ivitatis eriminationes ei obversatas esse, nemone praeter Lysian unquam de re publica questus erat et paucane erant, de quibus aliquis merito quereretur ' Sed quod gravius est, Lysias civitatem nusquam in tota ratione sua aecusavit, nusquam eius studia et instituta reprehendit ne illo loco de Thrasybuli redit quicquam legitur quod suspieionem vel gignifiealiose sive et sationis sive criminationis rei publieae eontineat, yrtidenterque orator civitatis rema aussa diserevit illorum, ni de publiea salute prave sentirent, aut metu Segnius agerent. I eum ipsum, quo hoc clarius appareat, apponam. g. 61 5 1κεένων δε υν ανδ κυν αξιον καὶ ἐδι καὶ δημοσέ μεμνῆσθοι, δι τε γοντες την dom)λειαν καὶ

23쪽

όντι τῶν καθηρημένων ἀνεστησαν οἱ δὲ κατελθοντες αὐτων, ἀδελ- τὰ βουλευμ- τοῖς εργοις τῶν ἐνθώδε κειμένων ἐπιδεικνυντες , - ἐτα τιμωρέαν των ἐχθρων, in isti σοπηρέαν τῆς πολεως ἐτραποντο, καὶ ουτ' ἐλαττουσθαι δυναειενο ουτ αυτοὶ πλέον ἔχειν δεομενοι τῆς μεν αυτων ἐλευθερέας καὶ τοῖς βουλομενοις δουλευειν μετεδοσαν,

νOOυντες πολεμεῖν αυτοῖς ἐδυναντο.

α των ν δν ἱκανως την αρετῆν εν μουσικῆ μνησαντες εἰς πάντας μεμηνυκασι Hic locus simplicissimum et verissimum habet explicatum, si ita accipimus, ut ex pervulgato illo artificio oratorio dictum putemus, quo quae silentio praetermittere nolumus et pluribus commemorari non patitur alio orationis nostrae sic breviter atque quasi in transcursu attingimus. Et lamen suspicantur, his quoque verbis Lysiae vituperationem contineri. Sed ut concedatur, quod secus habet, Platonem illis verbis vere significasse, haec sabulosa et incerta ab lati oratione, ut quae in luce historiae et veritatis versari deberet, segreganda et excludenda suisse, talis est huius loci ratio, ut omnino ad omnes oratores, qui has res in orationibus suis tractarant ac laudibus ornaran nam Lysia eas

primum et unum tractasse quis credat' pertineat. Quid, quod hae in Lysia minime transferri possunt, quum is ne verbo quidem de Eumolpo ne de iis, quos Plato incommune verbis τοῖς nροτερον significavit, sit locutus. Itaque hae argumentatio merito inverti potest, atque ita concludi hunc locum non in Lysia dictum esse, quia hic orator eas res, quas in huiusmodi ratione tractari Plato vituperare dicatur, non omnes tetigisset, atque inde sequi, ut Plato illis verbis, si quem spectasset sive respexisset, alium vel alios oratores ob oculos habuerit. Sed Vera ratio videtur, ut ante dictum est Plato quum quidquid ad laudem civitatis pertineret, tangere atque complecti vellet ne sabulosa quidem vetustate omissa, et tamen ad reliqua festinaret, nota illa sormula usus est oratoria, ac se ea silentio praetermittere dixit; neque magis his verbis a Platone carpitur Lysias, quod unum et alterum horum locorum opiose explicavit, quam ab hucydide, qui eadem sormula usus est, vituperatur, quod omnino tetigerit, cum ipse hucydides

Omnem prorsus rerum gestarum narrationem in epitaphio suo vitaverit.

Ei illis Platonis verhis notari Lysian crediderunt Ac similitudo horum locorum negari

