장음표시 사용
441쪽
is. Sportularum quo modus olimsuerit J , II. Citationum nunci hodie juxta numerum missiarium AAria
A latis ab imperatore exemplis actionum tam insimo
plum quam duplum competentium : MMIadducit etiam actionem in triplum nceptam. Licet enim olim actiones surtit concepti dc oblati iii triplum fuerint: tamen quia temporibus Iustiniani in desuetudinem abierant, hoc loco omittiatur. Ffledha actiones. . in . siti.de Obligation. qua en delire hascunti Cuis millius, v. H - , , Eiecutores autem, qui hic sint, apparerex verbo viatores. Novem simu simituri illi 'amavitores, x
Nottoman. axiom. a. i ta a p pel la t i i viando, id e lt, i ter faciendo quod scillinc stequens eorum esset ab agris in lirisbem via. Nam ut testatur Columella h. a. derer ut lilia temporibus Proceres Civitatis in agris morabantur,.&cum consilium publkimaiddfidriabatur, a villis arcessi bantur in Senatum , ex quo qui eos evocabant, viatores t 3 nominati sunt, quod fremens eorum ab agris in urbem
via erat. Corrach. .n.a. Harprecht. n. a- Merces autem illorum sportula vocabat an quae vocambulo proprio sum to est capsa pecuniae condendae,causa parata . scd consuetudo tulit, ut o ipta et pecunia usurpare- tur. Hinc dicuneuriportui Iudicum, pro honorario siveti l a ri o. rubric. C. de oortui es umpti in dio F., die faciend Lim
442쪽
Quamvis autem Cujacius in raratui. Q destortui. Ju-kic etc. Corras h. .n. f. tum de origine sportularum i tu mde earum speciebus Schneideuvinus h. .n . agant: tameni nos de ijst loquemur,quas ipsis viatoribus,id est,apparitoribus, qui in jus vocant, & judicata exigunt. l. omneT. n. g. executorib- . C. de Di p. , Cleric. Linsectas. fa. modum. I. C. promi . sacror. sirin. cf. V. de Iudic. Hottoman. h. T. e nunc.a .rei conventi pro modo quantitatis in libello petitae praestare cogebantur: licet eas actor succumbens deinde restituere necesse habebat.glos h. . in meae Schneisivin. n.a. Qua fraudis occasione arrepta eveniebat plerunque, ut actores plus justo peterent, quo reos gravius premerento & onerarent. Sed cum non debeant i ibi nasci injuriae, ubi iura nasci solent. l. meminerint. F. instr. ibi, ne inde occasio. C. unde vi. l. antiquita g. a. inf. C. de indict. viduitat. to en d; factum, ut, si actor majorem summam in libello expresserit, quo viator eo plus a reo exigere posset, competeret reo condictio ex Lege sustiniani ad triplum damni. . n. in D Quo tamen loci notandum, ut haec actio daretur, re-
quiri, quod actor dolo malo&studio majorem t summam expressierit , ideo ut reum gravioribus sumptibus vexaret. Id quod indicant verba, ut ex hac causa &c. Quod si vero probabili aliquo errore ductus ultra debitum quid peti jt, extra poenam tripli esse. Est enim communis & vulgaris 3 regula, quod animus & propositum distinguant et maleficia, uti praeter Iuris nostri textus, tum ex Jure divino, tum Ca n o n i co d e m o ia stra v i m v s in quaestion. de Necesssar. defensiam
Non obstat, quod post glossam Zasius ob ij cit, ini- Eee quum
443쪽
quum exemplo esse, si actor sine dolo maiorem summanr complectendoreum gravaret, hic vero ejusmodi dam iiii ab actore reserere non posset, aet non debet. Zo. D. de reguLJtyris. Nam non negamus. tale damnum abactore, quod eo autore datum est repeti posse et sed ex illimamus ad illa in poenam tripli eum non teneti, cain absit dolus, quem te litus hic requirit cum itaque. dici solea: , poenam Ibi esse debere, ubi est deIustum ano m. a I. C. de poenis. cum mile certe consequens est, ubi nullum delictum et commissum pest, ibi nec poenam aliquam imponi posse. I. aliud