Lexicon medicum Graeco-Latinum, a Bartholomaeo Castello Messanense inchoatum. Nunc verò in commodum publicum opera et studio Adriani Rauesteini ... Ex Hippocr. Galen. Auicenn. atque aliorum celeberrimorum medicorum monumentis. Tertia quidem sui part

491쪽

est stillarae capitis, ut est apud Paulum , lib.6. cap. yo. lRhyalom, , concretio est summoru pilorum indivisibilis, veluti in baculos, qui etiam amplita in non crescunt, libr. finit. Rhus, profluuium foeminarum proprie apud Medi cos signincar,fluente sanguine assidue pene & inordinate per uterum ; longeque diuersa fluxio est ab ea, qui nuit sanguis per uterum menstruis periodis ; tam

praeter naturam si, hac vero,secundum naturam ;Morbi nomen estμγιωακει , fluxus muliebris. Additur autem nomini coloris diuersitas, ut intelligatur 'quis humor fluat, dicendo φουν vel ρῆ, ερυθρον. Rhyau, est oculorum vitium, quando . eatus, qui ab Gulis in palatum desinit, vel obstructus, vel conni-Uens, excrementa, non ad loca consueta transmittit, sed in oculos regurgitare permittit, com. a. in s. de morb. vulse, a. vide Rha ι, & Encamhis.

Rh podea medsicamenta sunt, quae a sordium similia

tudine, quasi strigmentosa nominantur, a.de Comp. medic. per gen. cap. Rhyptic ρυπτικὰ,silae extergentia medicamenta, n ininatur,quae in superficie,siue in cute,siuein ulceribus , .mνον, id est, ordem,auserui; quae vero altias Poros ab 'xcrementis expurgant,ea Ecphrasti Eccathoi

quasi expurgantia, & ab infarctu liberantia dicasin a

' llantur,s .smpl. i a. Quae tergent,alia imbecillius,aliaehementi iis id agunt. Modice deterget farina fabaria,Ordei,ciceris,semen lini torrefactsi,saccham,oxymetiri agis,terebynthina,thus,mel despumatum, amygdalaenarae: valentius,erui farina, seme hormini adix ireos, Panacis,nitrum ustum,nitri spui nassi stiles testael cx,buCcanora & purpurarumin caeterorii ostreorum ustae,tritae,tenui cribro cretae,quorum quidem alila tam valenter tergent, ut etiam pilos tenuent ; sed

492쪽

speciatim dicta sunt, tergunt tantum, non etiam ob structa liberant,quia sunt amaris imbecilliora, salsa scilicet & dulcia et quae autem valenter detergent, omnino etiam digerunt & ob id valde siccant. Risthmin in proportio temporis ictus, ad 'tempus quietis. i. de differ. puls. cap. 7. Cum pulsiis constet quatuor partibus, duobus scilicet motibus, &semineti quiete , sibi inuicem perpetui quadam serie succedentibus, eorum inter se proportio comparatioque 2 thmus est: Eum omnis spulsus habet, sed va

rium. Suus enim est cuique naturae, aetari,anni tempore , sexui, & reliquis: quem quidem qui seruat, ista ovo dicitur, qui non seruat, Rigor, ριγω, est insiti caloris exagitatio, cum sense doloris subita & uniuersim facta, lib. de tremor. con- 'uulf cap. s. nominaturque etiam Rigor. Neruorum conuulsio, & Tetanos, 3. loc. aff. Io. Est autem proprie sic dictus, concussio, & commotio inaequalis totius corporis a tenui & magis acri, copiosorique humore, quam qui in horrore peccet, 3. ait. tuend. s.& i. de sympl. cauc cap. 8, vide Frigus 3c Horror. Rigor nonnullis quidem accidit semel,nonnullis autem per vices interpolatas multorii spacio dierum interiecto et a principio usq; ad finem continuatur; aut est ita omnino exiguus,vcneq; adesse videatur, cum se quieti tradiderint, sed cum moueri coeperint, tunc dempim eu sentiunt;aut etiam,sine motu molestus accidit,pituita humore redundante,sed non putrescente;quando autem hic humor etiam potuerit, non mΟ- 'do riget,sed etiam febricitant aegri,a.de differ.febr.c. s. Rob,vide Succum medicatum. tertia est hinniditatis species , unde partes no- 'stri corporis nutriuntur , quae continetuc in omnibus animalis partibus, ceu Ros quidem,per earum substan tiam sparsus,7. method. o. Rotu

493쪽

Rstula, vide patella. αtibra sile,vide Bilii palliia. Ructus, est flatus excretio per gulam ; cum & alius iqui per intestinum rectum secernitur I com.3. in 6.

