장음표시 사용
341쪽
tem maritus hoc sed potius illud contendat, ne partum agnoscere necesse habeat. Si negaverit Maritus ex se praegnantem esse, tunc huic actioni est locus. Secunda, quae datur parenti contra filium, se filium esse negantem vel affirmantem : vel filio contra parentem, &c. l. I. F. Juliam . ra. seq. I siquis. I. D. de agnoscenae velatenae liber. Secus atque prior, quae soli mulieri datur non vero Marito, cum sit superflua & inepta . Si enim, uti dictum, viro legitime denunciatum non sit, vel si denuncianti negaverit, nulla ipsi actione opus ; cum etiam sine
judicio non cogatur agnoscere, modo non uXor agat. d. l. I. . Iuliam .ia. D. aet. Hic vero neganti se filium esse, aliquaudo actione opus est, cum scilicet tem pesti vh mater denunciavit, nec maritus contra dixit. Hic in dubio enim et pro filio habetur, & per consequens alendus. Peracto autem
hoc judicio a patre, dum constat, filium non esse, sequitur, alendum non esse. Sicuti contra probato filium esse, redimre necessse habet in potestatem patris; & pater fruitur deinceps illis bonefici js, quae Lex parentibus in filios indulsit. Hestim, .n.trum. Filius t enim omnem & reverentiam &26
obedientiam patri debet. Lveluti. a. D. Alisit.& M. neque famosam aliquam actio item adversus eum instituere pot- , est. Darentes F. ibi, reverentia. l. qui ligandi. o. T. I. v. de injus vocanae & supra dictum. Sicuti & pati i acquirit is,qui in ejus potestate est, omne id, quod ex re & occasione patris ad eum proficiscitur. .F. I It per quas person.nob. adquir.ubi comm et in alijs vero sal tem ti su m fructum, &c. De qui bus certe constare non potest, nisi illa praemissa quaestione, an filius sit. Datur etiam haec actio pro fi- Iio matri. is e contras. . I. D. de libem agnos. Mone . h. XLm
Utiliter quoq; hanc actionem referimus ad fratres &
342쪽
alios agnatos vel t cognatos. Bartol. inae l. sive confra. s. infv.eoae Zasius, ni a . et Schneide Ubin.h. .nso. quo alter contra alterum agere potest , ut agnoscatur. Quod si sit, potest ferre insignia illius stemmatis, nobilem & optimam fetidorum successionem sperare. Z ici, h. c. g.are Helaim, n. c. Licet Duarenus in comm. adi. D. de Probation. c. IX. moneat, hon facile ad hasce actiones procedendas 3 sed primo cognoscendum, an agentis intersit, an uero captiose eam is intenderit. Hoc enim casu praematura petitio, si scilicet ea propter fiat, ut adhuc vivo agnato experiatur ad hoc, ut
gerit ilis declaretur, ideoq; jus sibi competere in laudo &et rei j cienda est. Nisi alia juita causa doli vel dilapidationis
subiit. arg. 1 I. se impubere. I . D. decoletation. bonor. l. non quidem.M. D. de Iudic. Hestius. II. . n. I . Etli autem haec dissicilis sint probationis, praesertim ait filiatio. denoch. de arbitrari judic. Ah fion. libr. a. centur. I. cyp. n.I. tripliciter tamen probari potest: i. 1iecessarioas circa matres quae semperi certae. Equia per. . D.dein ius vocanae a. contra patres probabiliter s cum domi ejus natus est filius, in gehender She I lsilium .cl. D. de iis qui sint sui
vel alien. Iur. 3. praesumptive ex quibusdam conjecturis &praesumptionibus, de quibus Menoch cii N. Os D. Inter quas an sit similitudo, vide Lemnium de occult. naturae miracul libr.I. c. o. Menoch. de arbitram Iudic. quaestion. d. c gp. n. t. cm carae de probation. vol a. conclusi. ras. cs Pp . per totum. Probata itaque filiatione potest petere mulier veletis
iam filius, ut pater eum agnoicat & alat; nisi filius ipse scia i artem, unde se alere possit siquis aut .f. si pilius. so puli. opiscem.D. de agnosienae liber. Psgris enim et &negliger tibus jura non su b veniunt. I. non enim. Ic. v. ex quib. causis majores in integr.repit. lpupillas.ao. D. de ho qua in fraudem cre dit. Sci bec. in Paratii l. D. de agnoscenae et alenae liber.in
343쪽
fine, vel filius patrem aliquando accusaverit. eZI. . . m T. Mon tantum. Si vincatur, sublata prorsus erit alimentorum petitio ae quis T. velparens g.D. e . Corras h. . n. .
