Nic. Parthenii Giannettasij Soc. Jesu Piscatoria et nautica

201쪽

Vmbrosos nemorum late circumdare salius: Venatuque feras agere,& vibrare sagittas Tint arcu,& leporem,&timidam transsilere damam, Flumina & ex altis devoluere rupibus undas

Electro similes,viridique crepidine ripas Floribus intextas hyali splendere eolore.

AttaIleo veluti variata tapetia Iuxu; Aut quae divisi texunt aulaea Britanni.

Vnum ego sed pulchrum visu, mirumque putabam:

CaeruIei passim montes, auroque nitebantὸ

Et fulva pariter sylvae, saltusque, feraeque,

Et venatorum croe eis Ilia eorpora guttis. Innocuis longe ardebant trepida arva favillis: Vernabant nemora,& sata rura rubentia flaminis. Vt eum purpureus mediis in nubibus areus Emicat ,& centum trahit alto a Sole colores. Pastores, mixtimque greges in collibus aureis Errabant, rutiloque ardebat Tityrus auro; Aurea & auratae tondebant prata capellaea Et fulvae Serum referebant vel Iera lanae. Alta coloratis fulgebat frondibus arbosa Fulgebant nova poma, novisque coloribus arva

Quales Alcinoi Eois in finibus horti, Nesperidumque velut trans Iongὸ Auanta repostia

Qui cs vera saeri ceeinerunt earmine vates Purpureis ardent flammis, auroque nitescunt. Caeruleis passim intermixta coloribus arva CuIta micant,virides truncis imitata smaragdon Aurea poma rubent: sed nos argenteus exit. Haec dum prospicio, pendentes aere sylvae, Atque ferae, atq,homines, atqῆaurea flumina, &arva, Vt venit levis aura, mari non amplius alto Visa mihi, & dicto eitius fugere sub auras. At facies nova sese oculis tulit obvia nostris. Alta velut versis discessit frontibus oIim Seena theatrali eireo. nova visa repenthEt miranda quidem pulchris spectacula rebus.

202쪽

Purpureos pendere procul de puppe videbam; Curvaque depicto protendi litora gyro. Ad ea utes fulvum spargebant caerula rorem Allisa,& fulvo splendebant murice cautus . Mille rates vitreis errabant flucti bus, auro

Ardente se. varioque interdistincta colore, Roboraque, tabullaeque ea va,remaque nitebam .

Ex auro mali speculari vertice in auras S gebant; pictis, & per carchesia sit nisVndabant vexιlla; velut tenuissima te IaVellere Seriadum intertexta,& murice tincta. Candida vela, notis sed per confinia rubris Texta videbantur, pictisque undantia villis xl. illi multa saturi Sidone rudebant. Miale Phari nivea eryssallo, ostroque nitentes Per puppes rutilo caelatas desuper auro,

Sole r pereusso radiabant undique circum .

Sol velut ipse nitens medio splendectat Olympo.

Parte alia magno ei reum curvata theatris

Vrbs augusta poIo tollebat moenia, de altis Circuitu longo surgebant molibus aedes. Miue coronato spatiosa palatia circo Caeruleis depicta u.tis, mixtoque sinaragdo, Et minio ardebant,ruitIxque simili una flammae . Alta videbantur Reeendi eulmina, & omnes Igne domos flagrare : coIoribus & Ilia centum

Tecta coruscabant, rem misque urbs tota nit at. Vndantes vidi fontes vibrare favillas, Et liqv dum argentum e vibrata canalibus unda , Purior electro, mixtimque argentea guttas, ut croceas sunfiebat aqua se pictoque sub arcu Curvata in varios sparsim distineta colores Se pulchram visu pribebat: ut Iris aquolas Per nubes nitida cingit ferrugine coelum . Ingens rurba virum pex compita, perque plateas Σrrabant, quos picta humeros nova purpura, fuIvique

Auratos petasi crines, mitraeque terebis t.

Et currus auro instanes, strylo

203쪽

Ardebant & equi nam mis, fulgentiaque auro

'Mandebant fraena, & nitidum simul ungula campum Pu Isabat nitida,& nam mis auriga rubebat. QuaIes Solis equi,cum primo oriente resurgunt

oceano ardentes auro,& fraena aurea mandunt .

