Nic. Parthenii Giannettasij Soc. Jesu Piscatoria et nautica

301쪽

LIBER VIII. Sol rapidis invectus equis sub sydere CanerI:

Lunaque fraternas cum iam petit aemula bigas; Nam tunc Eoo crebrescit in aequore Typhon, 'Et reddit nuctus , & non tractabile coelum. At si te medio vitare pericvla cuncta Non opis est nostrae comprendit gurgite Typhon. Armatos longe scopulos& saxa caveto, Navigium ne forte feroci turbine Typhon Abreptum ad cautes allidat; S aequore mergat. Est cava praeterea trans litora, gurgite vasto Nitior ira: rates nec saepius obruat undis.1lla sed in primis animo tibi cura recursee Sydera adire prece , & bona Numina postere ccelo. Ergo ubi terribi Iem descendere nubibus atris Typhonem aspicies, geminas ad sydera palmas Tende genu supplex, Divosque in vota vocator

Incipe tu . sociique iterent tua verba Precantes. Principio clamore Pater, Genitusque vocetur

AEqualis Patri, Se qui pectore spirat utroque Igne saero, Deus Ipse &amoris amabile pignus. Et te , Virgo, vocent,quae afflatu numinis aucta, Servatorem hominum peperisti, S' gaudia Mundo. Nine Δ, yderios orbes qui praepete gyro

De volvunt, summique ferunt mandata Tonantis; Quique Deum nostiae contectum' earnis amictu Iordanem ad fontem lustralibus abluit undis, Et magni Patres, qui e e cinere futura Fatidi si multo repleti numine Vates. Nox regni decus aethelii, columenque vocetur

Grandaevus senior, supero de qui raptus Olympo est. Atque alii, divina Dei qui dicta per omnem Ni Ri orbem in populos, in barbara regna tuler Atque illi qui ignominias,& tristia passi

Servitia, aeternam meruerunt laude eo ronam,

Tt coelo regnare; suo &qui sanguine fuso Firmavere fidem dictis, animamque volentes Pro re divina, pro Relligione dedere.

302쪽

eui sacra nos do euere Dei, ratusque, vocentur; Quique altum tenuere nemus, tuique auspIce calo, rigineos primi coetus coluere Paren res. Teque vocent sirinmo dilecta, Ancilla, Tonanti, Quae vitam in melius referens,luxusque profani, Et veneras pertaesa, Deum,& meliora sequuta e 1.

Ac Divae palma insignes, caltaeque puellκ, Desponsata Deo felicia pectora &illae Quae tot magnanimae tormenta , di barbara iusia, Et ge ntem immanem, di reges sprevere superbosi Proque pudicitia, di pro caesi Numinis irae. Ac demum Oceani praesentia Numina magni SARI RIDIE, Palinure, vocae premit ille potenti Dextra Typhones, animosque, A pectora mulcet xl ille rates, pulsis Tyl. honibus, aequore vasto Servavit, totidemque alia i sub Tartara nullas Bestituit, nigroque potens avexit ab Orco Magnus SABERIDES, Deus aetheris, Oceanique Res nator: centum delubra per aurea Divi Dependent passim tabulae, caelataque in auro Dona virum, mediis quos mersos traxit ab undis,

Syrtibus & quos,& scopulis eduxit acutis. Suot tibi prat terea fugiendae in gurgite Eoo Asa molae, duri montes Magnete rigescunt Late ubi, qui pelago puppes vel tardat euntes, et rapit arcana sensim virtute, propiu quae Et vada dum sudiant, animatis rupibus ibunt. Quippe silex ferrum trabit aemula : fertur N ipse Sponte sua chalybis suror insitus, atque rigente

Amplexus petit, S: nexu sociantur eodem .ine velut amissam longo post tempore matrem Vt puer aspexit venientem , se oeyus Euro vibrat in amplexus, illum quo ducit amoris Insita Vis: eitus ut tenuit, stringitque fovetque, Nee charo e gremio patitur divellier ardor.