Sic itaque diseretis actionibUS, .
certum est, non posse actorem suam rem ita ab aliquo petere, si apparet et milhe Oportere. Nec enim quod actoris est, id ei dari oportet : scilicet, quia dari cuiquam id intelligitur, quod ita datur, ut ejus fiat: nec res, quae jam actoris est, magis ejus
Plane odio furum, quo magis pluribus actio nibus teneantur, effectum est, ut extra poenam lu-pli aut quadrupli, rei recipiendae nomine fures etiam hac actione teneantur, si appareat eos dare oportere, quamvis sit adversus eos etiam haec in rem M io, per quam rem suam quis esse petit.
. Romaniformulam udi simi. a. tinctiorum in persena ormula. s. octionis in rem formulapraescripta tum acZors, tum Judici
s. Dare in dominium transferre. Explicatur ibidem. . Condictio omnis infure degenerat.
344쪽
p. De fure quod dicitur, pertinet etiam adma dei possessores.
p. Exempla regulam non restringumsede plicant. . p. Fur quot es quibus actionibus t eatur. o. Heres furis in solidum tenetur. 6. m. eptio debet ese de contentis f b regula. ra. Fur 'gitur Dominusfactus, ut conautione teneatur. ra Fursimper mora acere intesto itur. I . In condictionemrtida plub quam in rei vindicatione.
IN hoc g tangitur usus divisionis superiorisnilius summ*
Aetionum in rem &in personam , dum earum formulas& nomina proponit, v t recte libellus formari possit, cui jus ad superstitionem iisq; Romanos studiosi mimos t fuisse vi domus. Fuerunt enim olim formulae de omnibus rQbus constitutae, ne quis aut in genere injuriae aut ratione Actionis errare posset. Hic ergo Imperator his vyrbis et Si paret, eum dare facere oportere, veterem formur tam i notat actionis in personam, quam Praetor causa cogni ta datat. LI. f ibi, Praetor ait. D. de tenim inistic nae l. I. inpr. ibi. causa cognita. v. desupersic. Officio namque eius continebatur actionem dare vel denegare. t veluti. a=. in pt. A, ossicio Praetoris. D.de Verbor. Obmigation. Deinde consti tuebat Judices litigatoribus, quibus praescribebat quoque formulam, quam sequerentur: veluti in vindicati ne rei immobilis: Fundus qui est in a- gro, qui Sabinus et vocatur. meus est : eum ex jure myum esse a jo ; ibi ego te ex jure manu conser cum Voco. cui is a quo vindicabatu respondebat: Unde tume ex jure manu consertum vocastit, inde ego te
reVoco. Cice . in Oration. pro Muraen. Dicebatur autem ex jure manu consertum, quando alter alterum ex jure ad
345쪽
Ebe arae in Todc.LL. lotapartium enumerat. n. s. Id quod
hic fit. In jure namque duplex consideratio i personarum arest, una in obligatione, quae ex dictis modis & figuris proficiscitur 3 altera ex potestate et ideoque etiam ex dupliciis o fonte actiones in personam oriuntur. Prioris generis sint eae, de quibus Dd. loquuntur. P steriores hae nostrae praejudiciales originem,e potestate trahentes. Hic enim quaeritur tantum, an aliquis liber vel Iibertus sit: non ut res sed maxime ut pertana hic in judbcium venit persona. Nec etiam propter jus, quod in per lana ista actori competit u tremi psam dantur, sed ut declaretur, quodnam jus, id est, qui status in persona ista sit,
