Lexicon medicum Graeco-Latinum, a Bartholomaeo Castello Messanense inchoatum. Nunc verò in commodum publicum opera et studio Adriani Rauesteini ... Ex Hippocr. Galen. Auicenn. atque aliorum celeberrimorum medicorum monumentis. Tertia quidem sui part

121쪽

aiunt, usque ad adenis ventriculum, '. de usu pari. c. quae vulgo lacuna dicitur. Alias, Choana, χώνου, seu χευον, a λεω, id est, liqueficio, d Andri vas dicunt in argilla, qtio argentarq& chymici futtilem dis ae liquefaciendis metallis. , suo tua , ioa γγ . - a Choemridam instrumenta qnardam vocant quata hi Caluariae fiacturis utimur, ε umeth ε. fu i ni ira P

. Choledormime Osca Luώ - δηica,quam eoniti Iecoris vesicaein nominant,lib.6.delana inladmoti .c. i. Eandent etiam stim bilis, id est ptricem vocant, zde usu parti falso lsina, s Aolcvrastes cap et vesica in cin cinoris sita, intra Mente post 16C causeradices, bilem ex jecinore attrahens. Constadseriphici tunica, villos babente intus uana

122쪽

transuersos, & medios horum obliquos. Ac rectis quia dem bilem trahit ex hepate, obliquis retinet,Fanluem sis vero expellis. A collo enim suo stomachos habet

duos ; unum,in hepar intervente i portae vi cauae radices, numerosis surculis distributum . quibus bilem in se alucit I alterum vero Igro geminum, pias simplicem in ecphysim delapsum, quo in ipsume de intestinabilem flauam expellitieuersa cila gemini membrana osculinisn ecs,Mysi claudente. Maximo illa hepatis lobo dimidia mergitur, reliquami simae hepatis tunicat titastvenae portae exortumba qua venulas duas, 'uduram, etc. qtublucum appellare placuit , ,& a vicina hepatis simae arteria arteriolax in imum usque si indum ad militu Recipiet veri etiam una portionem quandam necisis qui aestxta coniugatione per costarum radices dextra Parie ad partes veniris in mi pervcnit. Licholera, id est, Miariae, I .progn. Y F. est a tus asse-His um vomitibus biliosis multis, aluique deiectionibuci Suris quoque se contrahentibus,caCfiigescen-xabusexubmitatibus, fiuntque in his aegris pullus munores de obscuriores C era duplex est apud Hippo-Haxem altera , Gmida , in qua, ut Omnes a sitiant,ve--hemens inexcietio bilis supra inis que erumpentis,

intestim grauiter torquentur, accedunt conuulsiones,sipe etiam crurum Surae contrahuntur , alteram , sic. m holeram vocat Hippocr.ab eademprouenientem causa ac circa eadem consistentem , at citra ventris fluorem', & vomitum , lib. finit. Hicinorbus ex con- , inuab ciborum. cruditate proueniens quibusdam accudit Eςriis interuallis, omnemque.co misTedundan- ineducit , una cum vitiosis humoribus, 'magnam . quoque bonorum partem euacuans . tantus est impe-ιUSy tantaque vis erumpentis humoris bilios.

123쪽

id est,intestἰnum, per quod materia ex ventre egeritur. Chondrosra est, Cartilago, 7.de usu pari.cap. 3. pars Corporis omnium, poli os , maxime terrea & solida, senius expers. Communi autem significatione dicitur Granum, & quod seorsum ex aliquo conereuit, vis lia frustum, aut grumm, & thuris mica seu granum , quddχόνδρο- λιβαν. , Medicis appellater : sed & a Latinis Alica dictus sit χορθω , nemo Doctorum ignorauit: tam consentiunt omnia inter se quae Graeci inrχόν έρου, Latini de Alica prodiderunt. Chondro domu, id est,cartilagineum ligamentum,