iram in Is t. instr. D. de Vo bor. igo is c. vetam in Q cm O. C. qui admitt. ad bonor.poc . De modo autem illo sportularum itidem diversie fosunt sententiae. Nam ex Suida refert Corras A. . n. g. sit decimam partem ejus, quod a debitore petebatur, pro sportula dari solita mi qeuod etiam sequitur Alciatus, librias dissunct. c. II. Alijs placet centesima in datam fuisse. Schneis et M. H .n. Ia. Quicquid sit, ctim deinciat illa con titutio ad quam se refert Imperator, sicuti plures in institutionubus citari solent, quae tamen non habentur , utpote in re cognitione Codicis omissae. T. nos autem s. Insiride Attici tutor. si. Posthumo. de heiat. I. hodie. Exception. .si minuta et r. h. t. et c. nihil admodum referre putamus, si rem in medio relinquamus, nycinea ab usu nostrorum judicio. Tum remotissam a multum operae collocemus, ut in simili
loquitur velambecius in Paratiti. D. vugar. Or pupissi rasub t. num.fi n. f: , 'Cum vero hodie, uti actum nunt ijs citationum nol, iuxta proportionem summae petitae salaria dentur, sed juxta i numerum milliariorum, ut testatur Iohan Faber. h. v non quam sententiam etiam sequitur Camera Imperia-lisp. I. c. U. . inlini semit . ideo hujus actionis nul-I est usui. . ob
444쪽
i et Obiter occasione verborum sinalium ex Lege t con dictitia monendum, quod ijs nihil aliud velit Imper is
tor, quam quod Actio, quae ob majores sportulas exactas datur, Condictio ex Lege appellatur. Quoties enim exi 3 Constitutionibus t Actio datur, neque tam.en nomen Actioni imponitur, generali tre condi tionem eam ex Lege nominamus. l. m. D. de condimon. ex Leg. ubi Me bee. in Parallat D. ut nulli dubitandum, quin condictitiae verbo condictio significetur. l. iduo. H. . Idem Julianus. a. ibi, com ieritia. D. de I eiuran quis certum. ac. ibi, condictitia. D secret. petat. Hestius, h. p. d. n. s. & i ta per condietitiam L gem notetur condictio ex Lege. Coiras h. . tris pro qpleniori intellectu ad de Donet l. h. . n. F. A n to n Mati h ae i in notis hic
445쪽
Quadrupli autem agitur, Veluti
furti manifesti ; itenae sie eo, quod metuS causa factima sit, deque ea pecunia , quae in hoc data
sit, ut is, cui datur, calumniae causa negotium all- cui faceret vel noli faceret. Item ex lege condicti, tia nostra constitutio oritur, m quadruplum condemnationem imponens ijs executoribus lutum, qui contra nostrae Constitutionis normama 1eis quicquam exe-
. Actio quod metus causa quid'.
a. Cur introducta F 's. Reverentia paterna meimsse cieae non es. Explicatur n. . . s. metus his umtur,qtii in constantem virum cadit. uinas exequi solitus cautionem de non essendendo praeclare de-
. p. EmritI amor in uxorem major, quam parentum erga liberol. g. Solutione stantanea metu purgatus. se. iactio quod metus causa est iis rem ripta. Io. DDomodo re equatur F
. II celere quas tum heredibus extorquendum ra. Actio
446쪽
ra. Actio quod metu; causa ad qud detur PII. Parnitentia penam regulariter non mossit. I . Tertim ratificatione vimsuam facit. U. is actione qnoaemetus causa duplex sententia. uid quadruplandum
re Pecunia in actione de Calumniatoribus quidsignificet F. Depectus quis dicat aer fao. Calumniatores etiam Criminaliter puniuntur. aI. Turpitu empropnam a. eam non au itum am is de Calumni omibus quom detur I an Per calumniam iunocentes evitare, elis eciei farti S rapina. a. . Sisim erato litigat. - - Condictis hic proposita quomodo a superiori Aferat. i. a . Statuto iusnita arbitrio judicis non relinquisntnr, an Instarnalibus extensio propter rationis paritatem. ap. Poena tamdiu manet, donec tramgresso durat.