an libertus vel servus. Et licet servus etiam incommerciost: non tamen de eo hic quaeritur, sed de statu ejus incedi eo. Hottomamh. . enunciat. I. Adde talia. vultri u m ae c. I. insciendum autem est cum Gotho fredo ad Schneid vita h. f. n.s.lu.a. praejudiciales actionest tribus modis di-isci, scilicet primo, ratione contingentice, id est, ue explicat Schneideuvinus ipse, quando causae ita se contingunt, ut sententia lata in una faciat, praejudicium, & pariat exceptionem rei judicatae in alia. E. G. intento contra te actio nem famiIiae hercise undae, qua peto, ut mecum dividas hereditatem Seij. Tu vero me negas heredem. Hic sententia lata in posteriori praejudicat priori. Si enim non fuere declaratus heres, non teneris mecum dividere. 1I ILfamilherciscundi. Secundo, ratione praeeminentiae, id estiquando una est majoris dignitatis & magis ardua quam a
Iia 3 & tunc major i causa praejudicat,& facit minorem si-r
lere, donec major expediatur. l. c. de redim iudicior. t. t. I. suanae civit. act. praejud. crimis. Et tertio ratione statu ,
quando quaeritur, an aliquis sit liber velfervui, libratus au et
346쪽
ingenuus, an juris sui vel alterius potestati subjectus.. Doquibus posterioribus, prioribus relictis hic traditur et & semper, caeteris tamen paribus, intelliguntur, quando Lex
veru menimvero cum omnis de statu quaestio hisce tribus capitibus maximE definiatur, ubi modo dictum, sit ne quis liber an servus, ingenuus an libertus ; paterfabmilias an filius milias. t. t. v. de stat. homin. quaeritur, Iis annet plures dentur Et quamvis Dd. fere communiter concludant, reliquas, fi q uae dentur, ad has revocari posset placet tamen sententia Vulteij adb. .nam. aO. Hottoman. Enuntiat. I. in f qui existimant, nequaquam credendum esse, eas tres solas propten l. a. S. per hanc. a. m. de rei vim dicat. in qua dicitur, si liberas personam quae in nostra potestate sunt, petere velimus, praejudicio agendum esse. l. sive contra. . . m qitae. o. v. de Mem agnoscendo si dubit, tur, an mulier aliqua suerit uxor, nec ne. Quinimo in quaestione de statu, quaeritur & de aetate. liuatate. M. D. de minor. I ann. de moribus & de familia, &Q Ut ita natura actionum praejudicialium postulet, ut tot sim, quot mo
dis se sta tu alicujus quaeri potest
Primum exemplum est de causa liberaIi, quo inter L aemio
duos agitur de unius libertate & servi tu te simul, id est, re quorum unu eum, cum quo i agit, servum suum esse diis cit: alter vero contra se liberum esse contendit, ut necesse fit ineae eontroversia quaeri, utrum is, qui servus dicitu liber ut ipse dici t: an servus u t ab adversario obijcitur. h. . Alibem. . . quiae. L quod autem. Io.'de libera laus Pan uom sentent. t. I. Wesembec. in Paratul D. de libera L caul. Done . comm .h. Ubi parum refert, quo actio livo
347쪽
intentio nascatur, utrum a Domino, qui ad judicium provocat, & eum quem servum dicit, in servitutem petit : an vero a servo, qui liberum se esse intendit, & in libertatem se qua si vindicat. c. c. Hottomann.ε. .enunc. a. Quamvis vero hodie servitutem illam amplius non agnoscamus: imaginem tamen adhuc in quibusdam: Ger- iFmaniae locis si erere videmus, ubi colonis adscripti iij, no tentiores tanquam proprijs hominibus utuntur, ita ut Utilis adhuc actio supersit, si Domini su os esse homines contendant, &ab ijs sibi operas & praestationes certas deberi adserant, Hi vero negent,&in libertatem proclament, ne in posterum servitia indicta praestare cogantur, & instar ii berorum hominum secure discedere a patrio solo possint.