I .de temp. cap. 9. Hinc &-, unio ossium, cartilaginis interuentu facta. chora, χώραι,id est, regiones oculorum, seu cauitates, quae superciliis sebiacent, 8.de usu pari. cap.6. Chorion,id est, secundina, est membrana extima Retsis vulvae praegnantis mulieris adhaerens, multarum venarum, & arteriarum contextu, interualla membrauis obducta habens, cui duae aliae membranae interius adnascuntur: Altera,quae Amnium, id est, Amiculum, dicitur,toti foetui circumiecta: Altera, quae Mantoese des, id est, Intestinalis , eminentibus tantum partibus,

capiti, natibus, pedibus, duplex superjecta, lib.de vulliae dissi c. i o. quae Arabicis Alavi, Camisia foetus, &profundatio sudoris dicitur, libr. de anat. viU. πριον augetur una cum foetu , cumque utero extenditur, ac foetum totum inuoluit, etiam qua os est uteri, ut scribit Galenus. Dicitur τ χ ου, quod in eo vasa, voluti in choro disposita sint. Sunt tamen qui χω Moν per ω serrbant, quod foetus veluti do cilium & setis ni tvel quod una cum sectu χωρει, id est, procedit. Dicitur alias δευτεριον, id eri secunda', ut scribit Paulus, lib.6.

cap. 7y. Quo tamen nomine non extima mod5 fce tus membrana, sed totum etiam foetus inuoluci um triabus membranis compactum significatur.

124쪽

Choroeides plexm qui & Retiformes,dc Ret cuiares, ilicuntur , vide Plexm retiformis ) sunt conuolutiones membranarum s* bri, ex multis venis & arteriis, se- cui a um instar OEgiatae, nomine α τοῦ-, idest, ηυροι ua ridustis, quae fatum extrinsecus in orbem RisbjSO .de auat din.cap. 3. Constituitur autem prophis glilmssge i ventriculum,' de usu pati. c. .Dicitur diis tenuis ce lebrimembrana Choroeidesades se mminx,8.de usu pars.c. 9.eo, quod cerebrivda no aliter sustineat quin ἀχρει ν vasa ad foetii per

eissis dicta) humorem vitreum oculi ambiens,quod exr OG pq teli ui Rie agis lipsius quali cerebri superne deicemqnxesetque anaplificata,est conflatum reti simile. qqod xest ori corpus, a Choroeide, idest, tenuι quae, illi pegne ciniuuittitur,cosinetur; unde . tuis oc DLhoro ideν dicimr, Io.de Vlti part.cap. 2. Chρ ia, ςst mein um , ab extremitatibus musculiorixuri uber ,ad similitudinem Chordae arcus effecta. Est autem chordas idem quod Tendo , non quod ligamentum, si aptior. h. dc lib. de anat. viu. si rassus,Iις visu Voluulus, est tumor eminens, i' te igni intesmo im parte interna, yt videatur in

testiiij fimilit*dinem Chordae obuolutum, vel ab hastasiunatione, yri obstruistione aridi stercoris, graui

ter aegros Unaitionibuν crucians deo, ut non ulli ster cus quoque quo mere conspiciantur. Hinc Stercoraria etiam diciti Comitio, dc Miserere mei Domine, 6. de

loc. Effect . Dicitur a --, quod qui manum loco dolenti admouerit, is veluti θ id est,ridetur sibi Chord m tangere, propter magnam ex intestini inflammatione tensionem. Vide fleos. Chronica idest, longa, de pari. ari .med. cap. 7. videt solachon .

