Lexicon medicum Graeco-Latinum, a Bartholomaeo Castello Messanense inchoatum. Nunc verò in commodum publicum opera et studio Adriani Rauesteini ... Ex Hippocr. Galen. Auicenn. atque aliorum celeberrimorum medicorum monumentis. Tertia quidem sui part

발행: 1664년

분량: 600페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

461쪽

& venae multipliciter inuoluuntur; non secus in capisipite sub dura meninge plexus arteriarum reti formis, &relicularis & f'boroeides dictus, A. de Usu pari. cap. I& 9. de usu pari. Cap. 7. quem Vulgo rete mirabile ap

Plexus variciformis,vide nexus variciborm s. Plichada,id ei ,gressuram , totum id,quod inter in guina utrisque cruris est,solet Hipp0c. appellare,de amtic. 41.Πλἡχάς, Galenus etiam inquir,apud Hippoc.ditur,quod inter utrumque cras spatium est Nam Sc , 5 διαπιπλῆ I , divaricari significat, dicunturque ea verba de cruribus gressum facientibus,atque inter se distantibus: ipsaque crurum diductio digressioque πληκτα , sicut & ipse gressi Is κπληχας a Graecis nuncupatur.Sunt aΗtem ut scribit, Galenus,qui πληγα--α per γ scribant , quidam etiam ηπλιχάμα. Pneumatias, & pneumatodes,Vocri Hippocrates an helosos : qui densum spiritum sule crebram & densam reipirationem habent, 3. de dissic. respir. cap. ι Pleumatoris vocat insuper Hippocrates cos , qui ventrcminflatum habent. ibid. Vocantur GraecC ον εμματίti,

heloti, tum inflati. Vtrumque enim licet, inquit Galenus, lib, de dysp, tum ipsum difficultate spirandi imiborare, ob hypochondriorum affectus,tum ei etiam ventrem flatibus distendi . . . Pneumaticaι , id est, lyirital;s, qui omnia spiritibus attribuunt, lib. Introd. capit. s. vel , qui de ipiritibus agit. 3. de differ . pulc capit. 6. Uνευμαnκοὶ dicti sunt Medici quidam, qui a flatu seu spiritu in corpora subis eunte, omnia vel secundum naturam se habere, vel in morbos incidere censebant. Forte Hipp. aut quisquis author fuit de flatibus libelli, huic sectae occasiqnem praebuit,cui se inter Medicos Athenaeus & Archigenes

462쪽

ait , α νευρ crua est , ut qui dilatatione fiat a statulento spiritu. Uerum duobus modis accidit, vel ex quatuor vasis testiculum alentibus, qui durior est, nec compassu digitorum evanescit, sed recipere curationem po test : vel ab arteriis darton membranam intercurrentibus, qui appressis digito intro recurrit & evanescit: curationem vero non recipit,propter periculum,quod

ab incellabili sanguinis profluuio impendet. Pneumonphalon, Umbilici est dilatatio , a flatuoso spiritu , lib. finit.' Πνευματωφαλ , cui umbilicus a

flatu protuberat: species est τέξομφάλων.Pmgalion morbus. Incubus Latinis dictus,alio nomine Ephialies; vide Ephialtes. Uνι γ αλίων dicitur Drais arri,s,det,quod eo laborantes prope suffocari videantur. Reperitur & πνιγαμων pro eodem. Podaera,est Arthritis pedum;vt enim Arthritis uni uersi corporis & articulorum omnium , morbus est,

ita si solum pedum sit passio,ab affecta parte, Podagra;

si manuum, Chiragra nuncupatur,vide Arthritis. Follaae,est breuior & maior digitus manus,que Anti-eheira dc Fromanu vocat,lib.de ossib.c. 11.vide Digiti. Polychresta medicamenta sitiat quae multis affectibus

conueniunt, quae contrariis medicamentis constant; etiam iuxta secundas qualitates ac vires , non tantum primas, s. de comp. med. per gen. cap. . ι. aliter enim