Nie tot iam coepit venti increbrescere murmur, Extemplo disperia leves abiere per auras. seu mihi visa mari fuerint miracula in alto. 6 ut subter pelagus,sive aere pendula summo Nam breve proli dolor l) effulsit de eus, & vagalue Pompa mihI visa,& Ievium spectacula rerum. At mihi rimanti causas, sententia menti Haec potior visa est: Si ean a scilicet ora Luce repercutas Rhegina in litora long h.

Inque levi prhnum crispatos pamine fluctus.

Nativa imisi illi radios sub imagine rerum; Hinc quicquid medio natat aequore,quicquid apricis Collibus adverso frondescit litore , & ipsam Ingentem proe ut apparere a vertice Falcem Saturni, & magno turvata palatia circo. Verum crispatis quia, lene afflantibus auris. Fluctibus incursant radii latera inter aquosa . In diversa ruunt diffracti;hine gursite in altis Millenae rerum species visuntur, &igΠτHrdere,& vario mixtim biIgege colore. Ceu eum luminibus nitidissima lumine vitta Obiicimus polyedra voeant se nomine docti Graiugenae variata modis spectacula miris Ilicet aspicimus. vario depicta colore Apparent quaecunque oculis sunt obvia nostris; In diversa tuens nam lux pellite id a vitri

Per latera in varios miscet se docta colores, Pubentes imitata rosas, casiamque rubentem. Narcissumque, crocumq; & vivaces amara nilios: Purpureos & picta refert Thaumantidis arcus , Atq; ostrum, atque aurum, radiisque rubentibus astra, At centum geminas pulchra sub imagine sormas.

204쪽

eipiunt ubi me laeti , atque in lecta reducunt Hi liti proprer felleia IlIora cursus, Et nobis via per dubios tutissima fluctus. Sic ego Ionginqui lustrarem regna Canopia Et Tartessiacas irem securus adoras, Si eae res mihi Parthenope daret alma phaselos Nitteret δc fortes iuvenes, rectore Melantho. Sed iam me, trepidis turbato in gurgite rebus, Fura vocat, pectusque premit fragor altus aquarum,

205쪽

NAUTICORUM

T Vne age, turbati quae prima perieula pontIl Fauperanda tibi,& solertia quanta ad hi beda L , ventorum adversus rabiem, fluctu', sena ter

Nee non & quae cura truces defendere Syrtes , κPuppibus,& long E seopulos trasmittere acutos, Rique aestus vitare, usque inquirere,dicam. Tu magni regina maris , Iesseia Virgo, Dextra veni, trepidisque praei tu, diva,earinis Tu vastas aperi Syrtes,& marmora pia ear COIIectasque fuga nubes, coelumque serena. In primis ea cura animo tibi multa re eurseri Pendentes dubio in coelo vitare procellas, Trgo ubi jam longo nigrescere caerula tractu Aspiei es, montesque atras obtexere nubes; vel nigrum Aurora late transcurrere nimbum, Tyecte iter in portus,& proxima litora cursu Tuta pete,atque moras omnes celerare memento. Vt eum sublimi spectavit vertice pastor Ingratam pecori descendere rupe proe ellam, Ac penitus sylvas reboare procacibus Austris, Lanigerum vocat Ore pecus; sparsumque repentὰ blligit , & tutis pressans agit agmina ea ulis. verum si subito incumbent stridore procellae, . Tt loca iuta fuga , & portus penetrare negatur, Tunc opus est arte, & magnis tunc viribus usus. Ac velut, armatus vallo eum se intulit hostis,

Dux ubi terribilem cristis, atque pute nitentem .

206쪽

Aptavit capiti galeam,& lateri addidit ensem, Fertur in arma ferox,aciesque, & moenia lustrat. Fortibus imponit primae tutamina portae, In muros alios,& propugnacula mittie. Nos ignes iuber,& scopulos immittere vallo: Hos tormenta; cavas alios explodere cannas. Illos murorum subitas sarcire ruina=.Aggeribus plenis,lunataque cornua primis obiectare i cis .in territus ipse per omnes It partes, dictisque animos Incendit,& iras. Haud secus & rector faciet,cum turbine spectat Densari coelum,tonique.a gurgite fluctus. o. . . .