125쪽

Cbr situ, γη, terra est aurea, in qui partus terrae particulis immistae sunt paruae auri partes, quae ab igne in fornacibus fusae secum coeunt, ε . de simpl. Ch lus,est hordei lactisve cremori analogus succus, albicans ex assiimptis cibis , natiui caloris vi elabor tus , partim tenuioribus portionibus, partim crassioribus constans , ex ventriculo per mesaraeas in iecur , ut ibi sanguinis forma coiisequatur, transmittitur, lib. de citra bile,c. 3. Eius generatio dicitur, ventriculi propria actio,per quam cibus in Chylum mutatur. Clumrihla,ides , Perniones, 6. sim p. vide Perniones.

distortio, ex inflammatione oborta, 4. de comp. med. loc. cap. 4. Est item CDmosis, rubra , Carnosaque carneae oculi pelliculae inflammatio , lib. de renaed. pari. sic. Che sis. J ΓΘw- , est nutrimentum, seu humor ad nutrimentum animalis in hepate praeparatus , depositis excrementis, 4.de usu pari. Atqui Antiqui saporem vocaverunt C mum, idest, lib.de Ocul.pari. 2.capo.

c mi autem appellatio apud Hippoc. semper humo- ribus corporis destinata est , ex quibus nos constituimur, sanguini inquam, nutrimur, & fovemur, pituitae, di duplici bili flavae & nigrae. Apud Platonem vero,&Aristotelem , gustabilis qualitas quaevis, nobis insita,

clamin,idest,Sapor, nominatur,lib. finit. itaque communi significato omnem humorem designat, Coctione quodammodo incrassatum,ta m in animantibus, quam in plantis r Inde οὐ χερ- & υκοχυμου nomina deducta sunt.Quibus ea designantur,quae humor γ' num malumve, hoc est, nutriendo corpori seruand ;arium aut incommodum continent: In quo nihil dis scri ελ δι ος Sed peculiari quadam significatione

appellatur ipsa gustandi iacultas siue qualitas,

quam Saporem vosant. Hic autem non aliud est, quam Partis

126쪽

1 tis siccae terrenaeque in humore permistuγ,vel partis siccae per humorem vi caloris percolatio : esticiturisim Sap permistione quadam. .

' C phosis id est, gibbosias, quam etiamChmo in addicunt est distortio spinae in poste

riorem partem,ut in anteriorem Lordoses ,-dbicitur. Galenus scribit, Hippocratem κνώς solitum nominar , quos omnes κυρΛι appellant. Est autem 2κοφωnς vitium spinae, quod a casu, ictu, & tuberculis, anteriorem thoracis partem distendentibus , sulmo, . prementibus aliquando contingit, Ni docet

. ex asthmate aut tussi factos, ante pubertatem mori. i-it shor Asis, vide C phosis. '. Cihatriae ουλὴ, ab Hippocrate nunc sumitur pro ipsis ulceribus, nunc pro consolidatione vicerun), caro cgulosa, pro cute inducta, ubi vulneris, quod iam crituit, hiatus fuerat, i. de artic. s6. Particulatim autem' mast oculi appellarur ὁ ubi nigro oculi ex alio vicere.'. membranae crassities superuenit , & color, albim ale. paret'; quae Cicatrix , si sit & maior, & crassior .ex xl-cero Iridis nata, dici tu: AsBgo , lib. Int,dcc D I F.

Usura, extremae illae palpebrarum i p*ttes sum, quae In somnis clausis oculis simul committuntur , quae N rabi nominantur, lib. Introd. n. , siue membranae simplices . quaedam tunicae sunt, telae araneorum similes , sinense brariae qqidem ab essentia, tunicae vero ab Ysse 'incupantur, 3 quae ρtotam' utramque thoracis regimena iiii , ternam subcingunt, vocanturque i ἀ costis H Aenocotero ubi vero recta ad iugul- pectem erumtur, Intercipientes, Graece , δαφρατ οντες, syneditu 1 .

thoracem latera duo distrahentes ubi pulmoni si xumhaerescunt, huius operimentum sunt M IMM