Non secus arcana raptae virtute carinae, an cassum contra renais, Lagentibus Austris,

Frouxarpunt in D a, illisque te uactur harent.

303쪽

Quippe calent etiam duri mina viscera, & intus Praeduras lapidis, chalybisque est flamma medullas. Sic saepe Oceani proscindere segnitis unda Lysiadae puppes mirati : di flantibus auris, Nequicquam validis impleri lintea flabris.

saepe rates etiam multi cecinere magistri Abreptae in scopulos, in saxa ruere repente, Creber ubi coelo sustollitur Herculeus imons. Hinc nativa legunt, qui litora puppibus, a Inus

Farin eis nectunt radiis, trunco ve cavat Nota se ea ot patri maris aequora. nee secus Arcto

Sub gelida faciunt nautae, qui pellibus undas

Saepe etiam sulcant: nam fundo plurimus ima occulitur Nerei Magnes, ferrumque trabesque vi rapit. abreptae subeunt freta caerula pupper, Et miseri pariter merguntur In aequore nautaeis mi in etiam si vera fides, nec vana Iocuti

Magna iacet medio rupes, surgitque sub ipso Alta polo: circum nimbique,atraeque procellae

Perpetuis ardent flammis, &caerula ventis Acta fremunt, totumque tegunt aspergine montem a Mons ipse e rigido totus Magnete nigrescit.

Postquam servata tandem cum puppe Malacam Veneris, in placida pinus statione reconde. Nie nota instauret vires per litora pubes Quassatasque etiam praestat sarcire carinas, Et commissuras,rimasque opplere patentes;

Perfusaque pice, & moui simul ungere cera. Chrysarum extrema sedet in Tellure reposta urbs, Indi patrio appellant sermone Malaeam . Haec placidas nautis sedes,& eommoda praebet. Seu sint extremo lustrandi in litore Seres, ultima vel Chryse rosea sub sede petendar Eive tot Oeeano passim perquirere regna Sparsa vago; ignotumq; velint penetrare sub Otheta. Contra elata mari, & medio sub vertice e celi Maxima Sindarum tae et aequora perlita Eoo

304쪽

NAUTI CORVII

Et nigro foecunda ebeno, niveoque Elephanto. Hi ne interruptos roseum, Palinure, sub ortum Instaurare tibi liceat quo sydere cui sus, Expediam. Gemini vario pro tempore So IesDant faciles vento cursias,si dives Eoo athytare quaerendas nu, driesque Cyambes Sylvae ebeno, & multa felices macere sylvae Tethyos ex amne ardenti cum Syrius astro Surgit ,& adersum cedens Iovis armiger ales Cecidit,& rostro tumidas premit arduus undas ,

Carpe furam:tibi nulla datis mora cursibus obstet. Altera tempestas sulcandis fluctibus apta est, Cum Sol AEgoeeri lustratiam proximus orbem, o leniaeque cadit tydus glaciale capellae . Chrusaeo ut primum solvisti a litore funem,

oceano clam Luna novo venit aurea cornu,

Austrinum pete puppe latus, cautusque Palandae Naufragio infames scopulos, syrtesque dolosas

itabis: ge ininas inter freta concita terras

torrendis rasim scopulis,& syrtibus horrent . Sed postquam retro sa is vada dura Palandae Liquisti velis, remisque,& protinus Arctos

Incipit apparere,viam tu ne , relictoque Ichorio, dextra violet tibi Dorida pinus, Mitis ubi Oceani,&superabilis unda recursat. Nam qua caeruleos diffundat ab aere nimbos frieus improvisus,& aequora turbine vertit,1ngens aestus aquae, & veloci flumina eursu Transversiim recto rapiunt de tramite puppes. Rurea ut Eoi longo Circuitu ,Seres tandem, gentemque togatam, Lique oras Asiae extremas servatus adibis. At superata inaris post aequora, quae tibi in aplo Sint nunc externo fugienda pericula portu, Axpediam,& paucis rem totam ab origine dieam.

Imperium Seres magnum, atque uberrima regna oceano Eoo, & magno circumdata muro

C oli habitant,vastasque colunt cum moenibus urbes.

