장음표시 사용
141쪽
iatun, ob cum vigilare aegri nequeunt,non apertos habentes oculos , sed conniventes , & alto somno, deti in 3.de morb. Vulg.7. Vide Caros. Hippocrates ver5 Cataphoram,omnem ad somnia propen Monem Coma appellat est enim in somnum delatio no Metribus infirmis vigilantium muni obire , sed cum Palpebras claudere cupientibus, tum dormire speranti- β ; cum autem aegri clausis palpebris dormire. nequella d plurimum vigilant, Coma ἀγρυ πνωέ ς, idest, . Perustu,&n5semniculosu vocat omm. .i0 3-prorrh. a. Aliquando Coma pro marcore sumitur, .sanit,tuend. GA. Marcere enim torpere, significat, atq; imgu0re &inertia teneri,unde Celsus de Lethargo dicit ; Marcis est inexpugnabilis dormiendi necessitasin costratoses Proinsomnolentos,&inertes appellat. Vide Sorar.
- . Cmmitatu morbus, est Omnium corporis partium x , teninorumdmeruallis facta mulsio, cum mentis acii
7. & de diis morb. c. s. etiam me mazum, morsus sacer , affectivi pueriιω , & mrculeu disruus. 9Pumilis quidem,quonia pueritiae tempore saeuis..Hier culem, non quod Hercuies eo vexaretur , sed quidam , morbi sevitie exprimere volentes,nomen hoc magnis itudinem significans, Brasileam effinxerunt,cὀmm.65m ε de mortauu . Dicitur adhaec Puer sui ut quia pue . Titia incipiens,fero semper consenescati; Latini Corniat.
tiatim dixerint luod in comitiis, & hominii frequemutia maximὸ aegros corripiat. Qim in morbo quia splai Titus esere totum in suos ventriculos tanquam in Lemrecipit squod & spiritui vitali calorique amissilis . quid e di molestum est, tunc enim in cordis vcnusta, , spiritus calorque vitalis se recipiunt, reliquis laetitas dicatore destitutis & frigentibusὶ idcirco a i neque ubi.
dent; neque audiunt,neque aliter omnino
sunt, sed facultate pristina destituu masculi Vrium. 3.
142쪽
MED1C v M. Ioistentias , & semen quasi rcsoluti profundunt. Morum ienim symptomatum ego potius eam causam esse extis istimo, quam cerebri ventriculorum Astructionetri' rNam praeterquam non est tanta ventriculoru obstru
Oio qualis in Apoplexia esse perhibetur H cursum iprorsus intercipiat spiritus animalis, certiun etiam est, 'eam non esse communem omnis Epilepsiceares eniim cum sint,authore Galeno, comitialis morbi differetiae, , Vna omnium frequentissina cerebri propria est, hoc est, ab humore in ipso cerebro genito aut cumulato saltera, ab ore ventriculi, affectu scilicet ab eo: ad cerebrum per consensum ascendente: tertia vel , qu viς. alia parila, a qua affectus ipse incipiens, sentiente aegro, ad cerebrum usque conscendit. vide Epizep .i : ' Comminra, quae dicitur, Synarthrosis sp . scies est, & ossium compositio , ad consulatum rea unx similitudinem,quae & Serrata dicitur, cum Serraemodo, contrario occursu .congrediuntur , ubi dentatae al-rterius partes in alterius sinus committuntur liba.. dax
est, quit multos in communi invadit, cui oppositus est 'morbus; qui Dississes, si1ue dicitur, qui aliquos V separatim tantum invadit. igitur studi gauὶνόαι, plures sundi ut morbi vaganteS,i& genere diuersi siue pernitiosi,siue mitiore quorum ali alium rinvadit. Nore ab aere, sed a victus inuone nascun*r, quanai singuli habent propriam & peculiarema Inter communes alij sunt publici , quos vocant Endemisi. . inqubsenere inbutus est , alii, vulgares, seu publita amis mes . quos Epidemos , seu D mox vocant , ut est pestilentia. Endemius morbus, si alicuius sit 3 civita tis Aloei proprius , dicitur , comm.ari. in I. de morta vulg. in argumento , vide fusius, in verbis ,