l . Id quod probare debent, se a Domino vel prece vel
de & Vide Gai L in tr. de correpta fuerim, P. R. n Ist. Quod si factum non fuerit, Se actionis praejudicialis judicio finito constet, aliquem hominem proprium esse, summarie a Domino Magistratus interpellandus, ut subditum istum reducere liceat, praemisi tamen itidem praejudicio, se Dominum, vel se esse in quasi , possessione juris vel fervitutis, propter servitia, centam &c. cosivi. I .lli/ibus. Io. anci-
Ut non inconcinne Iohan Faber d. loco, hanc tradat re, gulam, quod ubicunquet quis agdi contra aliquam perium ig nam pro jure, quod sibi in persona ista competere praeten- . dii vel ex consuetudine vel alio Jures veluti si pro iure obe- dienciae, quae debetur a persona ratione regionis & subjectionis
348쪽
ctionis agere vellet, competat ei haec praejudicialis actio. sveL h. . num T. Jason. num. s. Hammet de coction. c. s .
Et haec ea actio est, de qua loquitur Imperator ibi, exist quibus sere unat illa legitimam causam habet, id est, quod
in hac proprie rem nostram petamus, eamque nobis adseramus, Rem enim domini j sui vindicat, qui servum in servitutem petit L Lege inquilia. a. inpr. D. ad L. cra quit. Et contra servus licet in libertatem proclamet, rem tamen suam petere quodammodo videtur, dum se suum esse dicit. Donec. h. .n.D. Constat autem civilem esse hanc causam in rem agendi, si quis dominium suum vindicet. l. inrem. as. D.de rei vindicat. c. omnium. I.supra, h. t. Corras o. r. v. f. m recht. n. IX. Posteriores vero praejudiciales actiones Praetoriae sunt, in quibus scilicet quaeritur, utrum quis libertus sit an ingenuus, filius an non. Cum enim in omnium. f. supra, h. t. dictum sit, de Iure Civili non dari actionem, ni si vel dominium vel obligatio ex contractu descendens praecedat: hae nostrae civiles esse nequeunt , quippe quae dantur de hominibus liberis, uti sunt filius familias&libertus, qui in dominio nostro non sunt. Et quamvis Senatusconsultum ali quod hujus rei ergo a cce gerit. l. I. L sive. s. r. I. ' de agnoscenae liber et tamen ejusmodi confirmatio antiquum jus, quod competebat, conservat, novum autem non tribuir. c. cum dilectae. ibi, hed antiquum. Extr. de cohs m. NAL ubi vae ' c. quia intentionis. Aprivileg. per regulam vulgatam, quodeto qui et confirmat, dare non dicatur. I idonatae. XV Ionsus, ibi, non novam. v. de donat. inter vir. cae uxor.glos in L ex ver-
nec filius nec libertus sunt domini j nostri, ut maxime con-
349쪽
stet eos libertum & filium esse. Et licet ingenui & sui juris pronunciantur: tan3en non eo magis seipsos adepti videntur, cum etiam ante sui, id est. liberi. monet1h. . aen. II. IL Aetio. Prior itidem ex duplici causa oritur; cum vel patronus suum esse libertum dicat: vel contra libertus adversus patronum se ingenuum esse contendat. t. . Dp ingemesse dicat adoptivum. sipatronum . de injus vocane Ubi nihil refert, uti in specie superiori, uter de Jure suo adversus alterum Mgat: sed alterutro agente praejudicium redditur, in quo eadem actio versatur. lf. D. liberi. ingeni. esse dicat, Quod olim ad hoc proderat, ut de operis obsequialibus , qual patronis a libertis debentur, & similibus constare poterat. Cum vero & haec hodie in desuetudinem abi jt, datur lio die utilis Dominis, qui et rusticos suos uet modo dictum, Et manu miserint, i. e. qui liberam facultatem a praedijs, quo