uni tantum simplicique affectioni, non etiam multis, atque inter se etiam Gpe contrariis prodessent. Coegit autem Medicos necessitas contraria aliquando medicamenta miscere, non modo ut unum alterius vires frangςret,atque minueret, sed quod conducibilius esse judicarent,habere unum aliquod medicamentum per , multia affectionibus conueniens,quam tam multa singulis affectibus destinata, etiam ea in me

dicina longe practent, Siesentin uno codemque me

463쪽

dicamento repelluntur & digeruntur, detergentur &laelligantur,in crassiantur & attenuantur humores,quod diuersas in se facultates contineat. Eius generis est PB nacea Isis,Icesium, aliaque plurima emplastra,de quibus agit Galenus. Et si in simplicibus quidem medic mentis,ut Aloe,Rheo barbarico, Mastiche,& aliis sexcentis ea vis inesse cernitur,ut contrarios simul effect usin hominii corporibus producant, nemo mirari debet in compositis contrariorum pariter inesse facultatem Polychronius morbus, qui longo temp* e durat, &etiam chronius dicitur, cui opponitur qui breui tempore finitur, 3. dier. decr. cap. I . Pes morphum,ui se Sphenois os.

Pol pira, λυπους, tumor est praeter naturam, in meribus genitus, polypodis carni assimilis, iuxta substantiae proprietatem, s. de compos med. loc. cap. 3. Pr prietatρm substantiae intelligo, non colorem modo &consistentiam, sed reliqua etiam quae sunt Pol pis propria, quibus tumorem hunc similem esse, Veteres pro diderunt, nempe quod multas radices, ut & ille pedes habeat, quodque ut ille venantes ulciscitur , acetabulis suis manus eorum apprehendens, ita & vitium hoc laborantium nares obstruat, ut & difficulter spirent,&aegre loqui possint. Haec enim substantiae Polypi proprietatem consequuntur non minus Dym color atque

consistentia: Ac color quidem varius est, aliis albi dus, aliis subflauus , aliis subruber: Substantia pariter Uiis mollis, & quodammodo fluida, aliis durior, magisque contracta. Celsus lib. 6. cap. g. graphice Po- ινρum depinxit his verbis: Polypus in naribus,s caruη-cula modo alba, modo βbrubra, qua nariam Us inharn, est mado ad labra pendens,narem impletimari retro peridforame,quo spiritus a naribμs adfauces ascenduet,adro increscit,ut post uuam conPici poss,strassiavique homi'nσm,m-- Austro τσι Euro flat feris molι ἡ τὸ ima

464쪽

ruina, magis spiritum impedit, ct naris dilatati qua fere σαρ mνωδis est ; itaque attingi non debet. His quidem verbis, Celsus omnes Polyporum differentias complexus est : Quarum quinque affert species Hip

' Pomphobx,Bulla, est eleuatio in humore facia I ssa- tuoso spiritu,quo intra humorem concluso bulla excitari solet, praesertim si humor tenax, viscosusque est,&calor in illum agat debilis ; tunc enim bulla permanet, nec facile soluitur ; quales saepe in Qrinjs visuritaer, re-nalem & longum morbum significantes .Est aute Pom- phol x metallicum medicamentu,quod in coctura aeris surstim fertur, & in cameris parietibusque fornacum bullarum modo tumens colligitur. Nihil enim aliud est quam aeris fauilla. Effertur autem vel ex aere solo, vel ex cadmia sola,vel ex aere A cadmia, quod eam aliquando friatam metallici ilispergant aeri: Primum autem in bullas, ut aqua, tumet, atque ex eo nomen ac cepit : mox maiore accedente incremento,ianarum as

similatur peniculis et atque ita quidem sua sponte gignitur in tornacibus.Rara nunc est Pomphelyx,,c pene ignota,ut & pleraque alia recrementa metalloru. Sunt

tamen qui in ossicinis eam Nil album appellent, ut &Dodium sic dictum a cineris similitudine,quod deor

sum fertur Nid nigrum, t Gosum. Inter αδεκταρια ι numeratur τομφόλυξ:adstringit & siccat lenissime, praesertim tota, habetque tenuitate partiu citra calore. Ponos , nunc laborem proprie dictum , nunc dolo rem , seu malam affectionem , qua in acutis morbis aegri male tractantur , significat, D actit. s. Πονω est motus omnis vehementior; idem omnino cum exercitatione generaliter dicta. Quoniam autem ex illimo dico labore plerumque lassitudo dolbique oritur, se chum est, ut πόν' non modo vehementem motum, sed

dolorem etiam significet, & quicquid hominent offeti

465쪽

ait. Sed cum in omni dolore duo esse oporteat, affectum a naturali constitutione alienum,& eius affectionis sensum , Hippocrates utrumque πόνον appellauit.

