Ioannis Pauli Kressii ... Commentatio succinta in constitutionem criminalem Caroli 5. imperatoris ..

11쪽

p RAEF ATIO AD LECTOREM.

gestas, facile lectoribus. GOLDAsTI judicium est: In commentantis ad coetistitutiones criminales rectam viam institit GEORGIUS REMus, ad famam ibit vir ille, se pergat institvlom ratiomem pergere. Perdoctam paraphrasin opusculum Remi vocat CLASEM h. Elegantioris doctrinae virum eundem dicit BE YER. Nee alii v. c. S Τ E P II A N l &c. sere aliter. Recessimus quidem ab illo aIiquoties, interim promeritam laudem nequaquam manibus ejus invidemus. III. Succedit REMO NICO LAUS v I GE-Livs JCtus Marburgensis, qui A. MDCI u. BAsILEAE edidit collatimem corisitutionurn criminalium, cum jure com uni sive civili. Dedicavit scriptum Germanis, in ipsa epistola nuncupatoria valde queritur de jurium Eomanorum neglectu, nec aliter cum essedui imperii nostri conservationi atque splendori consuli poste putat, ' nisi restauratione civilis jurisprudentiae. Communicavit hoe suum cingilium eum omnibus imperii ordianibus, imo & cum variis municipiis, dolet autem, quod multis ludibrium debuerit, nec approbatores nactus sit,

v E Archiprincipes, praesules deinde B RE MENSEM,

GO VIAM, CORBAc III UM, & aliquot alias. Ex quo

videbit Lector, quanto molimine v I GELIus juris civilis

12쪽

PRAEFATIO AD LECTOREM.

civilis causam in Germania nostra egerit. An si hodie denuo principum utrorumque & civitatum suffragia conquireret, meliori successii pluralitatem votorum com rogaret, dicere nequeo. Consistit libellus capitibus XI. ετ mqthodus. Ad haec enim omnes articulos redegit. Sub singulis certas posuit regulas cum suis exceptionibus, quas deinde partim ex articulis ordinationis nostre, partim e legibus doctoribusque juris civilis demonstrat & declarat, consonantium articulorum cum eodem jure civili ubique operose ostendendo Proinde ex hoc solo fine iudicandum est hoc opusculum, quod scilicet eos, quibus p ter Romana nihil pulchrum habetur, labore corpus luris ad singulos articulos evolvendi, & parallelisinum inveniendi, facile sublevare queat, ad illustrationem autem juris patrii ne hilum quidem conserat. In eo tamen rem acu tetigit auctor, quod compilatores ordinationis nostrae, tot suis ad jura communia remissionibus, juris

civilis studium in soro insigniter promotum ivisse obser

vaverit. Plenius haee diei possint e dialogo, quem v I GELI vs in- Dialogus ter Iurisprudentiam Romanam, justitiam, siurisprudentiam Mahometicam & se ipsum confinxit atque conscripsit. Edi- idit eum GoLDAs T. p. a . der P. R. H. sub titulor Warhamige Ursachen, marum das alte Romiselle Reich eterintre et, und nunmehr in Turchen und Christen gerihellet, νauch marum Goti den Turchen verhanget, dasi se . dex Christen Adel und Ritterschassi vertitgen tind ausrotten. Zu treuer Warnung dem Adel und Ritterscha sit beselirie-hen und in Druch versertiget. Omne malum VI GELI apud nos est a refrigescente studio juris civilis, ut ipsa dialogi eontenta lectori demonstrant. Enimvero, quae de periculis ordinia equestris in hune sensum perorat, eirea illa ipsi ordini eques ri aliter quondam visetn est. Qui potius iurium αprivilegiorum suorum extirpationein juris Romani introductio ni

13쪽

PRAEFATIO AD I LECTOR E M.

ni adicripsit, quam, ut ullum praesulium in illo locasset, via. ., dicta in dis n. iri rat. ieciae p. li. ty. 2δ. in nyt.