inister abaes judicis usu nihiIpotest. a REstat nunc, ut etiam adferatActiones poenales in qu ais 'd ruplum competentes.quandae videlicet praeter rem debita aliquid ultra exigimus, quod aestimationem ejus rei quadruplo excedat. - Harum quatuor umerat: 'Furti mamfesti, quod metus causa, in talium actionem ex edicto adversus Calumniatores de denique condictionem ex Lege conera executores litium, qui contra Constitutio-uis normam a reis quicquam exegerunt, h. . ubi Dae commum De priori quid sentiendum , facile contabit ex ijs, quae de poena furti nec manifesti di ista sunt upra. ,s Altera quod metus causa, est actio Praetoria t in rem tactio Trepta ili arbitraria, quae datur ei, qui vim passus est, aut quodmeis metu gravi coactus quid fecerit vel non fecerit, intra an- tus Eee , i num i
447쪽
num in quadruplum, post annum vero in simplum. , si per
Praetoriam eam esse amaret ex eo, quod cum is , quivi metu ve cogitur, consentiat. l. si mulier. af. c. penult. ibi, quia coactus voluit. D. quod met. causevi duobus malis et quod rminimum est, eligat. in tenaabbi,maluissὲ.D.de rit guttas. Cocris, . Exim de restit. in integri & mali i cs n trahere quam interfici sideoq; rigore Iuris obligatur, quasi ita convenerit. , Praetor tamen supervenit, A extraordinarium auxiliumco ncessi t. l. I. d mulier.N. metu.r bi coactis vosiit,sed restituendus. Schneiduviae. h. F. n. ss. in . Mesembec. in Paratuc D quod 'em caussispr. In rem autem scriptam eam .esse sinpra ad . omni n. diximus. Metum a. non quemlibet itelligimus, vel etiam, quem Magistrat iure licito infert. lcentinera, Miam. .ibi, Ma gistratus. D quod met. - ίquemadmodum. p. inservius 'D.ad L. Aquilli Umbec AmaratuLoquadmet. causatis. Sicuti nec reverentiam I paternam metus speciem esseeredimus. 3 iis ussor. a . pater. I. ibi, mandante. D. de ignori, pothec. l. - .sipatre cogemmaa. D, de rinnuptiar. Schnei imh. .n.. . Fembis FaratuZD. quadme Mugnae Gothostea ad fodinvidia.cC.quodmet causim ri nec maritate. Baldus adad. c.eod. nec patroni ratione libertorum. l. I. c. lasImma. . ibi in urias.quar. rem assi Io non l. ubis . et Bart. Item potentiam. Hi
ad invidam. cus ibi, per potentiam. Quamvis si aliqua et alia dia impressio. per impressionem. II. Ceou. ratione potentiae; vclviolentia respectu reverentiae. d. l. I. .In summa. .ibemri Gota reae ad Schmi Din. h. r. n. O.. At. n. vel perfidiae (utii aegrotus metuat, ne a Medico, Cliens ab Advocato deseratur facta fuerit, & cum his,contrariant , aut res silas illis vendant, .. peti possit it ex officio rescindatua el . .in, summa a medic ciuita, copi utS. de pam, extraord cognit.
si quis pcnu .ibi, magna verecundia D. furtis. Apim Pinelet ia
448쪽
La p. a. c. g.n.sa. C. de resinae vendit. I fimbec in Paratulran. 3 Sed eum, qui in conitantem et virum cadit. Lmetum,. quod met. carum. X. Zm aY .item actio. M'.h.t n. IO.Hestius, M. F. ut sunt vincula. lpen D.eoaeverbera vel mors ipsa. lnectim . rem. R. . proIn A.I. Ibi, mortem vel vincula. D. eod. Qu at om iam ex circumstanciri personae patientis aestimari debent, ut in- quit Bal dos inlincrepositam. s. C. de transaciis r. Ccta Iovian
- a Testiam libr. a. centuria ca . m. Si tamen is, qui minas pro-e tulit, eas exequi consuevit; n militerio triano Judicis contra eas subveni tur, ni cautionem de non cillandendo orat-stet. 1metum p. ubi e si C. eis. 1metum, s. cf . eod. l. Clarus in Praes. crimn. cf.Iomer. tom. s. Variar. Restat. de Iniuria. n. I . embra. in ParatuL D. eod. d. n.3. Schneisivim h. .n. f. Nulli enim font, qui multa; minantur. &, parum faciunt, ut inquit Baldusinae hanetum. p. Cimae ,
Competit autem haec actio metum passis, sive in pro Cuit pria persona,vel suoruna liberorum,aut uxoris.li quidem. F. f. D quod met. caus. Nam pro asse mi parentes magis in
liberis terremur, ut loquitur ibidem J C. Quod simili ted quoq, dearxoribu aedici debet , cum longe major in uxo- rem i mariti sit amor, quam parentu erga liberos,ut patet