143쪽
ommanu, siue Cubiti vena est, quae communis et , quae humeralis nominatur , atque ei quae per axillam ad manum fertur, 1. de loc. aff. cap. 7. quae &Arediana, 8c Corporalis, & Purpurea, & Nigra dicitur, lib. de anatom, viv. vide Media., Compages. Capitis sunt suturae, qua parte ossa capitis inter se mutuo compacta coaptantur; suturae vero ex translatione dici consueuerunt; Caluariae enim olla adeo exquisite inter se coniunguntur,& coaptantur, ut ipsorum conjunctio per Harmoniam, id est , ex Compage . coaptatione facta, merito stitui a CX Pannorum, qui consuuntur, similitudine, dicatur, com. 3. in lib. de iis quae in med. fiunt, 36. a / Complexio febrium est,quando duΕ febres horis dinferentibus inuaserunt: Confusio autem, quando eodem tempore incoeperimi, r. de differ. seb. cap. 3. Compositus morbus est , qui ex pluribus accessionibus,& remissionibus, siue eiusdem generis,Vt duarum, i et plurium tertianarum, quotidianarum,uel quartanarum, siue diuersi generis, ut viritis tertianae cum quo tidiana vel cum quartana, constat: cui oppositus est notam fmplex, unam genere intensionem remis
sionem faciens, lib. de Typis, cap. 3. Compressio,est laterum cuiusq; vasis astrictio, & an - statio per coalitum, .de caussympi. cap. s. differens ab Obstra tione quae Seonitatio dicitur, 1. de causi pulce. i. 3 quippe haec est meatuum nostri corporis, interrclusio,ex aliquo tumore, vel corpore interposito , non per coalitum, lib. de diffrr. morb. cap. 7. Ili' autem Inprimis ab externis oritur causis, E. G. compresseeYtrinsecus neruo, angustia meatui eius contingit,i .de
C punctio, est perforatio, quae acu lit siffusis,' t o.
144쪽
Concava vena , est Vena porta, I. loc. affect . cap. 3.
Concausa , vide Continentes. 1 Conceptio , idest; seminis comprehenso .motus est quidam contractionis Vteri, dum semen iit seipsiuneiaculatum amplectitur, manu veluti quadam mississime, lib. an animal sit id quod, cap. 1. . Conchula, ΚόDe Vide Aures. . si ,s i Concoctio est ciborum a ventriculo , in conuenien'tem animali qualitatem alteratio ; quae concoctio si tarda,S arore longiorόque iusto tempore sat, Arad 'pepsia; si autem in alteram qualitatem, nomin .eam, quae sit secundum naturam, fiat mutatio, D νγ : si vero ijulla fiat alteratis , sed quales sunt assumpti cibi, tales in omni qualitate manent, & dejiciuntur , dichur ve .a . i. lib. de sympic m. differ. cap. 4.i Me patio ipla , usque quo alimentum in similitudineim partis,
quae nutritur , transmutatur, I,Vbii Verse iami avri apponitur, Nutritio dicitur , 8. de compos. Ined. OC. cap. 6. - eorum quae praeter naturam sun3,
est ipsa maturatio morbi ; at ipsa concoctio in coquentis substantiam dedoestio quaedam cst eius, quod
Condensentia medieamenta omnia frigida quea,quam poros cussi mearus in unoce'ques Q pons e densaim , contrount: Caeterum , in m Ixionium Udiq. totum constringere nequeunt, Vi die α
145쪽