Nam cum scribit dolorem fieri propter calidum , frigidum, plus vel minus, ipsum alterationis sensum sine dubio Antelligit. Vt aute . ωον Ο, qud Graecos,sic apud Latinos labor accipitur , ut ex Cicerone videre licet, qui laborem definiuit 'esse functionem quandam vel animi, vel corporis grauioris operis & muneris: & ex Virgilio, qui pariendi dolore Lucinae labores appόllat.

Poples, siue Anc Ie , est articulus ille, quo os magnum femoris articulatur ossi tibiae ; in quo pars exte-xior dicitur ; interna verb, qua crus flectitur, dicitur Poples, vel An Ie, lib. Introd. cap. Io. Poroceis,est ramex callosus,siue tophus in testiculo, aut in membrana Euthroride concresceRs,insignis,renitens, durus, & inaequalis. His notis ab H droeele 'de Sarocela, distinguitur, lib. finit. Poromcephalon , est concretio Tophi in Vmbilico, libr. finit.

Poropaeia, est exiguorum meatuum apertio, A me thod. η

Poreacea bilis, vide Bilis pallida. Porrigo, id est, Furfuratio, vide Furfuratio.

Porta vena, vide Caua vena.

Porta hepatis, πυλα ηπατο, ni pars sima hepatis, in qua radicata est ea vena magna , quam vocant venam portam, vel venam portae, qua est ingressus chysi in jecur, sicut ex gibba sanguinis est egressus.

Porta ventriculi, est inferius ventriculi orificium,quod πυλωρὸς Graecis, Latinis Ianitor dicitur,3.loc.aff. . videoloros. Portonarium, est primum intestinorum, quod Duo

denum appellatur , libr. de anatom. viu. vide Dorica dactylon. Porus,

466쪽

Porus , est in specie opticus neruus mollis, ex prima coniugatione neruorum , a cerebro ad oculos perti nens,quippe qui solus malaifestii habet foramen, unde& visi us & meatus absolute dicitur, .loc.aff. a. Porus deinde dicitur exiguus omnis corporeae molis meatus,3 .san. tuend. c. ix. per quem aliquid influit vel effluit, siue id spiritus sit,sive aer, siue humor, siue excrementum. Ad haec meatus , tum per quoS cibus vel in ventriculum subit, vel ab eo exit ; tum quibus chylus .iii Iecur effunditur , aut bilis in suam vesiculam ingreditur, vel ex ea esstinditur, πιποροι appellantur: praeterea S: exigua illa foramina per totam dispersa cutim, quae corporis uniuersi perspirationem moliuntur. Sunt autem in uniuersum duo pororum genera: alij sensibile alij insensibiles habetur. Illi magni & patentes kiit,

quales in ventre,jefinore,liene,intestinis,venis,arteriis,& reliquis eiusmodi instrumεtis visuntur: vi vero parui& visum fugientes, non solam quidem partium superficiem occupantes, sed per totam etiam carnis ossium, cartilaginum,neruorum, ligamentorunt,membranarii, & cutis substantiam diisseminati. Neque enim externi

modo sunt,& superficiales,sed etiam intimi. Siquidem iis plenum est totum corpus, & tota cutis ; aliter putredo vitari nullo modo posset. Iis enim foraminibux totius corporis perspiratio fit, quae constat & frigidi aeris intromissione, & fuliginosorum, quae in singulis

partibus colliguntur, excrementorum vacuatione. Ex

quibus perspiculi est, meatus omnes in optima corporis constitutione patentes esse semper oportere. Quod ut plurimit valet ad tuedam sanitate, sic eorum obstructio maximorii morboru occasionem praebet. Atqui&Por,ti Topbu significatasim qui in arthriticis,tum qui in calculosis generatur; cu enim humor crudus lento rem assumpsit,& transitus per renes in quibusda natu-xis sunt angusti,id,quod crassissimsi est,& maxime len-