ex Valerio Maxi mo libr. - . t. - more conjugat. Itetnqt heredibus D successoribus eorum v quia rei persecutione rin. habet. Lquod diximu IV haec actima. D. eoae ista vel metu. Seod. Scohet vim. h. . n. DEt quidem contra eum, qui infert metum, sive sit u si m. trus sive plures. lmetum.R. . animadvertendum.I.ibi, vel'-- -
s. 'eoae sive aliquid traditum sit, sive vim patiens solummodo se obligaverit dimetum.ν. sed quod Preter ait. 3 ibi, in negoti r quidem perfecto , exceptionem interdum et actionem mmetere tin imperfectu autem exceptionem. V bi notandum,
449쪽
quod necesse sit, ut haec actio locum habere possit, rem &promissam&solutam esse propter metum. Alias enim si per metum quidem sit promissa, sponte autem soluta, tunc t metus est purgatus. lcum te. a. insili, nisi, in solven- iis. Sesac Imo etiam adversus eum, qui lucrum tantum percepit. d. l. p. es ibi sioth reae T. cum autem. Adeo ut non quaera tu r, utrum qui convenitur, vel alius metum fecerit. Est enim tin rem scripta, nullamque facit mentionem pedi stanae, quae vim fecit sed in ipsam rem metu gestam, comm
exceptiovea . c. Pedius. I. ibi, si alius metumfecit. D. eod. Cfata libr. s. Observation. c. IZ. Mesembec. d. Ac v. a. Ideoque datur contra quemcunque pol larem, ad quem ea pervenerit, licet ipse metum non intulerit. d. L metum. s. d. anima er- tendum. I. d. L itemsi cum. Io. . in hac actione. s. ibi, an asilis metum fecerit. l. non interest. . et eoae restituto tamen pretio. d. l.
strues vis. 5bulos et eoae Schneidυtan. h. F. n. R. Non tamen ham actio sic rem t sequitur,uti rei vindi- iocatio. is enim, qui vim intulit, jubetur rem restituere, li eet ad alium ea pervenerit; quia est actio personalis ex d li cto nata. Ille vero, ad quam res pervenit, licet alius metum fecerit, non tam ratione possessionis, quam quod lucrum ex delicto facit, ex aequitate naturali convenitur, contra quam est, cum iactura alterius locupletari, ut mox dicetur. Mesembec. d. loc. n. . In heredes vero & reliquos successores datur in id, quod ad eos pervenit. Quamvis autem poena suos teneat authores. I sancta u. a1. Cis' m. nec ad heredes transeat. l. un. ubi Dae comm. C. eu desiet. defunct eat tamen quod turpiter quaesitumi vel scelere parat limest, ii ad eorum lixcrum pertinere non debet. Lquod diximras. I . . re actio. . ibi, in hereium. L quod autem. v. i. quamum. O. M pr.
450쪽
D. Odmet. Mus etiam sit ab eo consumtum fuerit sicum ad ipsum pervenisse suiniat. l. vi amis. Inibi uisci emeber- venisse. D eod. v Et quidem in quadruplum, si metum inferens non t Adquid restituat intra annum. Est namque haec actio arbitrariti qua petitur ex bono& aequo, ut Judex arbitretur, quod metu gestum est, in integrum restitui,& ni fiat, in quadrueplum reum condemnet. Fembec. in Pararath aeloc. nis . In quo sane, u i IC. dicit in c. itemsi cum exceptione. I . . I. S . . v. eoae latis clementer cum reoPraetor egit, ut daret ei restituendi facultatem, si hanc poenam: evitare:vult. oue . I . . . Corras ad .item actio. h.t n. a gius, n.a cum alias L L. civilibus de jure stricto poenam delictorum nonis molliat i poenitentia, neque advertatur aut minuatur A- etio hoc nomine intentata etiamsi reus de re satisfacere sit paratus. liqui ea mente. T. D. . urtu. l. penu . D. vi bonori
Id quod & tum obtinet, cum tertius possessor ex alie- .na vi convenitur. daeum si Io. . in hac actione. s. D. eod. Imi putet enim sibi,Jqui alienum et delictum moraicus defendi t, ex eoque posi idonem rei per vim ablatae retinet, ace-jusmodi ratificatione vim facit suam, peraeque ac si ipse illam commisisset. l. I. . deiecisse. vers cum autem. D.de vi cs vi armat. Unde JC. Ulpian. a . l. items cum exceptione. Iq. I. s. Ne cui, inquit, iniquiini v deatur, ex alieno octo alium in quadruplum condemnari , quia non statim,qui conve- unitur hac actio ite, in quadruplum condemnatur: sed si res non restituatur, id est, non simpliciter in quadruplum est concepta, sed conditionaliter, hoc inodo: ni reus ante seu-tentiam, quod metu gestum est, tuo arbitratu restituat, in quadruplum Judex condemnato. . .
An illud autem vel una vel duabus sententijs requimbre ratura