305쪽

aura, magistratusque tenent, & sacra Deorum Antiquo cultu, alia & relligione parentum. officiis gens tota vacat, cultuque decoro; Λ cras & Ingenio, inveniendis artibus acris. Attamen ea ternos nimium sprevere superbi, Seu potius gentes armis timuere potentes

Externas, nimia pressi formidine regni :Vincere nequis eos, neu quis submittere possit. Nanque animae imbelles , pictis splendere sub armis,

Nec ceIeres arcu gauden t vibrare sagittas et Non acri exercentur equo, nec Martia curant.

Barbaricas hinc gens Indixit barbara leges: Ausus inaccessis si Serum appellere terris Advena quis fuerit, tanto pro crimine poenas Supplicio luet, atque infami morte piabit. Crimen & intactas serum est contingere terras. Auia nefas tanthm servandi regna cupido est. Commerci tandem caussa,post secula sera, Rufi Lysiadae gentes penetrare repostas . iSed tamen Oceano primum consistere justi In medio ἰ super alta dabita de commercia navi. Insulam & hinc pretio mercati, ut litore tuto . lImbriferas durare hyemes,& frigora possent. Tandem regna aurum irrupit, legesque refixit. Hic furtim saetis fundarunt moenibus urbem; Atque etiam turres, & propugnacula muro Imposuere; Iovisque imitantia murmure fulmen

Hra tenent altae turres, urbemque tuentur. Ergo ubi Sinarum ventus te vexit ad oras, Portus tutus adi iocios, urbemque Maces.

At si te portus, urbemque intrare negabit E prora assurgens ventus, dabit insula portus Plurima, quam circiim mitis Natura locavit. Nec tibi vicina seres de sede timendi; Nam rara Oceani percurrunt abiete campos . Nagna coronatis sed fiumina navigat alnis Gens illa,& toto iungit con iners regno.

Mille rates fluviis visuntur: di ordinis tango

306쪽

I realiae adverso, atque aliae descendere prona Torrente, di magnas per nemina ducere me Ice S. Vndique tecti amnes sunt puppibus, undique remitet Vt vastas urbes vectara flumine creda S. Nanque domus ratibus fabricatae,& moenia parva;

Et res Imperio unius rectoris aguntur.

oram solvendi hic cunctis sua tempora dicit, Quaeque fugam primae capiant,quae deinde sequantur ἔQuae dextram teneant ripam,quae litora propter Laeva secunt fluxios ubi Vespere figere castra Conveniat, pluviosque imbres sufferre morando;

Αe fluvio later dum, atque adverso cedere vento. Legibus hinc omnes certis per maxima currunt Flumina nee prianae venientes ordine tardant δNec segnes istae priauas velocius urgent: Nec magnas inter naves , numeroque frequentesa Exiguo S. spatio fluviorum e ernitur unquam, Aut levis incursus venientum, aut inter euntes

Fit fragor, N parvo gliicit discordia motu . Quid non lex, hominumque potest prude otia maiori

Praeterea miranda tibi spectacula dicam Per latos regni campos, perque aequora circum Curribus alatis fugiunt, ventosque lacesiunt. ingentes ratibus similes de robore curru AEdincant, geminasque rotas utrinque reponunt. Attolluntque altum medio de corpore malum. Aniendam & inalo sociani, ae linea pandunt Vela Notis;laetoque in stantur carbasa vento. Et seu puppis aquas, si e findunt aera curris , Vt V ea tum accepere sinus:atque aequora tranant. V1s tantum valet ingeni,atque ars aemula tantum Tales velivolos spectarunt aequora currus Campana,& sumimo miratus colle Tifata , Cum nuper Serum mores imitatus,&artes Alata fugi per rura virentia puppi Et Batavi tales agitant per litota currus: Et ventum saepe in erepitant clamore morantem.