velint migrandi illis concesserunt: quorum eadem ratio, quae libertorum erga patronOS. Zastus, h. . u. as. GomeT.n.I. Vult diu , n. I a Quia vero secundum Dd. comm . opinionem,Vasalliae qui parentur libertis, ita ut in fetidis saepius culea libertis .ad Vasallum t argumentum ducatur. Ebe arae inristic.LL. 12 sec.aI.a liberi ad Vasathn. f. oeseqq. non abs re quaeritur, nuna
haec pr(judicialis actio de libertinitate competat Dominis aut vasallis invicem Quod non placet. Illi enim non nisi certis conditionibus Domino studi sunt obligati, & liheri, omnino; imo interdum dignitate majori quam ipsi Domini seu di praefulge t. E. non bene ab ijs ducitur argumenturei. Dd comm.hic. Serviis enim qui ex justa servitute manu missus est, homo quasi novus es Dctus per Patronum, ac si in rerum natura antea non fuisset. l. liberi . IOR. CD. de regul. Juris. & gratissimam libertatis lucem est consecutus. Vasallus autem nihil habet cum ipso Pontino nili ratione seu didi.
350쪽
seudi,quo resutato, omne vinculum inter ipsum & Dominum disrumpitur. Imo seu dum operosum sane plerumq, periculis beneficium cum dispendio etiam salutis consequi laecesse habet. Iohan. Faber, h. . n. II. Zasim, n. a . Iason. n. R. Schmisitan. n. a .m v. n.as. eius, ni ra. post Eber-hataeae sic. n. u. Ipern. c.I. si ea nec es alia. quae fui rim. caus .ene sic. amittente N e q, tamen interi m Dominus destituitur alijs Juris remedijs, quibus contra Vasallum uti potest, se vasallum esse negant ena; siquidem ab eo laudum tanquam commissum auferre potest. c. I. c. vasallus. si desud defunct. coutent. inter domin. cs agnat. vas T.
Post or, in ordine tertia est de jure familiari non quiis dem quolibet sed i de jure si iij. Ejusq; species duae: Prima
de partu agnoscendo, quae datur mulieri soluto matrimo- Dio contra maritum ejusve patrem ex se filiove natum negantem. Ubi sciendum iduo ea der enatusconsulta facta. Primo cavetur, debere muliere facto divortio intrato. dies nunciare marito, se Esse praegnantem, maritum autem cum stodes ad ventrem servandii mittere, aut renunciare, qUod ex se hon sit praegnans. l. I. T. I. his AEn R.,alenae liber. Qui si nec ipse nec alius ejus nomine contra respondeat, postea cogitur agnoscere& alere pro suo sine hoc judicio, o neq; actio nece Tari a est. el. I. . Iulianus. Irum. ibi, ctgendum trimen alere. Alterum pertinet ad partum, qui constante matrimonio editur, ut is agnoscatur. 1 e contra I. .quia Pla 'tianum I.D. eod ubi in fimbec. in Paratiti. v. n. a. s. Agit autem mulier hac actione adversus maritum, intendens se & uxorem ejus,&ex eo praegnantem esse, petens ut ita pronuntietur , quo & maritus partum pro suo agnoscat, agnitumque pro filio habeat atque alere cogatur. d. l. I. 2d si , Done . h. . n. s. Non vero Maritus t contra uxorem agere potest, cum sit de partu agnoscendo : nunquam au-