127쪽

iis suprenis partibus septi transuersi objicitur; interio .ribus autem alia quaedam membrana , huic persimilis substrata, quae Perisonat verim , & principium, iure

optimo ruincupatur, 6. de anat. adm. cap. 8.Gnumentia, , idest, qui mouetur, morbus

est, qui diuersis horis semper accedit,ac remittit.Contrarij huius sunt affectus κωοι, iisdem horis subinde accedentes, & remittentes. Illius species duae: Anticipans, & DMiks emanens, προληκῶικ. ,-ὐ ρικὸς. Ille qui praeuenit , citiusque horas persoluit, PrοIepticu siue Anikipans dicitur ; qui tardat, istericin, idest, posterius inuadens,lib. de Typis, cap. 3. Κίνη Πς omnemri orum significat,& pro absurda in aegris motione sumitur, cuan aut mente rurbati, aut incontinentia corporis vexati, inordinatos & temerarios .motus' exercent, ρισῆασι inue iunotur. In Coac. pramot. l. Cion, hoc est, Columna, idem prorsus quod Mo, D. Hoc tant im interest, ut ait Galenus, quod δνα, Veteresse, posteriores autem πιονίδά appella. Tunt. vide Gargareon, & Staphyle. . Gonis, Vide Staphyle. Circuitin, Me Persiam, est tempus intentionum &remissionum in morbis quae fiunt: ut Typus est ordo ear dem intentionum & remissionum,lib. de Typis. cap. vel Circulam liue Perioiuia est similis ab eodem ad idem reditus, i. aphor. 1 1. Sic enim singulis acces.sionibus recurrit morbiis, ut redintegrari renouarique videatur. Is in febribus intermittentibus manifestissimus est, atque aliis morbis qui similiter post aliquod

interuallum repetunt. Continentes perpetuique morbi Circuitus nullos habent, Est autem alius breuior, qui ito recturit, alius plurium horarum vel dierum alius i analogiam seruat, alius non seniat. Est autem an ogia remporis ad tempus , mqris ad morem collatio , ut si

fiat eadem hora, vel tardet , vel anticipet, actu rex

128쪽

aut inaequaliter, ordinate vel inordinate, mitilis vel saeuius. Omnis autem per circulum videtur fieri, vst qui ab uno statu redeat in eundem, atque id perpetuo ad fitierri usque morbi obseruetur. Itaque ab horrore ut i febrem tertianam inchoat, usque ad alterius acceΩuonis horrorem circuitus unus est: similiter I rigore febris quartanae, usque ad initium alterius rigbtii unus circuitus est: Ergo in circuitu rei issio continetur,siue perfecta sit, siue imperfecta. Diuiditur enim ciretilius in duas partes, hoc est, accessionem dc remi nem, uti Hippocrates distinxit , & Galenus multis in locis explicauit. talcircumciuo, vel circumsectis, est ablatio cutis gli dema egentis in virili pudendo, quae Pruncium Acitur, lib. finit. Φ

. Circumnuens , vide ciscumocutaris tunica oculi est,quae I crasti mensnse orta , toti oculo substernitu , circi tali getis. & circuminduens olieam oculi substat tiam, ne oculus huic indatur nudus, lib. 'de anatom. viu a . t Circumtisatis membrana, quasi ossium inuolucru di- steris, est, quae singulΨs ossibus in longitudine circui licitur, r. de lem. Cap. io. quam In capite, Pericranion dicimus, libi . de agat. oculi. 'In costis alitein, aliisque ossibus sere cunctis: Per;Mioh, 8. de anat. m. i q. Ide Cornua vulva. '

Cipss, idest, Varix, alias quoque ve ius omne dii tatas, Antiqui sic nominabant, ii se de tiam: . cab. i. id auteni contingit venae: n etiam arteriae , ' pitvrer tunicae mollitiem. Arteriae namque xunicae crassiores. sedere vena cogitur, praesertita vird flatuletit in i ' lis melancholicus est,pfoindeque ab eo varices ut