, citur tunior hic quod promineat in modum articuli, liquem Condylon appellant, sed hic affectus in sede praecipu/ωritur , ruga aliqua corporum in ano reduplica tiatim insurente, ac praeter naturam intumescente. .mnim 'enim sinuosus sit anus, rugas coagmentatas hά--het, ubi vero' Iriptilis intumuerit,tunc fit Cond isma,&ηaliquando citra inflammationem fitin molle est;qua11-d oque vero cum inflammatione, tumque durum est,&dolorificum. Galenus lib. de ossib. cap. y. Condstius, idest , Tuberculum seu Nodus, est gihil aositum explantatio Radij,& Cubiti, quae Carpo dear-riculatur; ob id etiam aliquando Capita dicuntur , ως vhwes, 1.de usu pari. cap. r. Dicuntur & Epiph frix , idest , artuum capita; ubi enim os medullam ha--het, eius finibus utrinque caput instar operculi in L. Hamor plurimum vides adnaicii .. de Usu pari. c. I 8. Novi, de .Arriculus. 'i: Confusio febritim, vide Complexio.. Congelatisnes, passiones omnes dicuntur,quae a cau--o1 frigida', & vehementibus algoribus ortum duxe- llunt, lib. de disserimorb. cap. s. In specie Catalet , dc
' i conia facto . idest; Listatum desti umo μὰ Glauc. C. 3. xma tria potissimum significat, Calcem, Cinoem, aetiauis sed aliquando additur hoc ipsum de quo intelligi debeat, ut κονία ἁκεσος . κονία ἀκεσου. Lixiuium, Calcu. Similitet Muix ακ- is δουλ MLixiistam fi litium & excolatum, ex toto &. percolato cinere factat, Caiuscumque generis ille sit, Vitis, Fici, Mall,aithyianaoruin,Lapidum partiumve animalium. Ex reliquiis enini quorumlibet corporum ustorum ablutis, lixivium feri. test praeditum diuersis facultatibus, pro eius I diluitur natura. Eius enim quod empyreupra, Igneam naturam habet acerrimam , iesim quoque est, eius quod tale non est , etiam moor
146쪽
tius : Idem vero etiam simpliciter κτὸ appellatur. . Quod si Cineri cuicumque Calx addatur, id, Lixiui,
. ess, lib. V. Sust& alia lixiviorum genera, varias sorti ea appellationes ab artificibus , qui is illa inseruiunt; πωλοπavrnκη, & σαπωνκεικὴ, quorum illud figulis hoc vero saponariis in via est, nisi quis malit paratum ex sapone lixivium intelligere i , .H Coniecturis ani fletosa est ἱ quae prope ad verita Nini acceditici de cris cap. 9. l '-r ' eo iunctiva oculi tunica , Rheto con Mitu causa, vide Continens. UConoeides corpus, siue Turbinatum, quod 3c Conariam licitur, Cerebri particula est, veluti firmamentum -qUoddam venis, a magna vena cana propagatis adja- .ceras , libr. 9. de anat. admod. cap. 3. cuius sebstantia glandula est igura autem Cono perquam .similis ; unde ei nomen quoque est impositum ; utilitatem autem ei eandem esse existimantali pat; quae est. loro ventrirculi; nam ut hunc confirmant esse glandulam, pichi bereque ex ventriculo cibum prius, quam is coctus sit,in tenue intestinum transumi; ad eundem modum, .di hanc glandulam Conarion in principio meatus,tus. Constitutam; qui spiritum ex medio 'eruriculocria Pa-- rencephalidis ventricesim transinittit, custodem mun-rdam esse aiunt, & velut oeconomum , non pitulas rL,tus de sese, emittens , quam quantum spis itus miret .portet; 8. de usu pari. cap. 14. Conuutritus mον-s est, qui longinquo tempore ho-Hain una corpora infestat, taque his veluti connatus est,
147쪽
Iiam conuieerit, atque usq; adeo calor augetur, ut nol modo locum exurat, in quo est putredinis focus , sed etiam continuatim per toruin corpus dispergatur I accum iam ad summum seruoris deuenerint humores accensi,id accessionis tempus consistentia appellatur; tunc vero uniuersum laborantis corpus igneum redditur, e tensa per totum animalis corpus aequaliter; caliditare, 1. de differ. febr. cap. ii. vide morbi. i Constitutio, Κατα ασσς, est In propcium sedem alicuius luxati corporis collocatio , vestitutio , & repositio