Impiger ¥tis, A motis impiger undi

obvius occurret ..Subitis cum casibus imus

obvii, impavida objectamus fronte sinistris Infra s animos, supra a tum ex parte periclum est. Hos iubpat rigiψ0β inguibus yersare rudentes Sol ieitos, alios demittere earbasa summis Cornibus, atque si 'us avr is prohibere tymentes, Aut cito e olli re,arkenti ei in turbine ventus Destendit rectorque jubet, cumque ipsa pe it res. , Demniant alia aqtennas, ainque.coronis

Vt si dant; maloque alii, liseus ini pistrent: sEgeiat hac fluctus, aequ9xque risu id i in aequor. Ipse sed εns et Dini , tyrrua in puppe masi Rex

Arte mg- clavo'x elinμυρ si umanti*frans At Equora: nunc rectum venientem a vertice pontuma ic vero obliquum pecipiat, pulsetque ruentem. Sic ad opus cunβi magnis eo natibus unum Intenti, tigi. v superabunt arte procellas: Vrrebrique cavas assultibus irritus aluos Nereus, & duro venientes turbine Cori. Ergo ubi nautarum consessim munera q*itque . Arripuit sua, turbatoque in gurgite venti Ingeminant sese, magnum de vertice MaJi Artemonem demitte, Notoque dolona furenta Expande . at tibi tune olertia muIta adhibenda,

207쪽

Verum si rauco lacerescat murmure ventus, Antennas demitte humiles a vertice summo e 13 velum in latus obliqua, madidosque rudentes Contrahere hinc soleis,hinc & laxare menaeuto. Languida sed rapidicum iurbinis aura remi; tit Paulatim sese, celeres tunc brachi velis Extemplo famuli intendant; iterumque repente

Demmant;cum vela, Noto redeunte, tumescunt.

Interea quae cura tibi vel maxima semper, Rector, erit γ pictas media sub puppe tabellas Constite, ventorumque ferentem nomina buxum . . Quae te Ic qui ventus spiret, quo turbine ducat . Tempestas, qua iri linaque tuo de tramitς Rhombus In laevam, dextramque cadat; pariterque necesse est Deprensi erroris certas perquirere partes. Quippe viam incertum non per vada coeca secabis. anque, ubi si certa Ret plaga cognita coeli, Et ventus smul, at lue suis tum partibus error, i

Certum iter institues: quin de freta dura trisulcis Effugies saxis, pelagoque errabis aperto. At quoniam crebro se hae,illae concita fluctu versat,& in latu obliquat se plurima puppis, Ideirco e medio pendebit Amalphica pyxis, Libera ut in gyrum semper ruat incita cuspis. At quanta in dubiis ars sit Rune rebus habenda,

Prosequar. In velum si dirus a b aequore turbo Scylas irruerit, subito det pronus hyb esas, Et ab sed a dextrumque pedem laxare minister Conetur; diffusa cadet sic turbinis ira, At ve Io cς stente, perit: ceu cum pila molle. In eidit is linunis ix imp te pulsa retrorsum petili uenui in lino vis deperit omnis.1mpiger ipse etiam intorquςns te one earinam, Ventorum infringet vires de puppe magiaer. Sey quid ,si gemini diverso a sardine venti De ndam, rapiamque Ieve in contraria velum, Dicam eqnidem Palinure: labor sed maximus :ile est.

Parde tutos temina teminum Iulsi re Peticum,

208쪽

Noe opus, hie labor ematium tu deprime veIum, Ventorum cum lucta mari fremit horrida vasto. Nunc rati eum aecipias contractis cornibus Austrum, Nunc Boream; sed fronte petas cave flaminis ictus; Da latus: obliqvns velo ruat impetus Austri. Ceu gladiator,ubi i oepit cerrare duello, Atque hostem adversa venientem cuspide vidit. Extemplo avertit pectus, rigidumque cruento

Nosti dat latus, atque eludit e uspidis ictum. Si, cedente Noto, ditas Aquilone proeelIas

se ictoae mittent rupes, cave veIa repentὸ

Obvertas: geminis primum demitte e eruchis Inde dabis Boreae venienti vela,magister. Nam si eontinuo stridet eum turbine ventus,

Cornua veligerarum obvertimus ante arum,

Prona dabit latus,& subter ruet aequora pinus. Cura etiam, ne dira ruens vis ipsa procellae

obvertat velum e eum videris aere ventos Adventare, cito eo natu collige velum.