F/ilio Fran. f. IV. Francosui tum editionum ordinationis iμ u nostrae ferax olini fuit. Adducam eam, quae ad m,nus 'est. Prodiit A. MDCXIV. sumptibus P STRUMVscvLI in forma majori. Titulus latinus plane conVenit cum gernianico, stib quo Ivo hanc legem Moguntiae excudit. Notas dc collationes cum jure ciVili. habet singulis articulis .adjeltas. Dedicata est Senatui GELNIIVSANO, auctor tamen notarum, propter ictim tem Theoninum-vitilitigatorum ronchos, ut in prae fatione loquitur, latere voluit. Discipuluin Vigellisulse, vel certe imitatιrem, facile conflabit cvolventi. Pro optima non habebitur, nisi ab illo, qui meliorem non habet.

. V. BERN HARDI ZIERI ZM observationes Imnicopolititae ad constitutionem criminalem, Una cum versione latina, in lucem prodierunt A. MDCXXII. Dedicatae : sunt Electori GEORGIO WILH FEMOBR AND E B v RGIeΟ. in altera editione WEcH LIANA A. MDCXXV. accessit discursus pro scedere Sinai- caldico adversus quosdam historicos criticos. Nervose& succincte rem totam pertractasse auctorem, Putat cLAsFN, sed plus florum, quam frugum lectori obtulisse, existimat,3 E Yε R. Versionem ipsius perversae N lavinio a . ut loquitur, GOBLERI pra sertGOLDAST. p. IIS. noti im Bedericlen uou Zauberer v.

Cete

14쪽

PRAEFATIO AD LECTOREM.

Ceterum haud raro naevos compilatorum ordinationis Doctrae ZIERI Z. notat, nec sine usu practico legitur. Hanc secutus est MATTHIAS STEPHANI a Ct. GR YPΗs WALDENSIS, qui A. MDCXXV l. cum M. φdit ..tis pariter constitutionem nostram publicis typis exscri- heri clam curavit. Ipse utilissimas additiones suas in

fronte libri dixit. Ego non plane inutiles dicere mallem. ' Quod patrii juris notitiam sapiati ejus frustra hic aliquid qlneris. Sesse viri lucri cupiditatem notat

BE YER. h. Lieet cLAsENI vs de eodem ita ex stimet: Commendati ne non leget, sed se ipsuin commendat.

f. VI. Paucos annos post: Stephanum M AD EvLLATIPvRGI A. MDCXXX l. ordinatio nostra iterum edita v mv- est ab ANTONIO BULLAE O, cUm annotationibus, re

mi j nibus la observationibus practicis, ut in titulo ha

betur. Videbit lector apud nunc commendatorem aLIegari leges civiles, jus canonicum, Glosas, philosophos, 3 patres ecclesiae. chronica, Recessiis imperii, speculum iuris Saxonici, practicos, auctores classicos & omnis generis scriptores in genere. Incidit enim aeque, ut ZIERI Z. in temPOra LIMNAEANA, Ubi moris erat interprete MON ZAMBANO scriptoribus colligere in quolibet loco, Vel compingere Plane. quicquid uS- .piam legissent, aut audii sient. Galli hodierni hunc naevum scite reddunt: une erudistion mal digeree, ou malptice. Absit interim, ut hoc scriptionis genus vitio dem BuLLAEo; mori, seculo, assati, in quam auctores incidunt, talia imputanda sunt, non huic aut illi ho inini. Palatum eruditorum circa scripta seque variat, ut coquorum circa cibos. Apud LITIIvANos hodie hum inter dapes habetur, quodlibet ferculum sacharo,

15쪽

PRAEFATIO AD LECTOREM.

cinnamomo, nuce myristica, croco, pipere, Tingibere. passulis, & quiequid aromatopolium recondit, magis ad ostentandam abundantiam, quam ad selectum convivis Probandum, condiisse.