dicuntur ab Hippoc. humores iis solidarum partium spatiis & cauitatibus coia clusi : qui tamen non hac tantum ratione contineri dicuntur, sed quod etiam ab ipsis solidis partibus regantur gubernentur. d enim ij gignantur, quodque usibus corporis inseruimat,id habent a solidis partibus, vidae Com
a Contemtua , .vide Contivens. ii i
i Conterum pulsem, idem est ac vehemens, 3. de dissic
puls. cap. . . . s continentes causae 'Iuae contima, & comuncta dicuntur)'sant, qhiae cum praesentes sunt, morbi quoque adsunt . cum tollantur, morbi etiam discedunt; aut, ut hi Seholis di ni quibus pcisitis , ponitur si iblatis vero Iollitur morbus; xt spina, tellam : opponinatur uidentibus, seu nocatarcticis p & antegressis cuInladuersam valetudinem crearunt i, separetinuir δὸseceduntab eLcivi, labor Solis ustio, cruditasar Guacclivia sunti, quae affectum sita vi generare licet possim. Fenerant etiam , & alteri cohaerentes, unde Divia dicu au : uti lapis in .vesica, M inflammatics ; nam ambae ivrinae suppressionis causa sunt , etsi per se utin-que illam igenerare Cori fraces eos m. ρή
is, sulit, quae se virtute morbum e re ncm possismi
148쪽
sed alteri auxiliantur; ut libido articularem morbilia
. promouet. Praecedens causa interna esst,quae, ab triden
tibus, vel praeparaneur,vel coadiuuantur ; ut finguinis abundantia, nutrimenti soboles est. Introd.cap.L 1 ntinent feb is, vida Synocha Mi ΠῖI, t ' Cotilinentia, οσα vocat Hippocrates selida cor pom membra: ut quae comprehendant eganIqMΦΗ- ntida s C elira aute appellat humores, ut lili Molidi, cor rehenduntur,quae cum impetu feruntur spiristis ;siquidam in omnem corporis partem momento Tetrit poris,& facile, & eitra impedimentum peruenitan lib. de trem,palp.c. s.Continentes ergo parteSerunt ut corpus solidum cordis. arteriarum,& aliarum partituri ca uariam, atque aliquid sito simi concludetiuna,quae sine radices', & fundamenta aliarum T in ipsis enim
singulis triplex adest substantia vere solida Mi ipsem
ambiens, muniens, fouensque,carnosi & per utramq; sparsi,spirituose,in quarum trium substati rum ma . xime in solidae quantitate idbnca; &iusta qualitate seu temperamento,.vitae primum robur & firmitas residet. Haec ob id omnium maxime continet ac regit reli quas duas, & huius praecipue benefic o corpora olida dicuntur ιχοντα ab Hippocrate , a quibus singularuni partium actiones proficisculatur. Nam ventriculi ludum corpus trahit, retinet, coqim, expellit calcisto suo& spiritu adiutum. Eadem hepatisi selidum eo paspraestar. tuis duabus aliis stibstantiis seniliteE adpidipn. . ri ratione No reliquae partes. Ex quibus fit Vur Hip8pocrates optimo iure corpora solida continentia -- cauerit, non aliter quam tacem vini vicinosam & spi rimosam eius substantiam , fouere & cominem muS. . Neque i enim continere tantum significacibebat quo & spatio concludere, sed etiam regere, mode Fac, &'gubernare , lubmpdo & Praeceptor distipulor delit grator milites continera dicitur fria: He
149쪽
Continua mγρεάς est,quae ad infebricitationem , antequam ex toto seluatur, non deuenit,