467쪽

tum , diutiuS moratur, & tophum gignit, i. de alim. sacult.c. s. Poris denique & Castum significat ad quem gignendum cogi, concrescereque aliquid proprii os sum alimenri oportet , id quod in f acturis ostium

cumprimis accidit, 6.meth .c.1. vide Meatus in Oncos. Post-apparentia, vide insidentia. Pos-brachiati, vide Brachiale. Posterim cerebrum, vide Cerebellum Posthia,sive Crithe dicitur, cum parte interna etiam iuxta coronam palpebrarum, suppuratum tuberculum

oblongum , figura hordeo simile fit, unde appellatum est. Fiunt & alia quoque maiora in mediis palpebris

eodem dicta nomine, lib. Introd. c. i s. vide Crithe. Fraecedentes cause,Vide Antegressa,& Febres putrida. Praecognitio , praenotio est futuri decursus. Ec euentus morbi, ut etiam futuri symptomatis eius, quod necessariam habet generationem, non autem

omnium , quae circa aegrotos eueniunt, accidentium ;modo nihil aut ab aegro , aut ab assidentibus fuerit Commissum, quod morbi naturam dissbluti, & cogat naturam in aliud tempus disterre morbi solutionem. Verbi gratia, praedicit Medicus septimo die, si omnia ut oportet,agantur,solutu iri morbum. Ubi verδ qui quam admissiam est, si paruus quidem error hic sit, relabi solutionem ex septimo in nonum posse : si maior,

in undecimum : s multo maior,in quartumdecimum: si perquam magnus, periculum pro certa salute secuturum : Haec quidem ad morbum attinent.' Nec vero

de symptomatibus aliter sentiendum est; sed necessariis & magna ex parte morbum comitantibus. Tumultus enim ex vicinis per noctem & canes latrantes,& injucundi quidam nuncii, insomnes aegrotos reddunt; quorum nullum neque generationem habet ne- Cessariam, neque firmam derivationem. -e eorum, uti dicton, in spetisruns , quae generationem habent

468쪽

habent necessariam,vi tussis & doloris lateris in pleuritide, capitis doloris in febre, tumoris & ruboris inphlegmone. Praecordia, alias Phr as, Veteres, Diaphragma, Sctransuersim septum appellarunt ; infra vero haec pra coladia , tum venter , & intestina, tum jecur ipsum sita sunt, 8.de placit, cap-' Fragmatis ossa duo sunt, capiti desuper imcumbentia, rarte posteriori os occipitis,anteriori vero os frontis,utrimque ab ossibus temporum, lineis fuerunt distilicta, quae & Bregnaruis ossa appellantur, I 1. de via

pari. cap. 1 o. Vide Bregma.

Praincipientes cause, vide Antegressa. Praeputium, cutis est, quae glandem pudendi vestit, y .method. x s. vide Praesepiola, vide Phathnia. Α

' Praeter naturam, Vide Secundum naturam.

Prat exim, manifestissimas causas, & verissimas, v cauit Hipp. cum tamen in usu sit, ut falsae cauta, pra- textus appellentur,1 .de fract.62. quin & pratextus alia quando non falsas causas,sed veras dicit,3.de fract. 6.

bilis in longitudinem , ac orbem tumefacti, citra rei vehereae appetentiam, 9. de comp. medic. loc. cap. , flatuoso spiritu , i . meth. . nullo praesente stimulo ad libidinem , aut desiderio coitus ; ut quibusdam accidere consueuit, qui supini decumbunt, ducta denominatione a Priapo; nam hunc, ut cui suapte natura huiusmodi Coles esset, ita finxerunt,atque pictura descripserunt homines , 6. loc. assect. 6. Addit Aetius, dolores inde moueri,quales esse in tetano solent,quod inflatum distentumque pudendum conuulsionis modo assiciatur. Scribit etiam, eos qui sic labortuit , cito perire ventre inflatos, & frigidum sudantes, rusi illico auxilium eis adsexatur. Accedit etiam iis quandoque