De MANetio g. VII. Excipiat nvLLA EVM cΑsPAR MAmia....' φ ZIUS, Jurium Doctor & Prosessor ordinarius apud IN GOL STADIENS E s. Hujus Commentarius ration sis in ordinationem nostram evulgatus est IN GOLSTA-

ctenus recensitis paulo prolixius procellium criminalem exponeret, 2 ut singulorum, quae in Ordinatione Occurrunt rationes & lubinde rationum rationes reddat& conquirat. Ad processum mpiosius pertractandum . se ideo excitatum suisse dicit, quod ante ipsum nemo inter commentatores hoc argumentum pro dignitate excussisset. Interim magis tamen alterum ipsi in deliciis fuit, rationum nempe perscrutatio & indagatio. Quod satis patet e praefatione, quam commentario suo ratio regularis ad Instituta pramisit. Adducit ibi FABRI& OSTER MANNI rationalia, sed neutrum ipsi satis instructum videtur, nec satis completum. Sane negari nequit I) quod hodie circa yrocessum crimiualem magis elaborata extent MANE IANIs a) quod in rationibus inquirendis auctor Ι) non satis secreverit a bitraria sisterialia, quorum nulla certa ratio reddi PONest, ab iis, quae vel naturali jure, vel certis principiis generalibus atque fundamentalibus axiomatibus legum

etiam humanarum innituntur, quorum nexuS cum comsectariis, quae inde fluunt, utique per rationes demon

strari potest. Deinde a) quod non satis instruchis su

rit notitia historiae, nec Romanae, nec patriae nostr . Cum tamen rationes legum, ut plurimum petendae

sint

16쪽

PRAEFATlO AD LECTOREM

Grit e circumstantiis temporum, quibus latae. Tertio, QUOI rationum cumulos amaverit, earumdemque nimi una vanumque progressum. Interim scriptum viri usuriori Caret, ut hinc inde. in notis monuimuS, nec raro Qxclinationem criminalem per collationem cum jure m- varico illustrat. Catalogum MAN ZIL Operum omni-Um habes in sin. comUentari ad Insis. imo & vaticinitam ipse, cum adhuc viveret, de suis futuris censoribus conscripsit, & c mentar. ad distitui. praemiiit. q. VIII. Quid AL v MLAcΠERvM Professo-i De a Luxi. rem Salisburgensem moverit, ut novo commentario μ μ μ ψ A. MDCXX. fALIs BuRGI nostram constitutionem eXOrnaret, exponit ipse in praefatione: Weil nehmlicli die bissilierigen Remus, Zieria, Bullarus kurtZ undklein, aucti nichi leuiscli, und ein leuisther Commentarius sthr vertanget Uurde. Respicit auctor hic, ut ManZiUS, Processum, capturam, inquistionem testesque, sed, cui CARPa ovius, pascique alii Itali ut CLARus.& MENOCHIVs, ad manus sunt, non indiget BLvMLAc HERO. Interim cuin exiguo comstet pretio, emtorem pecuniae non magiS poenitebit, quam si aliud vulgare scriptum juridicum com

parasset. . '

i g. IX. Omnium hactenus laudatorum dili. cι Asa γε ro. gentiam eX superavit c LASEN Ius noster, ' cujus commentatio post fata viri de dulia nostra optime me- riti, a MINNE RO A. MDCLX XIV. in rucem protracta est. Nec ita pridem denuo prodiit L IPSI A F, quod indicio est cLA sENIA NA hodientim eruditis in pretio haberi. Reliqua cum BEYERO sentio, quod

17쪽

PRAEFATIO AD LECTOREM.

patrio juri parum luminis ex hac commentatione as.

fundatur. eLAsENix vitam & laudes habemus apud Dn. ΑΒΕΛ T. FA B R PC. p. 21. 27. IV. Hylor. biblioth. Fabris.

