장음표시 사용
391쪽
tia, Somnifera, Graece, Numnκα φαρμα- ίCσ-lisa etiam, i .de comp.medic.loc.cap. 9.& lib. .cap. 4 nuncupantur, hoc est, somnum conciliantia ineuic menta, quae temperiem sortiuntur, summe aduersam iis, quae reuera limi anod na ; refrigerant siquidem omnia corpus, & sensum eo usque obstirpefaciunt, ut, si paulo liberalius ebibantur, mortem afferant, s.fim phc. i' vide Anodina, Colica, H norica. res, μυκτῆρες, proprie dicuntur cosicanae nasi
partes Vtrinque positae, quae meatum praebent spiritui di odoribus ; verumtamen quandoque totum etiam id. membrum a Medicis appellatu , i qui Latine Nasus dicitur, odoratus instrumentum i quippe si occlusis nar1bus , spiritum ore adducimus, odorem nuntum sentimus; sin autem spiritum apertis naribus at trahimus, odori sim protinus mouet,in medio oculorum prominens, libr. de instrum. odor. cap. I. Nasus vero in se septum quoddam cartilagineum per media loca diductum habet, duoque foramina satis conspicua , haec , inquam, quae cernuntur, & in singulis naribus singula sunt, Nares dicuntur, ibid.cap.2. Narium ala, vide Aia nariam.
- , vide Nares. ri tes, quas πυγαι, &-Graeci vocant, sunt
inseriores corporis partes posticae, ad animalis factae uietem & sessionem, quamobrem Natibus carnosa corpora substrata sunt,quarum gibbae partes,quyd Orbiculares sint, oharomata, ceu modo orbium factae, a Graecis appellantur, lib. Introd. cap. IO. Nates cerebri, vide Glutia. μι-- ων, quem& Calidum lanatum Vocant, cuius vi omnia animantia vivunt & vigeatὶ apud Galenus
392쪽
lenum est aut anima , aut primum & praecipuum animae instrumentum, quo omnia quae sunt ad vitam necessaria , administrantur. Insiti caloris praesentia, vita est, ut absentia, mors ; inaequaliter in singulis corporis partibus dispersus ; In corde flagrantissimus , in ventriculo & praeco*diis moderatior ; in capite & cerebro,adhuc minor,in ossibus Perexiguus ; prout natura unicuique particulae expedire & conuenire adjudicauit. Hic si us, insitu .e dicitur, hoc est , a natura , in prima consormatione singulis partibus certa mensura& debita proportione inditus , cui calor suens & a uentitis' 'pponitur, quem natura in corde tanquam in quodam penu collocauit, unde per arterias cum spiritu& sanguine, tuis vehit vehiculis & pabulis continenter depromitur.ferturquς in singulas partes, Ut earum C lorem natiuum , fixum , instumque foueat , atque instauret. Ideri ille calor influens, in moerore , metu, verecundiae ihitio, frigore, accessionum principiis, de somno, intro cum sanguine spiritu ad Cor recurrit,& ob id per eos affectus, & cutis , & subditae illi partes frigent,& pallent;contra in gaudio,verecundia iam vigmate, statu accessionum , ac vigilii, calor ad cutim copiosior effunditur,cum spiritu & sanguine,& pronus Calor,rubor,tumor & nitor, hic partibus inducitur. Natura nomine, temperamentum intellexisse Hippocrat, atque id esse praecipuum, & maxime proprium Natura significarum ab ipsa naturae sebstantia desumptum , cam saepissime, tum libro toto de Natura humana, Galenus testatur, 3 .aphor. 1. Vbi naturarum
dicit, aestate, has hyeme, male benόve se habere. Naturales facuItates, φυιns δυναμεις, , Galeno in arte parua distinguuntur; in primas, seu principes, & in
secundarias,sive ministras: Prima statuuntur tres; ρε-neratrix, auctrix, nutrix. His omnibus singulis, aliae quatuor inseruiunt, attractrix,retemrix onco trἰx,ex-
393쪽
pultrix quae non in iecinore modosed hi omnibω vesminimis corporis partibus,a primo statim ortae insim . Naturalis motus, 'vide naturalis. Emina de Vomitus Nauseatisnes is venis,id est,u-nώσει appellariistimsocrates, quas prius vocaverat exunaationes uit des' sugillatisne/.cmaa Venae: more eorum, riuntur , Si eminum, fan 'inem expuunt1,' ad 14iri euomunt , tum ex propria inu e stiriam vi tia et tricis , quon ex inflammatione eo amylluat uinctaea ipsius tangiuinis copia, ac, prauitve Σὲdefa 2. i. 44 Π mo