129쪽

rimus eri,Medici omnes prodiderunt.Fiunt tamen interdum a pituitoso atq; 1 puro etiam sanguine,praesertim quide in cruribus,rropter eiusmodi sanguinis gr4uitatem: aliqua l8 vero etiam in temporibus,& in una parte ventris sub umbilico, & circa testiculos & scro- . tum,atque in ipsis etiam inguinibus.Nascitur & in palpebris, authore Aetio, atque, ut semel dicam, in omni Parte quae venas habeat, maxime si prona est, & longius dissita a fonte caloris nativi ; vide Varices.sem , vide Citiosa. cistosa, id est, ruitis cibi appetentia, qualis grauidis

Contingit , 6. de sanitate tuenda, cap. 9 Dicitur etiam Cista, Pica, & Picatio, i. de symptom. cauis capit. 3.&capit. 7. Causa est vitiosum quoddam recrementum,

ventriculi tunicis impactum', sed cuius vitium facile explicari non possit. Pro diuersis autem eius qualitatibus varia appetuntur sed imprimis Acida, Acerba, atque etiam Acria, & aliquando Terra , Testae, Carbones. Panni veteres, Putria corsa, &alia eiusmodi a satura abhorrentia. Maxime autem hoc malo graui-'dae infestantur ad extremum usque secundum teritumve mensem. Orto namque eo fere liberantur: pamtim vitioso humore per vomitsi vacuato , 'partim concocto, atque etiam absumpto crebris vomitionibus,'fastidi , , & ciborum quibus vitium ali debuisset, abstinentia, quodque auctior eo tempore foetus una cum

sanguine vitiosum pariter humorem attrahat ζ' atque' Conficiat, Verumtamen viros quoque idem affectus aliquando exercet, cum S ij vitiosum deprauariamque eiusnodi humorem in ventriculo collegermi. Vocatur. hoc vitium a Graecis κέτla , vel a picae varietate ; est

enim Miis varia, nec sibi con olor, sed quae alias plumas & pennas candido, alias nigro colore praeserat vel quod forte affectu consimili picam laborare obse uacum sit. Plin. grauidarum malaciam sarph 'dixit. v Cia

130쪽

Clauis, siue Iugulum , sunt duae prunae costae propegiritur, inter os pectoris, ac spinae finem, quae ad scapulas est, a natura constitutae, i 3. de Usu pari. cap. I i. Clauiculas etiam vocant, lib. de musc. disi . c. i 2. quas vulgo Furculas dicunt, quarum una siserior, altera, inferior nuncupatur. Recentioribus autem, elatiore in thoracis fine, & quidem in anteriori parte Claues exsistunt; sic dictar, qudd sterno , omoplatas, idest , humerum firment ; is autem finis vulgo, superior dicitur ; Cauitates sub his Clauibus σφαγου appellatis tur,idest, Iuguli,ut sint duae Claues, & Iuguli totidem, . dexter,& sinister : unde & σφαγτίδες, iugulares vena , Graecis appellantur. Clauio, sive Gamphos, est oculi morbus, cum Uuea locum suum egrediens,pelliculas superficie tenus operit , unde eius forma fit, quasi Clavus, 'libr. de ocul.

Clydones, Κλυδων, Symploma est retentricis saeuitatis ventriculi, cibos, vel non complectentis, vel diminutae, vel vitiosae, unde flatulentiae , & fluctuationes cum sonitu succςdunt ; flutulentiae quidem, ubi &' cibi fatuosi sunt,& ventriculus non admodum frigidus; huctuationes cum sonitu,cum vel nihil in eo continetur, quod verti in Batpm possit, vel vehementer sit refrigeratus, 3. de sympl. caus cap. 2. Qua hoc symptq-mate laborant ,non possunt concoquere sessicienter. id eo diutius in eorum ventre grauitas manet; quo tardius concoquunt.

Cluster, Κλυς άρ , Latinis idem est quod Lavamen ssu Ablutio , a Verbo κλύον, quod&lauare signiscat ; Alio nomine Graecisa ac , infundo dicituro quae vox Latinis iniectionem significat. Medici huius temporis , Clasteris & Enematis Graecis vocibus quam Latinis malunt uti. Dicitur adhuc