vno xxx. g. X. FRΟΕLIcΗIus Consiliarius Austria- ηιλ cus OENI PONTI librum suum, quem A. MDCCX. ibidem edidit, inscripsit: Commendarium in Xayser Caris des Funmen, und des Heli. Romischen Reiclis Petesiche Halsi - Gerichis . Ordnung. Sed rectius Θm tarma criminale vocasset opus, quod absque ullo respectu ad ordinem articulorum cARO LINAE, libera methodo conscripsit, quale quid VIGELI vs, RENN Ε- MANN aliique in jure civili tentarunt. I extum O din4tionis nostrae hinc inde citat, sed integrum nulli biadjecit. Laudem in eo meretur, quod in juribus provincialibus TIROLENSIB Us, AUSTRIA CIS, BAvARI cIs, lectorem instruat, quodque in gratiam desem serum, singulorum crimiuum aggravantia & mitigantia diligenter conduxerit. inservit quoque ordinationem nostram suo TRIBvNALI NEMEs Isi Iu STEIvDIc ANTIS An. MDCCVI. IOH. VALENT IN LIRCH GEssNER, jam, ut ex literis ipsius intelleximus, Consiliarius & Ambaclitus Monasteril Ε B E R A CEN S I S. Potest lector ex hoc circa judicia nave mea b notitiam centenarum proficere. Excerpsimus ipsi quaedam in notis ex eodem. De navano β. XI. Magni faciunt cordatiores B. REYERIH. μ' delinention in juris criminalis, quam Anno MDCCXl V. nobis dedit. Reperiet ibi lector regulas hujus jurisma curatas, nexum meditationum exactum, nec non luceme jure Germanico hinc inde intermicantem, & ordinatio

i nem

18쪽

PRAEFATIO AD LECTOREM.

nem nostram collustrantem. Optima ratione qUoque laudatur Dn. LV Do v I cI, Consiliarii Regis BOR vssI'ci, α jurium Prosessoris in FRIDERI cIANA, Cum no iis practicis, adiunctaque Bambergensi, ordinationis nostrae editio. ΗOnae enim frugis usuique forensi insem vientia omnia sunt, quae in hoc scripto reperiuntur. ''Edidit quidem p RIDERI cvs ΜΑRTINI ICtus FRIBVR GENs I s, ad Art. CIX. CCVIII. der P. H. G. o. animadve sones, quas dein tu libro suo de censibus, Colon. Agripp. an. I66o. excuse, subjecite uerum huic inter commentatores C rolinae loeum facere non potuimus, utpote duo tantum sele

. Eia argumenta persequenti.

g. XII. Cum vero constitutio criminalis Rimbera De Constit. gensis , Brantiburgensis, oppido conveniant cum nostra ii

ordinatione imperiali, & harum editiones addemus. Pro- Beatideb. demulgata illa fuit per pnesulatum ab episcopo G E O R-- u 'rς

lendor am XX. I ast annii MDXLIll. Prior constat loliis XL illi. posterior XLIII. Utraque est multis variisque . . b 3 figuris

19쪽

PRIE FATIO AD LECTOREM.

figuris picturata. Di in editionem hujus ordinationis factam filsie A. MDVIlI. asserit GoLDASΤvs.

Seeunda autem excusa est A. MDX. Primam plane non inspeximus, secundam vero, prout eam Dn. LvDOUIc 1 nobis denuo dedit, cum nostris contulimus, cum quibus ex asse concordat. De Brandeburgica non ingratum erit lectori audire celeberrimi nominis 3 Ctum L AvTE BACHIVM, apud Serenissimum Marchionem Brande-hurgicum stirpis Baruthinae consiliarium, ita in literis

20쪽

Icibus erit

gloriosiss memoriar, An. MDCCIX. xvieder druaen lassem und heisset die reformirte Petes. Hals-Ger. Orssi

g. XIII. Talia praesiti, nunc de nostro instituto

rationem reddamus. Scilicet jam diu questi sunt cord . tiores, uti plerarumque legum Germaniae fata & origo i, trituit' sique circa nostram criminalem constitutionem acta & actitata adhuc in obscuro sepulta jacere. Vnde Pro Dii rod by Cooste