senaiit, i o. de composmeddoccii Estimatem earum differentia generalissima : quaedam qnim calcu losos reBes iuuant ν quaedam vero inflammatos M vl-Feratos, quae etiala ad vesicam similiter affectamco Mniunt. Habent autem contrarias inter se acestates e
Quae enim inflammationibus in ulceribus conueniunh
394쪽
mitigatiora esse oportet , coniuncta tamen diureticis: quae vero calculosis medentur, unicam facultatem sortiuntur, secare & extergere potest chim manifesta caliditate : sunt autem talia omnia fere amara. Neruum, quidam appellant omnia similarium corporum genera in animalibus,quae & exsanguia sunt,&sensu carent, ut, quae ex ossibus oborta, ab Hippocrate vocantur. Insuperiquae ex cerebro& dorsali medulla prodeunti ab eodem Iopriὸ Ner-m, Zcinni dicuntur. Denique ex musculis qui proueniunti; Tendones quoque sic vocitant. Quidam igitur omnia haec Neruos appellantes, primum, ipsorum genus colligatoriu- este aiunt secundum putem, ensibile,
atque electoriami ercium,ayeunorosim,hoc estineruorum stropaginem, cognominant, Com. i .in 6.de moria Vulgar. νευρον aut m- - , Graecis dictum est, quod nutare, & flectere significat ut .dos ex Galenus, initio libri de motin scul. Vide Tonos. ΛNertium colligantem,Mωὰ vocant νευ-σαυδεῖκὸν, quem Hippocrates vocat ligamentum , seu σαυδεσμον, copulam; ex ossibiu ortum dicit. vide Neruum.
Ne i dura de molles, eiusdem quidem substantiarint non vitiusmodi sunt usus: molles enim ad sensum;ώ-ri , ad motum sunt destinati ; non quidem quod duri non sentiant,sed a duris hebetior & obtusior sit sensus, quam mollibus: mollium principium est cerebrum sdurorum, gyinalis medulla ; ab hoc principioisinguli instas sedes,a natura mittuntur, molles quidem, in organa sensuum i dari.in musculos: dicuntur autem motis, vel dari, sibi inuicem simul,& ad cerebrum,collati. Nerui Nilei,seu vi i,vide Neruos V cos.
Nerui recurretes,Nines παλ. δρηῶν-,Sut rami duo neruorum sextae coniugationis a Cerebro prodeu tium,quorum dexter circum arteriam , quae axillam amidir sinisur vero ircum magnum arteriae descendentis
395쪽
iruncum obuolutiissursum reuertitur, & recurrit quasi in laryngein,ia vocem efformandam ; quare Galenus, 4. loc. ais. φ-Jικοῦσ. maluit appellare, id est, vocatis ;ita enim sunt necessarii ad vocem , ut secti , vel inter- septi, vocem prorsus aboleant; refrigerati vero , ran Atilpςr vocem impedi t, donec calefassi, naturalem emperiem remperauerint, r. loc aff6. 'Nerui diaciunciunt nerui gutturis,qui ad instrumenta vocςm concinaruntia proprie pertinent, quos Gale' pus & inuenit, & eo nomine donauit.' Diuus vel incisis, vel laqueo interceptis , vox perita non differunt a neruiet apud μterias existentibus,quoS recurrentes Ia minant : ipsorum enim essentiae pars sunt, & utrique
Nerui voluntari' dicuntur, qui ex cerebro, dorsiqne medulla ortum ducunt: sicuti qui ex musculis tendones; & qui ex ossibus proueniunt, ligamenta appellantur, lib. de ossib. in prooemio. i
Neruorum coniugatio dicitum, quoniam nertius non
Vnus,simplex, aut αογει. a seo principio proficiscitur, sed omnes coniugati feruntur, ideoque ab Anatomicis cruorum paria appellantur, ac septem quidem paria a Ferebro,triginta vero a spinali medulla proficiscuntur, 'Neruos se ficos in genere vocant, qui ad sensuum instrument mittuntur,aliis quidem,qui mouent memei rumi molliores,a.de plac. s. Proprie autem sensi os vocant Nervis,siue Poros, neruus a cerebro ad oculo descendentes,qui Rii sunt conspicuae, & sensibiles viae spiritus, i o de Yse pari. ix. & proin eosdem Opticos
vocantil6.vsti part.c. 3. atque etiam suos, ab avionelaomen lipponentes, lib.de nem. dig. cap. 2. - MNerAos discriminationes sunt fines membranarum, quae orificiis cordi. gdjacent, i .de placit. ι o. Neruosim, corpus spermatieuiri,& ςXan