24쪽

non potest. Sed triplex eadem recte obiicitur suspieio. Numquid per iocum a Platone Lysiae verba et sententiam. h. l. reddi putemus At veram a seriam esse Platonis orationemappa Ll Atque si irridere hanc Lysiae dictionem vellet, iisdem, quo manifesta uirrisio foret, uti verbis debebat. Denique quid quaeso habet ista oratio, quod saerito illud a notar possit 8 Vera ratio videtur cum Plato post Lysian eandem rem attingeret, sive rasu, sive quod Lysiae oratio animo eius recenti ab illius lectione obversaretur, in similia quoque incidit verba. Atque audacter eontendo, etiam ab aliis eadem verba de ea re usurpata iam ante esse ei vero posthae omnem, qui eahu didis opere didieerit, invidia et mala aemulatione pestiferas illas contentiones a discordias inter rem publicam Atheniensium et Peloponnesios esse conssalas, iisdem verbis, si proprie et Vere arrve velit, esse usurum. Plato, ut supra dictum est, in oratione sua ex more a laudationibus consueto Lys. I. 1. res gestas Atheniensium, quae quidem ad laudem civitatis pertinerent, Sque ad sua tempora breviter percurrit, quibus expositis nota illa sol muta sive locutione eon- eludit καὶ τα ἐν εργα ταυτα τῶν ανδρων τῶν ἐνθάδε κειμλων καὶ τάδνίU.ων μοι - τῆς πολεως τετελευτηκασι, πολλὰ μεν τὰ εἰρημενα και καλὰ πολυ δ' τι πλεέω καὶ καλλίω τὰ πολειποιιιενα noua γὰρ ἄν ἡ μεροι, καὶ νυκτες υ ἱκαναὶ γενοιντο τι τὰ πικτα φιελαντι περαινεῖν P. 246. A. Est haec conclusio et oratio vulgaris et usu tritissima. Eadem exstat in oratione Lysiae, ut qui easdem res tractaverit ei cuiuStola sere oratio in illa narratione versetur, eo tantum discrimine, quod Lysias ea sormula bis usus est, primum in ipso exordio, et deinde in sine potioris partis arrationiS

suae, aliquanto tamen mutatis verbis, quo varia esset ratio, utroque autem loco er-eommode et apte et eleganter usus est. Atque eadem dictione multi quoque alii ratores omni tempore, si argumenti ratio illud posceret aut ferret, usi sunt. Itaque mirari licet eos, qui Platonem affirmant hae similitudine rationis Lysianae usum esse, ut oratorem illum propter usum illius formulae respiceret. Namque aut serio sic Platonem locutum censendum est, aut per ioeum, ut Lysian imitatione pravitatis cavillaretur. Si serio, omnis snspicio reprehensionis aut acerbae allusionis tollitur; si quidem quod ipse in eadem re consulto ac volens diceret, et Iegans esse iudicaret, aeri non potest, ut simul in alieno vituperare voluerit. Sin autem per iocum et ironiam, primum quaerendum erit, numquid vitii illa oratio, qua vel praestantissimi et elegantissimi oratoresae poetae usi sunt, aut omnino aut certe illis quidem locis Lysiae habeat, quod nemo asstrinaverit. e tum eodem prorsus sermone, iisdem verbis et sententiae consormatione loqui debebat, ut quilibet statim Lysianam rationem et orationem diStincte agnoSceret. Nunc autem illa oratio et verbis et verborum conclusione et ipso quoque loco ac sede a Lysiana disseri Praeterea nonne hoc posito ipsa haec laionis oratio sive laudatio ioculatoria esse habenda, quae ironiae et aeerbitatis suae tela in alios oratores vel in unum Lysian, quocunque modo ac loco posset, contorqueret quod affirmare absurdum foret. Nam ut sermo ille inter Socratem et Menexenum, qui ipsam orationem antecedit, perpetua festivitas et Socratica illa dissimulanlia distinctus atque conditus est: sic ipsa oratio, quae eum sequi iur, nullo non loco et severitatem et altiorem oratoris inem animumque

25쪽

- as ,----deelarat. Neque aliter de eo iudicavit populus ille Atheniensis docius sane et elegans. itaque eum posterioribus temporibus, quum deeora ingenia, qui laeundia sua ivitatem ornarent, deesse coepissent, et tamen illud publicum sesim in memoriam mortuorum pro patria etiamtum elebraretur, partim ut videtur veneratione praestantis ingeni Platonis, partim, quod opiosiorem et uberiorem civitatis laudem, quae quidem concionis auribus apta esset, non haberent, hanc rationem, teste Cicerone, quotannis publi recitari iusserunt, prosecto non acturi, si eam e loeis et seriis inepte mixtam atque conssatam existimassent. Ut verbo dicam, de irrisione Lysiae hoe loco non est eoπι- tandum idque omne in optimi oratoris vituperationem atque eontumeliam inventum est: neque quicquam illa dictio est aliud, quam illa figura rhetorica, qua Oratores in huius

modi oratione commode et eleganter utuntur.

Τertia similitudo excitata est Plat Menex. p. 239. A. οθεν δὴ ἐν σαπιν ἐλευθερέρ

Πολλα δὴ καὶ καλα εργα πεφήναντο εἰς παντας ἀνθ ρι-ους καὶ Mia κω δομοσίφLys. g. 20. Καὶ γαρ τοι καὶ νυντες καλως, καὶ γνοντες μοεα, πολλα μεν καὶ amis et sιαστα οἱ προγονοι των ἐνθ αδε κομενων ειργασαντο αεέμνηστα δὲ καὶ μεγαλώκαὶ πανχαχου ἐξ ἐκείνων γεγονοτες τροπαια δια τὴν αὐτῶν ρετῆν κατελiπον. Sed cum onmem orationem Platonis seriam esse, non ioculatoriam eonstet, quicquid ista dictio peccati haberet, id omne pari modo in Platonis orationem caderet, nec Platonem consilio et studio peceasse putandum est. Quod antem inversa ratione eum tales dictiones rectas iudicasse statuunt ideoque retinuisse, reliqua omnia, quae apud Lysian