Taedia nec magnre apiant te multa laboris; Nanque optata salus multo speranda labore est. Verum si leni descendant flamine venti, Haud vero; nam erebri, memini fecisse Thoantem . Nee minor ille Iabor fluctus haurire refusos Sentina ex humili, rimas Lixare patentes Plurima eum espit pelago concussa earina. Sed quibus epotos valeas edueere fluctus ortibus, expediam, compertaque mira docebo, In primis facili torno, duraque cavandus Ex ulmo tibi modiolus, pedibusque earinam Ter quinis super ascendat: sie antlia fluctus Evomere alta potest, aeqhorque remittere in aequora Nine septum in medio transversum impone cana iEx aere,aiit ligno e solido e sed valvula circo Insit aperta: cuproque illi mox insuperadde, qui durum ἡ eorio tectum, clavoque refige, Concludi ut pariter possit, pariterque recludi,

bive aditus sit dandus aqua,aut prohibedui ab illa est.

209쪽

Nisactis, valido de robore 'necte ea natu EnaboIum,& aere illum ei reum vestire nee esse est. AEque & modi dio insertus respondeat imo ; 'Ne qua per latera intromissus perme et aer. Est cavus ipse etiam formandus & ante cylindrus, Cui septum,& medio si valvula:& insuper olli Ε corio tegumen sit mobile quo fluat unda Intromissa tribo,& clauso,non refluat inde. Ferrea nimandus manica mox embolus ac Ferreus, & so Iidis in si versatilis axis Cardinibus super, ut potat eavus embolas alio Fune facili attolli nisu, rursusque deorsum Demitti,& potos sentina reddere fluctus .

At vero ut vaIeas axe in versare rotundum ,

Fiaelowgam capulo virgam duro insere ferro . Haec fuerit constructa tibi eum machina, ab ipsa Nomento poteris fui'us haurire carina; Nam si demittas virgam,tollasque vicissim, Continuo exhaustum ex imo dabit anilia ponturm Non hie O lygii miranda inventa magistri Praeteream, quibus ille olim de nave Sicani Epotos potuit sontes haurire tyranni. Faginus,& longa tendatur moIe cylindrus: Cardine & in semiao, teretique volubilis illo Nectitur obliquus, eui Iongum ex aere canalem Inque helicis circ. m formam, strictusque revolum Immergatur aquis pars ima: sed alia carinam, Si tabulata super sese efferat: inde cylindrus B ssidue eontra fluctus versetur in orbem . Nanque imo quos haurit heIix,alto evomet amne o Non se eus ex imo sentinae nautea in aequor Egeritur pntris semper purganda carina est. Ne nautas intus conclusus pestifer humor Inficiat, generetque graves per corpus achores . Interea famula rimas opplere patentes Sol ieiticertent,& stupea trudere ferro

Vincula, qua veniens fundit se plurimus imberrEt super accensamaue picem, ceramque tenaee Tua

210쪽

Effundant. Pelagi, sed me fragor altus, & at Ῥη . . Ad maiora vocat rauco stridore, procella , Ergo ubi φempestas vertit sine more profundum spumeum,& elatis puppes mare conreti undis . . Tunc opus ingentes gazas, & inutile pondus Altos proiicere in fluctus potiatur & illis

Doris avara sinu in vasto,& Neptunus avarus: Tu vero optatae potiaris munerae vitae

Tune levis extemplo surget de gurgite puppi a

Et Deilis vento adverso pelagoque ruenti Delia re labor . nec te auri dira cupido RIliciat, nectatque moras spes eredula longa se Chara magis sit vata tibi: praestantior omni 1lla auro, repumque opibus, scoptrisque superbis . Quin, Fato variante, fluunt, refluuntque vici ibi ea Nescia flare Ioco morialibus addita dona: Si superest nobis animus,nec dextera cesser, Quae modo Fata ferunt, referent cito divite et usu, Pratae rea si forte rapax de vertice summo Deiecit iurbo malum, yelumque pςr .ura Abripuit,vel dira Noto jactata feroci Unda gubernaclum rapssit, sparsique per aequor; Tunc rector seriet citus infraenare soIutam Immisso temone ra tem; nam caetera pendent

nocunoinuptis periit ceu currus habent ;Sie scisso temon; raiis: retinacula puppi Mittere cura olli sit prima, & maxima semper ,

At fortes studeant nautae sustollere malum; Et prona in proram eanentia carbasa,pδnda*t. Nemo ei se vel lentus erit ,timidusque pe Ulia .a, Casibus audaces nautas decet esse sinistris: Frangimus audaces,timidi sed frangi iur undis, Ipse sed ante alios audacior ibit in omnes Fortunae casus rector, cui cηtera curae Qui non praeque ferat demisso lumine vultum,

Pectore Sc ignavos animos, turpemque xim rem. Semper tatus erat, quicunque per aeqμ ora casu

Pendeat,& laeto vultu sies ipse scies e L