469쪽

inflammatio. Fit hic morbus a flatu vaporoso, ab li moribus viscosis crassisque sublato,& cauernosum penis neruum distendente. Aliquando vero ipsis etiam arteriis eo flatu repletis oritur,nullo praecipuo proprioque affectu colem infestante : quem aftectum etiam Doria , ct satyriasinum Graeci vocant, quod Satyri

arrigere semper crediti sint, de tumor. cap. q. . Prima eorpora, vide Homiomeres. Prima vena, quae & mafrena vas appellantur,& vasorum radices, s .meth. 3.) sunt,quae circa jecur, & me- senterium , & cor visenda sese praebent , i 2. method ι. vide Radicem vasis. .

Prima particula, vide Similare. Primarius affectus, vide Idiopathia. Primitiua caus, vide Anteeressa. Princeps intestinum, vide Rectum

Principium morbi triplex dicitur; primum quidem de primo insultu , qui simplex est,& latitudine caret ;secundo, de eo, quod ad tertium extenditur diem ; &praeter haec etiam id, quod tanquam pars accipitur totius morbi, in quod manifestae coctionis sigila deside

Proboscis, siue Pronomaa, est pars quaedam penderavangusta,& longa in Elephante animali quo loco aliis. est nasus aded ut ad terram pertingat, i 6.de Usu p. I

Procatarctica causa, Vide Antegressa. Processus anchoralis, vide Anc roeides. Frocessus cornicularis, vide Ancyroeides. Procidentia oculi est, cum ab ictu aliquo violento, aut strati gulatione,cum febre continua, vel capitis dolore, prolapsus oculus fuerit, libr. finit. Proconhli dicuntur, primi digitorum articuli, me-xacareio proximi, perinde ut medij digitorum artic

ii, con*li, extremi vero, metuondyli, nuncupantur.

470쪽

Proegumena, causa interna est, quam antecedentem solent nominare: Celsus vocat abditam, in occulto positam, & morbi contἰnentem causim, quanquam talis in

specie dicitur, causa morbi coniuncta, qua posita, ponitur ; sublata, tollitur morbus. Prognost a signa nuncupantur , quae futura praenunciant ; Diagnostica, quae praesentia declarant ; D. dicatoria, quae instantem crisin, & curationem indicant, lib. de Optim. se emp. cap.6 Pralapsiones, id est, ostium absolutas & integras alternationes, siue dearticulationes. Disnotiones non in- regrM appellat Hipp. 3 .de frach. si .& i .de fract. 3 6. Prolepticus morbus, vide Anticipans , & Cinumenus. Promanus, vide Digiti, & Poluae. Proneruationes, vide Tendones, 'dc Aponearosis, Pronomaa, vide Proboscis.' Prophasis , vide Antegressa. 'Proph Iace,ea est artis medicae pars,quae morbi causam adimit; Prophylactice vero,quae a morbo praese

tuetur enim sanitatem. Tota consistit in causarum, quae morbum alioqui facturae erant, ablatione , hoc est,tota circa humores praecipue negotiatur. Siquidem Inaximae praecipuaeque impendentis morbi cauis humores sunt lenti, crassi , multi . valde calidi, frigidi, mordaces, putres, pestilentes, aut alia quadam vitiosa qualitate praediti. Quae ergo iis adhibetur prouisio,

lentos incidendo, crassbs attenuando,multos vacuando, calidos refrigerando, frigidos calfaciendo ordaces contemperandω, putres & pestilentes immutando, ne morbum gignant, προφυλακτικὴ appellatur.

Proprius a Ius, vide Idi athia. Proptosis, procidentia oculi appellatur, ubi cum in- flammatione illi ex sede sua procidunt, libr. Intr. c. t s. Prosertes, προσαπως, hoc est, Appensio, longio-

SEARCH

MENU NAVIGATION