. A C C V s, vide Coecum intestinum. Sacer morbus δερα νόσο', id est, Dile a) dici-r, quo eius magnitudo designetur ; Sacrum enim ud Antiquos , significat magnitudinem ; alij vel δώ- una dici putant, quod diuinus esses,& a. Diis in pecatorum vindictam mitteretur ; quos Galenus repre-endit,lib. 1.de caus sympl. cap. 3.dacer ignis id est, Erasipelas, lib. de purg. med. δε- est. licet Celsus, Ignem Iacrum,paruum secusi existio et dici. Sacrum os,vide Dorsim. SagittalisDiura,vide Obelsa, Sabaotum apud Auicennam, & Plinium, manantia rapitis ulcera nominantur,quae Graeci Aliabbas , timeam sub quo & sicin , & ψυιδερακια, dcεξανθημαθα collocauit, nominant. Salsa pituita est, quae ab alieno calore computruit, 1. de natur. fac. cap. s. & salsa redditur , aut propter putredinem, aut propter salsae serosae humiditatis admistionem, 1. de differ. febr. cap. 6. iSaltas, qui & Palpitatio, & Palmos dicitur, 1. method. i. vide Palpitatio. Saltauella vena,es1 ramus venae axillaris,media por- currens inter medium digitum manus,& auricularem, s. de anat. adm. cap. s. & lib. de anat. viu.

Salubre corpus, simpliciter est, quod ab ipso naturaei Itu, bonam habet temperaturam, in simplicibus &i i primis

494쪽

primis particulis, atque in iis, quae ex illis compotium

tur, instrumentis est probe conformatum & commensuratum, lib. art. med. cap. 6.

Sanguificatio, quae &-nominatur, est m latio alimenti,in sanguinem, lib. finit. vide χιι ctrix,& Hepari Sangui s venas eas appellat Hippoc.quae magnae sunt,quibus ruptis, insignes sanguinis eruptiones Comtingunt;id quod ex paruis euenire non consueuitinam& paucus ex huiusmodi sanguis effanditur, & cito ad oras diuisas coalescit, nocumenetumque non asseri, tide fract. 24. Sanguinarium haedisamentum quod 3cglutinatoria. eruentu opitulans, Graech autem Enamon dicitur 3 est ι quod vulneris oras committere, & glutinare molitur, 3.de composmedic. per gen.c.χ.vide Glutinatoriuam. Sanguinis cordi vemr,culis, dextet ipsius est thalain mus , per cuius orificium unum sanguis in cor intro mittitur, per alterum autem,ex ipso in pulmonem de ducitur : Aius cordis ventriculus sinister, oisiluinus nominatur per cuius prius quidem orificium cor iis, quae in pulmone sunt,arteriis;tier posterius at tem omnibus,quae per totum animal lunt diffusie , arteriis cor est continuum, s. de usu pari. T. Sanguis, nunc sumitur pro omni in venis conclusesucco in quo pituita scilicet, utraque bilis, & tenues serosique liquores continentur in nunc pro liaria su stantia , e directo reliquis humoribus opposita, quae propriε sanguis dicitur , & E cuius exuber ira tota

malia nominatur, commen. 4. in 6.de morbo vulg. 29.

Sanitas Iartium similarisim,est euidi,frigidi, missis sicci symmetria ; dissimiliarium vero,compQsitis,

495쪽

mulierus, magnitudo, figura conueniens, I. de sanitati tuend. cap. i.& 4. & com. 2. in I. de morb. Vulg. 3.

Sua , quam alij Siraon vocalit, est mustum plurimum coctum; sunt qui & ficuum siccarum decoctum

Saphana oena est,quae desuper ad partem cruris in- timam descendit, quae descendendo occultatur, donec partem super malleolum interiorem attingere incipiat, lib. de anat. viu. vide Masteoli vena., Saριπέ vide Chymus. Sarcocele, σαρκικέλη, est morbus testiculis induratis Eonueniens,quod si aquosus humor in tunicis,quae circa testiculos sunt, aggregetur, Hydrocete ; omentum autem intestina , quod si eadem in loca illabantur, Diplocele, & Ent hoc ele dicitur, lib.dc tum.c. i s. Samcocele vero simpliciter Ramex dicitur, ΙΑ .meth.c. I 7. Sarcoma,est carnis in naribus aur aliis partibus prae ter naturam auctio , differens a Pol po magnitudine, opificio , & forma, libr. finit. Est autem Pol pus quidem Sarcoma , non contra. Polypus enim similitudi- nem piscis Polypi gerat oportet, cum σάρ μα inso

me sit potius carnis incrementum. Sarco halon, incrementum carnis est, praeter naturam in umbilico, vel mitis et malignae, lib. finit. Sarcosis in utero est carnis ibidem prognatae & collectae expullulatio , quam, si magna sit, recidere comvenit vellicatam scalpris , quo celerius emoriatur ; sin parua. protinus tollere, libr. finit. videtur proinde ni- ,hil aliud esse quam mola.