Sed tandem populos jam tempus adire Iopostos

307쪽

Eoi. Titanis ubi sub sede rubentis

Purpureas Aurora domos, et oceumque cubile ait honi tenet, S radiis micat aurea primis,

oceano I ita cccruleo jacet ut tyna Chlyse, Inlula dives opum,& tot regibus inclyta,& armis. Eoo te mota mari divulsaque Mundi Litore ab extremo tot seclis abdita quondam Uerrarum latuit dominos, gentemque togatam Nec Latios vadit fasces, timuitve secures. Barbara gens habitu est,& diris barbara sacris: Alta tamen mens olli, atque altum spirat honorem. a ortu Pae pei serie vices,casusque sinistros Impatiens, iramque petit pro laude pacisci. E calo traxisse genus, Divisque beatis lactat, di innumerae series numerantur avorum, Progenitos quos ante putat primordia Mundi, Et tetrum coluisse chaos: per secuIa nulle,sentitur senus antiquum, deliri a centum

varbara seus sugir,quae nunquam fabula Graium,

Nunquam indulgentes genio finxere poetae.

Nortales adeo vanus tumor, altaque mentis Ambitio insanos fecit. commercia quondam

Nulla mari nobis habuere; sed impia leges Illas gens posuit: pereat quicunque per altum Iactatus ventis, 3c fluctibus appulit oris, Quas nuseris Natura dedit, statuitque benigna Perfugium rabidi fugientibus aequora ponti. O genus invisum mortalibus , & fera eorda Nescia crudeli miseror uni funere flecti l Sic immanis , atrox,& moribus effera gens est, Quae nequit hospitiis,& indere jungere dextras. Heul fuge crudeles populos .fuge litus iniquum, Te nudi accipiant scopuli: periti se iuvabit

Desertas inter cautes, quam lanere ac ei boExaturare avidas miserorum in sanguine servies.

Nunc age, quo caeli sub sydere puppibus aequor Sulcandum Eoi,& ferus inquirendus Iaron,

nam tali patrio te zeno cornumine eicit

308쪽

Accipe. Vt ardentem stellis fulgentibus ensem Exerit Oceano surgens armatus orion, Mitte ratem pelago; Divisque in vota vocatis, Carba la da Zephyris felicibus aequora verrunt Lot lanes Zephyri, dum candida coelo Lux nitet,& radiis lustrat Sol aureus orbem. At pelago im inersus cum noctem induxit, & umbram, Auster agit fluctus, strepitatque sonantibus auris. Saepe etiam Boreas felici carbasa fiatu Noctes, atque dies intendit,proximus Vrsam

Cusia petis, & longe incipiunt crebrescere Lerrae. Solvere lsaepe oram fas est, dum contrahit orbem Fervidus exactum Cancer, decrescere cum jam Incipiunt luces, sensimque extendier umbIar. Ocylis e noto verum si litore funem Buperis,& flantes cussu petae veneris auras, vitabis, Palinure, trucem Typhona procellis , Et tandem Aurorae venies servatus ad axem .

Hve ego ni fractus curis sub fine laborum , Iam spumantis equi festinem solvere colla, Fo Isitan Arctoas irem eum puppe lab oras Primus, & arrato gelidi per inhospita Mundi

Sulcarem rostro glacialis marmora ponti:

Vnde iter Eoum, cursusque brevissimus undis. Nec non & Manes alios , atque abdita regna

Adversa sub sede poli, quo navita nullus

Ivit adhuc,& nullae unquam venere Carinae, Lustrarem impavidus; non me concreta pruinis Υerrerent vada, non glacies, noctesque prosundae.