vitiosa iudicasset, mutasse, emendasse, dilatasse, coartasse ac resecisse, huic sententiae

tota repugnat oratio. Quis enim adeo ineptiat, ut nonnisi tres illos oeos, neque hos quidem totos in elegantissima Lysiae oratione probasse Platonem existimet'. Ac vide, ne illii potius negotium magistri sit, sie adolescentulorum scripta emendantis ac resteientis. Quodsi quae hactenus pertractavimus parum probabilia sunt ad metendum, uiuenexenum contra Lysiae laudationem scriptum putemus, ompluria porro in ipsis Socratis verbis sive dialogo insunt, quae ei sententiae repugnant et in contrariam partem afferri possunt. Ac primum illud est, quod supra tetigimus et quod summi est in hac

re momenti, Socratem in sermone sive dialogo, quo oratores thiduntur, non de uno et certo quodam sive Lysia sive alio quocunque, sed de toto genere loqui neque ita om-yaratam atque conformatam esse rationem, ut, quod saepe fit, in Ommune quidem dicatur, sed unus quem omnes norint significetur, verum omnino omnia omnium oratorum

vitia, praestigia et artificia quibus in talibiis orationibus utantur, irrideri. Eodem et illud pertinet Socrates Menexenum redeuntem e curia, ubi orator constitui debebat ad instans festum, in honorein eorum, qui pro patria pugnantes occiderant et in Ceramico sepulti erant, celebrandum, interrogat, qui delectus orator sit, respondet enexenus, nullum dum delectum, sed rem dilatam esse, suspicor tamen, yergit, Arellinum constitutum iri vel Dionein. Ex quo loco non immerito coniicias, quando hos duos

oratores prae ceteris nomine compellet, in eos etiam orationem sive cavillationem, quae statim sequitur, potissimum tendere debere. Sed tamen hoc non nimis urgendum est;

26쪽

quanquam habuisse Platonem, eur hos praeeipue de toto illo grege nune appellaret, negari non potest. - . 235. A. earpit Soerates horum oratorum ametatum studium

luminum a pigmentorum oratoriorum quo vitio Lysiae oratio minime laborat a qua praeter verum illum ornatum, quem genus epidietieum sive demonstrativum et copiosiorem et maiorem admittit, figurarum abusus, artifieiosae verborum conelusiones ei inanes lusus et omnino falsus omnis quem Plato ibi in animo habet laeus eliciter abest, et proprius ubique huius ora loris candor nativaque simplicitas ac sobrietas tam in verbis quam in sententiis lotoque colore ae habitu orationis conspicitur. - Ibidem Socrates porro Oeatur, oratores in laude sua civitatis adeo nimios esse modumque excedere, ut ipsos quoque, qui viverent, placendi scilicet caussa, laudarent καὶ αὐτους hμας τους ετ ζωντας δεαχινουντες). Neque illa rationem Lysiae altingunt, cuius rati nihil eontinet, quod ad aequalium laudem praeeipue pertineat, quae omnis est in rebus gestis et illis viris, qui novissimi, apud Corinthum, pro patria occiderant, illustrandis, neque ad exemplum hueydidis a Platonis simul etiam propemodum omnia alia civitatis bona, generis nobilitatem, terram, instituta, alia collaudavit. - eque vero illud ad Lysian spectat, quod Socrates iocatur, habere hos oratores orationes iam ante quam deligerentur paratas ut si brevi tempore ante festum illud constituli essent, maiorem dicendi laudem haberent, si eas intra paucorum spatium dierum consecisse viderentur. Quid enim Lysian, tam felici a secundo ad dicendum ingenio Oratorem, tanto usu et experientia, qui in soro et iudiciis quotidie versaretur, qui toties in celeberrimis mussis vicisset, interque tot doetos oratores apud elegantissimum sane opulum Atheniensem summa laeundiae laude storeret, qni tam accurate civitatis antiquitatem, mores, leges, instituta, vitam publicam et domesticam nosset, immo percursam animo

atque pertractatam haberet, talem tantumque Oratorem diu ante delectum, qui incerius esset, sollicite circumspexisse atque perose undique putemus Onquisivisse, quid si ipsi hoc munus deserretur, esset dicturus Prosecto haec non in Lysia dicta sunt, sed in ieiunos illos et ridiculos de plebe oratores, qui illud dicendi munus cupidissime appeterent atque illa spe diu ante in orationibus confieiendis misere desudarent atque elaborarent.