etsi declinatio aliqua & remissio sensibilis appareat. Cum vero declinatio aliqua sensibilis non fiat, temper vero a primo principio febris , usque ad crisim similis p perseuerauerit, erit febris deurens , ardens, causon, aeontinuis sola acutie differens s quae enim idem cum
genere nomen sortiuntur, atque in pluribus particulatibus accessionibus continentur, continuae appellan-
tur θ quae & Synocha appellatur ; alia quidem Dac-
mastica, siue Increscens,sule Anabatdia ; alia, Homolona, sime Acmastica, in eodem semper vigore & tenore perseverans; ultima, Paracmastiea,sive decrescens, 1. decrC6. & 1. de differ. cap. 1. Bifariam Veteres uti con-Mihui nomine, & intermittentis videntur;nam continvas iocans febres', quandoque omnes, quae nullum tem pus liberum habent accessione ; quandoque non omnes, quae accessione nunquam vacant, sed solas praecipue illas, quae omni carent, usque ad iudicia' mutatione. Ita utremittentes interdi m appellant illas solas', 'quae accessionem perpetuam non habetit hirre duret eas , quarum equidem non recedit aceessio, sed insignes sunt mutationes singularum accessionum siti initio; incremento, vigore, & remissione. At Medici quidam iuniores, quae non magnam mutationem habent, non ContEnuas id est; Θnochas, sed S nochas no- minant: Cρntἰnuas autem has solas, qyi n6nvellitant ad integri atem, & intermittimi fingissis accessontibus, has vocant Antiqui, interdum Continuas, intemdum Interimittentes ; nam sunt recto inter Continuas,& Desinentes in integritatem, mediae; Proiride iecte, ubi cum Syn his conferuntur; Intermittentes appel 'lanitir clirri ad integritatem venientibus , Co Φιi s,
150쪽
Contractiones, vide Ganglia. Contraindicare, vide Endeixis. Contraria,apud Hippocratem & Medicos sunt,non in corporum modo qualitate, ut calidum frigido, humidum silcco; sed in quantitate etiam , ut magnum paruo , laxum denso, plenum vacuo , quae Aristoteles posita vocat ; quo sensu dicunt Medici,curationem
fieri per contraria, It .method.cap. I 2. Contu=batis,seu Perturbatio, ταρ ξM,Vide Tamaxis.
Contusio, θλάσμα est, cum graue aliquid supra corpus incidit,ac id ipsum collidit ; ita ut carnea pars dis-Tumpatur ; cum vero caro contusa, in loco sub cute cruorem contraxerit, sine ulla cutis diuisione, exuccutio , fugistatio , effusio , nigror , & nigritia affectio dicitur ; venas tamen exiguas , simul cum carnorumpi, ac discindi in huiusmodi suggillationibus , est
perspicuum , 3. de his quae in medic. 3o. lib. de tumore, cap. Ios. de compos . med. per gen.i cap. 3. . Id quoque. in osse aliquando videtur euenire, sed in pueris maxime. Oportet enim in sese cogi id os quod colliditur, aluue ita molle euadere, ut perfecto durum non sit. Sλαπς etiam numeratur inter fracturae cranij differentias, quamuis fractura cranij non sit, nec fractur, quidem simpliciteri, sed ossis caluariae in anteriorem partem impμlsio , & veluti inflexio , cauitatem tan-xum , non etiam 'nitatis solutionem in caluaria etaficiens , ut licet in plumbeis , & aeneis vasis vide-V
Convexa Hepatis, vide Sima. Conuulsio, απασμὸς ; C im omnes arbitrarii morius , musculis obeantur , quando ad sea ipsorum ca'pita retracti, unamque particulam , cui inseruntur, simul attraxerint, si affectus aliquis p. n. in tensia nem musculos ducens, iisdem acciderit, hunc motus