ad nerui naturam & similitudinem accςdens;
396쪽
licet enim Galenus tria neruorum, genera dicat initio, lib. i s. de usu pari.& com. I .in 6. τ-; praeter illa tamen tria senexa, sedes, uterus, Vesica, & pudendum: virile, neruose dicuntur, cum tamen nullo praedictorum generum s tineant , aut componantur, sed quod nexuosoriun corporum similitudinem gerant ;contrahi enim in ingustum, & extendi in latum pos sum,quae corpori carnoso pingui non conueniunt: unde quidam Penis colam , neruum cauerno sim appellant, lis eoque Penem & ipsum,totum cauo mellum Vocant, qhcid arrigi, flaςcescere, item contrahi, extendi quet possit, moi .in..deinoib. vulg. 2. I i . biferam caue inus, vide Neruosum. f 'IVestu, νῆος, intestinum, vide Emera, dc Dia m. Nenretonin dicitur is, qui in nemiyvel tendonibus, sine disicrimine, vulneratus est. 3.de compos med. per
Neutrum corpira est, Nel quod neutrius extremae dispositionis est particeps, vel quod utriusque; vel quod nunc huius, ninc illius particeρο , salubre nunc, nunc
Nigra bilu, est humqt melancholicus, Ni dum antimal naturaliter se habet, quotidie gignitur,& proinde omnino alia est ab ea; quae ex ustione,ac velut assati
Nigra vena, vide Communώ, & Media. Nigritia, de Nigror, vide Contum,& Musa. Nodi, sunt extrema pars postbrachialis, 1 quibus digiti incipiunt, quos Conolos Graeci vocant, lib. I
Nomas appellare Medicis mos est, putrescentia vlcera, tu si id est, pasendo,quod putredo depascatur membra, & ad vicinas partes serpat, adeoque Una cum parte primum vitiata, & ipsas finitimas sedes
torn pati,simpl. Putrediam autem acquirit vel disitus
397쪽
dirmarestate temporis, quo omnia, quinqΗam initi sint, tandem Iedduntur ,vel statim a prina cipio, ut quod a .venenatis animalibus factum est.Pio agressis quidem temporis, & Aphtae, & Dysenteriae; Nomas transeunt,teste Galen.Sunt autem Omnia elusi modi ulcera aegre sanabilia& vehementissimis prorsus medicamentis opus habent, aded ut citra ustionem'
Nubis nomen , solent Medici, si aere , ia ethinas transferre, pro aliena eorum,quae in .sMarum superi Rcie pendent specie , vel evaporatione. Vt ero in interim tempestas fit, ubi nubibus condensatus,aser,i inubilosus dicitur,videnturque riubes quaedam per eruti disiectae quo quidem tempore nubiuim cetnimuyciaore non exquisite atrum,nec lucidum,sed inter hos medium:haud aliter,nubes in urἰna quam vocat etia Hippocrates nebulosam sussensionem alia alba , alia nigra, alia media, oritur ex evaporationibus,ad vrillaesaminx partem delatis,com. .in 3 de morb. vulg. quae etian dicitur, Nebula, Nubecula, Sublimamstniam, Caeterum . id Omne crudum esse;de a fistia tuoso spiritu in stum efferri , Galenus docuiti; 'quot vero persccte concoctum, secretum, aequale, similar que est, id certe quoniam nihil flatus habet, in lana dum vasis vriinarii descendit, ac vocatur H posta Nucha, vulgo appellatur Dinalis 'medulia initium;
Graece νωτιῶον μυελι, Medustassinalis. pNutrimentum est, quicquid substantiam nostri corporis conseruare, & augere , & in eandem conuerti,
' Nutritio est continuo effluentis substantiae redinis gratio, unumquodque velo,ea Musubstantia Primum
398쪽
primum genitum est, ali etiam perpetuo consueuit; i' aeisi:m, c. ι 6. vide Posthesis. Vocatur autem omnis illa alteratio , quae alimenti in substantiam parzis , quae nutritur , tr/nlmut onem praecedir, concoctio ; ubi vero iam parti appoudur,nritri si 8.de compostmed .len .c.QN 'alops, νυκτάλω,1, LusciUm, is est, qui die videt obtusius, Sole occiduo acrius, nocte magis adhuc; ' vel contra,die parum, vesperi aut nocte prorsus nihil, unde nocturna oculorum caecitas appellatur φ .meth .i, 4.de composmedic loe. 8. lib. de Introd. Accidit propter capitis imbecillitatem, & maxime si ritus visi ut crassitudine . it inque reliquorum oculi humornm ac tunicarum.Caeteritiin,νυκτάκωψ dicitur non ille mo .