Unus restat locus, excitatus a Schleiermachero g. 71-73. , qui lamentationem et querimonias de mortuorum apud Corinthum patribus, uxoribus ac liberis continet. Hic primum a Platonis oratione ad parentes ac liberos plane discrepat ac prope ei contrarius

diei potest. Nam dum Lysias cum lugentibus luget et cognatorum iustissimum doloremo tam praeclaros viros amissos nem habere non debere dicit Plato contra disertis verbis non lugendos sed elices praedicandos diei et consolatur eos et virili ac sorii admonitione eorum animos erigit atque conssrmat. Accedit, quod gravissimum est, ut lamentatio illa Lysiana mollior ac nebilior, ae prope dixerim iusto demissior ac humilior esse, itaque merito Vituperanda Videatur. Verum quum hae minima orationis sit pariteula et reliqua illi sententiae minime saveant, avendum est maxime, ne huic unico loco nimium momenti tribuatur, qui ad summum illud efficeret Platonem, eum illorum oratorum ininium Vitia reprehenderet atque corrigeret, me ipsi quidem Lysiae illo

27쪽

loco pepereisse. Ceterum illud quoque in ensendo eo loeo speetari debet, Lysiae orationem vere habitam reeenti ivitalis super illis aesis luet ipsis cognatis praesent bus, et scriptam esse ad aetionem, quod aiunt, et pugnam, eum Platonis in umbra sch

lae et magis speeiminis caussa compositam esse constet l . . lidam ad finem disputationis nostrae pervenimus, cuius brevis summa talis est sententiam illam virorum doctorum, Menexenum Platonis contra Lysiae laudationem sive epitaphium scriptum esse, idoneis omnino argumentis ac probabilitate arere. Nullum apud Platonem exstat vestigium huiusmodi onsilii aut voluntatis, neque in ipsa Platonis oratione praeter unum ortasse locum quicquam, quod Lysian speetare certo appareat,

reperitur, neque vero in sermone, qui prope totus est in vitiis oratorum pereensendis nisi sensum verborum plane detorquere volumus. Suspecta et incerta sunt argumenta, quae ex orationis rincipio, ex ordine, e dispositione, ex argumento eiusque traetalione, ex singularum sententiarnm similitudinibus ae dissimilitudinibus repellia ac proposita sunt, ac compluria quoque insunt in Platonis verbis, quae illi sententiae repugnant. Sed Platonis libellus scriptus esse videtur contra totum genus oratorum, qui hac dicendi occasione contra mentem et insillulum maiorum in vanitatem et ad populo blandiendum abuterentur atque in eo studio prava sua consilia et dicendi inopiam male occultarent. Quae autem est inter illas orationes diversitas, ea repetenda atque intelligenda est omnis tuni e diversitate ingenii illorum virorum et voluntatis dicendi, tum ex eo, quod Plato, ut post Lysian et tot alios praestantes oratores saeuudiae samam in oratione sua tueretur ae probaret, aliud ireumspicere argumentum aliamque illud tractandi et explicandi lam, quam qua antecessores essent usi, invenire debebat. Celerum miram admodum, si reputamus animo, ae singularem Lysias ab doetis expertus est criticen quo id probabile redderent, quod animo conceperant nunc enim si quid dixit, quod idem dixit Plato, vilio ei vertitur, quod dixerit, nunc rursus, Siquid, quod Plato habet, non dixit, vituperatur, quod non dixerit, nunc si quid simile habet aut dissimile, ex similitudine ac dissimilitudine vituperatio repetitur, nune si quid uberius quam Plato explicavit, copia illa probro ei vertitur, rursus si quid brevius dixit, ipsa brevitas vitiosa iudicatur. Neque illud satis animadversum est, non die quid

de huiusmodi iudicio Platonis, elegantissimi scriptoris, sentiendum esset, sed in quam turpe monstrum illa critice optima Platonis ratio detorqueretur atque distraheretur. Namque olim eruditissimorum hominum opinio suit, seriam esse, non ioculatoriam orationem eamque a philosopho pro specimine propositam esse, quo, qualis huiusmodi oratio esse deberet et quid ipse in illo genere valeret, ostenderet. At si illud verum esset, quod affirmant, Lysian in omni libello spectari, eumque ubique perstringi, vide, quid Platonis oratio evaderet quae nusquam libero et suo cursu siueret, sed Lysian nusquam non circumspiciens atque respiciens nugas aucuparet, et nunc seria nunc ioculatoria promeret, nunc longior nunc brevior, quam ille, esset, hic aliis, illi rursus iisdem verbis, sententiis, dictionibus uteretur, nulla in parte sibi similis et constans, nisi ea, quod illum illudere atque corrigere tentaret.

SEARCH

MENU NAVIGATION