Sarcoticum medicamentum est, quod carne ulcus im- 'Plet, . .meth. 2. Nam quamuis carnis generatio naturae opus elle videatur, iuuatur tamen illa quidem plurimitin in replendo ulcere medicamentis, quae modicὸ calefaciunt, moderate detergent Sc purgant,asque misi a nivium

496쪽

ntadm secant, nulloque modo adstringunt. Taleinnamque σαρ sκων facultate esse oportet.Carnis enim generatio fit, cum & membra ipsa quibus adnasci vel circumnasci caro debet, in calore & frigore temperata fuerint, & sanguis qui illuc assivit, tum qualitate salubris; tum quantitate moderatus. Vorum calidiora paulδ ipsa carne esse oportet sarcotica,qui sanguinem vittrahant; neque ullo modo adstringere oportet, ne quod influit, repellant, ibidemque ulcerilaus arinus assingant; minimiimque siccare,ne absumant,sed mb dice prorsus siccare quo in carnem densetur Deteruendi autem purgaὸiqiae vi hi dita esse decet,ne 'mala caro & vitiosa gignatur , si quid lordis & ut ij in iangui 1irrelictu st,sed citra omitesti m si su & acrimoiDa. Gauriasis Ad Sabria us,vide Priapi'm,de Elephas, Fcabies, vide Vora. 'Gabies oeuli, est summarini genarim, angulorum que oculi eccisio , cum pruritu , quam,ce tam . fluxio

Scalpella Lami Vas . V. scalatum vocorit frictionem , motumque per un-gnes effectum, quod in prurientibus particulIS animalia naturaliter faciunt, Idque in ipsis omnI S Iephta-Tur,com.j. In 6.de morb- Vulg- - i , , Mamnom Hippocraticum .vide Hippocratisum cism

num.

Sevhoe desta est, os nauis ιlare, sue nauser o, lios 'prosi indo sinu excavatum , Tali caput nterius oblongum excipiens .; sic dictum SEaphae finia litii rie; caustatem enim habet oblongam', Sc bhae isin L lem, in quam simile caput Astractati seuTali 'intra si

Maputi, sinit ossa in dorsi 'post thorace; 'sita, cosse occipitis, spin que tho acis, coitis; ti ossς quod

497쪽

MEDICUM.

io vide Omoplata. Mariscatio, est cutis inciso, lib. de cuc it. cap. .' vide Encharaxis. . AESceletos , in ετος, quasi cadauer assiccatum &dum , est ossium humani corporis inuicem haerensilium uniuersolum uniuersa compactio , libr. de ossib .

Scel .crm, pars est corporis organica, a coxendicερ ad imum pedem pr0tensa, praecipuum ambulationis instrumentum, cui innitimur ; ita femur, tib mpedem paruum diuiditur. d enim in manu Fbi 'tus, id in crure tibia; & qualu in maevi brachium, tale

in crure femur est;quodque in manu manus extrema, id in crute pes est. .

dicas , species' est resolutionis , qua erectius a Dii is, homo nequiens , latus quandoque sinistrum in de 'tirrum, nonnunquam dextrum in sinistrum circumfert; interdit quoque pedem no attollit,sedattrahit velut ij; qui magnos cliuos ascendunt, lib. findiomen hoc, ut &morbus ipse, coepit primum Germanici tempore, cuiri; trans Rhenum exercitum duxisset. . Vitio ieqim aqua imilites, 'test Plinius, duobus malis tent i coepi:Iurat, quae Stomacacem & Scelotyrben vocarunt. Ante haec. tempora nomen hoc a Graecis usurpatu nun reperies. sce8sica, est . illorum Medie'rum Schola, qui

sciri posse dicebant, , libr. an sanguis in art. nat. ς ncap. 1, atque in siligulis rebus haerent, atque haps agi di

498쪽

habitus dicitur, 3.de caus puls. cap. io. Vide Afectu . ' Sebetica febris est , quae racile discutitur eo e contrλ, Hactica, quae dissiculter soluitur, 8 .method. i. 'Schetron, exquisitum vi tum vocat Hippocr. Phaselon autem, victum simplicem ac vulgarem ; Medium autem , 'pophaulon, id est, Subvulgarem , nuncupauit, israch. s. Galen. Ionibus dici vult τε α κρι- βυ , exquisitum & accuratum& αβραῖ δω-ν Hip-POcrati ακριβη, exactam victus rationem, eique opposi-