- qui ita laborat , sed ipsius etiam affectionis nomen est. iSic autem dicitur quasi β ψ , hoc est, ctu mora significat.vide
OBaudinis siue obautato, est vitiata actio auditricis. facultatis, proportione respondens j via tioso visui , vcluti cum oculis, colore, figura, magni Udine , 'el situ mutata, videntur, differens 1 Baricola, quae est audiendi difficultas , grauis auditus, seu diminuta audiendi actio; ut surditas, est ablata audiendi actio. . Aufertur autem, minuitur, vel deprauatur auditus, aut laesa aliqua aurium particula, aut nemo, qui in has a cerebro pertingit, aut cerebri ea parte, . qua is nertius exoritur, ι. da sympl. cauc cap. 3. 4. s. vide Baricola.
Obotia sutura, est cranij commissura recta, quae a media sincipitis sutura ad mediam futuram occipitis secundum longitudinem extenditur ; Graecὶ dicitur Vtrumque nomen inditum
399쪽
est, quod veru, aut sagittae, aut virgae instar recta inge-dit, Latini proinde rectam, &-vocant. 9.devsu pari. cap. i . & lib. de ossibus in prooemio. Ooliquatus pulsus est, qui oritur non constituta in rectum arteria: seu, qui editur, cum arteriae situs oblis quus est, lib. finit. med. oblongum & ispressum dicunt ossis caput, ad cerub. cem & sinum cui inseritur,id ipsum referentes, lib. de ossious in pri oemio. Obseruatio , Ti ρηεις, Empiricorum Vox est, Ii qcuc- . quid obseruassent fieri in morbis , τηρηπιν vocabant:
quorum,cum magnam haberent c iam eam o senem ἄθρει σμα nuncupabant : & ab obseruatione
memoriam, a memoria vero,experientiam manare
cebant, & ab ea proxime artem constitui, dum me I- 'nimus quid cum quo, quid ante quod, quid post quod Obseruauimus , atque id quidem vel semper, veIaelerumque, vel utrovis modo : semper, ut vusnerato corde mortem sequi: plerumque, ut scammonia rentreea purgari: utrovis modo,ut percussa superiori memsrana cerebri mortem sequi: rard , ut vulnerata ceregrisubstantia salutem contingere.
Obstipitis,est distortio spinae,ad laterale corporis partem, 3.art. 2.qua Scottosin Graeci vocant;vide Ophosis. Obstractio, vide Compresso. ' . 'Obstruentia corpora quae Graece Stegnotica, quaeque generaliori nomine eontrahemia,Occluderia dc constrin- sentia dicuntud sunt, quae ora vasorum occludunt, &sensibiles excretiones cohibent, Corpus enim Vnor
cum, quod claudit, & continet in se, nec quicquam quod sensu queat percipi,ex sese emittit, Graece
nuncupatur. Differunt a condensamibus.qudd haec poros & meatus corporis contrahant ; obstruentia autem& oppilantia, vasorum corpora claudant, s. simpl. i 4. illa sυνδικα, haec πυκνῶικa Graeci vocant. '
400쪽
obstupescemia est, cum aeger iacens, neque aliquid dicit, neque agit, sed apertis oculis quietus manet, similis iis, qui ex timore sent attoniti,7.aph.I4. . Occiput, ἰn , , ea est capitis pars, quae a Vertice tan quam a centro. circuli, unde capillorinia prouentus incipit, ad posteriorem capitis partem, usque ad Tendones & Nucham descendit, lib. Introd.cap. s o. Ochema, τροφης , id est, vehiculum nutrimenti, similicum appellatione, usum ostendens, quod Hippocrates Vocat serosum recrementum,est aquosa & tenuis sanguin is sumiditas, ad crassam substantiam Chymi, per vinetas in totum corpus ferendam, a natura comparata, . de usii partis δ' s . ochthode, ulcera, id est, verrucosa, quae non maligna, & contumacia sunt, sed solum labra callosa,& dura habetnt, η. de comp. med. pergen. cap. I. Vide
Dura ulcera. , tumores verrucosi, tuberosique, quales in Elephauticis apparent. Ocrea, vide Tibia.
ψdaxi m, est pruritus is, qui conceptis
iam intra gingiuas dentibus erumpere festinantibus, sentitur, quo solent infantes relatis ad os digitis,identidem eos mordere , & ipsi gingiuas suas confricare. Aliud autem est , quam e haec enim dentis iam concreti eruptio extra gingiuam, alio nomine oδεν φ a) ille vero dentis ipsius concretio &conformatio intra gingiuam, seu dolor ex eiusmodi
Concretione exoriens. Hermolaus Barb. apud Dioscoridem gingiuarum commersionem vertit. Reperitur&-, ab OAξέω. Odoniastia, id est, Dentium dolor, a. meth. 2. Odontoeides, Vide Dentem.
Odontopsia, puerorum est dentitio, ubi scilicet Einsitas prorumpunt dentes. odorati m, nominant non solita odoris sensumsed' etiam