Nunc quoniam me Fata vetant petere abdita Mundi Litora,&algentes coeli penetrare sub axes, Fessus ad Hesperium flectam mea earbasa litus; Ammericaeque novas quaeram sub vespere terras: Puppibus illa aliis post me lustranda relinquo. At mihi,vos clarum pelagi decus, ite per unda Ite duces, Nymphae Oceanitides: ite Camoenae Vos una comites; quoniam sine in 'inere vestro Incassum sulcainus aquax, nec vertice Pindi

309쪽

Vos mihi quisita in hominum eonfidenti mimus ille , Sive aliquis fuerit satus alto a sanguine Divum,

Nanq; ita censendia; mortalis enim haud homo latu Ausus opus tentare canenti pandite, Musae: Panditu, quandoquidem, Divat, spictastis L illum, Tt memininis adhuc , vasti qui caerula Atlantis Remigio audaci, & Fatis ducentibus ipsis, Sis cavit primus, do inurique incognita Nerei AEquora,& alterius petiit felleia Mundi Regna, uo vos populos, vastissima fiumina, ' urbes: Atque ii OVO ma posuit leges,&nomina Mundo. Ingemes animi, generosum pectus , se ingens Ulla robur erat, mentisque interrita virtus: Acre erat ingenium; Superisque simillinius ille. Quo duce, terrarum non amplius ultima Thule . Non an tactus Atlas tumidis manet amplius undis. Plos ultra Oceanum licet ire, tumentia quando P civia sunt maria, atque alter jam pervius Orbis. Vir fuit Ausonia in magna de fanguine Divum Progenitus, magnisque animis,& corpore pulchro .

Illum tialse gentes appellavere Columbum Nomine,Diva parens cui formositam a Nympha Vranie fuit, astra geri quam sydera coeli Divino attolluni plausu,dum currit Olympi

Stellati metam, atque orbes metitur ,& 1gues. Haec puerum teneris annis nemora avia circum

N utrili: & fotum gremio De a saepe sub alios

AEtheris immensi tractus, & concava coeli Sustulit,& dulces animo inspiravit amores

Nagnarum laudum , .stimulosque incendit honoris. Nain juvat i teneris annis ut gloria pectus Spe dulci lactet, foveatque eupidine laudis.

Vt magnos animos,&spem capiamus adulti: Et clara in decora, atque allustria facta gerenda Instimulet nos laudis amor, plaiisasque cupido. Vt major ius ro crevit puer, aurea mater Syderiis illum studiis,& Palladis arte Erudiit,coelique vias,& sydera dixit.

Cui medio librata loco vastiIsima Tenus siet

310쪽

Stet firma, de trepidum nunquam latus an cita mutet: Et vastis conclusa fluant maria alta cavernis IIuctibus alternis. cur late mobilis aer Per mare, per te iras circum diffundatur omnesi Se ilicet ut dulces vitae mortalibu, auras Praebeat insinuans sese per corpora ubique. Vnde& tot variis versentur motibus orbe AEtlieris: sed certa vagis data meta viarum

syderibus: spatiis S per sua tempora certis

Quodque ruat,loca & inter tot perple Xa vagetur. I coeli convexa super eur segnius astra Fixa orbi incedant,una & sub lege ciantur. Praeterea tantum cur sese tingere ponto Hyberni prolerent Sotes, veI quae mora tantum Hstivos tardet; coeli quia cardine summo Sei licet obliquus Signorum volvitur orbis. Et quid se in varios Virgo Latonia vultus Induat,& rutilos alternet frontis honores: Vel cur interdum media sub nocte repente occulat amissis totum i plendoribus orbe maNimirum quia luee sita non illa eoru scatet Sed nitet accepto fraterna eluce nitore: Vt reliqui radiant ignes nam Iuminis unus

Sol pater,& Solis sunt omnia lumine plena. Dixit,& obductis fulgoribus,unde laboret Sol ipse; ante oculos quia scilicet invida nostros

Sese Luna tulit, ceu cum velamen apertam

se euam in conspectu subito occulit interjectiin .

Insuper his, nigro qua se sub Vespere condit

Sol uItra Oceanum, alterius felicia Mundine gna etiam abscondi,gentesque,& flumina,& urbes, Edocuit:paonis quae jam volventibus annis, apse per immensum velis audaeibus aequor Attinget primus, populosque in scedera nostra, In leges, in saera Deum, moresque vocabit: Nominaque imponet Mundo: seque aethere ab altor gnoris monstrare viam promisit in undis. Ille in spem tantam primis nutritus ab annis,

Yιli aetate nova pubescere coepit aduIius, Cum