Schidaeedon, est diuisio per longitudinem facta, conueniens stactis ossibus; quae non omnino separantur a se inuicem, sed veluti per rectitudinem findim-tur: veluti Cauledon, diuisio est per transuersum facta,

, Scindams, vide Pituita. Scirrhois , est liuescens & crescens caro , ex vehementia diuturnae inflammationis orta, libr. Intr.C. s. Scis uni, tumor est durus, qui sine dolore est, non tamen omni sine sensii ; talis enim sanabilis non est. Sunt, qui eos duntaxat tumores praeter naturam , qui omnino insensibiles sunt, Scirehos appellandos Censeant; reliquos , non scirrhos , sed scirrhosos tumorer, 16. method. cap.6. Exqvissim verb Scirtam nominatur, qui omnino durus, sensuque priuatus est; qui.vexo non omnino insensibilis est, & dissiculter semit, ex humore lento,& crasso, qui partibus, quae indurantur. tenaciter infigitur, non exquisitus, 1 .ad Ghinc. . Durities propter humoris siccitatem crassitiemqueaccedit. Doloris autem sensus abest propter crassitiem torein. Vbi enim crassus & lentus humor mania pqnis alicuius spacia subierit,& neruos neruosaque alia

ora repleuerit, facile viam interet idie spisitui an M. i, , quo vis omnis sentiendi Proficiscitur , gummi in star onuita quibus incident spiracula obliuens atque

499쪽

obturans. Si humori melancholico flavae bilis portio aliqua remitia est , aut sanguinis, aut pituitae, iam non absolute tarrhus, sed erysipelatodes, aut phlegmono Ees,aut cedematodes dicetin . faestum est,ut priori definitioni a veteribus traditae, Medici recentiorq4 humoris speciem' addiderint, definientes scirrhum tum 1em esse praeter naturam ab humore melancholico durum sine. vllo doloris sensu. Cum enim quatuor gene xa lint tumorum simplicium,a totidem humoribus p xiter simplicibus prodeuntia, ut sanguis phlegmonem, Pituita cedema, flava bilis eryspelas parit: ita scirrhus ab humore melancholico originem ducere , dicendiuest,neque humoris species in ei is definitione omittendat est,qtiod non minima pars si eius substantiae. - Scieriasis. id est, durities , est tumor pglpebrae cum robore , & dolore; difficile tollitur , bc durat magis,

qua in inflammatio, lib. Introd. cap. I S. f. pScleroma,durities, thunor est duriusculus, Api inpu-

te vulvae aliqua nascitur , fitque plerumqi phleg- mones, quae diu permansit, indutatione, lib.finit. ' Soerophthalmia. id est, dura lippitudo , in .qua oculus durior, ad motum pigrior, dolens, rubicundus redditur,palpebraeque siluiliter duriores, sicciinesque res ditae , post somnuna aperiri facile non possunt , et in- uerti, propter duritiem : differt a Xervis mis , sula magnitudine doloris, durities, δc siccitatis, quod haec sit illa satis imbecillior. . a M

3 Srimunticaphirmaea, id est ndurantia medicamen' ta . quae duritiem corpori inducunt; quod tribus auxi liis praestauix congelatione , siccitate, & sepletione,

500쪽

caput circumagi videtur. Dinos,siue o nuncupa--τur, cum insuper& tenebricosa fuerit visio,S tot inos. z hoc tenebrieos vertigo .affectreo appellatur , fit au- rem ob inordinatam spiritis futuosi motionem ; qui vel . in capite primam suam habet generationem , Vel . sursum ex infernis fertur partibus, 4. cul. 2. Est ergo βωtodinos , seu tenebrico a vertigo , quando simul res conspectae videntur circumuolui , & sensus visus re--Whte obscuratur, & aegrotus sibi tenebras ciIcumfundi opinature 4. aphor. i . Idem affectus, & Scoram ia, ac Lotoma,& af tm Fotomaticlia appellatur ἔ ex ipsa 'pellatione qualis sit apparens, quippe a parua occa- .none hebetantur ij, qui sic laborant, adeo , ut inter dum cadant, maxime si aliquando in gyrum rotentur i.su alium quempiam rotari viderint i siue rotam, aut id genus aliud quippiam , aut ipsos quoque, quos vΟ- . cant in aquis vortices, circumagi viderint, 3 .loc. aff. 8.

. i . 'Scrofata, quae & Struma, Chaerades,& Parotides, si armist. dicuntur, sunt apostemata secus aures, libr. de med. fac.part. Cap. II. . D a est tunica crassissima extrinsecus testiculos ambiens,lis . Introd. c. o. quod & Scortum, & vulgo Bursi testium dicitur ; multis rugis & media sutura di-

ta Sobala exeramenta , sicciora , & quasi in nucleum -sermata , coimbusta scilicet a visceris phlagmone; sunt